به گزارش «جوان»، ملاقات دونالد ترامپ با ولاديمير پوتين كه بيش از دو ساعت به طول انجاميد، ظاهراً به يك توافق بر سر سوريه انجاميده است؛ توافقي كه هنوز مشخص نيست مواضع ايران و سوريه به عنوان متحدان روسيه و مواضع ديگر كشورها از جمله تركيه و عربستان در قبال آن چيست. خلاصه توافق ظاهراً اين است كه روسيه تضمين ميكند امنيت مناطق جنوب غربي سوريه به خصوص جولان به همان وضعيت قبل از شروع جنگ در سوريه برگردد و در مقابل، امريكا و متحدين نيز بعد از شش سال تلاش، بشار اسد را به عنوان رئيسجمهور مشروع سوريه ميپذيرند. دولت اردن هم با تأييد اين توافق گفته است كه در برقراري آتشبس همكاري خواهد كرد. سرگئي لاوروف، وزير خارجه روسيه كه به همراه ركس تيلرسون، همتاي امريكايياش در مذاكرات حاضر بود، گفته اين توافق از يكشنبه اجرا ميشود. به گفته تيلرسون فرق اين توافق جديد با توافقهاي مشابه در گذشته اين است كه اين بار روسيه به اجراي آن متعهد است. تيلرسون ابراز اميدواري كرده است بتوان براي مناطق ديگر هم به توافقهايي مشابه رسيد.
اسد ميماند
روزنامه سعودي «الحيات» به نقل از منابعي كه آنها را امريكايي ناميده، گفته كه اين توافق شامل مسائل امنيتي، نظامي و سياسي و در خصوص تقسيم نفوذ و امنيت و مرزهاي سوريه است. طبق ادعاي الحيات، اين توافق بر دو اصل استوار است: «نخست، ابقاي بشار اسد در مسند قدرت به عنوان رئيسجمهور و دوم دور كردن نيروهاي ايران از مناطق مرزي و همكاري با روسيه براي ايجاد مناطق امن.» «ركس تيلرسون» وزير خارجه امريكا با تأييد توافق واشنگتن و مسكو جهت برقراري آتشبس در جنوب غربي سوريه، گفته هنوز درباره سرنوشت «بشار اسد» رئيسجمهور اين كشور تصميم نگرفتهاند و روزنامه الحيات نيز نوشته امريكا و روسيه سرگرم توافق درمورد ابقاي بشار اسد هستند. به نوشته الحيات، اين توافق همچنين دربرگيرنده ملاحظات امنيتي، نظامي و سياسي درخصوص تقسيم نفوذ و امنيت مرزها و ايجاد مناطق امن با همكاري مسكو است. اين روزنامه نوشت: «اجراي اين طرح از ماهها قبل تحت نظارت برت مك گورك مقام امريكايي درجنگ عليه داعش آغاز شده و اين طرح شامل دقيقترين جزئيات توزيع سهميهها و نفوذ در سوريه با همكاري مستقيم روسيه است. » هنوز ايران و سوريه واكنشي به اين توافق نشان ندادهاند ولي در اولين تحول در اين رابطه، حسين اميرعبداللهيان، دستيار ويژه رئيس مجلس در امور بينالملل ظهر ديروز با سفير سوريه در تهران ديدار و گفتوگو كرد. يك مقام ارشد وزارت خارجه امريكا گفته انتظار ميرود روسيه پايبندي ايران به اين توافق را ضمانت كند.
ولاديمير پوتين رئيسجمهور سوريه پيش از اين توافق كه جمعه شب به دست آمد، با بنيامين نتانياهو نخستوزير رژيمصهيونيستي تلفني گفتوگو كرد. منابع صهيونيستي ميگويند كه نتانياهو با پوتين درباره ايجاد يك منطقه حائل در سوريه براي مقابله با ايران و حزبالله تلفني گفتوگو كردهاند. اسرائيل نشنال نيوز در اين باره نوشت: «اسرائيل خواستار ايجاد منطقه حائل براي محافظت از خود در مقابل حزبالله و ايران است، اما نميخواهد اين منطقه تحت كنترل روسيه باشد.»
طبق گزارش اين روزنامه صهيونيستي، اين منطقه حائل جديد در شرق بلنديهاي جولان تا 30 مايل (۴۸ كيلومتر) امتداد خواهد داشت و شهرهاي درعا و سويدا در سوريه را نيز در بر خواهد گرفت. نه ايران و نه حزبالله اجازه ورود به اين منطقه را نخواهند داشت و اين منطقه تحت كنترل روسيه نخواهد بود.»
روزنامه الحيات به نقل ازمنابع امريكايي گفته است: « اين مناطق كه در پيشنويس توافق روسيه و امريكا ذكر شده شامل تحويل منطقه مرزي با اردن توسط دولت سوريه كه يك گذرگاه اقتصادي به حساب ميآيد و در صورت دستيابي به توافق سياسي، احتمالاً باب روابط بازرگاني سوريه با كشورهاي خليج فارس گشوده ميشود.» با اين حال، يك منبع مطلع به «فارس» گفته روسيه هيچگاه نفوذ خود در سوريه را تحويل امريكا نميدهد. در برخي نقاط مرزي كه از عدم حضور ايران سخن ميگويند، دمشق حضور دارد ضمن اينكه در نشست اخير آستانه، ايران برخي مسائل را نپذيرفته و بحث آن به تعويق افتاده است. با اين حال، گفته ميشود پوتين در ملاقات با ترامپ قبول كرده كه نظر ايران را در خصوص اين توافق جلب كند.
ملاقات با اردوغان
ولاديمير پوتين رئيسجمهور روسيه ساعاتي بعد از اين توافق با رجب طيب اردوغان رئيسجمهور تركيه ملاقات و از بهبود قابل توجه اوضاع در سوريه استقبال كرده است. پوتين در اين ملاقات كه ديروز در حاشيه نشست گروه 20 انجام شد، گفت: «شرايط در سوريه به طور چشمگيري ارتقا يافته است و تروريستها با خسارتهاي زيادي روبهرو شدهاند.» وي در ادامه تصريح كرد: شرايط در سوريه به طور قابل توجهي بهبود يافته است كه بخشي از آن به علت تلاشهاي آنكارا بوده است. استفان دي ميستورا، نماينده سازمان ملل در سوريه نيز ابراز اميدواري كرد كه برقراري آتشبس در جنوب غرب سوريه به روند سياسي در اين كشور كمك ميكند.