جوان آنلاین: امنیت عمومی یکی از پایههای اصلی ثبات اجتماعی و توسعه کشورهاست. تجربههای تاریخی، بهویژه در دوران جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، نشان دادهاست مشارکت مردم در همکاری با مدافعان امنیت، به کشف توطئهها و خنثیسازی بسیاری از تهدیدها منجر شدهاست. به بیان دیگر، امنیت پایدار نهتنها محصول تلاش پلیس و نهادهای نظامی ـ امنیتی است، بلکه نتیجه همافزایی میان مردم و این نهادهاست.
مردم بازوان اصلی پلیس در ایجاد امنیت اجتماعی محسوب میشوند. گزارشهای مردمی از فعالیتهای مشکوک، جرایم و تهدیدهای احتمالی همواره بخش مهمی از فرآیند تولید امنیت را تشکیل دادهاست.
بررسیها نشان میدهد اعلام سریع رویدادهای مشکوک به سامانههای ارتباطی پلیس، پیشگیری از گسترش تهدید را ممکن میکند. در چنین شرایطی پلیس هم باید آمادگی کامل برای پاسخگویی به گزارشهای دریافتی را داشته باشد، چراکه هر گزارش مشکوک میتواند به کشف یک حقیقت منجر شود. حضور فعال مردم در محلهها، پایبندی به قانون و رعایت هنجارها، بستر وقوع جرم را محدود میسازد.
تولید امنیت با مداخلات فرهنگی
بررسیهای نشان میدهد بخش مهمی از سازوکارهایی که منجر به مداخله قانونی میشود از مسیر عدم پایبندی به قانون شروع میشود، بنابراین ضرورت مداخلات فرهنگی در چنین شرایطی میتواند مسیر را برای مشارکت عمومی در پایبندی به قانون فراهم کند. مداخلات فرهنگی که کانونهای خانواده و مدارس مهمترین نقش را در انتقال آن ایفا میکنند به عنوان ابزار مهمی برای تولید امنیت به کار گرفته میشود. همچنین باید در نظر داشت همکاری مردم زمانی تقویت میشود که پلیس خود را نزدیک به جامعه و پاسخگو بداند، بنابراین برای آنکه این همکاری به بهترین شکل تداوم پیدا کند، وجود سازوکارهای مشخص ضرورت دارد. از جمله این ضروتها ایجاد سامانههای ارتباطی کارآمد از جمله خطوط تلفنی اضطراری، اپلیکیشنهای گزارشدهی و مراکز اطلاعرسانی محلی است.
پاسخ توأم با احترام
برگزاری نشستهای محلی و آموزشی هم نقش مهمی در مهارت آموزی شهروندان برای ارتباط با بدنه انتظامی ایجاد میکند از جمله اینکه آگاهیبخشی به مردم درباره نحوه گزارشدهی و شیوههای صحیح همکاری با پلیس رویکردهایی است که منجر به تولید امنیت عمومی میشود. موضوع دیگری که باید مورد توجه پلیس قرار گیرد، شفافیت در روند رسیدگی به گزارشهای مردمی است از جمله اینکه مردم باید اطمینان پیدا کنند گزارشهای آنان بینتیجه نمیماند و در فرآیند امنیتسازی اثرگذار است. مستندسازی از گزارشهای مردمی آنگونه که در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه شاهد بودیم، از جمله رویکردهای عملی است که به عنوان مشوقی برای تولید امنیت در اختیار بدنه اجتماعی قرار گرفت.
صیانت از گزارشهای مردمی
موضوع دیگر حمایت از گزارشدهندگان است که تضمین امنیت و محرمانگی هویت شهروندانی که اطلاعات مهمی در اختیار پلیس میگذارند را شامل میشود، بنابراین شهروندان باید اطمینان داشتهباشند اطلاعات داده شده به بدنه انتظامی با حفظ محرمانگی گزارش دهنده میتواند به عنوان مشوقی برای ارائه گزارشهای مشابه باشد. بسیاری از شهروندان در جریان فعالیتهای مجرمانه اشرار همواره بیم از گزارش را دلیل تحمل و آسیبدیدن مقابل شرارتهای صورت گرفته اعلام میکنند با این حال صیانت بدنه انتظامی از بدنه اجتماعی باید مصونیت عمومی را به همراه داشتهباشد، چراکه همانقدر که مردم در امنیت عمومی نقش دارند، پلیس نیز وظایفی در قبال این همکاری بر عهده دارد، از همین رو پلیس باید در نظر داشته باشد در قبال دریافت گزارشهای مردمی برخورد محترمانه داشته باشد و تأکید در اینباره پرهیز از بیاعتنایی به دغدغههای آنان باشد. همچنین حضور فعال پلیس میان مردم، شرکت در فعالیتهای اجتماعی و نشان دادن چهرهای خدمتگزار از پلیس نقش مهمی در تعامل انتظامی با بدنه اجتماعی ایجاد خواهد کرد.
تعامل دو سویه
امنیت پایدار حاصل تعامل دوسویه میان مردم و پلیس است. همانگونه که تجربههای گذشته نشان داده، گزارشهای مردمی میتواند نقش تعیینکنندهای در کشف توطئهها و خنثیسازی تهدیدها ایفا کند. از سوی دیگر، پلیس نیز موظف است در قبال این همکاری، مسئولیتهای خود را در قبال شهروندان ایفا کرده و با اعتمادسازی، حمایت و شفافیت، این پیوند حیاتی را تقویت نماید.