سرویس اقتصادی جوان آنلاین: مشاوران املاک و آگهی و شرکت‌های مزایده و مناقصه املاک بانک‌ها از عرضه دارایی‌های ملکی و مازاد بانک‌ها باز مانده‌اند، از این رو بورس اوراق بهادار به میدان آمده است تا شاید بتواند بانک هارا با ابزار مالی از دارایی‌های سمی رهایی بخشد.
چند سال گذشته بار‌ها گزارش شد که عده‌ای ملاک از طریق لابی با مدیران بانکی با وثیقه‌گذاری ملک در بانک‌ها تسهیلات کلان دریافت می‌کنند و پول بانک را نیز پرداخت نمی‌کنند، حال تلنبار شدن وثایق زمین و ساختمان در بانک‌ها عملاً بانک‌ها را به مشاور املاکی تبدیل کرده است؛ در این میان برای رهایی از این دست دارایی‌های سمی سازمان بورس برای کمک به بانک‌ها اعلام آمادگی کرده است.
گروه‌های متعددی با ارائه زمین و ساختمان به بانک‌ها نقدینگی کلانی را از بانک‌ها بیرون کشیدند و بانک‌ها را با مطالبات معوق و وثایق ملکی روبه‌رو کردند، هر چند به نظر می‌رسد این اشخاص با برخی از مدیران بانکی تبانی داشته‌اند، اما امروز این املاک در بانک‌ها تحت عنوان دارایی‌های غیرجاری و سمی تلنبار انبار شده است و جا دارد مقامات قضایی در بررسی جریان مطالبات معوق مدیران بانکی را که در این فساد‌ها دست داشته‌اند، مورد بازخواست و تعقیب و مجازات قرار دهند؛ چراکه این داستان‌ها همچنان در شبکه بانکی کشور وجود دارد.
دارایی‌های بانک‌ها نقد نیست
در شرایطی که حجم نقدینگی کشور شاید هم‌اکنون بیش از ۱۸۰۰ هزار میلیارد تومان باشد، اما نقدینگی موجود در بانک خیلی نیست؛ چراکه صورت‌های مالی بانک‌ها مملو از زمین و ملک و وثایق است، حال رهایی از این دارایی‌ها با چه نرخی امکانپذیر باشد امری قابل‌تأمل است.
هم‌اکنون در حدود ۳ میلیون خانه خالی در کشور وجود دارد و توانایی مالی برای خرید مسکن در کشور چندان وجود ندارد، اگر بانک‌ها هم بخواهند به یکباره املاک و زمین‌های خود را عرضه کنند، بازار مسکن با سقوط قیمت مسکن روبه‌رو می‌شود و بانک‌ها هم که نرخ‌های نجومی برای املاک خود پیش‌بینی کرده‌اند به نرخ‌های مد‌نظر خود دست نخواهند یافت. چندی پیش اعلام شد که بانک‌ها باید دارایی‌های مازاد خود را بفروشند که در این راستا عضو هیئت مدیره سازمان بورس اعلام کرد: تقریباً همه بانک‌های دولتی که به آن‌ها تکلیف شده اموال مازادشان را بفروشند، اقدام کرده‌اند و بورس نیز آمادگی کامل دارد از طرق مختلف همچون صندوق‌های ETF و همچنین بورس کالا واگذاری را انجام دهد.
سعید فلاح‌پور در گفتوگو با ایسنا، در پاسخ به اینکه وارانت و فروش استقراضی چه زمانی در بازار سرمایه ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد، گفت: در حال حاضر طراحی اصلی برای این ابزار‌های مالی انجام شده و کمیته فقهی نیز تأیید داده است. وارانت مصوبه شورای عالی بورس را نیز گرفته است و در دستورالعمل فروش استقراضی و وارانت در حال نگارش است. این دستورالعمل‌ها در حال نهایی شدن هستند و اگر حجم کاری اجازه دهد تا پایان سال از این ابزار‌ها رونمایی می‌کنیم.
وی در پاسخ به اینکه آیا برای راه‌اندازی این ابزار‌ها زیرساخت معاملاتی آماده است؟ اظهار کرد: با زیرساخت‌های موجود می‌توان این ابزار‌ها را راه‌اندازی کرد.
کدام بانک‌ها اموال مازاد را واگذار می‌کنند؟
عضو هیئت مدیره سازمان بورس در پاسخ به اینکه کدام بانک‌ها برای فروش اموال مازاد خود به بازار سرمایه رجوع کرده‌اند؟ گفت: تقریباً همه بانک‌های دولتی این کار را کرده‌اند. البته برخی پیگیرتر هستند. در واقع باید بگویم همه بانک‌هایی که به آن‌ها تکلیف شده که اموال مازادشان را بفروشند، پیگیر هستند.
فلاح‌پور در پاسخ به اینکه از طریق چه ابزار‌هایی واگذاری اموال مازاد بانک‌ها صورت می‌گیرد؟ گفت: وزارت اقتصاد پیگیر است که برای این واگذاری‌ها ابزار‌های جدید طراحی شود و ما نیز این کار را انجام داده‌ایم. بازار سرمایه آمادگی دارد هم به روش قدیم و هم به روش جدید این واگذاری‌ها را انجام دهد.
وی افزود: یکی از روش‌ها استفاده از صندوق‌های ETF است ما می‌توانیم از طریق این صندوق‌ها شرکت‌ها را واگذار کنیم و در مورد اموال می‌توانیم از صندوق‌های زمین ساختمان بهره ببریم. حتی واگذاری‌ها از طریق بورس کالا هم مطرح شده است و بازار سرمایه از این بابت هم آمادگی دارد.
آزادسازی سهام عدالت از طریق بازار صندوق‌های EFT انجام می‌شود؟
وی در پاسخ به اینکه آیا بازار سرمایه آمادگی آزادسازی سهام عدالت از طریق صندوق‌های ETF را دارد؟ گفت: لایحه سهام عدالت در مجلس است و آنجا نحوه آزادسازی را بررسی می‌کنند، اما اگر این لایحه به قانون تبدیل شود، از سمت ما این آمادگی وجود دارد.
اوراق وکالت به بازار سرمایه می‌آید
عضو هیئت مدیره سازمان بورس درباره دیگر ابزار‌های مالی که احتمال دارد به بازار سرمایه بیاید، نیز گفت: صندوق زمین و مستغلات یکی از ابزار‌هایی است که امکان دارد به بازار سرمایه بیاید. ابزار‌های مالی اسلامی در کشور‌های اسلامی وجود ندارد که در کشور ما وجود نداشته باشد. برای استفاده از اوراق وکالت هم کار‌ها انجام شده و به زودی اجرایی می‌شود.
