سرویس سیاست جوان آنلاین: این درحالی است که امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه که در مذاکرات هسته‌ای بار‌ها در نقش پلیس بد ظاهر شده بود، یک روز قبل از اعلام تصمیم گام دوم با دکتر روحانی تلفنی گفتگو کرد تا ایران را از ادامه کاهش تعهدات منصرف کند. موضوعی که به عقیده برخی تحلیلگران سیاسی با هدف تزلزل در اراده ملت و دولت ایران صورت گرفت.
عراقچی، اما در نشست خبری دیروز اعلام کرد: ما امروز در موعد ۶۰ روزه پایان گام اول کاهش تعهدات در برجام هستیم و از آنجا که خواسته‌های ما و فروش نفت قبل از برجام تحقق نیافته گام دوم را برمی‌داریم. او در خلال سخنان خود همچنین اعلام کرد: به دستگاه‌های اقتصادی کشور اعلام شده که به اینستکس امید نبندند. عراقچی همچنین به نامه ظریف به موگرینی اشاره کرد و گفت: امروز نامه‌ای از سوی ظریف به موگرینی نوشته شده و ارسال می‌شود و به صراحت بند‌هایی از برجام درباره عدم تعهد ما به غلظت اورانیوم و یک مهلت ۶۰ روزه اعلام خواهد شد. وی در عین حال تأکید کرد: روند کاهش تعهدات ایران در راستای حفظ برجام است و ممکن است این روند به خاتمه حضور ما در برجام منتهی شود.
به اندازه کافی به دیپلماسی فرصت دادیم
عراقچی درباره موافقت آژانس برای تشکیل شورای حکام که از سوی امریکا مطرح شده، گفت: یک طنزی این وسط اتفاق افتاده و امریکا که از برجام خارج شده خواستار نشست شورای حکام شده است. البته هر عضو شورای حکام می‌تواند درخواست جلسه اضطراری شورای حکام را داشته باشد. امریکا در این حرکت خود منزوی و تنهاست. برآورد ما این است که شورای حکام در جلسه خود منطق ایران را خواهد شنید و حتماً خواهند پذیرفت ایران به اندازه کافی فرصت برای دیپلماسی داده است.
معاون سیاسی وزیر خارجه در پاسخ به سؤالی گفت: اگر اروپا از طریق اینستکس توانسته بود خواسته‌های ما را برآورده کند، ما در این گام قرار نداشتیم. آن‌ها نتوانستند خواسته ما را در حوزه فروش نفت و بازگشت درآمد‌های نفتی تأمین کنند.
بعد از ۶۰ روز، گام سوم را بر می‌داریم
عراقچی ادامه داد: اینکه اروپایی‌ها تلاش می‌کنند راه حل‌هایی پیدا شود این هم یک واقعیت است و بر همین اساس گفتگو‌های تلفنی و رفت و آمد‌ها خواهد بود، در غیراین صورت بعد از ۶۰ روز ما گام سوم را برخواهیم داشت. وی درباره رآکتور اراک هم بیان کرد: در مورد اراک در نامه ظریف به موگرینی عنوان شد که بحث اراک یک بحث جداست و اگر طرف‌های باقیمانده در برجام نتوانند اراک را به جدول زمانبندی شده برگردانند، ما اراک را براساس فرمول قبلی تکمیل و تأسیس می‌کنیم.
مقصد کشتی توقیف شده ایرانی سوریه نبود
معاون سیاسی وزیر خارجه سپس درباره توقیف نفتکش حامل نفت ایران توسط نیروی دریایی انگلیس عنوان کرد: این نفتکش حامل نفت ایران بود سوپرتانکر است با ۲ میلیون بشکه و به خاطر ظرفیت بالا امکان عبورش از کانال سوئز نبوده و بنابراین از جبل الطارق بوده و برخلاف ادعای انگلیس مقصد آن سوریه نبوده و هدف جای دیگری بوده و از آبراه بین‌المللی در جبل الطارق عبور می‌کرده و هیچ قانونی به انگلیس این اجازه را نمی‌دهد این نفتکش را متوقف کند و این راهزنی دریایی است و خواستار آزادسازی این نفتکش هستیم. عراقچی در ادامه با بیان اینکه به صدای واحد در برخورد با موضوعات ملی نیاز داریم، اظهار داشت: وقتی دیدگاه‌های مختلف ارائه می‌شود به ما کمک می‌کند تصمیمات درست‌تری بگیریم و نقاط ضعف را بشناسیم. اختلاف‌نظر‌ها را منفی نمی‌دانم در جایی که منافع کشور را هدف قرار ندهند. وقتی ایران تصمیم گرفت وارد روند کاهش تعهدات شود، حمایت ملی از سوی مردم و جناح‌های کشور صورت گرفت که امر مبارکی است.
