زنان بعنوان نیمی از جمعیت جهان و بعنوان مهمترین نقش آفرین و قطب مولد جامعه، همواره باید مورد توجه باشند. در این راستا، سلامت جسم و روح این قشر، اثرات پایداری را در لایه های مختلف جامعه خواهد داشت. طب سنتی با قدمتی هزاران ساله، بر این باور است که جسم و روح، رابطه ای دوسویه دارند که سلامت هر کدام، بر دیگری اثر دارد به طوریکه با بررسی کتب طبی قدیم و آیات و روایات هم می توان دریافت عواطف و احساسات، از ذهن و بدن جدا نیست.
به لحاظ فیزیولژیکی، بانوان در قسمت‌های مربوط به ادراک، احساس، عواطف و کلام در مغز، رشد یافته تر از مردان بوده و دارای عملکرد بهتری هستند و این موضوع زنان را نسبت به مشکلات روحی و روانی، اضطراب، وسواس و ... آسیب پذیر تر می کند. علاوه براین، وجود سیستم تولید مثل، دوران قاعدگی، شیردهی و بارداری، زن را در شرایط ویژه ای قرار داده و لزوم مراقبت جسمی و روحی را دو چندان می کند. در طول تاریخ، خانواده و بخصوص زنان بعنوان محور، بسیاری از مشکلات در حوزه سلامت خود را با روشهای سنتی، طب سنتی، مزاج شناسی، داروهای گیاهی، غذا، بادکش و ... درمان می کردند که از طریق اجداد، پدر و مادران خود آموخته بودند و تا امروز هم ادامه دارد؛ بطور مثال یکی از راه‌های خود مراقبتی زنان، استفاده از گیاهان خشک و ادویه جات با خواص دارویی ست که در کابینت هر آشپزخانه ی ایرانی یافت می شود. هرچند آگاهی از خواص این مفردات گیاهی، ضروريست و مستلزم احتیاط فراوان است چرا که ممکن است با عوارض جانبی ناخواسته همراه باشد.
علی رغم اینکه استفاده از طب ایرانی اسلامی در درمانها از قدیم مورد توجه بود اما وابستگی به طب جدید از اواسط دوره ی قاجار و با تسلط پولاک، پزشک نفوذی انگلیسی روی ناصرالدین شاه قاجار شروع و در دوره ی پهلوی هم به اوج خود رسید تا جائیکه برخوردهای حکومتی و قضایی با این مقوله صورت گرفت. این در حالی بود که بوعلی سینا، زکریای رازی تربیت یافتگانی بودند که از اولین و مدرن ترین دانشگاه طبی دنیا به نام جندی شاپور در اهواز به شمار می رفتند.
امام خمینی (ره) در کتاب کشف الاسرار بیان می کنند؛ «امروز در تمام کشور ایران که به قول شما، دانشگاهی چون جندی شاپور داشته، یک نفر که قانون طب بوعلی را بفهمد، معلوم نیست باشد. و این ضربتی ست که این کشور از اجنبی ها، بوسیله ی زمامداران بی خرد ما، خورده است. »
امروز با ظهور انقلاب اسلامی، عطش و علاقه ی مردم به خدمات طب ایرانی - اسلامی افزایش یافته و با مطالعات بالینی، می توان دریافت که شناخت حفظ الصحه و درمان‌های گیاهی، اثرات ماندگار و پایداری را در بدن دارد و اقبال عمومی هم بر همین موضوع دلالت دارد. استفاده فراگیر آحاد مردم و بخصوص زنان، از درمان های طب سنتی در چند سال اخیر بسیار پر رنگ شده و این فرهنگ سازی در حال شکل گیری ست بطوریکه نتایج آن در بخش سلامت زنان از جمله درمان های مربوط به بیماری‌های زنان، ناباروری، تعیین جنسیت قبل از بارداری، زایمان راحت، شیردهی، سلامت کودک، تربیت فرزند و ....چشمگیر است. و طب ایرانی اسلامی در این مباحث، حرفهای زیادی بر مبنای علم روز و آیات و روایات برای گفتن دارد. به جرات می توان گفت، این جنبش مدیون انقلاب اسلامی و آموزه های دینی ست؛ هر چند هنوز زیر ساخت‌ها، ساز وکارهای قانونی، و ردیف بودجه ای لازم، به این مقوله تعلق نگرفته اما گام‌های ارزنده ای برای آگاه سازی و فرهنگ سازی، توسط اساتید، حکما و صاحب فن برداشته شده است. و به قول رهبر عزیزمان، این حکیم فرزانه، در بیانیه گام دوم انقلاب که می فرمایند؛ این طب سنتی و گیاهان دارویی، از جمله کارهایی ست که می تواند باب جدیدی در مسائل کلان مربوط به بهداشت و درمان بگشاید.
اکرم باقرپور – کارشناس طب اسلامی – ایرانی
