بازی‌های المپیک بزرگ‌ترین رویداد ورزشی جهان است که هر چهار سال یک بار، برترین ورزشکاران جهان را گرد هم می‌آورد. تیم ملی والیبال ایران پس از ۵۲ سال برای نخستین بار جواز حضور در المپیک ۲۰۱۶ ریو را کسب کرد. نسل طلایی والیبال ایران در نخستین تجربه عنوان پنجمی بازی‌های المپیک را کسب کرد. در المپیک ریو برزیل قهرمان شد، ایتالیا در جایگاه دوم قرار گرفت و آمریکا در مکان سوم ایستاد.
پرونده المپیک ۲۰۱۶ ریو بسته شد و قدرت‌های جهانی بدون معطلی، برگ جدیدی برای حضور در المپیک توکیو را باز کردند چرا که سکو المپیک با برنامه و ثبات به دست می‌آید. کاری که تیم‌های قدرتمند جهان والیبال انجام می‌دهند.
تیم ملی والیبال ایران نیز با هدف و آرمان قرارگیری در جمع چهار تیم و کسب سکو المپیک توکیو کارش را دنبال می‌کند. اما بین عمل و اجرای برنامه‌ی آماده سازی تیم ملی والیبال ایران با تیم‌های صاحب عنوان تفاوت بسیار است که در ادامه شرحی از آماده سازی و دلیل موفقیت مدال آوران المپیک را بیان خواهیم کرد.
برزیل، صدرنشین رنکینگ جهانی با سه مدال طلا و ۳ نقره المپیک پر افتخارترین تیم والیبال جهان شناخته شده است. «دال زوتو» که تجربه حضور در سه دوره المپیک به عنوان بازیکن را دارد و مدال نقره المپیک ۱۹۸۴ را همراه با برزیل کسب کرده است در المپیک ۲۰۱۶ به عنوان مدیر تیم ملی در فدراسیون برزیل حضور داشت و عنوان قهرمانی المپیک ریو را به دست آورد.
در پایان المپیک ریو، دال زوتو به عنوان سرمربی برزیل معرفی شد. او در سال ۲۰۱۷ پیش از آغاز مسابقات جام قهرمانان بزرگ در نشست خبری گفت: این مسابقه نخستین رقابت مهم برزیل پس از المپیک ۲۰۱۶ ریودوژانیرو است. برخی از بازیکنان المپیکی را همراه خود داریم. اما در دوره جدید المپیک، برزیل با کادر فنی جدید و بازیکنان جوان وارد مسابقات می‌شود.
وی با بیان اینکه به عنوان سرمربی همیشه به دنبال بهترین راه حل هستم تا آینده بهتری را با بازیکنان برزیل رقم بزنم، گفت: باید تاکید کنم که شرکت در این مسابقات فرصت خوبی است تا بتوانیم اهداف خود را دنبال کنیم. با چالش جدید، دوره جدید و نسل جدیدی از والیبال روبرو هستیم. هدف بعدی برزیل حضور در مسابقات المپیک ۲۰۲۰ توکیو است و باید این مسیر را از همین مسابقات با قدرت آغاز کنیم.
دال زوتو بلافاصله پس از المپیک ریو از تغییر نسل و هدف برزیل در المپیک توکیو سخن گفت! برزیل در سال ۲۰۱۹ قهرمان جام جهانی شد و در سال ۲۰۲۱ نیز با شکست لهستان، قهرمان سومین دوره مسابقات لیگ ملت‌ها شد و آماده کسب چهارمین طلای المپیک در توکیو است.
لهستان، تیمی که بعد از برزیل در جایگاه دوم رنکینگ جهانی قرار گرفت و در سال ۱۹۷۶ طلای المپیک مونترال را در پرونده دارد. ویتال هینن از سال ۲۰۱۸ هدایت این تیم را برعهده گرفت، در سال ۲۰۱۸ از عنوان قهرمانی جهان لهستان دفاع و با شکست برزیل (قهرمان المپیک ریو) سومین عنوان قهرمانی جهان برای لهستان را به ارمغان آورد. لهستان تیم قدرتمندی در اختیار دارد و به پشتوانه قهرمانی جهان آماده کسب دومین طلای المپیک است.
انگیزه بالای تزار‌ها
روسیه که از سال ۲۰۱۹ توماس ساملوو هدایتش را بر عهده گرفت با یک طلای المپیک ۲۰۱۲ لندن (البته بدون در نظر گرفتن مدال‌های طلا اتحادیه جماهیر شوروی در المپیک) در جایگاه سوم رده بندی جهانی قرار دارد. همراه با ساملوو قهرمان لیگ ملت‌ها در سال ۲۰۱۹ شد و در مرحله نخست کسب سهمیه المپیک با شکست ایران جواز حضور مستقیم در المپیک را به دست آورد. روسیه در چند سال گذشته در لیگ ملت‌ها بازیکنان جوانی را ساخت تا در کنار با تجربه‌ها تمام توان خود را در المپیک به کار گیرند.
