جوان آنلاین: نمایش «فقط خودم» نوشته مهدی سیم‌ریز و کارگردانی محمد جهانپا نمایشی ویژه مخاطب کودک و نوجوان بالای شش سال است که از اول مهرماه سال جاری هر روز از ساعت ۱۸ به مدت ۴۵ دقیقه در تماشاخانه مهر حوزه هنری به نشانی تهران، تقاطع خیابان‌های حافظ و سمیه اجرا می‌شود. این اثر نمایشی که تهیه‌کنندگی آن را سجاد عباسی بر عهده دارد و با حمایت مرکز امید (حوزه هنری کودک و نوجوان) تولید شده است، روایتی از زندگی دختربچه‌ای به نام «سارا» است؛ دختری که دلش نمی‌خواهد خواهر یا برادر داشته باشد. از نظر او تک‌فرزندی یک اتفاق خارق‌العاده است و باعث می‌شود همه چیز متعلق به او باشد، اما در یک اتفاق عجیب او به دنیای مورچه‌ها سفر می‌کند. به بهانه روز جهانی کودک، گفت‌وگویی با نویسنده و کارگردان این اثر داشته‌ایم که در ادامه بخش‌هایی از آن را می‌خوانیم.
سفر خیالی به سرزمین مورچه‌ها
محمد جهانپا، کارگردان نمایش «فقط خودم» درباره نحوه شکل‌گیری تا اجرای این نمایش گفت: «فقط خودم» به نوعی سفارش حوزه هنری کودک و نوجوان است، اما روند آن به این صورت بود که مسئولان این نهاد تصمیم گرفتند مجموعه آلبوم‌های شنیدنی برای کودکان تولید کنند، وقتی تولید آلبوم‌ها انجام شد به دلیل اینکه سال‌ها بود که در این ژانر کار اساسی و خوب تولید نشده بود، دوستان فایل آلبوم‌ها را در اختیار ما قرار دادند و به من گفتند از بین این آلبوم‌ها، یکی را انتخاب کنید و به آن جنبه نمایشی دهید.
وی در ادامه توضیح داد: من آلبوم موسیقی به آهنگسازی «آرمان مهربان» را انتخاب کردم و پنج قطعه از این آلبوم را برای نمایش «فقط خودم» استفاده کردم.
این کارگردان درباره قصه نمایش گفت: قصه‌ای که ما سوار این کار کردیم داستان یک دختر لوس و نازپرورده تک فرزند است که قرار است به زودی خانواده او صاحب فرزند دیگری شوند، اما هنوز این موضوع را به این بچه نگفته‌اند و این دختربچه، تنهایی و بودن فقط خودش در خانواده را خیلی دوست دارد و به هیچ وجه حاضر به همراهی برای پذیرش یک فرزند دیگر در خانواده نیست، تا اینکه در یک سفر خیالی به سرزمین مورچه‌هایی وارد می‌شود که پر از خواهر و برادر است. در این سفر ماجرا‌هایی برای او اتفاق می‌افتد که وقتی برمی‌گردد به نوعی رویکرد و ذهنیتش نسبت به قبل، تغییر می‌کند.
جهانپا در ادامه بیان داشت: این نمایش دارای دو لایه مفهومی است. لایه اول آن برای بچه‌های است که تک فرزند هستند و در لایه زیرین زنگ خطری برای خانواده‌هایی است که همچنان تمایل دارند تک فرزند باقی بمانند.
این نمایش تلنگری به این پدر و مادرهاست که اگر این اتفاق بیفتد، بیشتر از همه بچه‌ها آسیب می‌بینند، چراکه خوب نیست بچه‌ها بنا به خواست والدینشان تنهایی را تجربه کنند و در بزرگسالی خواهر و برادری نداشته باشند. در حقیقت جریان نمایش از دوسو برای مخاطب خودش در حال اجرای یک کار هنری است.
جهانپا درباره بازخورد مخاطبان در چند روز ابتدایی اجرا گفت: آنچه من تا به امروز مشاهده کردم نشان از رضایت تماشاگران دارد و گویای این است که هدف و مدل اجرای نمایش به خوبی محقق شده است.
