دنيا حيدري
رقابت‌هاي جام حذفي فرصت مناسبي براي كسب يك جام در طول يك فصل است و البته كسب سهميه ليگ قهرمانان آسيا از مسيري كوتاه‌تر و با پشت سر گذاشتن تنها پنج بازي؛ فرصتي كه البته تيم‌هاي زيادي قدرش را نمي‌دانند و برخي هم اما بهترين استفاده را از آن مي‌كنند. اما آنچه مسلم است و ثابت شده، رقابت‌هاي جام حذفي فوتبال ايران، فضايي كاملاً متفاوت از ليگ دارد. به طوري كه بارها شاهد اتفاقات نادر در آن هستيم. اتفاقاتي چون رسيدن تيم‌هاي گمنام رده‌هايي پايين‌تر به مراحل پاياني يا حذف زودهنگام مدعياني كه در رقابت‌هاي ليگ برتر براي عنوان‌هايي چون قهرماني مي‌جنگند.
قهرماني ركورددار قهرماني
قهرماني اين دوره از رقابت‌هاي جام حذفي بعد از شش سال به استقلال رسيد. تيمي كه ليگ را خوب شروع نكرد اما با تحولاتي كه شفر آلماني با نشستن روي نيمكت اين تيم ايجاد كرد، موفق شد با كنار زدن گل‌گهر سيرجان، نساجي مازندران، ايرانجوان بوشهر، نفت آبادان و دست آخر هم خونه‌به‌خونه، هفتمين قهرماني خود در رقابت‌هاي جام حذفي كشور را به دست آورد و ركورد خود را در اين زمينه مستحكم‌تر كند. استقلال با اين قهرماني، تعداد قهرماني‌هاي خود را در جام حذفي به عدد هفت رساند. حال آنكه پرسپوليس، رقيب ديرينه آبي‌پوشان پايتخت با دو قهرماني كمتر، در تعقيب اين تيم است.
حذف زودهنگام مدعيان
جام حذفي اگرچه يك ميانبر كوتاه است براي كسب عنوان قهرماني و همچنين سهميه آسيا اما بسياري از مدعيان ليگ برتري به سادگي هرچه تمام‌تر اين فرصت طلايي را از دست مي‌دهند؛ اتفاقي كه در اين دوره نيز تكرار شده و بسياري از تيم‌هايي كه انتظار مي‌رفت عملكرد خوبي در اين دوره از رقابت‌ها داشته باشند، در كمال ناباوري در همان مراحل اول از دور اين رقابت‌ها كنار رفتند. ذوب آهن اصفهان، قهرمان دو فصل پيش رقابت‌هاي ليگ برتر، در همان مرحله اول (يك‌شانزدهم)، با قبول شكست در ضربات پنالتي، برابر تيم ليگ يكي فجر سپاسي شيراز حذف مي‌شود. پيكاني كه اين فصل بارها قيافه مدعي به خود گرفته بود، به بادران ليگ يكي مي‌بازد. سپاهان به نفت آبادان مي‌بازد و نفت تهران، قهرمان دوره قبل اما در يك‌هشتم به پرسپوليس تا با آبروداري و شكست برابر قهرمان ليگ از دور رقابت‌ها كنار رود، اما قهرمان ليگ هم تا يك‌چهارم بيشتر پيش نمي‌رود و مقابل زردپوشان آباداني كم مي‌آورد. تيمي كه در مرحله بعد مقابل آبي‌پوشان پايتخت از دور رقابت‌ها كنار مي‌رود. فولاد هم در همان يك‌شانزدهم پرونده جام حذفي را با شكست برابر ايرانجوان بوشهر مي‌بندد. درست مثل سايپا كه در گام اول برابر تيم ليگ يكي اكسين البرز جا مي‌زند. آن هم در حالي كه در رقابت‌هاي ليگ بارها در مثلث قهرماني قرار گرفته و پرونده ليگ را با قرار گرفتن در رده چهارم جدول مي‌بندد!
جامي كه باز هم از دست رفت
پرسپوليس يكي از مدعيان اصلي جام رقابت‌هاي حذفي محسوب مي‌شد. برانكو هم از همان ابتدا وعده قهرماني داده بود. خيلي هم دور از انتظار يا عجيب نبود اگر صدرنشين بلامنازع ليگ كه چند هفته قبل از پايان ليگ قهرماني‌اش مسجل شده بود جام اين دوره از رقابت‌هاي حذفي كشور را نيز از آن خود مي‌كرد؛ جامي كه جاي آن در كارنامه افتخارات برانكو در پرسپوليس خالي است اما سرخپوشان پايتخت نتوانستند موفقيت ليگ را در رقابت‌هاي جام حذفي دنبال كنند و اگرچه نفت تهران، قهرمان دور قبل را در يك‌شانزدهم و بادران ليگ يكي را در يك‌هشتم كنار زدند اما دست آخر مغلوب برزيلي‌هاي آبادان شده و با قبول شكست در ضربات پنالتي، حواس خود را جمع ليگ كردند و يك بار ديگر از كسب جام رقابت‌هاي حذفي بازماندند تا حسرت قهرماني در اين رقابت‌ها هفت ساله شود. پرسپوليس بعد از دو قهرماني پياپي در سال‌هاي 89 و 90، ديگر موفق به تكرار اين عنوان نشد. سرخپوشان تهراني سال 92 هم تا پاي فينال رفتند اما درست همانند سال 85 در فينال با قبول شكست در ضربات پنالتي برابر سپاهان، جام را از دست دادند.
شگفتي‌ساز بدشانس
شگفتي‌ساز اين دوره اما با بدشانسي از كسب عنوان قهرماني باز ماند. خونه‌به‌خونه مازندران كه از يك سو براي صعود به ليگ برتر مي‌جنگيد و از سوي ديگر براي كسب عنوان قهرماني، اگرچه تا پاي فينال هم خوب آمد و تيم‌هاي راه‌آهن، سياهجامگان، گسترش فولاد و استقلال خوزستان را از سد راه برداشت، در گام آخر قافيه را باخت و با قبول شكست برابر استقلال، در هر دو جبهه ليگ و جام حذفي ناكام ماند. هرچند فينال جام حذفي مي‌توانست به گونه‌اي ديگر رقم بخورد اگر خونه‌به‌خونه درگير حاشيه‌هاي جاماندن از صعود به ليگ برتر نمي‌شد و داستان عدم حضورش در فينال را مطرح نمي‌كرد. اين تيم در حالي با پادرمياني اهالي فدراسيون فوتبال و سازمان ليگ راهي خرمشهر شد براي بازي مقابل استقلال كه هشت بازيكن اصلي خود را به همراه نداشت كه اگر آنها بودند، شايد داستان فينال به گونه‌اي ديگر نوشته مي‌شد؛ وقتي شگفتي‌ساز در غياب هشت بازيكن اصلي خود باز هم با نتيجه لب مرز يك بر صفر بازي را واگذار كرد و از خير جام گذشت.
