بیشتر از چهار دهه از انقلاب می‌گذرد و ایران اسلامی در تمامی این سال‌ها همواره در مسیر پیشرفت قرار داشته است. اقتصاد و ابعاد مختلف آن یکی از حوزه‌های مهمی است که کشور در آن پیشرفت قابل توجهی داشته و دستاورد‌های آن به وضوح در زندگی مردم کاربرد دارد، هر چند باید گفت کاستی‌های موجود موجب شده است در سال‌های اخیر شاهد باشیم مقام معظم رهبری شعار سال را با موضوعات اقتصادی و حمایت از تولید ملی نامگذاری کنند. از جهاد اقتصادی گرفته تا مقاوم‌سازی اقتصادی و حماسه اقتصادی و در نهایت در سال‌های اخیر حمایت از تولید ملی و توجه به ابعاد مختلف آن مورد تأکید ایشان قرار گرفته است و نقشه راهی در این زمینه تبیین می‌شود.
دستاورد‌های چهل‌واندی سال غیرقابل چشم‌پوشی نیست و نباید از نظر دور داشت به استناد آمار بانک جهانی و همه مؤسسات مهم اقتصادی بین‌المللی، اقتصاد ایران با هشت رتبه ارتقا از جایگاه ۲۶جهانی در سال۱۹۷۹ (۱۳۵۷) به رتبه۱۸ در سال۲۰۱۷ (۱۳۹۶) صعود کرد و در حال حاضر نیز جزو بیست‌وچند قدرت اقتصادی جهان به حساب می‌آید. ارتقای هشت پله‌ای اقتصاد ایران پس از انقلاب اسلامی در حالی محقق شده است که میزان فروش نفت خام به یک‌چهارم قبل از انقلاب، کاهش‌یافته و جمعیت از ۳۶میلیون به ۸۱میلیون نفر افزایش‌یافته است، حال آنکه این پیشرفت در حالی بوده که نظام سلطه بین‌المللی تمام توان خود را برای فلج کردن اقتصاد ایران به کار گرفته و بعد مهم آن ۴۰ سال تحریم‌های فلج‌کننده است که بر هیچ کسی پوشیده نیست.
رشد درآمد سرانه ایرانیان
غلامرضا مصباحی‌مقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز آمار قابل توجهی در این زمینه ارائه و تصریح کرده است: بر اساس شاخص‌های مهم اقتصادی مانند تولید ناخالص داخلی یا همان (GDP) در سال ۱۳۵۷ ارزش تولید ناخالص داخلی کشور ۹۰میلیارد دلار بود که این رقم در پایان سال ۱۴۰۰ به ۴۵۴میلیارد دلار رسیده که بیش از پنج برابر شده است. همچنین درآمد سرانه ایرانیان از ۲ هزارو ۱۵۰ دلار اول انقلاب به رقم ۴ هزارو ۸۷۷ دلار رسیده که حاکی از رشد ۵/۲ برابری است.
وی اظهار می‌کند: یکی از مهم‌ترین شاخص‌های عدالت، ضریب جینی نام دارد که نشانگر شکاف ثروتی بین دهک‌های درآمدی و فاصله ثروت و فقر در جامعه است، این شاخص از ۵۲/۰ واحد در حال حاضر به ۴۰/۰ واحد رسیده، البته در سال‌های ۹۱ و ۹۲ ضریب جینی به ۵/۳۶ واحد رسیده بود، یعنی گرچه قدری بدتر شده و عقبگرد داشته‌ایم، اما هنوز شکاف بین فقر و غنا نسبت به اول انقلاب بهتر شده، گرچه به حد مطلوب نرسیده است.
