جوان آنلاین: نامزد جمهوریخواه انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴، از دیروز رسماً به چهلوهفتمین رئیسجمهور امریکا تبدیل شد. دونالد ترامپ در مراسم تحلیف حملاتش را نثار بایدن دموکرات، دولت و حامیان وی کرد و همان جا هم گفت که مجموعهای از اقدامات را در خلاف جهت دولت قبلی در دستور کار قرار خواهد داد. او همچنین در اولین روز ریاستجمهوری با تاختن به منتقدان داخلی و کشورهای خارجی، فرامینی امضا کرد تا نشان داده باشد که تنها کسی است که میتواند و باید منجی «امریکای بزرگ» باشد و با تکیه بر همین عبارت که در جای جای سخنرانی تحلیف مشهود بود، بیش از هر موقع دیگری به سمت تقابل با دیگران گام برداشت.
دونالد ترامپ تقریباً هیچکس را غافلگیر نکرد؛ نه در روز تحلیف و نه در نخستین روز حضور در کاخ سفید. رئیسجمهور جدید امریکا دقیقاً همان روندی را کلید زد که پیشتر به آن اشاره کرده بود. «سخنرانی این مرد ۷۸ ساله، طولانیترین سخنرانی یک رئیسجمهور جدید امریکا در تقریباً یک قرن گذشته بود.» این تعبیر را فایننشالتایمز برای توصیف سخنرانی روز تحلیف به کار برد. ترامپ در این سخنرانی، دولت جو بایدن را آماج انتقاد قرار داد و در بخشی از صحبتهایش گفت: «ما اکنون دولتی داریم که نمیتواند حتی یک بحران ساده را در داخل مدیریت کند و در عین حال با فهرست مستمر رویدادهای فاجعهبار خارج از کشور دستوپنجه نرم میکند. ما دولتی داریم که نمیتواند از شهروندان قانونمند ما محافظت کند، اما پناهگاهی برای جنایتکاران خطرناک فراهم میکند.» او به واقعه ترور خود در جریان رقابتهای انتخاباتی هم گریزی زد: «کسانی که میخواهند جلوی آرمان ما را بگیرند، سعی کردهاند آزادی من و در واقع جان من را بگیرند.» وی یادآور شد: «همین چند ماه پیش، در میدانی زیبا در پنسیلوانیا، گلوله یک قاتل گوشم را زخمی کرد، اما آن زمان احساس کردم و هم اکنون بیشتر هم به این اعتقاد دارم که جانم به دلیلی نجات یافت. من را خدا نجات داد تا دوباره امریکا را بزرگ کنم.»
فرامین اجرایی آغاز شد
رئیسجمهور جنجالی امریکا، مراسم تحلیف را زمینهای برای خط و نشان کشیدن مجدد برای متحدان، دوستان و دشمنان قرار داد و حین سخنرانی، فهرستی از وعدههای عجیب مطرح کرد و بلافاصله پس از ورود به کاخ سفید نیز، فعالیت مورد علاقهاش یعنی «صدور یک سلسله فرمان جدید» مشابه سال ۲۰۱۷ را کلید زد. ترامپ تأکید کرده که حدود ۸۰ مورد از «اقدامات اجرایی مخرب و رادیکال» بایدن را لغو میکند. او پس از ورود به کاخ سفید ۱۰۰ فرمان اجرایی را امضا کرد، دوباره امریکا را از توافق اقلیمی پاریس و از سازمان بهداشت جهانی خارج و صدها نفر را که در شورش کنگره در سال ۲۰۲۱ نقش داشتند، عفو کرد. این اقدام ترامپ واکنش تند نانسی پلوسی را به دنبال داشت که اقدامات رئیسجمهور را توهینی ظالمانه به سیستم قضایی امریکا و قهرمانانی دانست که در حین حفاظت از کنگره و قانون اساسی دچار آسیب جسمی و روحی شدند: «شرمآور است که رئیسجمهور ترامپ تصمیم گرفته است یکی از اولویتهای اصلی خود را رها کردن و خیانت به افسران پلیسی قرار دهد که جان خود را به خطر انداختند تا از تلاش برای براندازی انتقال مسالمتآمیز قدرت جلوگیری کنند.» دونالد ترامپ، وضعیت اضطرار ملی در حوزه انرژی اعلام کرد و به تیکتاک اجازه داد به صورت موقت در امریکا به فعالیت خود ادامه دهد، اما این شرط را هم تعیین کرد که نیمی از تیکتاک باید برای امریکا باشد. رئیسجمهور امریکا یک فرمان اجرایی هم برای امنکردن مرزهای جنوبی امضا و در مرزهای جنوبی وضعیت اضطرار ملی اعلام