آلبرت بغضیان اقتصاددان و استاد دانشگاه معتقد است: این تصمیم دولت برای عید نوروز و ماه مبارک رمضان موجب می‌شود دست دلالان از بازار مواد غذایی کوتاه شود و مردم نیازی به انبار خانگی کالا‌های اساسی نداشته باشند.
طرح تثبیت قیمت‌ها یکی از مصوبات جنجالی مجلس هفتم در سال ۱۳۸۳ بود که دولت خاتمی را از افزایش تدریجی قیمت برخی اقلام یارانه‌دار، همچون سوخت و کالا‌های عمومی منع می‌کرد. اقتصاددانان و مردم خاطره خوبی از آن دوران ندارند، چراکه این طرح در سال ۸۹ به قانون هدفمندی یارانه‌ها گره خورد. طرح تثبیت قیمت‌ها موجب شد، قیمت انرژی آنقدر ثابت نگه داشته شود که شکاف بسیار عمیقی بین قیمت انرژی در داخل و به طور مثال کشور‌های همسایه اتفاق بیفتد و یک ظرفیتی برای رانت و فساد ایجاد شود که در نهایت تبدیل به قاچاق‌های سنگین شد. کشور به خاطر این شکاف قیمت و قاچاق گسترده‌ای که صورت گرفت، دچار خسران بسیار گسترده شد. اکنون بعد از ۱۸ سال دولت مردمی برای کاهش فشارگرانی‌ها و کوتاه کردن دست دلالان و فرصت‌طلبان از بازار نوروز و ماه رمضان تصمیم گرفته است قیمت ۱۰ قلم کالای اساسی خوراکی را تا پایان ماه مبارک رمضان ۱۴۰۲ تثبیت کند. طی سال جاری پس از حذف ارز ۴ هزارو ۲۰۰ تومانی، قیمت مواد غذایی با رشدی قابل ملاحظه مواجه و این اقدام دولت در راستای رفاه اجتماعی و بهبود معیشت مردم در ایام پر مصرف سال اتخاذ شده است. در جلسه‌ای که اخیراً با حضور رئیس‌جمهور برگزار شده بود، وزارت جهاد کشاورزی موظف شد پیشنهاد‌هایی برای تثبیت ۱۰ قلم کالای اساسی خوراکی شامل برنج، روغن، مرغ، تخم‌مرغ، گوشت، پنیر، ماست، شیر، شکر و ماکارونی ارائه کند و مصوب شد این وزارتخانه برنامه پیشنهادی خود را برای کاهش و تثبیت قیمت مواد غذایی طی یک هفته به دولت ارائه کند.
بغضیان: تثبیت قیمت‌ها به شرط ثبات هزینه‌های تولید باشد
آلبرت بغضیان، استاد دانشگاه و اقتصاددان در واکنش به طرح تثبیت قیمت کالا‌های اساسی تا پایان ماه رمضان (اردیبهشت ۱۴۰۲) در گفتگو با «جوان» می‌گوید: با توجه به تجربه تلخی که طرح تثبیت قیمت‌ها در سال ۸۳ به جای گذاشته است، این طرح در شرایط فعلی اقتصادی باید بسیار باظرافت و دقت اجرا شود تا مبادا به افزایش ناگهانی قیمت‌ها منجر نشود. وی می‌افزاید: این تصمیم دولت اگر به شرط ثابت ماندن هزینه‌های تولید اتفاق بیفتد، قطعاً نتایج خوبی به همراه خواهد داشت، اما اگر هزینه‌ها گران شود، ولی قیمت‌ها ثابت بماند، ممکن است در سومین ماه سال ۱۴۰۲ قیمت‌ها به یک باره منفجر شود و نرخ تورم نیز افزایش یابد. وی می‌افزاید: در حال حاضر با دخالت دولت در بازار ارز و تصمیمات جدید دولت بهانه‌ای برای افزایش قیمت‌ها وجود ندارد. اگر این طرح دولت مردمی با موفقیت اجرا شود، ثابت می‌شود امکان ثابت ماندن قیمت‌ها وجود دارد، اگر صنوف با رایزنی و رابطه بر افزایش قیمت‌ها اصرار نکنند.