وی در پایان اظهار داشت: من از فکر خوب حوزه هنری کودک و نوجوان برای تولید چنین آثاری تشکر می‌کنم و این نویدبخش اتفاقات خوبی است، چراکه اساتید دیگری هم در این زمینه در حال تولید اثر هستند و جریان نمایش کودک و نوجوان به صورت جدی پیگیری می‌شود.
نمایشنامه‌ای بر اساس یک آلبوم موسیقی
مهدی سیم‌ریز، نویسنده نمایش «فقط خودم» درباره روند ایده تا نوشتن نمایشنامه این اثر گفت: حوزه هنری، در راستای ایجاد فضای موسیقایی مناسب برای کودک به بهترین آهنگسازان کشور سفارش کار داد تا مجموعه آلبوم‌هایی تولید شود. بعد از اینکه آثار آماده شد تصمیم بر این شد برای این آلبوم‌های موسیقی، ابزار‌های محتوایی تهیه شود که مخاطب کودک و نوجوان از طریق آن، این موسیقی‌ها را دریافت کند و از محصولاتی که تولید شده، بهره مفیدتری ببرد.
وی ادامه داد: در جلسه‌ای که با مسئولان حوزه هنری درباره این آلبوم‌ها داشتیم، یک آلبوم انتخاب شد و ما بر مبنای موسیقی‌های این آلبوم، شروع به طراحی یک نمایش و تعریف یک نمایشنامه برای گروه سنی کودک کردیم.
این نویسنده افزود: ما ملزم بودیم از اشعاری که در آهنگ‌های آلبوم به کار گرفته شده به صورت زنجیره‌ای استفاده کنیم تا از مفاهیمی که در هر اثر مستقل آلبوم وجود دارد به صورت واحد در یک معنا بهره‌برداری شود. این امر، کار خیلی مشکلی بود، اما در نهایت چیدمان این آثار و انتخاب یک موضوع مناسب و مبتلا به خانواده‌های امروز، به ویژه خانواده‌های تک فرزند انجام و این مجموعه کامل شد.
این نویسنده درباره گستره مخاطب نمایش «فقط خودم» گفت: نمایش در زمینه گروه مخاطب «ب» و «ج» تعریف شده، اما برای پدر و مادر‌ها حامل پیام مهمی در زمینه فرزندپروری و داشتن فرزندان بیشتر است که خدا را شکر بعد از اجرای عمومی آن از بازخورد‌ها این طور برآورد می‌شد که این مهم انجام شده است. هم کودکان از تماشای نمایش لذت می‌برند و هم پدر و مادر‌ها از نمایش برداشت‌هایی دارند که دقیقاً مطابق پیش‌بینی است که ما برای اثر داشتیم.
تماشاخانه
پس از اتفاقات هفته گذشته در لبنان و اعلام عزای عمومی، اجرای نمایش برای چندروز متوقف شد ولی از ابتدای این هفته اجرای نمایش از سر گرفته شد و تماشاخانه ماه میزبان کودکان و خانواده‌های ایشان است.
نازیلا نوروزی، اسدالله سرداریان، نیما پسندیده، ایمان سیدی، مهرآنا عبدالهیان و مهتا حیدری بازیگرانی هستند که در این اثر نمایشی در جایگاه بازیگر روی صحنه می‌روند و یسنا اسماعیلی نیز دیگر بازیگر این اثر است که برای نخستین بار حضور روی صحنه نمایش را تجربه می‌کند.
مهدی شریفی طراح صحنه، محبوبه سلطانی طراح لباس، رکسانا صادقی طراح گریم، آرمان مهربان آهنگساز، ناهید غفوری و یزدان منیریان مدیر صحنه، نازیلا نوروزی دستیار کارگردان، علی نوروزیان عکاس، سحر پری‌رخ تصویرساز، سروش حیدری گرافیک و صالح غلامی مسئول روابط عمومی این نمایش هستند.
