جوان آنلاین: یک استخوان فَک متعلق به «انسان راست‌قامت» (هومو ارکتوس) که حدود ۱.۸ میلیون سال قدمت دارد و در جمهوری گرجستان کشف شده، ممکن است شواهدی از یکی از نخستین گروه‌های انسانی باشد که بیرون از آفریقا زندگی می‌کرده‌اند.
به گزارش ایسنا، «جیورجی بیدزیناشویلی» (Giorgi Bidzinashvili)، باستان‌شناس دانشگاه Ilia در تفلیس در ایمیلی به «لایوساینس» اعلام کردند این کشف، که در ۳۱ ژوئیه توسط «آژانس ملی گرجستان حفاظت از میراث فرهنگی» اعلام شد، نوری تازه بر تکامل سرده «هومو» می‌افکند و «انتظار می‌رود دلایل مهاجرت نخستین «انسان‌تباران» (هومینین‌ها) از آفریقا را آشکار کند».
«لایوساینس» نوشت «بیدزیناشویلی» از سال ۲۰۲۰ میلادی سرپرستی یک حفاری در محوطه «Orozmani» متعلق به عصر حجر قدیم، حدود ۶۰ مایل (۱۰۰ کیلومتر) در جنوب تفلیس، پایتخت گرجستان را بر عهده دارد. پژوهشگران در جریان آن کاوش‌های اولیه ابزار‌های سنگی در نزدیکی استخوان‌های جانوران باستانی پیدا کردند و همچنین یک دندان از «هومو ارکتوس» که در سال ۲۰۲۲ میلادی کشف شد.
«انسان راست‌قامت» (هومو ارکتوس) حدود ۲ میلیون سال پیش در آفریقا تکامل یافت. او نخستین نیای انسانی بود که آفریقا را ترک کرد و بخش‌هایی از اروپا، آسیا و اقیانوسیه را جست‌و‌جو کرد. قدیمی‌ترین شواهد فسیلی از این سفر از محوطه «Dmanisi» به دست آمده است، که تنها ۱۹ کیلومتر با «Orozmani» فاصله دارد.
در یک مقاله‌ای که سال ۲۰۱۱ منتشر شد، تاریخ‌گذاری شیمیایی جریان‌های گدازه بر فراز «Dmanisi» و «Orozmani» نشان داد که این محوطه‌ها تقریبا هم‌دوره هستند. هر دو بین ۱.۸۲۵ میلیون تا ۱.۷۶۵ میلیون سال قدمت دارند.
کاوش‌های «Dmanisi» در سه دهه گذشته بیش از ۱۰۰ استخوان فسیلی، از جمله پنج جمجمه را آشکار کرده‌اند. این اسکلت‌ها نشان دادند که نخستین «انسان‌تباران» که آفریقا را ترک کردند، به طور قابل‌توجهی کوتاه‌تر بودند و مغز‌های کوچک‌تری نسبت به «انسان خردمند» (هوموساپینس) داشتند. اسکلت‌های «Dmanisi» در ابتدا نام گونه «انسان دمانیسی» (Homo georgicus) را دریافت کردند، اما اکنون عموما به‌عنوان نخستین افراد شناخته‌شده «هومو ارکتوس» در «اوراسیا» در نظر گرفته می‌شوند.
تا کنون، فسیل‌های «Orozmani»، که فقط شامل یک دندان و یک فَک ناقص هستند، به اندازه فسیل‌های «دمانیسی» (Dmanisi) متعدد نیستند. «بیدزیناشویلی» گفت: «از آنجا که هنوز فَک را تمیز نکرده‌ایم، آن را با دندان «Orozmani» از سال ۲۰۲۲ مقایسه نکرده‌ایم.».
اما کشف فسیل‌ها در «Orozmani» نشان می‌دهد که دمانِیسی یک محوطه منحصر‌به‌فرد نبوده است. چندین گروه اولیه انسانی ممکن است پس از ترک آفریقا در قفقاز سکونت کرده باشند.
«کارن باب»، انسان‌شناس زیستی دانشگاه «میدوسترن» در آریزونا، که در این پژوهش دخیل نبوده است، به «لایوساینس» گفت: «شاید ما داریم می‌بینیم که این حرکت به سمت گرجستان یک اتفاق محدودی نبوده، بلکه شاید پراکندگی گسترده‌تری از هومو ارکتوس در این بازه زمانی وجود داشته است.»
گروه پژوهشی در تلاش است تا مشخص کند کدام محوطه قدیمی‌تر از دیگری است.
باستان‌شناس دانشگاه Ilia در تفلیس گفت: «تا زمانی که تاریخ‌های جدیدی به دست نیاوریم، نمی‌توانیم تأیید یا رد کنیم که فسیل‌های انسانی Orozmani قدیمی‌تر از دمانیسی یا هم‌دوره هستند. تا پایان سال، متوجه خواهیم شد.»
