بنا به تأكيد رئيس پژوهشكده آمار ايران نرخ رشد جمعيت در ايران در سال 90 به 3/1 درصد رسيده كه اين نرخ پايينترين نرخ رشد جمعيت در 50 سال اخير است و با طي همين روند تا سال 1420 رشد جمعيت در ايران به صفر و حتي منفي ميرسد.
ماجراي كاهش جمعيت كشور و تصويب قانون تنظيم خانواده و جمعيت به سال 72 باز ميگردد؛قانوني كه مطابق آن تدابير تنبيهي زيادي براي فرزندان سوم به بعد در نظر گرفته شد. امروز اما رشد جمعيت به حد هشدار رسيده در حالي كه بنا بر تأكيد كارشناسان جمعيت يكي از مؤلفههاي قدرت در هر جامعهاي است. به همين خاطر است كه حالا ديگر همه دست به دست هم دادهاند تا رشد ناچيز جمعيت را تدبير كنند.
30 سال ديگر منفي ميشويم !
عليرضا زاهديان، رئيس پژوهشكده آمار ايران، نرخ رشد جمعيت كشور در سال 90 را پايينترين نرخ رشد جمعيت در 50 سال اخير دانست. وي در نشست همانديشي كارشناسان وزارت بهداشت و مسئولان دانشگاه علوم پزشكي استان سمنان افزود: نرخ رشد جمعيت ايران از 6/1 درصد در سال 85 به 3/1 درصد در سال 90 رسيده است و پيشبينيها حكايت از آن دارد كه با تداوم اين روند در سال 1420 ايران به نرخ رشد صفر و منفي ميرسد. به گفته وي هر چند سالانه يك ميليون و 400 هزار تولد در كشور داريم اما 400 هزار نفر نيز ميميرند و به رغم افزايش سالانه يك ميليون نفر به جمعيت باز هم در سال 1420 با يك تهديد مواجهيم. بنا به تأكيد رئيس پژوهشكده آمار ايران بايد از هم اكنون برنامهريزي كنيم تا در اين 30 سال به مرحله خطر نرسيم زيرا تجربيات كشورهاي مختلف نشان ميدهد در نرخ شديد كاهش رشد جمعيت برنامهاي قابل جبران نيست. وي مسائل فرهنگي، اقتصادي و نيز تحصيلات را از عوامل مؤثر در كاهش جمعيت در ايران دانست و گفت: اولويت جوانان براي ادامه تحصيلات، ازدواج و فرآيند زندگي را به تأخير انداخته است و ميانگين سن ازدواج در ايران براي مردان به 7/26 و خانمها به 4/23 افزايش يافته است.
كاهش ساعت كاري و افزايش مرخصي زايمان بانوان
«حفظ نماي جوان جامعه » يكي از اصليترين ضرورتهاي افزايش معتدل و منطقي جمعيت است؛ نكتهاي كه رهبر فرزانه انقلاب نيز در بيان وجوب تغيير در سياستهاي جمعيتي كشور بر آن تأكيد فرمودند. براي حفظ اين نما اما بيترديد لازم است تا دغدغه خانوادهها براي فرزندآوري با تمهيداتي كاسته شود.
وزارت بهداشت هم در اين زمينه برنامههاي ويژهاي دارد. بنا به تأكيد مديركل سلامت خانواده و جمعيت وزارت بهداشت، تسهيلات و تمهيداتي تشويقي با هدف افزايش نرخ رشد جمعيت در مجلس شوراي اسلامي در حال بررسي است و به زودي تصويب و اجرايي ميشود. محمد اسماعيل مطلق گفت: اين خدمات شامل بيمه شدن فرزندان خانوادههاي غيركارمند، كمك به خانوادههاي غيركارمند، افزايش مرخصي زايمان به 9 ماه در بخشهاي دولتي و خصوصي و افزايش مرخصي شيردهي به 9ماه است.
مديركل سلامت خانواده و جمعيت وزارت بهداشت با بيان اينكه مجلس روي قوانين حمايت كامل از زنان و خانواده كار ميكند، افزود: در اين زمينه توجه به سلامت باروري و فرزندآوري مورد تأكيد است. شهلا ميرگلوبيات، عضو فراكسيون زنان مجلس نيز از بررسي طرح كاهش ساعت كاري زنان در كميسيون اجتماعي مجلس شوراي اسلامي خبر داد. بنا به تأكيد وي اعضاي فراكسيون زنان مجلس موافقت خود را براي كاهش ساعت كاري زنان شاغل با شرايط خاص از 44 ساعت به 36 ساعت اعلام كردند. شهيندخت ملاوردي، معاون رئيسجمهور در امور زنان در مورد اجرايي شدن اين طرح گفته بود: هم اكنون پيگير اين موضوع و موضوع اجرايي شدن بيمه زنان خانهدار هستيم و اميدواريم به زودي به نتايج خوبي برسيم.
دگمه بازگشت براي برنامههاي افزايش جمعيت
تا همين يكي دو سال پيش هم هنوز برخي مراكز بهداشتي و درماني بودند كه پرچم وازكتومي رايگان بر سر درشان نصب بود و شايد بتوان گفت اين عملهاي رايگان خود عاملي بسيار مهم در رسيدن نرخ رشد جمعيت از 4 در سال 68 به 3/1 در سال 90 بود. حالا اما يكي، دو سالي ميشود كه با بالا گرفتن بحث كاهش جمعيت اين طرح متوقف شده است.
مديركل سلامت خانواده و جمعيت وزارت بهداشت نيز درباره طرح جديد اين وزارتخانه گفت: در برنامه است تا عمل بازگشت وازكتومي و توبكتومي براي افرادي كه قبلاً اين اعمال را انجام دادند به صورت رايگان اجرايي شود. به گفته محمد اسماعيل مطلق، كاهش مرگ و مير نوزادان و كاهش عمل سزارين از ديگر برنامههايي است كه وزارت بهداشت و درمان براي درمان درد كاهش جمعيت در نظر گرفته است.
ارائه طرح افزايش جمعيت به مراجع عظام
به گفته مخبر كميسيون فرهنگي مجلس، بهارستانيها هم طرح افزايش جمعيت خود را به علماي قم مصباح يزدي و جوادي آملي ارائه دادهاند تا نظرات آنان را هم دريافت كنند.
مريم محمودزاده، كارشناس مسائل زنان و استاد دانشگاه درباره افزايش جمعيت كشور گفت: قدرت هر جامعه بستگي به افزايش جمعيت آن دارد كه بايد در اين زمينه گام برداشت چراكه با تعداد زياد و جوان جمعيت، ما شاهد پيشرفتهاي چشمگير خواهيم بود. بنا به تأكيد وي دشمن ميخواهد مسلمانان و به ويژه شيعيان در دنيا كاهش يابند بنابراين سياست كاهش جمعيت را به ما تحميل كردند زيرا خانواده در غرب از بين رفته است و آنها به سمت تك فرزندي گام برداشتند همچنين زنان در جامعه غرب امنيتي نداشته و تمايلي براي فرزندآوري ندارند.
با تمام اينها بنا به تأكيد رهبر انقلاب بايد اذهان نخبگان جامعه را براي پذيرش ضرورت افزايش جمعيت اقناع كرد. در اين صورت سياستهاي جمعيتي قطعاً به بار مينشيند و قطار جمعيت از لبه پرتگاه عبور ميكند.