جوان‌آنلاين: ابراهيم رزاقي در گفتوگو با «جوان‌آنلاين» در خصوص تصميم يكباره دولت براي تك نرخي كردن بنزين اظهارداشت: معلوم نيست دولت هدفش از اين كار چه بوده است، آيا عصباني كردن مردم بوده و چرا يكباره اين كار را كرده اند ضمن اينكه در مسائل و مذاكرات هسته اي هم مشابه همين قضيه دارد اتفاق مي افتد و چندين ماه است آن متني را كه امضا كرده اند نمي آيند بگويند چه بوده است و همه هم مي گويند آن متن را فاش كنيد كه آن بيانيه پاياني چه بوده است.
وي تصريح كرد: در صورتي كه امريكايي ها مطرح كرده اند و همه مي دانند ولي طرف ايراني اين كار را نكرده است، دليل اين مسئله چيست؟ آيا به مردم اعتماد ندارند و دلشان مي خواهد مردم برانگيخته و عصبي شوند؟! در قضيه بنزين هم همين طور است و دولت بايد تصميماتش را زودتر به مردم اعلام كند تا مردم آماده شوند و عصبي نشوند. اگر هم كسي مشكلي داشت بتوانند آنها را هم متقاعد كنند اما هيچ كدام از اين مسائل صورت نمي گيرد و نشان مي دهد كه همه ي اين ها يك روش است كه به صورت پنهان كاري جلو مي رود. و برخلاف تصور مسئولين هر كسي كه اين سهميه را مي گرفته با يك حالت ناگهاني رو به رو شد كه بيان مي كنند چرا دولت اين مسئه را زودتر بيان نكرده بود. بنابراين نشان مي دهد كه دولت در برخي مسائل با چراغ خاموش حركت مي كند كه بالاخره ديده مي شود.
رزاقي با بيان اينكه تك نرخي كردن بنزين به صورت ناگهاني كه مردم در جريان امر قرار نگرفته بودند، كار قشنگي نبود؛ گفت: البته دليلي هم ندارد كه بنزين مفت بدهيم و يك عده هم با ماشين هايشان در تردد كنند و از وسايل نقليه عمومي مانند اتوبوس و مترو استفاده نكنند. به نظر من يارانه دادن به اين موارد اساسي نيست و حتما بايد به مردم توضيح داد كه ما به اين دلايل قيمت بنزين را تك نرخي كرديم.
تصميم يكباره دولت در تك نرخي كردن بنزين مردم را عصبي كرد
اين اقتصاددان و استاد دانشگاه با اعلام خرسندي از تك نرخي كردن بنزين عنوان كرد: قيمت بنزين در اين شرايط چيزي جز هدر دادن انرژي و امكانات محسوب نمي شود، در شرايطي كه همسايگان ما بنزين را هفت هزار تومان، چهار هزار تومان، و سه هزار تومان مي فروشند اما براي ما كه تازه گران شده است تنها يك هزار تومان است. دليلي ندارد كه اينگونه باشد.
به گفته وي، قيمت بنزين در كشور ما ساختار حمل و نقلي را تشكيل داده است كه هم انتظارات مردم را براي آنها كه خودرو دارند بالا برده است و هم بخشي از بحث آلودگي ها و تصادفات جاده اي بخاطر بنزين ارزان است كه خيلي مهم است به طوري كه به دليل تصادفات سالي 17 هزار نفر كشته مي شوند و هر ساله 100 هزار نفر معلول مي شوند ، بنابراين بيايند اعلام كنند كه ما مي خواهيم از طريق افزايش قيمت بنزين ترددها را كم كنيم و به صورت پلكاني قيمت را زياد مي كنيم. مثلا هر شش ماه يك بار قيمت را 20 تا 30 درصد افزايش مي دهيم تا مردم به نرمي و آرامي خود را وفق دهند. و در اين فاصله هم سعي كنيم وسايل حمل و نقل عمومي را افزايش دهيم.
رزاقي با اشاره به اينكه دولت با تصميم يكباره در خصوص تك نرخي كردن بنزين بي خودي مردم را عصبي كرده است، اظهار كرد: در چنين شرايطي مي بينيم كه آب، برق، گاز و مواد خوراكي حتي كرايه تاكسي ها افزايش پيدا كرده است.
اين اقتصاددان در خصوص سخنان سخنگوي دولت مبني برا عدم افزايش قيمت ها در اثر تك نرخي كردن بنزين ادامه داد: البته اين تنها يك تصور است اما تا حالا هميشه همين گونه بوده است و به دليل نبود نظارت بهانه اي براي افزايش كالاها و نرخ گاز و آب و غيره وجود داشته است. و الا اين حرف درست است و نبايد تاثيري از لحاظ واقعي داشته باشد اما تاثير رواني خودش را مي گذارد.
