جوان آنلاین: اربعین حسینی، تجلی‌گاه بی‌نظیر عشق و ایمان شیعیان جهان به ساحت حضرت اباعبدالله‌الحسین (ع) است؛ پدیده‌ای که در سال‌های اخیر از یک آیین مذهبی، به حرکتی بین‌المللی با ابعاد فرهنگی، اجتماعی و تمدنی تبدیل شده است. میلیون‌ها زائر از سراسر جهان، فارغ از مرز‌های جغرافیایی، قومیتی و زبانی، با پای دل به سمت کربلای معلی روانه می‌شوند تا فریاد «لبیک یا حسین» را در گستره‌ای جهانی طنین‌انداز کنند. این اجتماع عظیم مردمی، فرصتی بی‌بدیل برای بروز ظرفیت‌های تمدن‌ساز اسلام شیعی است؛ ظرفیتی که هم در سطح فردی، زمینه‌ساز خودسازی و تعالی روحی است و هم در سطح کلان، نمایانگر همبستگی و وحدت امت اسلامی در برابر ظلم و استکبار. امسال هم مثل سال‌های گذشته تمام استان‌های ایران ظرفیت‌هایشان را در خدمت زائران گذاشته‌اند و جهادگران با برپایی موکب‌های متعدد در حال خدمات‌رسانی به عاشقان سیدالشهدا (ع) هستند.
فرصتی برای ترویج و گسترش گفتمان جهادی
گروه‌های جهادی خوزستان با استقرار در پایانه‌های مرزی چذابه و شلمچه، مجموعه‌ای از خدمات رفاهی، امنیتی و فرهنگی را برای تسهیل سفر زائران اربعین حسینی فراهم کرده‌اند. مسئول بسیج سازندگی سپاه حضرت ولی‌عصر (عج) خوزستان از تلاش‌های گسترده گروه‌های جهادی در آستانه اربعین حسینی خبر داده و می‌گوید: «این اقدامات با هدف ارتقای امنیت، رفاه و ارائه خدمات مطلوب به زائران در پایانه‌های مرزی چذابه و شلمچه اجرا شده است.» سرهنگ پاسدار سیداسلام موسوی ادامه می‌دهد: «جهادگران با مدیریت پارکینگ‌های ویژه خودرو‌های زائران، نظم ترافیکی را در این مناطق برقرار می‌کنند تا زائران با آرامش به سفر زیارتی خود ادامه دهند. همچنین، اتاق‌های کنترل مجهز به دوربین‌های نظارتی در این پایانه‌ها راه‌اندازی شده تا امنیت خودرو‌ها و تردد زائران به‌صورت مستمر رصد شود.» امسال و با توجه به گرمای شدید منطقه، سایبان‌ها و تور‌های آفتاب‌گیر در مسیر تردد زائران در پایانه چذابه نصب شده تا از گرما در امان بمانند. همچنین، ساختمان‌هایی برای استراحت رانندگان احداث شده تا با رفع خستگی، سفری ایمن‌تر داشته باشند. مسئول بسیج سازندگی خوزستان با اشاره به فعالیت‌های فرهنگی و خدماتی، می‌گوید: «۳۲ موکب در مسیر‌های منتهی به مرز و نقاط کلیدی مستقر شده‌اند که خدماتی نظیر پذیرایی، اسکان موقت، خدمات درمانی و برنامه‌های فرهنگی را به زائران ارائه می‌دهند.» قزوینی‌ها هم نیرو‌های خود را برای خدمات‌رسانی به زائران اربعین راهی مرز‌ها و مسیر‌های منتهی به عتبات در کشور عراق کرده‌اند. مسئول سازمان بسیج سازندگی سپاه صاحب‌الامر (عج) استان قزوین با اشاره به حضور گروه‌های جهادی در پیاده‌روی اربعین می‌گوید: «حضور و فعالیت جهادگران در حرکت عظیم اربعین علاوه بر ارائه خدمات به زائران، فرصتی برای ترویج و گسترش گفتمان جهادی است.» سرهنگ مهدی صادق‌پور با بیان اینکه این گروه‌ها از تمام نواحی قزوین هم در کرمانشاه و هم در مسیر اربعین حسینی در کشور عراق مستقر هستند، ادامه می‌دهد: «در سازماندهی گروه‌های جهادی دقت شده تا با در نظر داشتن توانمندی‌ها و انگیزه جهادگران، از طریق فعالیت در زمینه‌های مختلف از جمله پزشکی، دندانپزشکی، خدمات دارویی، اسکان زائران، پذیرایی و امور فرهنگی، امر خدمت‌رسانی در بستر اربعین فراهم شود.»
