در شرایط کاهش ساختوسازها و پروژههای عمرانی، بازار با افزایش قیمت سیمان و آهن در چند روزگذشته مواجه شده است. فعالان بازار، قطعی برق را بهانه گرانی قیمت سیمان و قیمتسازی بورس کالا را دلیل افزایش قیمت آهن میدانند و معتقدند: در حالی که قیمت انواع موادغذایی و کالاها رو به افزایش است، در سایه نبود نظارت میتوان به راحتی قیمتها را گران کرد.
هر ساله نیمه نخست سال، ساخت و سازها رونق میگرفت و در فصل تابستان نیز بودجه مربوط به پروژههای عمرانی تخصیص مییافت و بازار آهن و مصالح ساختمانی پررونق میشد، اما امسال به دلیل جابهجایی دولت، ساختوساز و پروژههای عمرانی کم شده است. تولیدکنندگان مصالح ساختمانی و آهنالات با سوءاستفاده از نبود نظارتهای دولتی و آشفتگی قیمتها را از هفته گذشته افزایش دادند. یکی قطعی برق و کاهش تولید را بهانه گرانی اعلام کرد و دیگری قیمتسازیهای غیرمنطقی در بورس کالا را.
شرکتهای متفرقه قیمت آهن را گران کردند
محمد آزاد، رئیس اتحادیه فروشندگان آهن با انتقاد از قیمتسازی بورس کالا در اوضاع رکود بازار میگوید: «گرانی قیمت آهن در یک هفته اخیر ارتباطی با قطعی برق ندارد، عملکرد ضعیف بورس کالا به گرانی قیمت آهن آلات دامن زده است.» وی در گفتگو با «جوان» میگوید: «آقایان قیمت جهانی آهن را با ارز نیمایی یا آزاد به ریال تبدیل و آن را با قیمت پایه بورس اعلام میکنند. در حالی که آهن با مواداولیه داخلی، گاز و کارگر ارزان تولید میشود، نباید با قیمت جهانی قیمتگذاری شود. متأسفانه چندین سال است این روند قیمتگذاری دنبال و مصرفکنندگان داخلی متضرر میشوند. حال در چنین فضایی شرکتهایی که به هیچ وجه در حوزه آهن فعالیت نمیکنند، با حضور در بورس کالا قیمتها را گران میکنند.» وی میافزاید: «این شرکتها را بورس کالا به رسمیت شناخته، آنها یک روز در حوزه سیمان، یک روز آهن و طلا فعالیت میکنند و حوزه کاری ثابتی ندارند.» وی تأکید میکند: «مبنای قیمت بازار آزاد همان قیمت پایه بورس کالاست، اما در بازار قیمتها ۵۰۰تا هزار تومان ارزانتر خرید و فروش میشود. روز یکشنبه قیمت هر شاخه آهن در بورس کالا ۱۷هزار و ۵۰۰ تا ۱۸ هزار تومان قیمتگذاری شد و در بازار آزاد ۱۷ هزار تومان خرید و فروش شد.»
سیمان ۱۵ هزار تومانی به ۷۰ هزار تومان رسید
بعد از افزایش ۴۰درصدی قیمت سیمان در فروردین امسال، قطعی برق کارخانجات سیمان در یک هفته اخیر بهانهای شد تا فعالان بازار و دلالان این صنعت دست به کار شده و قیمت را گران کنند. احمد نصیری فعال حوزه سیمان در گفتگو با «جوان» با تأکید بر اینکه گرانی قیمت سیمان غیرمنصفانه بوده و قطعی برق تأثیر چندانی بر تولید نداشته است، میگوید: «امسال به دلیل رکود ساختوسازها و بلاتکلیفی بازارهای صادراتی سیمان در انبار کارخانجات دپو شده و بیش از نیاز بازار، سیمان وجود دارد، اما تولیدکنندگان و دلالان که به دنبال بهانهای برای افزایش قیمتها بودند تا در روزهای پایانی دولت از موج گرانیها عقب نمانند، قطعی برق را بهانه قرار دادند و قیمتها را ۴۰ تا ۵۰ درصد گران کردند. در برخی از استانهای جنوبی نیز نابسامانی بازار به شدت وجود دارد و ادارههای کل صمت استانها قادر به کنترل قیمتها نیستند.»
نصیری میگوید: «هفته گذشته که قطع برق سیمانیها رسانهای شد در کمتر از ۲۴ ساعت قیمتها صعود کرد، در حالی که بازار مملو از سیمان بود. مگر تولید سیمان روزانه وارد بازار میشود که در کمتر از یک روز قیمتها را گران کردند و اعلام شد که در برخی از استانها مانند خوزستان سیمان نایاب شده است؟»
اگر وزارت نیرو با صمت هماهنگ عمل میکرد و بازرسان تعزیرات همزمان در بازارها حاضر میشدند، دیگر شاهد گرانی قیمت به ۷۰ هزار تومان نمیشدیم. این فعال حوزه سیمان با اشاره به اینکه دلالان سیمان در یک هفته اخیر با جار و جنجال افزایش قیمت را به بازار القا کردهاند، میافزاید: «البته در حال حاضر مشتری برای سیمان ۷۰هزارتومانی وجود ندارد، چون ساختوسازها کم شده است، اما تجربه نشان داده که وقتی کالایی گران میشود، کاهش قیمت آن به ندرت صورت میگیرد.»
مجلس: قوه قضائیه با گرانی برخورد کند
روزگذشته برخی از نمایندگان مجلس با انتقاد از گرانی قیمت سیمان و ارتباط آن با قطعی برق خواستار برخورد قوهقضائیه با گرانیهای اخیر شدند. به گزارش فارس، محمدحسن آصفری، نایب رئیس کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس در جلسه علنی دیروز مجلس در تذکری شفاهی با اشاره به گزارش کمیسیون انرژی درباره خاموشی برق میگوید: «با این قبیل گزارشها مشکلی حل نخواهد شد، مشکل آب و برق نیازمند پاسخگویی مسئولان کشور است.»
وی میافزاید: «۸۳ هزار مگاوات ظرفیت نیروگاههای نصب شده در کشور است، باید ریشهیابی شود که مشکل اصلی آب و برق کجاست؟ آیا واقعاً مشکل ما کمبود آب و برق است یا در بیبرنامگی؟»
نایب رئیس کمیسیون امور داخلی کشور تصریح میکند: «۱۵ روز قبل به صورت سرزده از مرکز فرماندهی صنعت برق کشور بازدیدی داشتم، ظرفیت نیروگاههای تجدیدپذیر در کشور بالغ بر ۴۰۰ مگاوات است، در حالی که حداکثر نیاز کشور در اوج مصرف ۵۸ هزار مگاوات میباشد، اما ظرفیت نیروگاههای نصب شده در کشور ۸۳ هزار مگاوات است.»
نماینده اراک در مجلس نیز میگوید: «از روزی که قطعی برق در کشور شایع شد، قیمت سیمان از کیسهای ۱۵ هزار تومان به ۷۰ هزار تومان افزایش یافت و قیمت فولاد نیز به چند برابر افزایش پیدا کرد، چرا دولت و دستگاه قضایی به این موضوع ورود نمیکنند؟»
وی تأکید میکند: «آیا ظرفیت کارخانههای سیمان یا فولاد برای ذخیرهسازی تولیدات خود فاقد هرگونه انبار بودهاند که یک شبه قیمتشان به این میزان افزایش مییابد. باید اعمال ماده ۲۳۴ آیین نامه داخلی مجلس و ارسال این گزارش به قوهقضائیه به عنوان نتیجه گزارش کمیسیون انرژی مجلس باشد.»