وي با اشاره به اينكه دولت هيچ نظارتي بر كار فروشندگان ندارد و آنها را در فروش كالا آزاد گذاشته است، بيان داشت: افراد سودجو به هر بهانه اي مي خواهند قيمت اجناس خود را بالا ببرند، كارگران و كشاورزان كه توان افزايش قيمت كالا را ندارند اما واسطه ها مي توانند و اختيار افزايش قيمت ها دست واسطه ها است. آنها تك نرخي كردن قيمت بنزين را بهانه اي براي افزايش كالاها مي دانند بنابراين توانايي اين كار را دارند و بلافاصله قيمت ها را زياد مي كنند.
رزاقي بر اين باور است كه افزايش قيمت بنزين در واقعيت نبايد تاثيري بر افزايش قيمت ها بگذارد اما تاثير رواني اين قضيه قيمت ها را ناخودآگاه بالا مي برد چون ثبات قيمت ها را بر هم مي زند و به اصطلاح مي شكند كه به هرج و مرج تبديل مي شود.
اين استاد دانشگاه و كارشناس اقتصادي كساني كه مي گويند من پول بنزين بيشتري دادم به همان ترتيب پول كالايي كه دارد را بيشتر مي كند كه چند صد هزار مغازه است كه اختيار دست خودشان است يا همين طور صاحبخانه هايي كه خانه هايشان را اجاره داده اند، خانه ها دست خودشان است از فرداي افزايش قيمت بنزين تصميم مي گيرند كرايه خانه ها را بالا ببرند.
شايد برخي از مسئولان دولتي بخواهند مردم را سرگرم افزايش قيمت ها كنند
وي معتقد است كه ما نيامده ايم نظم به مسائل بدهيم و الان دچار هركي به هر كي شده ايم. در صورتي كه در تمام دنيا مردم كه نمي توانند با مغازه داري كه از او جنس مي خرند يا مستاجران با صاحبخانه ها دعوا كنند بلكه در يك چهارچوبي كه دولت ناظر است روابط تنظيم مي شود. چون اگر غير از اين باشد همه ي مردم دنبال فشار دعوا و گريز از جنگ هستند كه اين شدني نيست. البته شايد هم از يك ديدگاه برخي از مسئولين دولتي دل شان بخواهد كه همين گونه مردم را سرگرم كنند.
رزاقي در پاسخ به سوالي مبني بر اينكه آيا احتمال همين رفتار دولت براي قطع يارانه ها وجود دارد، يا خير گفت: اين طور كه دولت به يكباره عمل مي كند، احتمالش هست اما حقيقتش براي يك سري خانواده هاي فقير خيلي ظالمانه است. چون در حال حاضر فقط 15 ميليون بيكار در كشور داريم كه دولت آن را دو ميليون اعلام مي كند يا اينكه 30 ميليون نفر فقير و درمانده هستند كه حداقل 15 ميليون را اين ها از طريق كميته امداد و بهزيستي مي دانند؛ بنابراين در چنين فضايي اگر يارانه ها هم قطع شود بايد ديد چه بلايي سر اين افراد مي آيد اما دولت متاسفانه يك حالتي دارد كه به نظر مي آيد اولين تجربه اش است و هيچ تجربه اي اينچنيني در ايران قبل از اين و حتي در كشورهاي همسايه هم وجود نداشته كه گويا يك مسئله اي را يك مسئولي از يك جا به يكباره مي گيرد و اجرا مي كند.
اين اقتصاددان و استاد دانشگاه ادامه داد: يا اينكه دولت بيمارستان ها را خصوصي مي كند كه آنهايي كه پول ندارند، به مشكل مي خورند يا ويزيت دكتر را افزايش مي دهند كه نظارت هم نمي كنند كه همه ي اين ها نشان مي دهد كه دولت وظيفه ي خودش را كه به نمايندگي از مردم انتخاب شده است به درستي انجام نمي دهد.
وي با اشاره به اينكه دولت نبايد مردم را در جريان مشكلات خويش قرار دهد تا به مردم فشار عصبي نيايد، گفت: چرا دولت مسئله هجوم اقتصادي به كشور را مطرح و مردم را تشويق به خريد كالاي داخلي نمي كند اما به جاي آن مرتبا بحث موافقت مذاكرات هسته اي را مطرح مي كند كه آن ها هم روز به روز شرايط را بر كشور ما سخت تر مي كنند.
دولت بگويد چند ميليون شغل ايجاد كرده است؟!
رزاقي بيان داشت: واقعيت اين است كه دولت گمان مي كند با امضاي توافقات هسته اي شرايط اقتصادي كشور خوب و درست مي شود در حالي كه با اين تصميماتي كه دولت گرفته و 70 ميليارد دلار خرج كرده و واردات داشته است، ببينيد چند ميليون شغل ايجاد كرده است؟! همه ي اين موارد نشان مي دهد كه در اين مورد كه بايد خبر دهند، اعلامي نمي كنند و مردم را بي خبر مي گذارند كه در چنين شرايطي براي كساني كه برندگان يا غارتگران هستند بهترين شرايط غارت مردم است.