دنبال ابتکارات جدید برای رسیدن به تفاهم هستیم
وی درباره بحث ۱+۵ که در گفت‌وگوی شنبه شب روحانی و ماکرون بیان شد، گفت: اینکه اروپایی‌ها نتوانستند خواسته‌های ما را برآورده کنند، به این معنا نیست که رایزنی‌های دیپلماتیک تعطیل شده باشد و ایده‌هایی نباشد. هم رایزنی‌های دیپلماتیک علنی و غیرعلنی وجود دارد و تماس‌هایی هم در سطوح بالا صورت می‌گیرد. ایده‌ای که مطرح است گفتگو‌های ما و ۱+۴ درصورت نیاز امریکایی‌ها هم در آن حضور داشته باشند. براساس اظهارات آقای روحانی از نظر ما مانعی ندارد و به شرطی که امریکا به قبل برگردد، حضور امریکا در مذاکرات از نظر ما مانعی نخواهد داشت، البته این به معنای تشکیل مجدد ۱+۵ نیست و ما مفهومی به نام ۱+۵ نداریم، چون امریکا از برجام خارج شد.
عراقچی اظهار امیدواری کرد در روز‌های آتی با تصمیم رؤسای جمهور ایران و فرانسه روی ایده‌ها و ابتکارات جدید که منجر به شکل‌گیری گفتگو‌های جدیدتری بشود، به تفاهم برسیم.
امیدی به اینستکس نداریم
عراقچی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه ما هیچ امید و اتکایی به هیچ کشوری به خصوص اروپایی‌ها و اینستکس نبسته‌ایم، تصریح کرد: ما در این معرکه و جنگ اقتصادی امریکا علیه ایران، هر مسیر و معبری که برای ایران بتوانیم باز کنیم باز خواهیم کرد. مسیری که ایران می‌تواند باز کند از مسیر چین، هند و ترکیه و شرکای مختلف اقتصادی ایران است که با همه این‌ها برنامه و ابتکار داریم و تعاملات جدید را تعریف کردیم و ابتکارات مفصلی با هر کدام وجود دارد. یکی از این مسیر‌ها مسیر اروپاست و یکی هم مسیر اینستکس است. وزارت خارجه به همه دستگاه‌های اقتصادی کشور اعلام کرده هیچ‌کس به اینستکس امید نبندد. اگر بتوانیم مسیر را فراخ‌تر کنیم هیچ‌کس نباید معطل اینستکس در کشور شود و براساس اقتصاد مقاومتی و اتکا به خود باید عمل کنیم.
عراقچی ادامه داد: ما یک طرح گام به گام را تهیه و تدوین کردیم و می‌دانیم چه گام‌هایی را برداریم. وقتی شروع به کاهش تعهدات کردیم، ترجیح می‌دهیم گام سوم را بعد از پایان ۶۰ روز و فرصت مقتضی اعلام کنیم و سازمان انرژی اتمی آمادگی اجرا در هر گام را دارد و طراحی‌ها را کرده‌اند. وی همچنین درباره سفر‌های دیپلماتیک به تهران گفت: رفت و آمد‌های دیپلماتیکی را در روز‌های آینده خواهیم داشت، از جمله جلسه وزرای خارجه ایران و ۱+۴ که دارد طراحی می‌شود. ما دنبال سفر نمایشی نیستیم؛ خواهان سفر و جلساتی هستیم که منجر به نتیجه و تصمیمی برای تصحیح وضع موجود در برجام شود.
معاون وزیر خارجه دربخش دیگری از سخنان خودتصریح کرد: ایران به منظور اعتمادسازی برخی محدودیت‌ها را بین هشت تا ۱۵ سال قبول کرده است. سازمان انرژی اتمی به هر میزانی که نیاز داشته باشد درصد غنی‌سازی را افزایش می‌دهد. ما دیگر پایبند به این محدودیت در برجام نیستیم و از این به بعد براساس تشخیص و نیاز خود اقدام می‌کنیم.
حاضر نیستیم به هر قیمتی در برجام بمانیم
علی ربیعی، سخنگوی دولت نیز طی سخنانی با اشاره به اینکه همواره برجام با دو طیف موافق و مخالف مواجه بوده است، گفت: برجام منافع همگان را تأمین می‌کرد، اما به هر قیمتی هم حاضر نیستیم در برجام بمانیم ولی همان طور که گفتم به‌رغم تنوع دیدگاه‌ها در کشور، تصمیمی که دولت می‌گیرد در چارچوب منافع ملی است. ما در سایه اجماع حرکت می‌کنیم، هرچند که خروج امریکا از برجام برای به هم زدن نظم و انسجام جامعه ایرانی بوده و این را هم اعلام کرده‌اند ولی در نظر داریم که انسجام جامعه را در این زمینه حفظ کنیم.
افزایش شیب غنی‌سازی بنا به دستور
بخش دیگری از این برنامه خبری به تشریح اقدامات فنی سازمان انرژی اتمی درباره چگونگی اجرای گام دوم کاهش تعهدات برجام اختصاص داشت.
