سرویس جامعه جوان آنلاین: دغدغه معیشت، او و برادر ۱۷ ساله‌اش «آزاد» را وادار کرد دل به کوه‌های سرد و صعب‌العبور مریوان بزنند و کولبری را تجربه کنند، اما سرمای هوا و سختی مسیر دست به دست هم دادند تا نخستین تجربه کولبری فرهاد و آزاد پایان راهشان باشد. جسد بی‌جان و یخ‌زده فرهاد و آزاد پایان قصه تلخ فقر و کولبری برای به‌دست آوردن نان نیست؛ این قصه سال‌هاست پرغصه است و مسئولان دست روی دست گذاشته‌اند و شاهد آسیب‌دیدن مردانی هستند که اگر شرایط اشتغال برایشان فراهم بود، برای حمل یک کوله کالا و به‌دست آوردن معیشت، راهی راه بی‌بازگشت کولبری نمی‌شدند. قصه تلخ کولبران و مرگ و از کار افتادگی آن‌ها در حالی تکرار می‌شود که رهبر معظم انقلاب پیش از این یک بار فرمودند منظور از قاچاق محموله‌هایی است که از مبادی رسمی و به صورت کلان وارد می‌شود و منظور کولبری نیست.
تنها ۱۴ بهار از زندگی‌اش گذشته بود. فرهاد مثل اغلب نوجوانان هم سن و سالش اهل فوتبال و تیم مورد علاقه‌اش رئال بود. همکلاسی‌هایش می‌گویند بنا بود با پولی که از کولبری به‌دست می‌آورد، لباس ورزشی بخرد. گویا پدر و مادرشان معلول بوده‌اند و توانی برای جور کردن دخل و خرج خانه نداشته‌اند. این می‌شود که مردان جوان قصه ما فرهاد ۱۴ ساله و آزاد ۱۷ ساله دل به کوه می‌زنند تا با بار کفش و تلویزیون لقمه نانی جور کنند. آن‌ها با سه نوجوان دیگر ۲۶ آذر در گردنه ته‌ته گرفتار کولاک می‌شوند.
پایان تلخ این قصه
چهارشنبه ۲۷آذر بود که محمدباقر محمدی، رئیس جمعیت هلال‌احمر استان کردستان اعلام کرد که به دنبال برف و کولاک در مسیر گردنه ته‌ته اورامان، سه نفر از کولبران گرفتار سقوط بهمن شدند که دو نفر از آن‌ها جان خود را از دست داده و یک نوجوان ۱۴ ساله نیز مفقود شده است. جسد آزاد در حالی پیدا شد که کت فرهاد بر دوشش افتاده بود. پیکر بی‌جان فرهاد هم سه روز بعد در غروب ۲۹آذر، با دستان مشت کرده در جاده اورامان پیدا شد. فرهاد و آزاد نخستین کولبرانی نیستند که به چنین سرنوشتی دچار می‌شوند. از ابتدای سال تاکنون مرگ ۱۱ کولبر رسانه‌ای شده است. اگر قوانین مربوط به حق و حقوق کولبران و چالش‌های اقتصادی مردم مرزنشین سر و سامانی نگیرد هر از چند گاه این قصه پرغصه تکرار می‌شود.
رونمایی از طرح‌های نمایشی
خبر مرگ کولبران آغازی برای رونمایی از طرح‌های نمایشی است؛ طرح‌هایی که با سردشدن این داغ‌ها از یاد می‌روند!
«طرح ساماندهی کولبران» و متمرکز کردن آن‌ها در بازارچه‌های رسمی که قرار بود «پیله‌وری» از طریق گذرگاه‌های امن را جایگزین «کولبری پرخطر» کند. یکی از طرح‌هایی که بنا بود به کمک کولبران بیاید، اما هیچ خبری از این طرح نیست.
خرداد ۹۷ هم هیئت‌دولت تصمیم گرفت به کولبرانی دارای مجوز تردد در روستا‌ها و شهر‌هایی که کمتر از ۲۰ کیلومتر با مرز فاصله دارند، تخفیف مالیاتی یا سود بازرگانی بدهد. سقف تخفیف سود بازرگانی برای هریک از خانوار‌های ساکن در این مناطق ۷۰۰ هزار تا ۸/۲ میلیون تومان اعلام شد.
۲۴خرداد ۹۸، معاون هماهنگی اقتصادی و توسعه منطقه‌ای وزیر کشور با بیان اینکه تصویب‌نامه ساماندهی کولبران اجرایی نشد، گفت: «تقویت مرزنشینان و ساماندهی کولبران از اولویت‌های کاری دولت است.»
۲۶ تیرماه ۹۸، محسن بیگلری نماینده مردم سقز و بانه در مجلس شورای اسلامی ساماندهی وضعیت کولبران را در گرو فعال‌شدن واردات در مرز سیرانبند دانست. به گفته وی یکی از مصوبات سفری که روحانی، رئیس‌جمهور طی چهار ماه قبل و اواخر سال ۹۷ به عراق داشت مربوط به بازارچه سیرانبند بانه و سیف سقز بوده است، اما تاکنون هیچ یک ازاین طرح‌ها اجرایی نشده است.
محسن مددی، مدیرکل آموزش فنی و حرفه‌ای آذربایجان غربی هم ۳۱ تیر ۹۸ در نشستی خبری از ایجاد کمیته مشترک در بین استان‌های درگیر با کولبری خبر داد و گفت: «در صورت موافقت سازمان مرکزی در راستای ایجاد مشاغل جایگزین کولبری از طریق ارائه آموزش‌های مهارتی گام‌های ویژه‌ای در پنج استان درگیر معضل کولبری برداشته خواهد شد.»
برای یک لقمه نان
بنا بر آماری که در سال ۹۴ منتشر شده، سهم کولبران در قاچاق کالا چیزی کمتر از ۴ درصد است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی روز ۸ اردیبهشت ۹۵ در دیدار با کارگران درباره مبارزه با قاچاق کالا فرمودند: «مراد من از قاچاق، فلان کولبر ضعیف نیست که به آن طرف [مرز]می‌رود و چیزی برمی‌دارد و با کول خود به این طرف [مرز]می‌آورد. این‌ها چیزی نیست، این‌ها اهمیتی ندارد و با آن مبارزه هم نشود اشکالی ندارد. من قاچاق‌های سازمان یافته بزرگ رو می‌گویم. [اینکه]ده‌ها و صد‌ها کانتینر اجناس گوناگون قاچاق وارد کشور شود.»
با وجود تأکیدات رهبر انقلاب از یک‌سو همچنان صد‌ها کانتیر جنس قاچاق وارد کشور می‌شود و از سوی دیگر هر از چند گاه اخباری از مرگ یا آسیب‌های جدی به کولبران رسانه‌ای می‌شود.
پیکر آزاد و فرهاد در حالی روی دستان مردم مریوان تشییع شد که تشییع‌کنندگان تکه نانی در دست داشتند؛ نانی که فقط یک نشانه داشت و با زبان بی‌زبانی قصه پرغصه کولبران را روایت می‌کرد.
