رئیس‌جمهور پیشین امریکا از نقش خود در خلع سلاح اوکراین در دهه ۱۹۹۰ ابراز ندامت کرده و گفته که اگر اوکراین تسلیحات هسته‌ای خود را داشت، روسیه به آن حمله نمی‌کرد.
به گزارش «جوان»، بیل کلینتون روز سه شنبه چهارم آوریل ۲۰۲۳ در گفتگو با شبکه تلویزیونی ایرلندی RTÉ گفت: «من احساس ناراحتی شخصی دارم، زیرا باعث شدم آن‌ها [اوکراین]موافقت کنند سلاح‌های هسته‌ای خود را کنار بگذارند». او گفت: «هیچ یک از آن‌ها (اوکراینی‌ها) معتقد نیستند که اگر اوکراین هنوز سلاح‌های خود را در اختیار داشت، روسیه این شیرین‌کاری (حمله به اوکراین) را انجام می‌داد.»کلینتون گفته است: «من می‌دانستم که رئیس‌جمهور پوتین حامی توافقی نیست که رئیس‌جمهور یلتسین [تعهد داد]هرگز در مرز‌های سرزمینی اوکراین مداخله نکند- توافقی که او انجام داد تا اوکراین از سلاح‌های هسته‌ای خود دست بردارد.» اشاره رئیس‌جمهور اسبق امریکا به توافق سه‌جانبه سال ۱۹۹۴ بین امریکا، اوکراین و روسیه است. کلینتون در ژانویه ۱۹۹۴ توافقی سه‌جانبه را با بوریس یلتسین و لئونید کراوچوک رؤسای جمهور وقت روسیه و اوکراین امضا کرد که طبق آن تمامی تسلیحات هسته‌ای در خاک اوکراین برای برچیده شدن به روسیه منتقل می‌شد. این توافق، تلاش برای حذف تسلیحاتی بود که بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در خاک آن باقی مانده بود. طبق اسناد کاخ سفید، در دسامبر سال ۱۹۹۴، اوکراین به عنوان کشوری غیرهسته‌ای به معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای ملحق شد و امریکا، روسیه و بریتانیا به آن تضمین‌های امنیتی ارائه کردند و معاهده استارت اجرایی شد.
کی‌یف نمی‌خواست آن‌ها را ر‌ها کند
رئیس‌جمهور اسبق امریکا گفته که کی‌یف به دلیل اعتقاد به اینکه ذخایر هسته‌ای تنها چیزی است که می‌تواند در برابر «روسیه توسعه‌طلب» از اوکراین محافظت کند، «می‌ترسید که آن‌ها را ر‌ها کند». کلینتون گفته که ولادیمیر پوتین این توافق سه‌جانبه را «نقض کرد و ابتدا کریمه را گرفت. حس وحشتناکی در این خصوص دارم، زیرا اوکراین کشوری بسیار مهم است. فکر می‌کنم آنچه آقای پوتین انجام داد بسیار اشتباه بود.»
بعد از فروپاشی شوروی، حدود ۱۷۰۰ کلاهک در خاک اوکراین باقی مانده بود که شامل ۱۳۰ موشک بالستیک قاره‌پیمای یوآر-۱۰۰ اِن با شش کلاهک، ۴۶موشک آر تی-۲۳ مولودت با ۱۰ کلاهک و همچنین ۳۳بمب‌افکن سنگین می‌شد. البته بیل کلینتون اولین کسی نیست که از اینکه اوکراین در دهه ۱۹۹۴ خلع سلاح شده، ابراز پشیمانی می‌کند، ولی به عنوان رئیس‌جمهور وقت امریکا، بلندپایه‌ترین مقام پیشین ایالات متحده است که در این باره اظهارنظر می‌کند. پیش از این، سفیر اوکراین در ایران در گفتگو با خبرگزاری مهر در اسفند ۱۴۰۰ گفته بود: «مطمئن هستم که تحویل زرادخانه هسته‌ای اوکراین یک اشتباه سیاسی بود و نباید این اشتباه را می‌کردیم.» سرگئی بوردیلیاک گفته است: «اوکراین در برابر تحویل این زرادخانه هسته‌ای، تضمین‌های امنیتی را گرفت و طی سال‌های اخیر و بعد از امضای موافقتنامه «بوداپست» اوکراین به انجام تعهدات خود پایبند بوده است، اما روسیه به این تعهدات احترام نگذاشت و پایبند نبود.»وی تصریح کرد: «تضمین‌های امنیتی در مقابل تحویل تسلیحات هسته‌ای، در تفاهمنامه «بوداپست» بود که به امضای امریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و چین رسید و پنج کشور این تفاهمنامه را امضا و تضمین‌های امنیتی را به اوکراین ارائه کرده‌اند.»
مسکو: درباره تسلیحات هسته‌ای اطوار درنمی‌آوریم
معاون وزیر خارجه روسیه بعد از الحاق فنلاند به ناتو به عنوان عضو سی‌و‌یکم به غرب هشدار داد که درباره اراده و ابزار‌های قوی این کشور برای تضمین امنیت خود، توهم نداشته باشند. سرگئی ریابکوف به شبکه تلویزیونی «روسیا-۲۴» گفت: «اجازه دهید بر این موضوع تأکید کنم که ما هم منابع نظامی و هم اراده سیاسی داریم. ما عزم راسخ داریم. جامعه ما بر بستر حفاظت تضمین شده از حاکمیت خود برای دفع هرگونه تهدید و جلوگیری از تجاوز به تمامیت ارضی ما تحکیم شده است.»ریابکوف به تسلیحات اتمی روسیه اشاره کرده و گفته است: «در مورد استفاده از تسلیحات اتمی، ما قبلاً بار‌ها به این موضوع پرداخته‌ایم. ما اینجا ادا و اطوار در نمی‌آوریم. دشمنان‌مان باید نسبت به آنچه در اطراف‌شان می‌گذرد واقع‌بین باشند و از هرگونه تشدید یا تحریک علیه ما خودداری کنند، برای اینکه در غیر این صورت ممکن است اتفاقی بیفتد که فعلاً فقط به صورت فرضی قابل بحث باشد.»
این دیپلمات ارشد مسکو همچنین با اشاره به استقرار تسلیحات تاکتیکی اتمی کشورش در بلاروس، این اقدام را پاسخی طبیعی به افزایش چالش‌ها و خطرات برای امنیت روسیه توصیف کرد. ریابکوف گفت: «نباید هیچ توهمی وجود داشته باشد. روسیه طیف بسیار گسترده‌ای از نیرو‌ها و ابزار‌ها برای تضمین امنیت خود در هر شرایطی دارد. بازدارندگی اتمی همیشه در سیستم برنامه‌ریزی نظامی ما و در مفهوم کلی بازدارندگی در برابر دشمنان‌مان وجود داشته و دارد.»
