جوان آنلاین: عراقچی در تازهترین اظهارات خود پس از فعال شدن مکانیسم ماشه با بیان اینکه دیپلماسی هیچگاه پایان نمییابد، در سخنانی کنایهآمیز خطاب به تروئیکای اروپا که به گفته وی توجیه مذاکراتی خود را از دست داده، یادآور شد که در هر راهحل مذاکراتی آینده، نقش این کشورها به میزان قابلتوجهی کاهش خواهد یافت.
درحالی که کشورهای اروپایی انتظار داشتند با فعالسازی مکانیسم ماشه بتوانند وزن خود در هرگونه مذاکرات هستهای را افزایش داده و امتیازات بیشتری از ایران بگیرند، این اقدامات تنشزا نتیجه عکس داده و ایران حاضر نیست در مذاکرات احتمالی در آینده با تروئیکای اروپا دور یک میز بنشیند.
سیدعباس عراقچی، وزیر خارجه ایران در نشست با سفرا و رؤسای نمایندگی خارجی مقیم تهران که روز یکشنبه در محل وزارت خارجه برگزار شد، به سؤالاتی پیرامون برنامه هستهای پاسخ داد. عراقچی گفت: «در این جلسه درباره آثار و تبعات تصمیم اتخاذشده برای اجرای اسنپبک توضیحاتی ارائه شد تا همگان در جریان باشند که کشورهای غربی در شورای امنیت چه شرایطی را پدید آوردند و چه مخاطراتی در پی آن ممکن است ایجاد شود از جمله مشکلات حقوقی و سیاسی که به تبع این تصمیم به وجود خواهد آمد.» وی همچنین تأکید کرد: «ایران همواره برای دستیابی به یک راهحل مذاکراتی منصفانه و متعادل تلاش کرده است، اما این کشورهای غربی بودند که به دلیل درخواستها و مطالبات زیادهخواهانه و غیرمعقول خود، به این تلاشها پاسخ منفی دادند.»
وزیر خارجه در پاسخ به پرسش خبرنگار ایسنا درباره گزارشهای رسانهای مبنی بر اینکه امریکا چهار شرط را برای مذاکره با ایران از جمله شروط غیرهستهای گذاشته است، گفت: «شرطهایی که در رسانهها مدعی شدند گذاشته شده، هیچکدام رسماً به ما گفته نشده است. ما در ماههای اخیر فقط درباره موضوع هستهای با امریکاییها صحبت داشتیم، البته بهصورت غیرمستقیم. پیامهایی به شکل مستقیم، غیرمستقیم یا از طریق واسطهها بین ما و طرف امریکایی تبادل شده، اما هیچگاه هیچ موضوعی غیر از موضوع هستهای مورد گفتوگو نبوده است.» وی افزود: «در این تبادلات، پیشنهادات ما کاملاً روشن بود و فکر میکنیم اگر به پیشنهاد ما توجه میشد و فرصت برای دیپلماسی به این شکل از بین نمیرفت یا محدود نمیشد، دستیابی به یک راهحل مذاکرهشده و دیپلماتیک دور از دسترس نبود. اکنون هم چنین امکانی وجود دارد، بهشرط آنکه طرف مقابل با حسننیت وارد مذاکراتی شود که منافع متقابل طرفین را در بر داشته باشد.»
عراقچی در ادامه اظهار کرد: «تفاوت شرایط امروز با گذشته این است که یک موضوع جدید به آن اضافه شده است؛ اقدامی که در شورای امنیت انجام دادند. همانطور که پیشتر گفتم، این اقدام هرگونه مذاکره آینده را سختتر و پیچیدهتر میکند و دستیابی به یک راهحل توافقشده را دشوارتر خواهد ساخت.» وی تأکید کرد: «با این حال، وزارت امور خارجه به تلاشهای خود برای پیشبرد دیپلماسی ادامه خواهد داد. از نظر ما، نقش دیپلماسی هیچگاه قابل حذف یا نادیده گرفتن نیست. ما به تلاشهای خود ادامه خواهیم داد، اما همانطور که گفتم، با توجه به تغییر شرایط- چه پس از تهدید و حمله نظامی و چه پس از اجرای اسنپبک- مذاکرات آینده قطعاً مانند گذشته نخواهد بود».
از بین رفتن توجیه مذاکراتی اروپا
عراقچی در ادامه در پاسخ به سؤالی در ارتباط با نحوه تعامل ایران با سه کشور اروپایی گفت: «تجربه ثابت کرده است هیچ راهحلی جز یک راهحل دیپلماتیک مذاکرهشده برای موضوع برنامه هستهای ایران وجود ندارد.» وزیر خارجه افزود: «سه کشور اروپایی به خیال خودشان اهرمی در دست داشتند، اهرم اسنپبک و تهدید به اجرای آن میکردند. حالا این اهرم را به کار گرفتند و نتیجهاش را هم دیدند؛ هیچ اتفاقی نیفتاد که بتواند مشکلی را حل کند و صرفاً دیپلماسی را سختتر و پیچیدهتر کرد.» وی تأکید کرد: «دیپلماسی هیچوقت به پایان نمیرسد؛ دیپلماسی همیشه وجود دارد، اما اینکه چگونه با چه طرفهایی و در چه شرایطی انجام شود، محل بحث است. اکنون ما با شرایط کاملاً متفاوتی نسبت به گذشته روبهرو هستیم. سه کشور اروپایی قطعاً نقش خود را کمرنگتر کردهاند و توجیه مذاکراتی با خودشان را تقریباً از بین بردهاند. در هرگونه راهحل مذاکراتی آینده، تصور میکنم که این کشورها نقش بسیار کمتری از گذشته خواهند داشت.»
توافق قاهره دیگر کارایی ندارد
عراقچی در ادامه گفتوگوی خود با خبرنگاران در ارتباط با اینکه با توجه به اجرای اسنپبک همکاریهای ایران و آژانس چگونه خواهد بود و وضعیت توافق قاهره به چه نحو پیش خواهد رفت، گفت: «ما توافقی با آژانس امضا کردیم درباره شکل جدید همکاریهای بین ایران و آژانس و دلیل آن هم کاملاً روشن بود. با توجه به تغییرات میدانی که صورت گرفته و حملهای که به تأسیسات ما انجام شد، همکاری با آژانس مانند گذشته نمیتوانست ادامه یابد. بهدلیل تهدیدات امنیتی، نگرانیهای امنیتی و ایمنی موجود، قطعاً لازم بود یک چارچوب جدید برای همکاری تعریف شود.» عراقچی افزود: «اکنون توافق قاهره دیگر نمیتواند مبنای همکاری ما با آژانس باشد و تصمیم ایران در خصوص تداوم همکاریها با آژانس اعلام خواهد شد. همانطور که پس از امضای توافق در قاهره هم گفتم، اجرای اسنپبک همه شرایط را تغییر داده و ما با وضعیت جدیدی روبهرو هستیم. همانگونه که حمله نظامی شرایط را تغییر داد، اکنون نیز تصمیمات جدیدی باید اتخاذ شود. از نظر من، توافق قاهره دیگر برای وضعیت موجود کارایی ندارد.»