نهضت خدمت‌رسانی با پویش «در مدار حبیب»
امسال قرار است پویش خدمت‌رسانی دانشجویان در اربعین حسینی با عزیمت موکب‌های سیار دانشجویی در قالب پویش «در مدار حبیب» در مسیر پیاده‌روی به سمت کربلا راه‌اندازی شود. از جمله اهداف اصلی این پویش می‌توان به ترویج نهضت خدمت‌رسانی در پرتو محبت اهل‌بیت (ع)، ارائه خدمات اجتماعی، مادی و معنوی به زائران و بهره‌گیری از ظرفیت‌های دانشجویی در رفع مشکلات مسیر پیاده‌روی اربعین اشاره کرد.
معاون عملیات جهادی سازمان بسیج دانشجویی با تأکید بر اینکه پویش خدمت‌رسانی «در مدار حبیب» برای چهارمین سال متوالی به اجرا درمی‌آید، می‌گوید: «این پویش با هدف گسترش گفتمان جهادی و تقویت روحیه خدمت‌رسانی در میان دانشجویان طراحی شده و بستری فراهم کرده تا گروه‌های جهادی دانشجویی با حضور فعال در مسیر پیاده‌روی اربعین، علاوه بر خدمت به زائران، الگویی از همبستگی و همدلی را در سطح بین‌المللی به نمایش بگذارند.»
رضا غلام‌زاده توضیح می‌دهد: «در این طرح، محدودیتی برای تعداد موکب‌های سیار و نیرو‌های دانشجویی در نظر گرفته نشده و ظرفیت آن متناسب با میزان مشارکت دانشجویان قابل افزایش است. هر دانشجو ضمن همراه داشتن وسایل شخصی، یک بسته خدمت شامل ابزار‌ها و تجهیزات اولیه مورد نیاز را برای یاری‌رسانی به زائران با خود حمل می‌کند.» پویش «در مدار حبیب» فرصتی است برای زائران اباعبدالله (ع) که در حماسه اربعین حسینی، در کنار زائر بودن بتوانند به خدمت‌رسانی نیز مشغول شوند. جهت پیوستن به خانواده حماسی «در مدار حبیب» باید عدد ۱ به شماره پیامکی ۶۶۰۰۰۰۳۳۱ ارسال شود.
گفت‌و‌گو‌های بین‌مذاهب با محوریت جبهه مقاومت
یکی از اتفاقات مهم در مراسم اربعین امسال این است که شهرداری تهران میزبان نمایندگان برخی از کشور‌ها با موضوع گفتوگو بین‌مذاهب با محوریت جبهه مقاومت خواهد بود. در همین رابطه، مسئول بسیج شهرداری تهران که در آیین رونمایی از تابلو‌های جدید شهدای معابر شهر تهران شرکت کرده بود، با بیان اینکه بسیج شهرداری یک نهاد بسترساز حضور خادمان در راهپیمایی عظیم اربعین حسینی است، گفت: «امسال نیز میزبان ۷۰۰ خادم از گروه‌های جهادی، مردمی و خادمان شهرداری تهران هستیم.»
محمدمهدی حسن‌زاده با اشاره به اینکه نزدیک به ۱۵۰ نفر از خادمان هم‌اکنون در موکب مستقر هستند، افزود: «امروز نیز ۴۰۰ نفر از خادمان جهت خدمات‌رسانی به زائران اعزام خواهند شد؛ موکب امام رضا (ع) در عموم ۷۰۷ از دهم صفر تا بیستم صفر که روز اربعین است به زائران خدمات‌رسانی می‌کند.»
وی با اشاره به اینکه شهرداری برای اولین بار در فضایی به مساحت هزار متر آماده خدمت به جوانان، نوجوانان و کودکان خواهد بود، تصریح کرد: «امسال میزبان نمایندگان برخی از کشور‌ها با موضوع گفتوگو بین‌مذاهب با محوریت جبهه مقاومت خواهیم بود. ضمن اینکه گروه‌های جهادی در حوزه‌های امانتداری، تعمیرات کیف، کفش و کالسکه، ارائه خدمات فرهنگی و... در موکب امام رضا (ع) به زائران خدمات ارائه خواهند داد.»