اين كارشناس اقتصادي ادامه داد: مي بينيم كه چه دزدهاي سر گردنه اي هستند كه از بانك ها وام مي گيرند و پس نمي دهند و آنهايي هم كه بازنده هستند و اين شرايط شامل حال آنها نمي شود و سفره شان خالي تر مي شود كه مي بينيم در اين مدت روي كار آمدن دولت صد در صد قيمت ها بالاتر رفته است. دولت مگر چقدر مزد حقوق را بالا برده است، نهايت 40 تا 45 درصد اما 50 درصد درآمد نيمي از جامعه كه مزد حقوق بگير هستند كاهش پيدا كرده است. درحالي كه كرايه خانه و مواد غذايي كاهش پيدا نكرده است.
وي اظهار كرد: طبق بازار آزاد كه مسئولان به آن اعتقاد دارند قيمت ها افزايش پيدا كرده و كنترلي هم از سوي دولت صورت نگرفته است بنابراين نشان مي دهد كه اين روش در دولت عادي است.
رزاقي در پاسخ به سوالي مبني بر اينكه دولت تمام هم و غم خود را براي رسيدن به توافق هسته اي گذاشته است، آيا در صورت توافق وضعيت اقتصادي كشور بهبود مي يابد يا خير، گفت: به نظر مي رسد توافق هسته اي هيچ تاثيري بر اقتصاد كشور نداشته باشد چون اصلا مسائل اقتصاد ايران ربطي به توافق هسته اي ندارد. منتهي ببينيد ما از زمان رضاشاه با كودتايي كه در زمان محمدرضاشاه تشديد شد، ساختاري در اقتصاد ايران به وجود آمد كه فقط دوره دفاع با ايجاد يك سري صنايع ماشين سازي بهتر شد؛ در هر صورت ما وابسته به نفت و مواد خام هستيم، همه را هم خام مي فروشيم اگر ما اين ها را تا الان تبديل كرده بوديم ده ها ميليون كار ايجاد شده بود.
توليدكنندگان، دلال شده اند!
اين كارشناس اقتصادي با اشاره به برداشته شدن تحريم ها اظهار داشت: بايد ديد آيا تحريم ها يك باره برداشته مي شود يا به صورت مقطعي است. الان 130 ميليارد دلار ايران نفت فروخته است اما پولش را نداده اند، بايد ديد اين پول را يكباره مي دهند بعد هم با اين پول چه كار مي خواهند بكنند، فقط مي توانند وارد كنند، بيش از نياز هم وارد كنند اما اين وضع اصلاح اقتصاد نيست؛ اين همان وضعيتي است كه در گذشته هم بود، به طوري كه سال 90 هم ما 120 ميليارد دلار كالا و خدمات وارد كرديم، الان 70 تا 80 ميليارد دلار وارد شده اما بيكاري اگر دو تا سه ميليون بوده است الان به 15 ميليون رسيده است.
وي اذعان كرد: بايد ديد كساني كه بي خانه بوده اند و كرايه خانه مي دهند چند ميليون بوده اند و الان چند ميليون شده اند ، به طوري كه هفت تا هشت ميليون نفر هم نمي توانند خانه بخرند، و اجاره بها بدهند بنابراين ازدواج هم نمي كنند. كه همه ي اين موارد ناشي از يك وضعيت اقتصادي است كه در گذشته بيروني ها مانند انگليس و امريكا با كودتا انجام مي دادند اما بعد از هشت سال دفاع مقدس سياست هاي خودمان است و خودمان داريم اين كار را مي كنيم. بنابراين چيزي را حل نخواهد كرد بلكه بدتر مي شود .
رزاقي افزود: هرچه هم ما وارد كنيم آن هم با قيمت بسيار پايين به طوري كه دلار 8 هزار تومان را ما 3 هزار تومان براي وارداتش مي دهيم؛ آن هم براي كالاهاي تجملي كه توليد داخلي هم نمي تواند رقابت كند. يارانه مي دهيم به توليد كنندگان خارجي حالا چرا، همه ي اين ها سوال است. توليد كنندگان ما اكثرا از دست رفته اند و حدود 30 تا 40 درصد توليد مي كنند چون هزينه هايشان افزايش پيدا مي كند بنابراين خود توليد كننده هم مي رود دلال مي شود كه مي بينيم دولت نسبت به اين مسائل بي توجه است.
