جوان آنلاین: طالبان حالا که با سیل مهاجران غیرمجاز افغانستانی از ایران به سوی وطنشان مواجه شده، معنای محدودیت خدمات را درک میکند. سخنگوی طالبان در واکنش به بازگشت فراگیر اتباع غیرمجاز به سرزمینشان اعلام کرده کشورش توانایی تأمین امکانات سیل مهاجران از ایران را ندارد. مصرف بیرویه منابع ایران از سوی سیل مهاجران غیرقانونی اتفاقی است که از زمان تسلط طالبان بر کشور افغانستان، آسیبهای بسیاری را متوجه جامعه ما کردهاست.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان در واکنش به بازگشت مهاجران غیرقانونی افغانستانی به کشورشان گفت که شمار آنها خیلی زیاد است و طالبان تلاش دارد در حد توان به آنها کمک کند، اما با کمبود منابع کافی مواجه است، از همینرو به حمایت نهادهای بینالمللی، از جمله سازمان بینالمللی مهاجرت، نیاز دارند. سخنگوی طالبان بازگشت مهاجران به کشورشان را باری سنگین بر دوش افغانستان خوانده و اعلام کردهاست برنامههای کمکی از جمله ثبتنام بازگشتیها، ارائه مراقبتهای پزشکی، غذا، چادرهای موقت، حمل و نقل و توزیع کمکهای مالی نقدی به مهاجران ارائه میشود.
افغانستان قدردان ایران باشد
جمهوری اسلامی در چهاردهه گذشته به دلیل حسن همجواری، فرهنگ و زبان مشترک و در نظر گرفتن مباحث انسانی و اسلامی خدمات گسترده از جمله آموزشی و بهداشتی به پناهجویان افغانستانی ارائه دادهاست، از جمله اینکه عمده افرادی که این روزها در مسیر بازگشت به وطنشان هستند، پیشتر بیسواد بودند، اما حالا با داشتن دانش و مهارت راهی زادگاهشان میشوند. سخنگوی طالبان باید در نظر داشته باشد پذیرش مهاجر در هر جای جهان در چارچوب ساختارهای قانونی صورت میگیرد و هیچ دولتی از جمله حکومت طالبان حاضر به پذیرش مهاجر غیرقانونی آن هم میلیونها مهاجر نیست، از همینرو جمهوری اسلامی مثل هر کشور قانونمند دیگری برای صیانت از حقوق عمومی خود بنا دارد هر مهاجر غیرقانونی را از هر کجای جهان که باشد، به کشورشان بازگرداند. عزم جمهوری اسلامی برای بازگرداندن اتباع به کشورشان همزمان با جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونی امریکایی به کشورمان شدت گرفت. وقتی گزارشهای مدافعان امنیت روشن کرد اتباع افغانستانی نقش پررنگی در همراهی جریان صهیونی داشتند، مطالبه عمومی برای بازگرداندن آنها به کشورشان شدت گرفت.
پناهندگان افغانستانی طی پنج موج اصلی به ایران وارد شدند؛ موج اول در سال ۱۳۵۸ و با حمله شوروی به افغانستان شروع شد. موج دوم، پس از خروج شوروی از افغانستان و وقوع درگیریهای داخلی در افغانستان به وقوع پیوست. موج سوم، مهاجران افغانستانی همزمان با ظهور و قدرت گرفتن طالبان در افغانستان. موج چهارم، پس از حمله امریکا به افغانستان و موج پنجم مهاجرت نیز پس از تسلط مجدد طالبان بر افغانستان در سال ۱۴۰۰ اتفاق افتاد.