کرد. او فرمان اجرایی بایدن درباره کوبا را هم لغو کرد و این کشور را به فهرست به اصطلاح «کشورهای حامی تروریسم» بازگرداند. ترامپ تحریمهای بایدن علیه شهرکنشینهای صهیونیست که علیه فلسطینیهای ساکن کرانه باختری مرتکب اقدامات خشونتآمیز شده بودند، برگرداند. او حتی فرمانی را به منظور تغییر نام خلیج مکزیک و رشته کوه دنالی صادر کرد. به این ترتیب با هدف آنچه «ادای احترام به عظمت امریکا» خوانده شده، «خلیج مکزیک» به «خلیج امریکا» و رشته کوه «دنالی» که بلندترین قله امریکای شمالی است، به «کوه مککینلی» تغییر نام خواهند داد. کوه مککینلی نام سابق این رشته کوه بود که باراک اوباما، رئیسجمهور وقت امریکا در سال ۲۰۱۵ آن را به دنالی تغییر داد. دونالد ترامپ با امضای فرمانی، وزارتی با عنوان «بهینهسازی» دولت را ایجاد کرد تا همانطور که وعده داده بود، سهم ایلان ماسک را با انتصاب وی به عنوان رئیس این وزارت، به او بدهد.
جنگ تعرفهها
ترامپ دیروز حین امضای چندین فرمان اجرایی، این نوع موضعگیری را با اشاره به تحولات بینالمللی ادامه داد و در رابطه با جنگ اوکراین، گفت: «اگر من رئیسجمهور بودم (این جنگ) هرگز شروع نمیشد. زلنسکی به من گفت که میخواهد به توافق برسد.» رئیسجمهور امریکا در پاسخ به این سؤال که آیا قصد دارد تحریمهای امریکا علیه روسیه را حفظ کند، گفت: «اعمال تعرفه بر روسیه مؤثرتر از تحریمها خواهد بود.» ترامپ، گفتوگو با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه را در آینده نزدیک محتمل دانست و خاطرنشان کرد که چارچوب زمانی احتمالی برای پایان دادن به درگیری اوکراین را تنها پس از گفتوگو با پوتین متوجه خواهد شد. رئیسجمهور جدید امریکا که پیش از تصدی قدرت، کمکهای خارجی دولت بایدن از جمله کمک به اوکراین را به باد انتقاد گرفته بود، روز دوشنبه یک فرمان اجرایی را نیز با موضوع معلقکردن همه برنامههای کمکهای خارجی ایالات متحده امضا کرد تا بعد از بررسی مطابقت این برنامهها با اهداف سیاسی خود درباره از سرگیری آنها تصمیم بگیرد. ترامپ در ادامه سخنانش با اشاره به جنگ اوکراین از کشورهای ناتو خواست هزینههای نظامی خود را به ۵درصد افزایش دهند. رئیسجمهور امریکا گفته است که ایالات متحده احتمالاً در ماه فوریه ۲۵درصد تعرفه تجاری بر مکزیک و کانادا وضع خواهد کرد. همچنین ترامپ روز سهشنبه فرمانی اجرایی برای پایان دادن به تابعیت از طریق حق تولد برای کودکان متولد شده در خاک امریکا از افرادی که بدون مجوز در این کشور هستند یا دارای ویزای موقت کاری، دانشجویی یا گردشگری هستند، امضا کرد. رئیسجمهور ایالات متحده علیه اروپاییها هم گارد گرفت و از کشورهای عضو اتحادیه اروپا خواست چنانچه میخواهند مشمول تعرفه نشوند، نفت و گاز بیشتری از واشینگتن خریداری کنند. او که پیش از این، کشورهای عضو اتحادیه اروپا را به اعمال تعرفه تهدید کرده بود و تأکید داشت که توافقات تجاری بین امریکا و اتحادیه اروپا ناعادلانه و به ضرر اقتصاد امریکا است، ضمن تهدید کشورهای اروپایی گفت: «کاری که میتوانند کنند، خرید نفت و گاز ما است.» چهلوهفتمین رئیسجمهور امریکا علیه بریکس هم سخنرانی کرد و تهدید کرد: «اگر این بلوک بخواهد با ایالات متحده تجارت کند، ما تعرفه ۱۰۰درصدی اعمال خواهیم کرد.» وی که به اشتباه تصور کرد اسپانیا هم یک کشور عضو «بریکس» است. تأکید کرد: «اگر کشورهای بریکس بخواهند این کار را انجام دهند، مشکلی نیست، اما ما حداقل ۱۰۰درصد تعرفه بر تجارت آنها با امریکا اعمال خواهیم کرد. شما بریکس را میشناسید و میدانید کشورهای عضو آن کدام هستند.»