مصباحی‌مقدم می‌گوید: صادرات غیرنفتی در قبل از انقلاب سالانه کمتر از یک‌میلیارد دلار بود که اکنون به بیش از ۵/۴۸ میلیارد دلار رسیده است، البته در برخی سال‌ها صادرات غیرنفتی به ۷۶میلیارد دلار هم رسید، یعنی ۷۰ برابر در صادرات غیرنفتی رشد داشته‌ایم. صادرات نفتی در قبل از انقلاب روزانه ۶میلیون بشکه نفت بود که اکنون به یک‌میلیون بشکه در پایان ۱۴۰۰ رسیده است، یعنی از نظر صادرات نفت خام کاهش داشته‌ایم، اما به جای آن صادرات فرآورده‌های نفتی بیشتر شده است. به جای آن سالانه ۷میلیارد دلار بنزین صادر می‌کنیم و صادرات فرآورده‌های نفتی هم بیشتر شده است.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام معتقد است: ایران قبل از انقلاب از نظر صنعتی یک کشور صنعتی نبود، بلکه بر پایه کشاورزی و دامداری بود. ۷۰ درصد جمعیت ایران در روستا‌ها و ۳۰درصد در شهر‌ها ساکن بودند. اکنون این نسبت معکوس شده و ۷۰درصد و بلکه بیشتر در شهر‌ها ساکن هستند و ۲۸درصد جمعیت در روستا‌ها مستقرند و این حکایت از صنعتی شدن ایران دارد. قبل از انقلاب صنعت فولاد رونق آنچنانی نگرفته بود و بعد از انقلاب فولاد، آلومینیوم، مس و صنایع دیگر را احداث کرده‌ایم. در حال حاضر ایران هفتمین کشور تولیدکننده فولاد جهان به شمار می‌رود و در مس جایگاه رفیعی دارد.
تولید ۱۱ برابری برق
وی همچنین خاطر نشان می‌کند: تولید برق قبل از انقلاب ۷هزار مگاوات بود، الان به ۹۰هزار مگاوات تولید برق رسیده که بیش از ۱۱ برابر شده است. سدها، نیروگاه‌ها، شبکه‌های آبیاری، روستا‌ها و زمین‌های زیرکشت قابل مقایسه نیست. قبلاً آبیاری‌ها به صورت غرقابی و سیلابی بود. الان قطره‌ای و تحت فشار شده است. تولید کشاورزی از روش سنتی به صنعتی تبدیل شده است. بخش قابل توجهی از کشاورزی یکپارچه شده و کشت و صنعت‌های متعدد بعد از انقلاب شکل گرفته است، همچنین تولیدات گلخانه‌ای قبلاً بسیار اندک بود. در حال حاضر محصولاتی مانند خیار، گوجه، گل، فلفل و سایر محصولات به صورت گلخانه‌ای تولید می‌شود که مصرف آب در گلخانه ۱/۰ می‌شود، اما بازدهی آن چند برابر افزایش می‌یابد.
افزایش صادرات کشور در قیاس با سال ۱۳۵۷
گفته می‌شود بر اساس آمار، صادرات کالا‌های غیرنفتی پس از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ فقط معادل ۵/۰میلیارد دلار بوده که با تلاش دولت‌ها و بخش اقتصادی کشور در پایان سال ۱۳۹۸ به رقم ۴۱میلیارد دلار رسید و بر این اساس از سال ۱۳۵۷ تا ۱۳۹۸ رشد صادرات کشور ۸ هزارو ۱۰۰ درصد بوده است. همچنین طی یک دهه، صادرات کشورمان از ۵۰۰میلیون دلار سال ۱۳۵۷ به یک‌میلیارد‌و ۲۰۰میلیون دلار در سال ۱۳۶۶ افزایش می‌یابد.
هرچند طبق آمار ارائه‌شده صادرات کشور در سال‌های ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۹ نسبت به قبل با کاهش مواجه می‌شود، اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم و با تأکید بر لزوم استفاده از ظرفیت‌های بالای موجود در منطقه و به ویژه کشور‌های همسایه برای توسعه تجارت و افزایش صادرات غیرنفتی و تجارت خارجی کشور در سال ۱۴۰۰ افزایش می‌یابد.
به عقیده کارشناسان بخشی از کاهش صادرات از سال ۱۳۹۶ مربوط به تحریم‌ها و متعاقب آن تصمیمات داخلی از جمله رفع تعهد ارزی و صدور بخش‌نامه‌های متعدد و متناقض در این بخش بود که مشکلات بسیاری را برای صادرکنندگان به وجود آورد.
در حالت کلی صادرات کشور طی ۴۴ سال گذشته با وجود تحریم‌ها و ممانعت‌هایی که غرب برای برقراری روابط تجاری کشور و نقل و انتقلات مالی به وجود آورده است از ۵/۰ میلیارد دلار سال ۱۳۵۷ به حدود ۴۹میلیارد دلار در سال ۱۴۰۰ رسید و در ۱۰ ماهه ابتدای امسال نیز از مرز ۴۵میلیارد دلار گذشته است.
