جوان آنلاین: روز دوشنبه ۱۴ خرداد ماه فرصت ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری به پایان رسید. این دوره هم ثبت‌نام‌ها در انتخابات شگفتی‌ساز شد. در دوره‌های قبلی همه شهروندان می‌توانستند ثبت‌نام کنند؛ همین امکان هم اتفاقات عجیب و غریبی را در زمان ثبت نام‌ها رقم می‌زد. در این دوره وزارت کشور بر اساس قانون طرحی نو در انداخت و ۱۲ بند مشخص و اعلام کرد که هر فرد مایل به ثبت نام، باید واجد ویژگی‌های اولیه‌ای باشد تا امکان ثبت نام پیدا کند. تصور می‌شد که این تدابیر قانونی کارناوال ثبت نام‌ها را از بین خواهد برد، اما اهالی سیاست «احساس تکلیف» و این پیش بینی را کمرنگ کردند، اگرچه مقایسه ثبت نام‌های این دوره با ادوار گذشته، تفاوت فراوانی داشته و سیر نزولی داشته است.
آمار و ارقام ثبت‌نام‌ها
براساس اعلام وزارت کشور ۸۰ نفر در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کردند، این ۸۰ نفر از میان کسانی است که شرایط اولیه را داشتند. سید محمد تقی شاهچراغی، رئیس ستاد انتخابات وزارت کشور روز دوشنبه در بین خبرنگاران اعلام کرد که ۲۸۷ نفر برای ثبت نام به وزارت کشور مراجعه کردند. شاهچراغی با مقایسه این تعداد با افرادی که در سال ۹۶ برای ثبت نام به وزارت کشور مراجعه کردند گفته «تعداد مراجعه‌کنندگان در سال ۹۸ تا ۱۶۳۶ نفر بود که در سال ۱۴۰۰ به ۵۹۲ نفر کاهش یافت و در طول این پنج روز نیز ۲۸۷ نفر مراجعه‌کننده داشتیم که از این تعداد ۸۰ نفر واجد شرایط ثبت‌نام را بودند.» در این دوره از همان روز اول ثبت نام‌ها افراد شاخص در وزارت کشور حضور پیدا کردند. روز اول پنج نفر ثبت نام کردند. محمد رضا صباغیان، عباس مقتدایی، مصطفی کواکبیان، قدرتعلی حشمتیان و سعید جلیلی این چهره‌های سیاسی بودند. ستاد انتخابات کشور روز دوم را خلوت سپری کرد و تنها چهار نفر ثبت نام کردند. علی لاریجانی، محمود احمدی بیغش، محمد خوش چهره و عبدالناصر همتی افراد ثبت نام کننده در روز دوم بودند. روز سوم هشت نفر ثبت نام کردند که شاخص‌ترین آنها مسعود پزشکیان و علیرضا زاکانی بودند. روز چهارم، اما ۲۰ نفر در انتخابات ثبت نام کردند که تقریباً روز شلوغی محسوب می‌شد. از محمد مهدی اسماعیلی گرفته تا مسعود زریبافان، محمود احمدی نژاد، محمود صادقی، صادق خلیلیان، سید محمد مقیمی، محمد حسن قدیری ابیانه، علی صوفی، محمد رضا پور ابراهیمی و محمد شریعتمداری، که چهره‌های شاخص تری نسبت به دیگر ثبت نام کنندگان داشتند. روز پنجم حکایت دیگری داشت. رکورد ثبت نام‌ها در این روز با حضور ۴۳ نفر شکسته شد. از وزیرسابق و کنونی و نماینده جدید و قدیم گرفته تا نظامی بازنشسته. برخی از چهره‌های شاخص این جمع پرترافیک روز پنجم عبارت بودند از: اسحاق جهانگیری، محمدمهدی زاهدی، مصطفی پورمحمدی، شمس‌الدین حسینی، محمدباقر قالیباف، عباس آخوندی، داود منظور، مهرداد بذرپاش، امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، سید صولت مرتضوی و علی نیکزاد.
جریان شناسی ثبت‌نام‌ها
از کابینه دولت سیزدهم پنج نفر در انتخابات ثبت نام کردند که شامل محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی، صولت مرتضوی وزیر کار، رفاه و تعاون اجتماعی، قاضی‌زاده هاشمی رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران و داود منظور رئیس سازمان برنامه و بودجه است. البته رئیس دفتر رئیس‌جمهور اعلام کرده که دولت نماینده‌ای در انتخابات ندارد. اعضای دولت روحانی هم حضور فعالی داشتند به نحوی که چهار نفر از این دولت در انتخابات ثبت نام کردند. عبدالناصر همتی رئیس بانک مرکزی، اسحاق جهانگیری معاون اول، عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی و محمد شریعتمداری وزیر تعاون هم اعضای دولت روحانی هستند که ثبت نام کردند. از نمایندگان مجلس فعلی هم ۹ نفر ثبت نام کردند که ۱۲ درصد کل ثبت نامی‌ها را این تعداد به خود اختصاص دادند. از نمایندگان ادوار مجلس هم ۴۳ نفر یعنی ۵۴ درصد در انتخابات ثبت نام کردند. در بین ثبت نام کنندگان ۶۵ نفر اصولگرا و ۹ نفر هم اصلاح‌طلب دیده می‌شود. شش نفر هم با گرایش مستقل یا اعتدالی ثبت نام کردند.
