جوان آنلاین: کانال «صدای زندگی» در ایتا از وسواس فکری (OCD) و علائم و انواع آن نوشت. خلاصه‌ای از مطالب این کانال در ادامه مرور شده است.
علائم وسواس فکری (OCD)
افراد مبتلا به بیماری ocd معمولاً دارای ویژگی و علائم زیر هستند:
- این افراد معمولاً درگیر افکار، تصاویر ذهنی و نگرانی‌های مکرر و ناخواسته می‌شوند که بسیار آزاردهنده هستند.
-این افراد احساس می‌کنند باید یکسری کار‌های تکراری مانند شستن مکرر دست‌ها یا چک کردن دائم وسایل را انجام دهند تا اضطراب ناشی از افکار وسواسی آنها کاهش یابند.
- افراد مبتلا به وسواس فکری- عملی از افکار و رفتار غیرمنطقی خود آگاه هستند، اما احساس می‌کنند نمی‌توانند جلوی آنها را بگیرند.
- افکار وسواسی و رفتار‌های اجباری زمان زیادی از فرد می‌گیرند و باعث ایجاد اختلال در عملکرد روزانه او می‌شوند.
- معمولاً فرد مبتلا به OCD از قرار گرفتن در موقعیت‌ها و مکان‌هایی که ممکن است باعث برانگیخته شدن افکار وسواسی شوند، اجتناب می‌کند.
علت اختلال OCD
در حال حاضر، علت اصلی اختلال وسواس OCD مشخص نیست و دانشمندان تنها یکسری عوامل را در بروز آن مؤثر می‌دانند که عبارتند از: ژنتیک، تغییرات مغزی، تجربه رویداد استرس‌زا و تروما، مخصوصاً در کودکی، باور‌های غلط و تفکر نادرست در مورد مسئولیت‌پذیری، خطر و آسیب، سندرم پانداس (نوعی اختلال عصبی خودایمنی در کودکان که با عفونت‌های استرپتوکوکی مرتبط است.)
انواع OCD و ویژگی‌های آن
- وسواس شست‌وشو: ترس مفرط از آلودگی، میکروب و بیماری وجود دارد که باعث شستن مکرر دست‌ها یا تمیز کردن محیط می‌شود.
- وسواس آسیب به خود یا دیگران: ترس و نگرانی افراطی مرتبط با آسیب رساندن به خود یا دیگران مانند ضرب و شتم، خودزنی، خودکشی یا قتل وجود دارد که بسیار ناتوان‌کننده است و اضطراب شدیدی ایجاد می‌کند.
- وسواس فکری نظم و تقارن: وسواس شدیدی به نظم و ترتیب خاص در محیط و اشیا دارند و ممکن است همه چیز را بار‌ها مرتب کنند.
- وسواس فکری جنسی: افکار، تصاویر آزاردهنده و نگرانی افراطی درباره اقدامات مرتبط با موضوعات جنسی وجود دارد و فرد نگران است ناخواسته رفتار جنسی غیراخلاقی انجام دهد.
- وسواس شک و تردید: ترس و نگرانی افراطی درباره درست انجام‌ندادن کار‌های روزمره مانند قفل نکردن در‌ها یا خاموش نکردن اجاق گاز وجود دارد و باعث می‌شود بار‌ها این امور را چک کنند.
- وسواس جمع‌آوری و انباشت: نگرانی افراطی درباره دور انداختن وسایل وجود دارد، به همین دلیل وسایلی را که اصلاً نیاز ندارند، انبار می‌کنند.
- وسواس فکری دینی و مذهبی: این نگرانی وجود دارد که اعمال یا افکاری مغایر با اصولی دینی و اخلاقی انجام شود.
- وسواس سلامت: افکار، تصاویر ذهنی و نگرانی افراطی درباره بیماری و مشکلات جسمی وجود دارد که باعث می‌شود بار‌ها نزد پزشک بروند و به طور مداوم علائم جسمی خود را بررسی کنند.
عوارض درمان نشدن وسواس فکری و عملی
- استرس و اضطراب شدید
- افسردگی
- اختلال در عملکرد روزانه
- مشکل در روابط فردی و اجتماعی
- تنش و اختلاف خانوادگی
- اجتناب از قرار گرفتن در موقعیت‌های اجتماعی و خانه‌نشینی
- آسیب جسمی مانند عفونت
- مشکل خواب
- تمایل افراد به مصرف الکل یا مواد مخدر