بغضیان تأکید می‌کند: این طرح دولت موجب می‌شود هم مردم کالا‌های اساسی و ضروری‌شان را انبار خانگی نکنند و هم اینکه دست دلالان از سفره مردم کوتاه می‌شود، زیرا هر ساله در آستانه نوروز به دلیل احتکار کالا‌ها توسط دلالان و واسطه‌ها یک شوک قیمتی در اسفند ماه اتفاق می‌افتاد و شوک بزرگ‌تری در ایام پایانی اسفند و روز‌های نخست سال نو رخ می‌داد. اگر وزارت جهاد کشاورزی با برنامه درست و منطقی این مصوبه دولت را اجرا کند، قطعاً کارنامه خوبی به جای خواهد گذاشت. این استاد دانشگاه تأکید می‌کند: متأسفانه هر ساله با افزایش دستمزد‌ها، قیمت کالا‌ها به همان نسبت گران می‌شود، در حالی که سهم دستمزد در قیمت تمام شده کالا صددرصد نیست. شاید با اجرای ثبات قیمت‌ها در ماه‌های نخست سال ۱۴۰۲، دولت بتواند افسار قیمت‌ها را به دست بگیرد و مانع از رشد قیمت‌ها مانند سال‌های گذشته شود. وی همچنین تأکید می‌کند: اجرای موفقیت‌آمیز این طرح مهم نیازمند این است که هم هزینه‌های تولید بالا نرود، هم اینکه کیفیت کالا نیز تغییری نکند و دولت نظارت صددرصدی در ایام نوروز و ماه رمضان بر بازار و سیستم تولید و توزیع داشته باشد. بغضیان می‌گوید: اعلام زودهنگام این طرح ممکن است موجب افزایش قیمت این کالا‌ها در روز‌های آتی شود. با توجه به اینکه تولیدکنندگان مواد غذایی و اصناف لابی بسیار قوی با سازمان حمایت دارند، بیم آن می‌رود پیش از اجرای این طرح، بازار موج افزایش قیمت‌ها را تجربه کند. همانطور که اخیراً حبوبات به اصطلاح با چراغ خاموش گران شده است.
نمای نزد‌یک
حبوبات گران و تخم‌مرغ ارزان شد
نگاهی به بازار حبوبات نشان می‌دهد، لوبیا سفید با ۳۹/۱۷ درصد بالاترین افزایش قیمت را در یک ماه اخیر تجربه کرده است.
به گزارش مهر، مقایسه قیمت‌ها در یک ماه اخیر (اول هفته دی تا ابتدای بهمن) حاکی از افزایش قیمت برخی اقلام در بازار حبوبات، نوسان قیمتی بسیار در بازار گوشت قرمز و تثبیت نرخ‌ها در بخش لبنیات است.
سقف قیمتی مرغ از ۵۲ هزارو ۵۰۰ تومان در ابتدای دی ۱۴۰۱ به ۵۵هزار تومان و شقه گوسفندی از حداکثر کیلویی ۲۴۰هزار تومان با افزایش ۱۷/۲۹ درصدی به ۳۱۰هزار تومان در ابتدای بهمن رسیده است. این در حالی است که وزارت جهاد کشاورزی با راه‌اندازی سامانه «ستکاوا» مدیریت یکپارچه و تنظیم بازار گوشت قرمز را همچون بازار مرغ در دستور کار دارد.
تخم‌مرغ در هفته‌های متوالی دی تا بهمن روند نزولی داشته و از شانه‌ای ۸۲هزار تومان به ۲۶ هزارو ۵۰۰ تا ۶۸هزار تومان رسیده است. نگاهی به بازار حبوبات هم نشان می‌دهد، لوبیا سفید بالاترین افزایش قیمت را در طول یک ماه اخیر تجربه کرده و با افزایش حدود ۳۹/۱۷ درصدی و مبلغ ۴۶هزار تومان در هر کیلو به ۵۴هزار تومان رسیده است.