حسن‌زاده با اشاره به راه‌اندازی درمانگاه ویژه ارائه خدمات به زائران تصریح کرد: «نیرو‌های شهر سالم شهرداری در ایام اربعین با حضور در موکب امام رضا (ع) به زائران خدمات درمانی و دندانپزشکی ارائه خواهند کرد.» وی ابراز داشت: «بسیج شهرداری تهران دارای گردان‌ها و گروهان‌های برادران و خواهران است و در طول دفاع مقدس ۱۲ روزه در میدان حضور داشتند. این نیرو‌ها علاوه بر دفاع از مقر‌ها در راستای حفظ امنیت، گشت‌های عملیاتی، اطلاعاتی و امنیتی نیز فعال بودند.» به گفته مسئول بسیج شهرداری تهران، در آن روز‌ها گشت‌های این سازمان موفق شدند ریزپرنده‌ها و ادوات دشمن را کشف و ضبط کنند.
حضور مبلغان در مسیر کربلا
اربعین از جمله مراسم‌هایی است که همه اقشار و گروه‌ها در آن شرکت می‌کنند تا به هر نحو ممکن سهمی در خدمات‌رسانی به دیگر زائران داشته باشند. بر همین اساس مبلغان و گروه‌های جهادی حوزه علمیه خراسان برای اعزام به این مراسم معنوی ساماندهی شده‌اند. آنطور که مدیر فرهنگی معاونت فرهنگی تبلیغی حوزه علمیه خراسان می‌گوید: «پنج گروه از مبلغان ساماندهی شده‌اند تا در مسیر پیاده‌روی اربعین برنامه‌هایشان را پیاده کنند. ضمن اینکه تا کنون ۳۰۰ تن از مبلغان و ۲۰ گروه جهادی حوزه علمیه خراسان با تبرک جستن به بیرق گنبد اباعبدالله‌الحسین (ع) بدرقه شدند که به تبلیغ در مشایه، نجف و کربلا بپردازند.» حجت‌الاسلام محمدی، با اشاره به دوره توانمندسازی مبلغان اربعین، هدف از برگزاری این دوره را آموزش و تجهیز مبلغان اعزامی به کشور عراق عنوان کرده و توضیح می‌دهد: «هدف اصلی تجهیز مبلغان به معارف انقلاب اسلامی و ترویج معارف ناب دینی در فرصت مغتنمی است که زائران اباعبدالله‌الحسین (ع) از سراسر دنیا در این راهپیمایی حضور می‌یابند.» وی ارتباط مؤثر با زائران، مدیریت مبلغان زیرمجموعه، مدیریت مواجهه با زائران، رادیو اربعین، هوش مصنوعی در راستای تولید لحظه‌ای محتوای به‌روز و متناسب با طیف گسترده مخاطبان، چهارپایه‌خوانی و آموزش رسانه برای انعکاس این رویداد عظیم را از جمله سرفصل‌های دوره توانمندسازی مبلغان اربعین حوزه علمیه خراسان اعلام می‌کند. این مسئول با اشاره به پنج گروه اعزام شده به مراسم پیاده‌روی اربعین جهت خدمت در موکب‌ها و طریق مشایه، خاطرنشان می‌کند: «مبلغان مدارس امین و طرح هجرت در روستا‌ها از جمله این افراد هستند. ضمن اینکه مبلغان مدارس علمیه هم حضور دارند که در حال حاضر به تجهیز و آماده‌سازی جهت حضور در این راهپیمایی مشغول‌اند و گروهی هم به‌عنوان جاماندگان اربعین در مشهد و شهرستان‌های مرتبط به ارائه خدمات تبلیغی خواهند پرداخت.»
مهران مثل همیشه پرتردد.
اما در مرز‌ها شرایط فرق می‌کند، به‌خصوص در مرز مهران که حدود ۸۰ درصد زائران این پایانه را برای تردد انتخاب می‌کنند. پایانه مرزی مهران که در ۸۵ کیلومتری جنوب غربی شهر ایلام واقع شده، مهم‌ترین و پرترددترین گذرگاه زمینی ایران و عراق به شمار می‌رود و نقش مهمی در تردد میلیونی زائران اربعین حسینی ایفا می‌کند. حالا موکب‌ها در کنار هم در حال خدمات‌رسانی هستند و نیرو‌های نظامی و انتظامی هم وضعیت رفت‌وآمد‌ها را زیر نظر دارند.
