در حالی که عراقیها بر اخراج نیروهای امریکایی اصرار میکنند، دم مار داعش در عراق و سوریه دوباره به حرکت درآمده است. بقایای این گروه تروریستی ابتدا روز جمعه در عملیاتی برای آزاد کردن ۳ هزار داعشی به زندان غویران الحسکه سوریه حمله کردند و با حمله به یک مقر ارتش عراق در دیاله، ۱۱ نظامی عراقی را کشتند. پهپادهای امریکایی دوباره در سوریه فعال شدهاند و سفارت امریکا هم گفته که خطر داعش همچنان زیاد است.
الحسکه در شمال شرقی سوریه دیروز هم برای چهارمین روز متوالی ناآرام بود. ماجرا از حمله دستهجمعی نیمه شب چهار شنبه هسته مخفی داعش به زندان غویران شروع شد؛ جایی که تخمین زده شده حدود ۳ هزار داعشی در آنجا نگهداری میشوند. گفته شده یک هسته بزرگ بین ۸۰ تا ۱۰۰ داعشی شبانگاه به این زندان حمله کرده و برای ساعاتی آن را تحت کنترل خود در آوردهاند و همزمان، داعشیهای داخل زندان نیز دست به شورش زدهاند. بعد از چند ساعت درگیری، نیروهای کرد معروف به دموکراتیک سوریه (قسد) توانستند این زندان را تحت کنترل خود بگیرند، ولی قبل از کنترل کامل آن، صدها داعشی از آن فرار کردهاند. هرچند همه زندانیان موفق به فرار نشدهاند، ولی شمار فراریان به قدری بوده که حالا چهار روز کامل است که در اطراف زندان درگیری جریان دارد. روزنامه القدسالعربی گفته که حمله به زندان غویران بزرگترین و سازمان یافتهترین حمله داعش طی سه سال اخیر است. المرصد السوری (دیدهبان حقوق بشر در سوریه) وابسته به معارضان دیروز اعلام کرد که در درگیری بین اعضای داعش و قسد بیش از ۱۲۰ نفر کشته شدهاند. طبق آخرین آمارها ۷۷ نفر از اعضای داعش و ۳۹ نفر از اعضای قسد و هفت غیرنظامی در این درگیریها کشته شدهاند که البته گفته شده تعداد واقعی کشتهها بسیار بیشتر از این آمار است. داعش در کانال تلگرامی خود اعلام کرد که یک انبار اسلحه را در این زندان به تصرف خود درآورده و از زمان آغاز عملیات صدها نفر را فراری داده است. داعش همچنین ویدئویی از بازداشت چند نفر منتشر کرده و گفته که این افراد از عناصر سوریه دموکرات (قسد) هستند که به اسارات این گروه درآمده و در زندان الصناعه در حسکه سوریه زندانی شدهاند. به گزارش العالم، در این ویدئو چهار فرد مسلح دیده میشوند که ظاهراً داعشی هستند. یکی از آنها در حالی جلوی دوربین صحبت میکند که در پس زمینه این ویدئو حدود ۱۵ تا ۲۰ نفر دیده میشوند که تصور میشود از «قسد» باشند که در چنگ گروه تروریستی داعش اسیر شدهاند و برخی از آنها زخمی هستند. منابع میگویند که درگیریها در الحسکه دستکم تا دیروز ادامه داشته است.
از چاهی که داعش در زندان غویران برای امنیت سوریه کند، برای هیچکسی آبی بیرون نیامد، حتی عناصر قسد که تحت حمایت ترکیه قرار دارند، ولی این حادثه برای امریکاییها نان داشت. امریکاییها برای مقابله با فرار زندانیان داعشی، مجدداً پهپادهایشان را به صف کردهاند. جان کربی، سخنگوی وزارت دفاع امریکا گفته ائتلاف مبارزه با داعش به رهبری امریکا برای کنترل اوضاع از نیروهای کرد سوریه با پشتیبانی هوایی وارد عمل شده است. روسها این کار را غیرحرفهای خواندهاند. اولگ ژوراولو، معاون مرکز آشتی روسیه برای احزاب مخالف در سوریه نوشت: «نحوه مشارکت امریکا در مقابله با فرار زندانیان داعشی ناشیانه است.» ژوراولو گفته که امریکا برای مقابله با فرار زندانیان داعشی در حسکه از پهپادهای مسلح استفاده کرده است که این مسئله جان غیرنظامیان را به خطر انداخته و احتمال آسیب رساندن به تأسیسات شهری را به دنبال داشته است.
