معادله جنگ اوکراین طی روز‌های گذشته و پس از هفته‌ها کندی تحرکات روس‌ها، تغییر کرده و عملاً جنگ از حالت فرسایشی خارج شده است. طبق آنچه اوکراینی‌ها اعلام کرده‌اند، نیروهای روسیه به بیش از ۴۰ شهرک در شرق دونتسک و لوهانسک حمله کرده و شهر‌های سیورودونتسک و لیسیچانسک را بمباران کرده‌اند. جدایی‌طلبان اوکراینی هم روز جمعه از تصرف کامل شهر استراتژیک «لیمن» در شرق این کشور خبر دادند. این اخبار در شرایطی منتشر می‌شوند که اولکسی گروموف روز پنج شنبه در جریان نشستی خبری در کی‌یف در تشریح آخرین تحولات جنگ اوکراین گفته بود که روسیه هم در حملات هوایی و در حملات توپخانه‌ای دست برتر را دارد، اما نیروهای کی‌یف با همه توان برای تغییر دادن وضعیت تلاش می‌کنند. این نظامی برجسته اوکراینی اذعان کرده بود که وضعیت در منطقه سیورودونتسک واقع در استان لوهانسک اوکراین سخت، اما باثبات است و نیروهای روسیه با حملات هوایی، خسارت‌های توپخانه‌ای به نیروهای اوکراین تحمیل می‌کنند. گروموف تأمین تسلیحات از جانب متحدان اوکراین را زمینه‌ساز پیروزی این کشور دانسته بود. یک روز قبل، اولکسی آرستووچ از مشاوران ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین گفته بود که روس‌ها قبل از اوکراینی‌ها توانسته‌اند منابع ذخیره‌شان را جمع‌آوری کنند و این موضوع باعث می‌شود اوضاع در جبهه جنگ دشوار شود. این مقام اوکراینی همچنین درباره وخامت اوضاع هشدار داده بود که امکان دارد در آینده نزدیک، وضعیت در جبهه از شرایط کنونی هم بدتر شود تا جایی که احتمال محاصره نیروهای اوکراین و شکست‌های سنگین آن‌ها هم وجود دارد.
واکنش لندن و واشنگتن
همچنین بوریس جانسون، نخست‌وزیر انگلیس دیروز به شبکه خبری بلومبرگ گفت که پوتین در حال پیشروی کُند، اما محسوس در منطقه دونباس اوکراین است. وی خاطرنشان کرد: «متأسفانه پوتین با صرف هزینه‌های گزاف برای خود و ارتش روسیه، به بلعیدن زمین در دونباس ادامه می‌دهد. او به پیشرفت تدریجی و آهسته، اما محسوس ادامه می‌دهد و بنابراین کاملاً حیاتی است که ما به حمایت نظامی از اوکراینی‌ها ادامه دهیم.»پیش از اظهارنظر جانسون، یک مقام وزارت دفاع امریکا روز پنج شنبه گفت روسیه در بخش‌هایی از منطقه خودمختار دونباس در اوکراین به شکل فزاینده‌ای پیشروی داشته است. به گزارش «سی‌ان‌ان»، این مقام پنتاگون که نامی از وی منتشر نشده به خبرنگاران امریکایی گفت، روسیه گردان‌های تاکتیکی خود را در دونباس ظرف دو و نیم هفته، از ۹۷ به ۱۱۰ گردان رسانده است.
امریکا برای کمک نظامی دست به کار شود
کنگره امریکا در این هفته کمک اضافی به اوکراین به ارزش ۶/۱۳ میلیارد دلار تصویب کرد که یک بودجه ۵/۶ میلیارد دلاری برای هزینه‌های اعزام نیرو و ارسال تسلیحات به اروپای شرقی و یک بودجه ۸/۶ میلیارد دلاری دیگر برای پناهندگان اوکراینی و کمک‌های اقتصادی به این کشور اختصاص می‌دهد. شبکه خبری سی‌ان‌ان در گزارشی به برنامه دولت امریکا در تدارک برای ارسال تسلیحات «پرتاب راکت پیشرفته و دور برد» به اوکراین پرداخت و تصریح کرد: «دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور امریکا چندین هفته از بررسی ارسال این دست تسلیحات به اوکراین از بابت نگرانی‌ها به خاطر اینکه ارتش اوکراین ممکن است از آن‌ها با هدف دست زدن به حملات در داخل روسیه استفاده کند، خودداری کرده بود.» علاوه بر امریکا، کشور‌های اروپایی نیز میلیون‌ها یورو به اوکراین کمک نظامی کرده‌اند. دیمیتری کولبا، وزیر خارجه اوکراین پنج‌شنبه‌شب در شبکه اجتماعی توئیتر با تأکید بر اینکه تصمیم واشنگتن به تجهیز تسلیحاتی کشور در برهه کنونی سرنوشت‌ساز است، نوشت: «ما به سیستم‌های پرتاب راکت نیاز داریم. ما خواهان دریافت تسلیحات سنگین هستیم. این تنها بخشی است که روسیه بهتر از ما است. روسیه سلاح‌های سنگین بیشتری در مقاسیه با ما دارد. بدون داشتن توپخانه و سیستم‌های پرتاب راکت، ما نخواهیم توانست در مقابل آن‌ها ایستادگی کنیم. وضعیت در شرق اوکراین بسیار وخیم است.»
پذیرش واقعیت مذاکره با پوتین
اولاف شولتس، صدراعظم آلمان در سخنرانی خود در مجمع جهانی اقتصاد در داووس گفته بود که پوتین اجازه ندارد شروط صلح در اوکراین را دیکته کند: «هیچ صلح تحمیلی وجود نخواهد داشت، اوکراینی‌ها آن را نمی‌پذیرند و ما نیز آن را نمی‌پذیریم. باید پوتین را متقاعد کنیم که نمی‌تواند صلحی را که می‌خواهد تحمیل کند، زیرا اوکراین آن را نمی‌پذیرد.» با این حال به نظر می‌رسد که رئیس‌جمهور اوکراین دید واقع‌بینانه‌تری درباره تحولات میدانی کشورش دارد. وی که پیش‌تر کشورش به شدت به پیشنهاد تسلیم بخش‌هایی از این کشور و سازش برای پایان جنگ با روسیه واکنش نشان داده بود، روز جمعه موضع متعادل‌تری اتخاذ کرد. وی در جریان سخنرانی در اندیشکده‌ای اندونزیایی گفت که کی‌یف اشتیاقی برای گفتگو با پوتین ندارد، اما باید با این واقعیت روبه‌رو شود که احتمالاً چنین دیداری برای پایان دادن به جنگ ضروری است. رئیس‌جمهور اوکراین یادآور شد: «چیز‌هایی برای گفتگو با رهبر روسیه وجود دارد. منظورم این نیست که مردم ما مشتاق صحبت با او هستند، اما باید با واقعیت‌های آنچه در جریان است روبه‌رو شویم.»زلنسکی با تکیه بر اینکه به نظر نمی‌رسد روسیه هنوز برای مذاکرات صلح جدی آماده باشد، افزود: «ما از این دیدار چه می‌خواهیم، می‌خواهیم زندگی‌مان را پس بگیریم، می‌خواهیم زندگی یک کشور مستقل را در قلمرو خودش پس بگیریم.»