مهاجران ایران، مهاجران افغان
میل به مهاجرت در همه جهان وجود داشته و دارد و عوامل بسیاری از جمله ناامنی و جستوجو برای یافتن موقعیت بهتر زندگی منجر به شدت گرفتن مهاجرت میشود؛ افرادی که از ایران راهی غرب میشوند، سرمایههای علمی یا اقتصادی هستند که خدمات بسیار علمی یا اقتصادی به کشورهای میزبان یا به جهان علم ارائه میکنند؛ سرمایههایی که از ایران راهی کشورهای دیگر میشوند، همه مناسبات خود را به صورت قانونی و بر اساس نیاز کشور میزبان دنبال میکنند، در مقابل مهاجران افغان افراد آسیبپذیری هستند که سواد خواندن و نوشتن هم ندارند؛ از همینرو عمدتاً در بخشهای خدمات فعال بودهاند. برخلاف رویهای که در همه جای جهان برقرار است، عمده مهاجران به صورت غیرقانونی در کشور زندگی میکنند و از منابع کشور از جمله آب، برق، گاز و منابع فسیلی استفاده میکنند. این موضوع به ویژه در مناطقی که تعداد زیادی از اتباع افغانستانی ساکن هستند، قابلتوجه است. برخی از این منابع به صورت یارانهای در اختیار این افراد قرار میگیرد و باعث نگرانیهایی در خصوص افزایش مصرف و کاهش منابع در دسترس شهروندان میشود. این اتفاق در حالی رقم میخورد که براساس گزارشها حکومت طالبان مانع ورود روزانه ۲ میلیون و ۲۴۷ هزار مترمکعب حق ایران از آب هیرمند شدهاست، در حالی که افغانیهای ساکن ایران هر روز ۳۸ میلیون مترمکعب آب مصرف میکنند؛ یعنی این حکومت حاضر نشدهاست میزان آب مصرفی را که اتباعش در ایران مصرف میکنند، هم در اختیار ایران بگذارد.
کشورتان را آباد کنید
سخنگوی طالبان در نظر داشتهباشد، براساس اعلام وزارت کشور تا ششم خرداد ماه امسال ۴ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر اتباع غیرمجاز در کشور حضور داشتند که ۵۰ درصد از آنها در استان تهران سکونت دارند که کمتر از ۳ میلیون نفر از اتباع را شامل میشوند. روشن است این افراد فشار مضاعفی به زیرساختهای بهداشتی و آموزشی کشور وارد کردهاند. برهمین اساس ۲ میلیون نفر هم به صورت قانونی حضور داشتند که براساس آمار رسمی جمعیت ۶میلیون و ۱۰۰ هزار نفری را شامل میشد، هر چند به دلیل حضور اتباع غیرمجاز موازنهای برای اعلام دقیق آنها وجود ندارد، از همینرو آمار غیررسمی تا ۱۰ میلیون نفر را هم اعلام کردهاست، یعنی جمهوری اسلامی جمعیت چند کشور حاشیه خلیج فارس یا اروپایی را پناه دادهاست. در حال حاضر حکومت طالبان باید از افغانستانیهای غیرمجازی که راهی ایران شدهبودند به گرمی پذیرایی کند و به جای استمداد از سازمانهای جهانی شرایط رشد و شکوفایی افغانستان را به همت آنها رقم بزند. تجربه حکمرانی غرب در افغانستان نشان دادهاست که نگاه غرب به این کشور فرجامی جز عقبماندگی و فلاکت به همراه ندارد، از همینرو ملت این کشور به جای فرار از سرزمینشان بهتر است ریشه در خاک میهن خود داشتهباشد و با تحمل مرارتهایی که در مسیر شکوفایی وجود دارد، میهنشان را آباد کنند.