چهره‌های شاخص در روز آخر چه گفتند؟
محمد باقر قالیباف رئیس مجلس در روز آخر و در ساعات پایانی در انتخابات ثبت نام کرد. قالیباف بعد از ثبت نام در بیانیه خود گفت: «چه کسی در این شرایط می‌تواند مسئولیت به سرانجام رساندن کار‌ها را بپذیرد؟ جمعی از نخبگان، کارآفرینان و دانشجویان با توجه به سوابق کاری‌ام، من را برای حضور در انتخابات دعوت کردند با دقت به شرایط پیچیده کشور نگاه می‌کنیم و از خود می‌پرسیم کدام رویکرد‌ها باید تداوم پیدا کند؟ کدام باید تکمیل و کدام باید تغییر کند؟» قالیباف در مورد علت ثبت نام در انتخابات گفت: «دعوت اکثریت نمایندگان مجلس، خانواده‌های شهدا و نخبگان سیاسی من را به این جمع‌بندی رساند که اگر داوطلب نشوم حل مسائل اقتصادی که در دولت مردمی و مجلس انقلابی شروع کردیم، ناتمام می‌ماند».
آخوندی وزیر راه دولت روحانی هم بعد از ثبت نام اعلام کرد که نگران ایران هستم. او در بخش دیگری از سخنان خود اعلام کرد: «ملت ایران با سلب آزادی‌های اجتماعی و فرهنگی تبدیل به ملتی بریده از جهان و در حسرت حضور در رقابت‌های جهان شده است. بیهوده نیست که شاهد سیل مهاجرت ایرانیان از پیر و جوان هستیم. با وجود این من به ذخیره فرهنگی این ملت و نیروی اندیشه تک تک ایرانیان باور دارم. لیکن به هوش باشیم که این نیرو تنها در یک صورت از قوه به فعل در می‌آید و آن هم افزایی از رهگذر یک گفت‌وگوی و گفتمان ملی است.» منظور رئیس سازمان برنامه و بودجه هم بعد از ثبت نام با اشاره به رشد اقتصادی در دولت شهید رئیسی وعده استمرار این رشد را داد. بعد از ثبت نام قاضی زاده هاشمی، بذرپاش دیگر عضو کابینه دولت شهید رئیسی بود که در روز آخر در انتخابات ثبت نام کرد. بذرپاش بعد از ثبت نام در انتخابات در جمع خبرنگاران، گفت: «مسائل و مشکلات ایران را می‌شناسم. قرار من با رئیس‌جمهور شهید هنوز برقرار است؛ شهیدی که قول داده بود مسئله حل‌کن باشد؛ در میدان و کنار مردم ما پای وعده‌های رئیس‌جمهور شهید ایستاده‌ایم و هیچ قول و قراری را فراموش نخواهیم کرد؛ اقدامات شهید رئیسی نباید ناتمام بماند.» جهانگیری هم شاخص‌ترین چهره اصلاح‌طلب در روز آخر بود. جهانگیری بعد از ثبت نام در انتخابات گفت: «پایداری مسائلی، چون افزایش فزاینده تورم، رشد فقر و حاشیه نشینی، کاهش ارزش پول ملی و قدرت خرید مردم، ناترازی‌های نگران کننده در همه بخش‌ها از جمله انرژی، بودجه و نظام بانکی، احساس بی‌عدالتی، تبعیض و فساد، کاهش سرمایه اجتماعی و مشارکت جامعه دانشگاهی و نخبگان و افزایش پدیده مهاجرت، رویکرد‌های تنگ‌نظرانه و تبعیض‌آمیز جناحی.»
جهانگیری در پایان بیانیه خود با بیان اینکه من با آگاهی به همه این مسائل پیچیده و سخت و با امید به برداشتن قدم‌هایی در جهت اصلاح رویکرد‌ها و رویه‌های غلط، و خلق ظرفیت‌های تازه وارد عرصه انتخابات شدم، تأکید کرد: «من آمده ام تا به اعتبار تجربه‌هایی که در سطوح مختلف اجرایی از اداره شهرستان و استان و بخش‌های میانی و کلان کشور داشته‌ام، قدم در راه حل مسائل مردم بگذارم.»
معیار التزام عملی نامزد‌های انتخابات
با آغاز ثبت نام انتخابات برخی نامزد‌ها و نزدیکان آنها، فعالیت‌های غیر قانونی انتخاباتی خود را با متلک پرانی به رقبای انتخاباتی خصوصاً‌در فضای مجازی کلید زدند که همچنان هم ادامه دارد. این در حالی است که رهبر معظم انقلاب در سالگرد ارتحال حضرت امام همه را به رعایت اخلاق و دوری از لجن پراکنی دعوت کردند. آنجا که تصریح کردند: «بدگویی، تهمت‌زنی و لجن‌پراکنی کمکی به پیشرفت کار‌ها نمی‌کند و به آبروی ملی هم لطمه می‌زند. صحنه انتخابات، صحنه عزت و حماسه و رقابت برای خدمت است نه میدان کشمکش برای تصاحب قدرت، بنابراین کسانی که وارد رقابت‌های انتخاباتی می‌شوند، رعایت اخلاق را وظیفه خود بدانند.» هر چه به زمان برگزاری انتخابات نزدیک‌تر می‌شویم، رقابت‌های انتخاباتی داغ‌تر خواهد شد، اخلاق انتخاباتی و عمل به توصیه‌های رهبر معظم انقلاب می‌تواند معیاری برای التزام عملی نامزد‌های انتخابات باشد.
محمود احمدی نژاد کجای جریان شناسی ثبت نام هاست؟
