رضا همایونفر، متخصص تغذیه و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در برنامه ضربان شبکه سلامت سیما درخصوص تاثیر تغذیه سالم در پیشگیری از سرطان به گفت‌وگو پرداخت.
کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که آیا بین نوع تغذیه افراد و ابتلاء آن‌ها به انواع سرطانها، ارتباطی وجود دارد گفت: با توجه به تحقیقات زیادی که در این زمینه صورت گرفته است، از ۳۰ تا ۴۰ درصد سرطان ها، می‌توان با داشتن تغذیه صحیح پیشگیری کرد؛ این درصد پیشگیری در خصوص سرطان سینه و کولورکتال به ۶۰ الی ۷۰ درصد می‌رسد.
همایونفر گفت: سلول‌های بدن ما به طور مداوم در حال بازسازی و تکثیر هستند. در این بین، ممکن است نیز خطا‌هایی رخ دهد که به طور مداوم توسط سیستم ایمنی بدن تصحیح می‌شود، اما اگر به دلایلی همچون تشعشعات، امواج الکترومغناطیسی و سموم موجود در هوا آب و یا غذا، مواد سمی وارد سلول شود، تکثیر این سلول‌ها از کنترل خارج می‌شود، بنابراین افراد می‌توانند با داشتن رژیم غذایی صحیح، از ورود این سموم به بدن جلوگیری کنند و یا حتی با خنثی کردن این سموم در بدن، بتوانند جلوی اثرات مخرب این مواد را بگیرند.
این متخصص تغذیه در پاسخ به این سوال که آیا رژیم غذایی صحیح تنها از بروز انواع سرطانها پیشگیری کند گفت: خیر، سبک زندگی سالم و از جمله تغذیه سالم، نه تنها از بروز سرطانها پیشگیری می‌کند، بلکه در جلوگیری از بروز انواع بیماری‌ها از جمله بیماری‌های قلبی عروقی و دیابت اثرگذار است.
وی یادآور شد: برای پیشگیری از بروز انواع سرطانها، به غیر از داشتن تغذیه سالم، جلوگیری از «اضافه وزن» که یکی از عوامل خطرساز بروز سرطان محسوب می‌شود، ضروری است. در مطالعات حیوانی که بر روی موش‌ها انجام گرفته است، به این نتیجه رسیده‌اند اگر مواد غذایی شامل انرژی کمتر، به این موش‌ها خورانده شود، بروز تومور‌ها در این موش‌ها کمتر خواهد بود؛ بنابراین بحث کنترل انرژی ورودی به بدن، در جلوگیری از بروز سرطانها نقش بسیار مهمی دارد.
همایونفر ادامه داد: بدین ترتیب باید غذا‌هایی مصرف کنیم که احتمال چاق شدن را کاهش دهند، افزایش مصرف، از هر نوع منبعی که باشد، باعث به هم خوردن میزان دریافت انرژی و همچنین سوخت و ساز آن می‌شود که چاقی را به دنبال خواهد داشت. مصرف هر ماده غذایی بیشتر از نیاز، دردسرساز خواهد بود، به طوری که اگر دریافتی انرژی بیش از میزان سوختن انرژی باشد، چاق کننده است.
کارشناس برنامه با تاکید بر اینکه محتوای انرژی انواع شیرینی‌ها بسیار بیشتر از دیگر خوراکی‌هاست، گفت:میزان انرژی موجود در سبزی‌ها و میوه‌ها، یک دهم انواع شیرینی‌هاست.
وی تاکید کرد: از شیرینی‌ها که حاوی قند‌های ساده هستند، کمتر مصرف کنیم و با خوردن بیشتر سبزیجات و میوه ها، انرژی کمتری دریافت کنیم و همچنین سیر‌تر بمانیم.
عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی، یک بشقاب غذایی سالم روزانه را شامل۴ قسمت دانست و گفت: نصف این بشقاب باید شامل سبزیجات باشد، یک چهارم آن لبنیات و یک چهارم بقیه شامل بقیه دیگر گروه‌های غذایی باشد.
وی رژیم غذایی ضد سرطان را مبتنی بر رژیم غذایی با مصرف سبزیجات بیشتر دانست. همچنین افراد را به مصرف کمتر گوشت قرمز توصیه کرد و حبوبات را جایگزین مناسبی برای گوشت قرمز دانست.
این متخصص تغذیه افزود: روش آماده کردن گوشت، بسیار مهم است؛ گوشت‌هایی که در معرض مستقیم حرارت زیاد قرار گیرند، با ایجاد یک ماده سمی، سرطان زا می‌شوند.
وی همچنین به نحوه طبخ کباب به دلیل وجود شعله مستقیم آتش، به عنوان یک منبع مهم سرطان زا اشاره کرد.
کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که مصرف کدام نوع از مواد غذایی، پیشگیری کننده از سرطان هستند گفت: سبزیجات، انواع کلم و بخصوص کلم بروکلی، به خاطر دارا بودن ترکیبات سولفورافان، در بحث پیشگیری از سرطان بسیار قوی عمل می‌کنند.
وی همچنین از ماده معدنی سلنیوم که در بحث جلوگیری از انواع سرطانها بسیار موثر عمل می‌کند، نام برد و گفت: سلنیوم در غلات و سبزیجات بیشتر دیده می‌شود (دانه آفتابگردان از میزان قابل توجهی سلنیوم برخوردار است.)
این متخصص تغذیه یادآوری کرد: یکی از سالم‌ترین گزینه‌های پروتئینی ماهی‌ها و آبزیان هستند. اسید‌های چرب امگا۳ موجود در غذا‌های دریایی در بحث پیشگیری از سرطانها بسیار حائز اهمیت هستند.
همایونفر از روغن کلزا، گردو، دانه چیا و سبزی خرفه، به عنوان منبع غنی از امگا۳، نام برد.
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که آیا رژیم غذایی بدون نان و برنج، رژیم مناسبی است گفت: خیر، بهتر است، سهم آن‌ها را کم کرد و حتی المقدور از غلات به جای آن‌ها استفاده کرد، اما حذف کامل آن‌ها صحیح نیست، زیرا در این هنگام، فرد برای جبران سیری به سمت شیرینی‌ها متمایل می‌شود که در درازمدت آسیب‌زا خواهد بود.
