سرویس دین و اندیشه جوان آنلاین: حضرت آیت الله احمد عابدی، استاد حوزه و دانشگاه طی یادداشتی که در کانال منتسب به ایشان منتشر شده است توضیحاتی درباره «امام رضا سلام الله علیه و مقام رضا» ارائه نموده است. متن کامل یادداشت ایشان در ادامه از نظر میگذرد:
لقب معروف امام هشتم علیه السلام «رضا» است. آن حضرت از پیش از تولد با عنوان رضا شناخته میشد؛ و در دوران حیات طیبه اش نزد همه شیعه و اهل سنت و حتی غیر مسلمانان به رضا معروف بود.
رضا یکی از درجات و مقامات عرفانی و از فضائل اخلاقی است. رضا بسیار نزدیک به تسلیم، توکل، تفویض امور به خداوند، ثقه و اعتماد و اطمینان به خداوند و در نهایت شبیه به درجه فناء فی الله است.
قران کریم گاهی از مقام تسلیم گفتگو کرده است مثل آیه شریفه: «فَلا وَ رَبِّکَ لا یُؤْمِنُونَ حَتَّی یُحَکِّمُوکَ فیما شَجَرَ بَیْنَهُمْ ثُمَّ لا یَجِدُوا فی أَنْفُسِهِمْ حَرَجاً مِمَّا قَضَیْتَ وَ یُسَلِّمُوا تَسْلیماً» (سوره نساء آیه ۶۵): یعنی به پروردگار تو سوگند اینان ایمان ندارند مگر وقتی که در مسائلی که مورد اختلاف آنان است تو را حَکَم و قاضی قرار دهند و سپس به آنچه تو بین آنان قضاوت میکنی هیچگونه ناراحتی نداشته و تسلیم محض باشند.
مقصود از تسلیم بودن این است که طیب نفس و آرامش خاطر داشته و هیچگونه اعتراضی ننمایند از ته دل راضی به حکم پیامبر (ص) باشند. اما مسأله رضایت مقامی بالاتر از تسلیم و توکل و تفویض است. قران فرموده است: «یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ؛ ارْجِعی إِلی رَبِّکِ راضِیَةً مَرْضِیَّةً» (آیه ۲۷ و ۲۸ سوره والفجر). این آیه شریفه دلالت میکند که رجوع به حق مشروط به رضایت است و بدون رضایت رجوع به حق ممکن نیست. یعنی تنها راه رجوع و بازگشت به حق متعال آن است که با حالت و درجه رضایت باشند. رضایت در مقابل سخط و خشم و ناراحتی است. کسی میتواند به سوی خدا برود که اولاً راضی به ربوبیت خداوند باشد خدا را دوست بدارد و خدا را سزاوارترین موجود به اطاعت و عبادت بداند.
رضایت سه قسم است: رضایت به خداوند، رضایت از خداوند، رضایت به رضایت خداوند متعال. در قسم اول باید رضایت به خداوند داشت و خداوند را دوست بدارد و بداند همان بهترین چیز است و کاملترین و زیباترین موجود است. در قسم دوم باید به دستورات و امر و نهی الهی رضایت داشته باشد و بداند تمام دستورات الهی خیر محض و کمال واقعی است. اما در قسم سوم درجهای است که انسان هیچ خواستهای غیر از خواسته خداوند ندارد؛ و مصداق آیه شریفه «وَ ما تَشاؤُونَ إِلاَّ أَنْ یَشاءَ اللَّهُ رَبُّ الْعالَمینَ» (تکویر_۲۹) میباشد.
امام حسین (علیه السلام) در کربلا میگوید: رضایت خداوند همان رضایت ما است و حضرت امام هشتم (علیه السلام) که رضا بود مصداق و مظهر اتمّ بالاترین قسم رضایت بوده یعنی او هیچ خواستهای غیر از خواسته خداوند نداشته و اراده و مشیت او فانی در اراده خداوند بوده است؛ و به همین جهت آن حضرت را «رضا» مینامند.