بهروز کمالوندی در این زمینه گفت: براساس دستوری که از ریاست جمهور و رئیس شورای عالی امنیت ملی داشتیم گام دوم امروز برداشته شده است. ما الان رونوشت تغییراتی را که صورت گرفته، به نماینده آژانس تحویل دادیم و امروز فرآیند غنی‌سازی بالای ۶۷/ ۳ درصد شروع می‌شود. الان بحث ما تأمین غنا برای سوخت نیروگاه‌های قدرت است که مورد نیاز کشور است و شیب غنی‌سازی ما براساس دستوری که می‌توانیم بگیریم می‌تواند رو به بالا باشد. سخنگوی سازمان انرژی اتمی بیان کرد: ما فعلاً نیاز به سوخت رآکتور تهران نداریم.
کمالوندی درباره رآکتور آب سنگین اراک خاطرنشان کرد: آنچه اتفاق افتاده برای اراک این بود که لوله‌هایی که در داخل مخزن اصلی است در آن سیمان ریخته شد در آن زمان با علم به اینکه امکان احیای آن است این کار صورت گرفت و الان این امکان را داریم دوباره آن را احیا کنیم. ما ترجیح‌مان این است رآکتور جدید را دنبال کنیم، چون تکنولوژی قبلی قدیمی است. در رآکتور جدید مقداری پلوتونیوم داریم ولی این نیازمند این است اگر به سرعت و براساس زمانبندی پیش برود در آن موقع اگر همراهی کافی نباشد با کندی مواجه می‌شود کار را به نحوی پیش می‌بریم که هر دو رآکتور را هر وقت بتوانیم استفاده کنیم این امکان وجود داشته باشد.
آمادگی غنی‌سازی به هر میزان و در هر سطح
کمالوندی گفت: الان با توجه به وضعیتی که دارد می‌تواند هر آن با تصمیمی که مسئولان امر می‌گیرند ما به سمت هر کدام از رآکتور‌ها برویم، ولی به لحاظ فنی ترجیح ما این است که به سمت رآکتور باز طراحی شده برویم و امیدواریم در آینده در این مسیر پیش برویم.
وی خاطرنشان کرد: همکاری چینی‌ها خوب بوده و البته خیلی تحت فشار امریکا هستند. ما براساس نحوه عملکرد طرف مقابل اقدام خواهیم کرد و کارگروه چین و انگلیس که تشکیل شده، اگر چه به انگلیسی‌ها بدبین بودیم، ولی کار فنی دارد به خوبی پیش می‌رود و تحولات بعدی نشان می‌دهد چه اقدامی را صورت بدهیم.
کمالوندی در پاسخ به سؤال دیگری گفت: ما برای غنی‌سازی از همان ماشین‌های قبلی استفاده می‌کنیم. ما به افزایش سانتریفیوژ برای این کار نیاز نداریم. البته افزایش سانتریفیوژ می‌تواند از گزینه‌هایی باشد که کشور انتخاب کند.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: درباره گام سوم ما در سازمان انرژی اتمی اجرا کننده هستیم، تصمیم‌گیرنده نیستیم، شاید در تصمیم سازی دخیل باشیم. سازمان آمادگی کامل دارد که غنی‌سازی را در هر سرعت، میزان و هر سطح انجام دهد. ما در مورد سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران که یکی از روش‌های تأمین رادیودارو است، برای چندین سال سوخت داریم و نگرانی سوخت نداریم. درباره ذخایر، کاری که کردیم رفتن به سمت بهره وری بود. در گذشته پسماند‌های ما ارزشمند بود در این مدت بعد از برجام آن‌ها را به اورانیوم طبیعی تبدیل کردیم و چیزی حدود ۲۴ تن به ظرفیت اورانیوم کشور اضافه کردیم. الان وضعیت رادیو دارو در کشور بسیار خوب است و رادیودارو تولید می‌کنیم و چند صد هزار نفر در خارج هم از آن‌ها استفاده می‌کنند.
بر اساس نیاز اقدام می‌کنیم
سخنگوی سازمان انرژی اتمی بیان کرد: سه نیاز ممکن است کشور داشته باشد؛ سوخت نیروگاهی، رآکتور‌های تحقیقاتی و پیشران. ما براساس نیازمان اقدام می‌کنیم؛ ما الان سوخت کافی ۲۰ درصد داریم و تمرکز زیادی روی سوخت نیروگاهی داریم و افزودن به ۶۷/۳ برای ما دو حسن دارد؛ کار ساخت سوخت نیروگاهی را برای ما هموار می‌کند، ضمن اینکه مسیر را هموار می‌کند که اگر خواستیم به سمت سوخت بالاتر مثل سوخت رآکتور تهران برویم سرعت کار بیشتر شود.