ستاره‌ای به نام انگاپت
تیم ملی فرانسه، چهارمین تیم رده بندی جهانی از سال ۲۰۱۲ زیر نظر لوران تیلیه فعالیت می‌کند. تیمی منسجم که با تکیه به انگاپت ستاره این روز‌های دنیای والیبال عنوان سومی لیگ ملت‌های ۲۰۲۱ را به دست آورد.
گام آمریکا برای کسب چهارمین طلا
تیم ملی آمریکا با سه مدال طلای المپیک و یک برنز دیگر تیم عنوان دار المپیک جایگاه پنجم رده بندی جهانی را در اختیار دارد. جان اسپروو از سال ۲۰۱۳ سرمربی تیم ملی آمریکاست و یک سال پس از حضورش تیم را قهرمان لیگ جهانی کرد. آمریکا نیز یکی از تیم‌هایی است ثابت در کادرفنی را به خوبی حفظ کرده است. این تیم که همیشه در المپیک زهر دار بوده است برای چهارمین طلای خود رقابت سختی با برزیل خواهد داشت.
بررسی پنج تیم بالای رنکینگ جهانی و عنوان دار‌های المپیک نشان می‌دهد ثبات در سیستم یکی از دلایل موفقیت آن‌ها بوده است و همانطور که دال زوتو در سال ۲۰۱۷ عنوان داشت پس از پایان المپیک برنامه‌ریزی و تغییرات برای چهار سال آینده آغاز می‌شود.
دوری دو ساله از مسابقات و بدون سرمربی!
اما تیم ملی والیبال ایران پس از المپیک ۲۰۱۶ چه کرد؟ ایگور کولاکوویچ به عنوان سرمربی تیم ملی معرفی شد و مدال برنز قاره‌ای در سال ۲۰۱۷ در سطح جهان برای نخستین بار به دست آمد. والیبال ایران پس از المپیک ریو بار‌ها درگیر انتخابات ریاست فدراسیون شد و چندین سرپرست به خود دید. در دو سال اخیر نیز در هیچ مسابقه تدارکاتی شرکت نداشت و در آستانه یک سال تا المپیک ۲۰۲۱ سرمربی از سمتش برکنار و دو ماه تا شروع لیگ ملت‌ها ۲۰۲۱ الکنو با سیستم متفاوت از والیبال ایران هدایت تیم را بر عهده گرفت.
والیبال ایران برعکس رقبای قدرتمند و صاحب مدال در المپیک، بدون برنامه آرمان کسب سکو المپیک توکیو را دارد. اتفاقی که اگر رخ دهد چیزی شبیه به معجزه خواهد بود. والیبال ایران استعداد‌های خوبی در اختیار دارد که به دلیل عدم ثبات مدیریت و برنامه ریزی بلند مدت کار سختی در المپیک توکیو خواهد داشت.
تیم ملی والیبال ایران در المپیک ریو با دو پیروزی مقابل تیم‌های مصر و کوبا و ۳ شکست برابر تیم‌های آرژانتین، لهستان و روسیه راهی مرحله حذفی شد و در یک چهارم نهایی با شکست سه بر صفر مقابل ایتالیا به عنوان پنجمی رسید. برزیل با شکست ایتالیا قهرمان شد و آمریکا با شکست روسیه سوم شد.
حال تیم ملی والیبال ایران در مرحله گروهی المپیک توکیو با تیم‌های لهستان، ژاپن، ایتالیا، کانادا و ونزوئلا رقابت خواهد داشت که چهار تیم از این مرحله صعود می‌کنند و به یک چهارم نهایی راه خواهند یافت.
در گروه دوم نیز تیم‌های برزیل، آمریکا، روسیه، آرژانتین، فرانسه و تونس رقابت خواهند داشت. چهار تیم صعود کننده از گروه دوم با چهار تیم صعود کننده گروه اول برای صعود به نیمه نهایی رقابت سختی در پیش دارند.
یعنی تیم ملی والیبال ایران که دو سال از مسابقات دور بود و لیگ ملت‌ها حکم دیدار‌های تدارکاتی را برای او داشت در المپیک توکیو برای کسب سکو باید با حریفانی رقابت کند که سال هاست با کادر فنی با ثبات تمرین داشته‌اند. از تیم ژاپن و کانادا نیز نباید غافل شد که این دو تیم قطعاً حریفانی سرسخت برای ایران در مرحله گروهی خواهند بود