خواسته غرب
افغانستان ناامن یکی از مطالبههای غرب در چهار دهه گذشته بوده و هست، از همینرو دولتهای غرب اولین عامل ناامنی در این کشور بوده و هستند و از این سیاست به عنوان گسترش ناامنی در ایران استفاده میکنند تا بخشی از توان امنیتی ایران صرف مبارزه با آسیبهایی شود که از کشور افغانستان متوجه کشورمان میشود. موادمخدر و گروههای تروریستی فعال در آن کشور از جمله ابزارهای فشار غرب علیه امنیت عمومی کشورمان است که همواره بخشی از توان انتظامی کشور صرف مقابله با آن میشود. در کنار این آسیب، فعال بودن باندهای سازمانیافته قاچاق موادمخدر، قاچاق انسان، سرقت و تعرض به نوامیس مردم، پیامدهای ناگواری را برای جامعه به همراه داشتهاست. از آنجا که عمده مرتکبان آن، اتباع غیرمجاز هستند بعد از ارتکاب عمل مجرمانه متواری میشوند و تلاش ساختار امنیتی برای شناسایی و بازداشت آنها راه به جایی نمیبرد.
خروج ۷۱۷ هزار مهاجر از کشور
هدف نهایی وزارت کشور رسیدن به جمعیت ۳ میلیون نفر و اصلاح روشهای پیشین مدیریت اتباع است. نادر یاراحمدی، رئیس مرکز اتباع و مهاجران خارجی وزارت کشور گفت که از ابتدای سال تا ۱۵ تیرماه ۷۱۷ هزار و ۶۵۸ نفر را از سه مرز خروجی به کشور افغانستان فرستادهایم و این روند همچنان ادامه دارد، زیرا افراد غیرمجازی که دارای برگههای سرشماری نیستند و به صورت غیرقانونی در کشور حضور دارند، همچنان مشمول برنامه خروج هستند و باید در موعد مقرر کشور را ترک کنند. زمانی که برگههای سرشماری را باطل اعلام کردیم، از تاریخ ۳۰ اسفند این موضوع اطلاعرسانی شد و فرصت خروج تا ۱۵ تیر تعیین شد تا فرزندان مهاجران که در مدارس ایران تحصیل میکردند، بتوانند امتحانات خود را بدهند، کارنامههایشان را دریافت کنند و با خاطرهای خوش ایران را ترک کنند.
روند خروج در جنگ ۱۲ روزه
مشاور وزیر کشور با اشاره به ادامه روند خروج اتباع در جنگ ۱۲روزه رژیم صهیونیستی هم گفت که در مقاطعی در اردوگاهها با مشکلاتی مواجه شدیم که ناشی از ازدحام و نزدیکی به تاریخ ۱۵ تیر بود. در آن ایام، حتی با وجود شرایط فوقالعاده، همکاران ما در محل کار حضور داشتند و با ظرفیت بیشتر خدمات ارائه دادند. دستگیریها در آن مقطع عمدتاً به دلیل ایست و بازرسی در شهرها و شناسایی افرادی بود که فاقد مدارک هویتی معتبر بودند. این افراد سریعتر شناسایی و به مرزها هدایت شدند.
همه جهان عبور غیرقانونی از مرز جرم است
یار احمدی همچنین گفت که ما نمیتوانیم حضور افراد غیرمجاز را تحمل کنیم. وقتی شرایط بحرانی در کشور ایجاد میشود، اولین انگشت اتهام به سوی کسانی میرود که مبنای حضورشان در کشور ما غیرقانونی است. عبور غیرقانونی از مرز در همه کشورهای دنیا جرم است. ما به دلیل شرایط اقتصادی خاص، به اتباع خود یارانه میدهیم. حالا حضور افراد غیرمجاز باعث شدهاست موضوع یارانههایمان توسط مردم زیر سؤال برود؛ اینکه چرا یارانهای که برای ایرانیان است، در اختیار اتباع غیرایرانی قرار بگیرد، از همینرو حضور این افراد میتواند زمینهساز مشکلات اجتماعی و سیاسی فراوانی باشد. به همین خاطر، دولت چهاردهم در امتداد سیاستهای دولتهای گذشته و با تأکید رئیسجمهور و وزیر کشور، تصمیم قاطع گرفت که ساماندهی جدی انجام شود.