اين اقتصاددان و استاد دانشگاه اضافه كرد: مسائل واقعي اقتصاد ايران مگر اين ها نيست، چرا نمي گويند و اگر هم اشاره كنند چرا راه حلي نمي دهند؛ ما داريم پول نفت را مي فروشيم و وارد مي كنيم؛ آن طور كه اقتصاد دانان امريكايي مي گويند با آزاد گذاشتن مسائل همه چيز درست خواهد شد؛ پس مي بينيم بي مسئوليتي دولت است آن هم در شرايطي كه ما در يك فضاي تهاجم اقتصادي قرار گرفتيم كه اين تهاجم اقتصادي محتواي فرهنگي دارد، يعني وقتي كالاي خارجي به بازار مي آيد تنها اين نيست كه ما پول مي دهيم و كالاي خارجي مصرف مي كنيم بلكه من مصرف كننده كالاي خارجي به تدريج فرهنگ غربي را مي پذيرم. كه به دنبال اين قضيه اگر نگاه كنيد سرگرداني ها، فسادها، از هم پاچيدگي خانواده و فردگرايي شديد، كاهش اخلاق و عاطفه را به همراه دارد.
وي با اشاره به اينكه در حال حاضر خالي شدن روستاها در ارتباط با همين مسئله است، عنوان كرد: 10 تا 20 هزارتا روستا قبل از انقلاب بوده است و 15 تا 20 هزار روستا هم بعد از انقلاب خالي شدند. الان دوره ي بلوغ لجن است يعني قبلا خيلي ساده بوده با صد ميليون دلار زمان ملي شدن صنعت نفت ما نيازهايمان را بر آورده مي كرديم اما الان اينگونه نيست؛ پس ما چرا انقدر بايد به خارج محتاج باشيم، چرا توليد كننده ي ما گندم توليد نكند و ما از خارج وارد كنيم، گندم، جو، ذرت، روغن و مواد اوليه چرا بايد اينگونه باشد چون مسئولين اينگونه فكر مي كنند و ادامه مي دهند پس شرايط سخت تر مي شود.
رزاقي تصريح كرد: اين مسائل براي ديروز و امروز نيست بلكه از 90 سال پيش شروع شده و فقط هم ما نيستيم 170 كشور مانند ما هستند در اين شرايط بينوايي كه همه ي هستي خود را مي دهند و كالاهايي كه مورد نظرشان است را از خارج وارد مي كنند و زير دست كساني كه بازار جهاني را كنترل مي كنند يعني اروپايي ها و امريكايي ها هستند. كه حالا كمي تغيير پيدا كرده و چيني ها هم آن را اداره مي كنند.
وابستگي به خارج، اثر تهاجم اقتصادي را بيشتر كرده است
اين استاد دانشگاه تاكيد كرد: حالا كه ما انقدر وابسته شده ايم، اثر اين تهاجم اقتصادي بيشتر است چرا چون يك رابطه اي از قبل شروع شده، كاهش و افزايش داشته اما الان تشديد شده و حالا اين تهاجم اخيري كه سه سال بيشتر شده، اثر بيشتري دارد درست بر خلاف آنچه مي گويند ما رابطه ي بهتري را آغاز مي كنيم، رابطه بهتر نمي شود بلكه تنها يك مسكن است چون دردي را درمان نمي كند و امريكايي ها هم به اين آساني ما را رها نمي كنند.
وي افزود: ما نه مردم را آماده كرده ايم، نه كارمان را سامان داده ايم نه توليدمان را بهبود بخشيده ايم و نه از توليد كننده حمايت كرده ايم و همان خام فروش مانده ايم درست شبيه همان زمان محمدرضا شاه بنابراين عدالت اقتصادي و عدالت اجتماعي در ايران كه در اثر انقلاب اسلامي در ايران جزء اهداف مردم شده و در قانون اساسي ما است، چگونه به مردم آن را توضيح دهيم وقتي خيلي ها ثروتمند تر شدند.
رزاقي تصريح كرد: به نظرم ما فرصت هاي خيلي گرانبهايي را داريم از دست مي دهيم؛ اگر دولت ها فكر مي كردند اولا اين سياست ها را جلو نمي بردند كه در اين چهار سالي كه تحريم اقتصادي شديم با كمك گرفتن از مردم فضاي كار و تلاش آن چنان بايد افزايش پيدا كند كه مواردي را كه از خارج وارد مي كنيم بسيار بايد كم شود و در حد 10 ميليارد باشد آن هم براي مسائلي كه تكنولوژي خيلي بالايي دارد و ما آن ها را نداريم ولي متاسفانه مي بينيم كه اصلا آن فضا نيست و خطر از اينجاست، خطر از تحريم اقتصادي نيست كه امريكايي ها شروع كرده اند چرا كه آن مسئله ي پيش پا افتاده اي است؛ كه ما به دليل عدم دفاع داريم آن را اثربخش مي كنيم.