استاندار ایلام با قدردانی از نقش موکب‌داران اربعین به‌عنوان پرچمداران مردم‌محوری، می‌گوید که خدمت به زائر امام حسین (ع) تنها یک عمل نیکو یا ذخیره معنوی نیست؛ بلکه سرمایه‌گذاری فرهنگی و تمدنی برای نسل‌های آینده است و این حرکت تنها یک خدمت اجرایی نیست، بلکه لبیکی به فرمان رهبر معظم انقلاب و جلوه‌ای از جهاد فرهنگی در میدان واقعی است. احمد کرمی ادامه می‌دهد: «موکب‌داران سرمایه‌های انسانی این حرکت عظیم هستند و با ایجاد ایستگاه‌های خدماتی متنوع، نقش بی‌بدیلی در خدمت‌رسانی به زائران آقا اباعبدالله‌الحسین (ع) دارند.» وی با اشاره به نقش تأثیرگذار اسرای کربلا تصریح می‌کند: «اگر ایستادگی و پیام‌رسانی حضرت زینب (س) و امام سجاد (ع) نبود، کربلا در همان خاک می‌ماند و امروز هم شما موکب‌داران ادامه‌دهنده همان مسیر نورانی هستید که تاریخ را ساخت.»
این مسئول یادآور می‌شود: «افتخار بزرگ ما این است که در جایگاه خادمی زائران اباعبدالله‌الحسین (ع) ایستاده‌ایم و خادمانی که نماد مردم‌محوری در استان هستند و حضور و خدمت‌شان در این ایام، در حافظه تاریخی مردم ثبت خواهد شد.»
وی با تأکید بر اینکه باید خدمات اربعین از حالت موقت خارج شود و زیبنده نیست که استانی با این حجم از زائر، هر سال به دنبال زیرساخت موقت باشد، لذا زیرساخت پایدار، لازمه خدمت مؤثر و عزتمندانه است، از انجام چند اقدام اساسی در این حوزه خبر داده و می‌گوید: «آبرسانی پایدار با احداث خط ۱۱ کیلومتری به پارکینگ اربعین، موکب‌ها و پروژه‌های مسکن مهران، ایجاد خط فاضلاب هشت کیلومتری با همکاری سپاه برای مناطق پرتردد و احداث دو مخزن ۵۰۰ مترمکعبی در پایانه شهید سلیمانی و پارکینگ اربعین از جمله این اقدام‌ها می‌باشد.» وی همچنین به استقرار سردخانه‌های جدید، نانوایی سیار، دستگاه بسته‌بندی آب و دیگر تجهیزات خدماتی در پایانه مرزی مهران اشاره کرده و می‌افزاید که این تجهیزات به‌منظور پاسخ‌گویی به نیاز فزاینده زائران در گرمای امسال در مناطق مورد نیاز مستقر شده‌اند.
کرمی می‌گوید: «امسال با آسیب‌شناسی دقیق، ۷۰ تا ۸۰ موکب جابه‌جا شده‌اند تا در مسیر مناسب قرار گیرند و همچنین نمایشگاه صنایع‌دستی استان در پارکینگ شهید رئیسی مستقر و دستفروشان نیز ساماندهی شده‌اند.»
استاندار ایلام از زیر بار ترافیک رفتن ۲۶ کیلومتر مسیر جدید چهارخطه در استان خبر می‌دهد و می‌افزاید: «عملیات عمرانی در جاده‌های مهم از جمله مهران-ملکشاهی و مهران-دهلران نیز در حال انجام است.»
کرمی با اشاره به نگرانی در مورد مصرف بالای آب در گرمای تابستان می‌گوید: «دستگاه‌ها باید در تأمین آب و یخ موکب‌ها سرعت عمل بیشتری به خرج دهند. ضمن اینکه برای رفاه زائران، نمازخانه‌ای هزارمترمربعی با امکانات سرمایشی ویژه در محل پرتردد زائران در مهران برپا می‌شود.»
مهران همیشه مورد توجه زائران بوده و در طول سال برای ورود و خروج از آن استفاده می‌شود. در ایام اربعین سال گذشته این پایانه میزبان بیش از سه میلیون و ۵۰۰ هزار زائر بود و در دهه نخست محرم امسال بیش از ۲۰۰ هزار زائر بدون هیچ مشکلی برای حضور در آیین‌های سوگواری تاسوعا و عاشورا از این مرز عبور کردند. بر اساس پیش‌بینی مسئولان، امسال دست‌کم چهار میلیون زائر پایانه مرزی مهران را برای عزیمت به عتبات عالیات در عراق انتخاب خواهند کرد.
