در فروردین سالجاری یک عضو کمیسیون کشاورزی مجلس از سازمان حفاظت محیط زیست خواست تا موضوع صادرات و قاچاق خاک را به طور جدی پیگیری کند و از کسانی که مستنداتی درباره «خرید و فروش یا قاچاق خاک» را دارند، به مجلس ارائه کنند.
تیرماه یکی دیگر از اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس در همین خصوص گفته بود که «براساس موارد مطرح، فروش و قاچاق خاک قابل تأیید است». این نماینده با بیان اینکه سازمان حفاظت محیطزیست باید در رابطه با فروش خاک شفافسازی کند، انتقاد کرده بود: «این دستگاه باید در چارچوب قوانین و اختیارات پیگیریهای لازم را انجام داده و برحسب وظیفه از فروش خاک جلوگیری کند»، به همین دلیل در این رابطه تکالیفی در قانون حفاظت از منابع خاک برای سازمان حفاظت محیطزیست در نظر گرفته شد. در همان زمان هم خبرگزاری تسنیم با انتشار اسنادی، خبر داد که چندی پیش در یکی از اسکلههای جنوب کشور صادرات خاک در پوشش سیمان اتفاق افتاده است. این اسناد نشان میداد، سوءاستفاده از موقعیتهایی صورت گرفته که به دنبال آن خاک را با مجوز صادرات سیمان از کشور خارج ساختهاند.
اسناد منتشرشده که ۲ هزار تن خاک کشاورزی توسط اداره کل بنادر و دریانوردی استان بوشهر طی یک اظهارنامه توسط دو فروند شناور به نامهای جوشن و محرم بدون آنکه به امور بندری و اسکله گمرک بوشهر اعلام شود، از بندر بوشهر خارج شده است. در نهایت با عدم ورود شناورهای مذکور به خارک، گمرک بوشهر پیگیریهای لازم را به عمل آورده، اما اداره بنادر از ارائه هرگونه مدارک و مستنداتی درخصوص محموله مذکور خودداری میکند. موضوع جالب این بود که گمرک، محموله مذکور را صراحتاً مشمول مقررات قاچاق کالا (بند «چ.» ماده ۱۱۳ قانون) میداند، از آنجا که مرتکب تخلف فوق یکی از دستگاههای دولتی بوده است، براساس یک بخشنامه هیئتوزیران، موضوع به دستگاه قضایی ارسال نشده و در یکی از کارگروه داخلی متشکل از چند دستگاه دولتی مورد رسیدگی قرار میگیرد. در نهایت بخشداری خارک در بخشنامهای که به امضای چنددستگاه دولتی رسیده، تخلیه ۲ هزار تن خاک زراعتی در پایانه خارک را تأیید کرد. در این بین دستگاههای دولتی از جمله گمرک درخصوص کموکیف تحویل و ثبت اسناد مربوط به محموله مذکور در گمرک خارک توضیحی ارائه ندادهاند. در واقع سؤال اساسی این است که آیا در قوانین کشور، قانون جدیدی مبنی بر انجام وظایف گمرک از سوی بخشداری، وضع شده است؟ هرچند درخصوص تخلف نخست که خروج بدون مجوز محموله از گمرک مبدأ است هم سؤالات و ابهامات زیادی وجود دارد. موضوع قاچاق خاک آنقدر اهمیت دارد که نیاز به ورود موشکافانه نمایندگان مجلس است. امسال پس از ۱۲ سال قانون مدیریت منابع خاک به تصویب رسید؛ اما شواهد نشان میدهد که دستگاههای دولتی هنوز هم همان راه قبل را میروند