شروع اخراجها
علاوه بر این، ترامپ قانونی را امضا کرد که به موجب آن توقف استخدام کارمندان دولت فدرال از طریق قوه مجریه اجرا میشود. ترامپ همچنین گفت: «ما در تلاشیم بیش از هزار نفر را که بایدن در دولت قبلی منصوب کرده و با دیدگاه ما برای بزرگ کردن امریکا همسو نیستند، اخراج کنیم.» رئیسجمهور جمهوریخواه امریکا با انتشار مطلبی در شبکه اجتماعی «ایکس»، از اخراج چهار مقام دولتی خبر داد و اضافه کرد که این همه ماجرا نیست و هنوز تعداد بیشتری باید منتظر اخراج باشند. وی نوشت: «روز نخست ما در کاخ سفید هنوز تمام نشده است. کارکنان من در دفتر ریاستجمهوری به صورت فعال در حال شناسایی و لغو هزاران انتصاب مربوط به دولت قبلی هستند که با دیدگاه ما برای بازگرداندن عظمت به امریکا همسو نیستند. بگذارید این پست به عنوان یک اعلام رسمی اخراج چهار نفر و بسیاری دیگر در آینده نزدیک باشد.» ترامپ سپس افزود: «خوزه آندره از شورای ورزش، تناسب اندام و تغذیه، مارک میلی از شورای مشورتی زیرساخت ملی، برایان هوک از اندیشکده ویلسون و کیشا لنس از شورای صادرات ریاست جمهوری. شما اخراج شدید.» برایان هوک که چهرهای جنگطلب و حاکی از فشار حداکثری علیه ایران بود، در دولت نخست رئیسجمهور امریکا، سمت نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران را برعهده داشت.
نمای نزدیک
رجزخوانی برای ایران
دونالد ترامپ پس از مراسم تحلیف خود درباره ایران هم اظهارنظر کرد و گفت: «برگشتیم تا ایران را پاسخگو و استفاده این کشور از درآمدهای نفتی برای تأمین مالی گروههای تروریستی را متوقف کنیم.» او به هنگام امضای دهها فرمان اجرایی هم به ایران اشاره کرد و گفت پس از انفجار پیجرهای نیروهای حزبالله لبنان و کشته شدن رهبران این گروه در حملات اسرائیل و همچنین هدف قرار گرفتن ساختار پدافند هوایی این کشور طی حملات اسرائیل، ایران به شدت ضعیف شده است. ترامپ مدعی شد که اگر او چهار سال گذشته رئیسجمهور بود، ایران پولی برای حزبالله و حماس نداشت و در نتیجه عملیات طوفان الاقصی هم اتفاق نمیافتاد. رئیسجمهور امریکا قصد دارد بار دیگر به حربه سیاست فشار حداکثری ایران متوسل شود تا شاید بتواند ایران را پای مذاکره بیاورد. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی، در پیام تبریک خود به ترامپ، بر مبارزه مشترک علیه نفوذ ایران تأکید و ابراز امیدواری کرد که بهترین روزهای اتحاد اسرائیل و امریکا پیش رو است.