عملیات در دیالی
هنوز یک روز از حمله داعش به زندان غویران در الحسکه نگذشته یک هسته دیگر داعش به یک مقر ارتش عراق در ناحیه «العظیم» واقع در استان دیالی حمله کردند و ۱۱ نظامی را کشتند؛ عملیاتی کمسابقه که حدس و گمانها را درباره خیز هماهنگ شده داعش در عراق و سوریه تقویت کرده است. این حمله با قناسه و اسلحههای نیمهسنگین به صورت غافلگیرانه به روستاهای الطالعه، وام و الکرمی انجام شد. مصطفی الکاظمی، نخستوزیر عراق وعده کرده که انتقام شهدای حمله داعش به دیالی را خواهد گرفت. نیروهای امنیتی مشترک عراق مرکب از حشدالشعبی و ارتش، طی درو روز گذشته حملات گستردهای را به مناطق صحرای «قائم»، «حدیثه» و «الرطبه» انجام دادند تا این مناطق را پاکسازی کنند. «رجب طیب اردوغان»، رئیسجمهور ترکیه بر حمایت از عراق در جنگ علیه تروریسم تأکید کرده و «طالب الموسوی» از فرماندهان حشدالشعبی در دیالی هم اعلام کرد که این عملیات با انتقال تجهیزات نظامی گسترده به منطقه عملیاتی و شراکت تیپ سوم، چهارم، بیستم و تیپ «ندا دیالی»، نیروهای ویژه حشدالشعبی، یگان توپخانهای و یگان تخریب، با هدف پاکسازی منطقه از چندین محور مختلف آغاز شده است. در بغداد نیز نیروهای ایست و بازرسی مستقر شده و تدابیر شدید امنیتی در بزرگراه منتهی به بغداد اعمال شده است.
کوچکنمایی داعش!
با این حال، بخشی از سیاستمداران عراقی درباره جدی بودن عملیات داعش تردید دارند. جمعه عناد سعدون، وزیر دفاع عراق گفته که حوادث دیالی به دلیل کوتاهی فرماندهان میانه و پایین رخ داده است و عاملان آن مجازات خواهند شد. وزیر دفاع عراق در عین حال گفته که دشمن قبل از سال ۲۰۱۴ دارای ساختاری قدرتمند در داخل و خارج عراق، گروهکهای مخفی و مسلح، خودروهای بمبگذاری شده، کمربند انفجاری، مسلسلهای سنگین و سایر تجهیزات و سلاحها بود، اما اکنون گروهکهای مخفی بسیار کم هستند و تقریباً وجود ندارند و بدون تسلیحات هستند و گروهکهای دشمن در میدان مستقر هستند، اما فعالیت کمی دارند. الحلبوسی، رئیس پارلمان عراق در توئیتی نوشت: «سیاست ایجاد رعب و وحشت با تبلیغات برای شایعهپراکنی و تنش درست کردن به واسطه بخشی از مزدوران، دیگر بر کسی پوشیده نیست. حوادث ۲۰۱۴ درس خوبی داشت که عراقیها بهخوبی آن را یاد گرفتند.» وی گفت: «داعش هرگز بازنمیگردد. هیچ مکانی برای تروریسم در عراقِ امن و مقتدر و شکوفا وجود ندارد.»مقتدی صدر، رهبر جریان صدر عراق نیز در توئیتی نوشت: «دشمن تروریستی میگوید که میآید، پس اگر میآیید ما قادر و توانا هستیم، اما مشکل بزرگتر این است که برخی مسئله را بزرگنمایی میکنند تا ترس و رعب و طایفهگرایی را در میان مردم عراق بیندازند. آنها به گمان خودشان حامی سرزمین و آبروی مردم هستند.» در مقابل، برخی منابع عراقی به عملیات داعش و کوچکپنداری آن که در سال ۲۰۱۴ نیز منجر به مداخله نظامی گسترده امریکا در عراق شد، مظنون هستند، به خصوص که سفارت امریکا در بغداد در بیانیهای حمله داعش در استان دیالی عراق را محکوم و بر ایستادگی کشور خود در کنار عراق تأکید کرد. محمد الشمری، نماینده مجلس عراق دیروز گفت بقای نیروهای امریکایی در عراق با هر بهانه و تحت هر عنوانی چه آموزشدهنده و چه مستشار غیرقابلقبول است و مردم عراق حاضر به پذیرش آنها نیستند.