رهبر معظم انقلاب اسلامی عصر روز سه شنبهای که گذشت در دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، هدایت فرهنگی کشور را شأن و نقش اصلی این شورا خواندند و با اشاره به ضرورت بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشورفرمودند: شورای عالی انقلاب فرهنگی باید با رصد و شناخت دقیق ضعفها و گزارههای غلط فرهنگی در عرصههای مختلف، راهحلهای عالمانهای برای رواج گزارههای صحیح و پیشبَرنده ارائه کند. پیشتر نیز معظم له این شورا را متولی قرارگاه فرهنگی کشور معرفی کرده بودند. ایشان میفرمایند: «شما اینجا در آن قرارگاه مقدم فرماندهى هستید، عقبه فکرى شما در مراکز دانشگاهى و حوزوى و دبیرخانه خودتان است، که باید محور همه این مراکز باشد. خط مقدمتان هم عبارت است از دولت، مجلس و حتى مجمع تشخیص مصلحت و دستگاه قضایى و دیگر دستگاههایى که در کشور هستند، اینها بازوان اجرایى شما هستند.»
قرارگاه فرهنگی به این مفهوم است که چینش و سازماندهی فرهنگی کشور باید توسط چنین نهادی صورت گرفته و همه دستگاههای فرهنگی کشور از این فرماندهی قرارگاه پیروی کنند، ولی سؤال اینجاست که آیا این نهاد فرهنگی تاکنون توانسته به وظیفه خود عمل کند و قدرت بسیجکنندگی دستگاههای فرهنگی را برای مهمترین عرصه نظام داشته باشد که اگر چنین کرده بود امروز نمیبایست شاهد این میزان از شکاف فرهنگی در کشور میبودیم. آنچه از برآیند عملکرد شورای عالی انقلاب فرهنگی در طول این چهاردهه از عمر انقلاب بر میآید این است که این نهاد در انجام ماموریت خود به شایستگی عمل نکرده است. در دورههایی از تاریخ این انقلاب، شورا تنها به تغییر و معرفی رؤسای دانشگاهها بسنده میکرد و آنچه از عملکرد این شورا در جامعه پژواک میکرد فقط تغییر و تحولات در این حد بود و رئیسجمهور هم وقعی به حضور در جلسات این شورا نمیگذاشت و بعضاً به خاطر نقد یکی از اعضای شورا شرط حضور و اداره جلسه را منوط به عدم شرکت و حذف فلان عضو شورا میکرد. آنچه در دوره ریاست آقای روحانی و لج بازی بچگانهای که او با رحیمپور ازغدی آن هم فقط به جهت اعتراض وی در جلسه در خصوص موضوعی داشت، تا مدتها جلسات شورا برگزار نمیشد. رفتارهای خارج از قاعده و ساختارشکنانهای راکه این روزها در محیطهای علمی و دانشگاهی توسط برخی دانشجویان و معدود اساتید شاهد هستیم باید محصول عملکرد ناصواب یا بی عملی برخی رؤسای شورای انقلاب فرهنگی در ادوار گذشته شورا دانست.
در نظام جمهوری اسلامی نهادها و سازمانهای مختلفی به طورمستقیم یا غیرمستقیم مسئولیت رسیدگی به امور فرهنگی کشور را بر عهده دارند، اما در رأس این نهادها و تأثیرگذارترین آنها، «شوراى عالى انقلاب فرهنگى» است که متولی سیاستگذاریهای عرصه فرهنگ به عنوان مبناییترین رکن ثبات بخش هویتی جامعه اسلامی است. به همین دلیل همواره مقام معظم رهبری در دیدارها و بیانات خود با مسئولان این شورا، توصیهها و راهکارهایی را برای هرچه بهترشدن عملکرد آن بیان میکنند. بیاناتی که لازم است در این برهه حساس که دشمن، فرهنگ و ارزشهای فرهنگی را هدف برنامههای نفوذ خود قرار داده است، با سعی بیشتری اجرایی شده و با همکاری دیگر سازمانهای وظیفهمند در تمامی سطوح جامعه پیگیری شود و این نهاد فرهنگی در جامعه اسلامی بدون تأثیرپذیری از گرایشهای سیاسی و گروه بندیهای متاثر از فضای حاکم بر جامعه در زمانهای مختلف، با نگاهی آینده نگرانه و پیشگیرانه تأثیر روزافزون خود را به خصوص در عرصه ارتقای فرهنگ ایرانی اسلامی و با هدف تحقق تمدن متعالی آن بر جای گذارد. تا چنین حرکت بزرگی در شورای عالی انقلاب فرهنگی صورت نگیرد نباید انتظار داشت این خواسته مهم و حیاتی رهبر معظم انقلاب یعنی «ضرورت بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور» تحقق یابد. چرا که محور اصلى کارکردهاى این شورا حل مسائل فرهنگى کشور است.
با توجه به فرامین حضرت امام ره) و توصیهها و تأکیدات رهبر حکیم انقلاب در این سه دهه و اندی، هرآنچه که بهطورمستقیم یا غیرمستقیم به امور فرهنگى کشور در بخش هاى دانشگاهى، مدارس و مؤسسات آموزشى مربوط میشود، در حیطه کارى شوراى عالى انقلاب فرهنگی است؛ لذا اگر ضعفها و ناکاستیهایی امروز در حوزههای یاد شده دیده میشود باید بیش از همه دستگاههای فرهنگی از عملکرد این شورا انتقاد داشت. با مرور محورهاى اصلى فعالیت هاى شوراى عالى انقلاب فرهنگی میتوان ارزیابی دقیقی از کارکرد شورا در این مدت و میزان دوری و نزدیکی این کارکردها با توصیهها و تأکیدات امامین انقلاب داشت. امروز اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی باید از خودشان این سؤال و ارزیابی را داشته باشند که تا چه میزان توانستهاند حداقل در خصوص محورهای زیر که جزو سیاستها و برنامههای فعالیت آنهاست موفق عمل کرده اند: ۱-گسترش و نفوذ فرهنگ اسلامى در جامعه؛ ۲- تزکیه محیط هاى علمى و فرهنگى کشور؛ ۳- تحول دانشگاهها، مدارس و مراکز فرهنگى و هنرى بر اساس فرهنگ اسلام؛ ۴- تعمیم سواد و تقویت و بسط روح تفکر، تحقیق و علمآموزى؛ ۵- حفظ، احیا و معرفى آثار اسلامى و ملى؛ ۶- نشر آثار و افکار فرهنگى انقلاب اسلامى و ایجاد و تحکیم روابط فرهنگى با کشورهاى دیگر و ۷- تدوین اصول سیاستهای فرهنگى نظام.
با رصد شکافهای بزرگ فرهنگی در جامعه و مراکز دانشگاهی میتوان گفت شورا هرچند در این هفت محور کارهایی را انجام داده است، ولی تاکنون کار قابل دفاعی نداشته است و هشدارهای رهبر معظم انقلاب در سالهای اخیر گویای این کم کاری هاست که امید است در دوره جدید مدیریتی شورا، این نقیصهها و کم کاریها مرتفع و شاهد شتاب بیشتر و اقدامات اثر بخش باشیم.
