همه ساله با آغاز ماه مبارک رمضان، یکی از موضوعات مورد توجه این است که آیا سیگار کشیدن باعث بطلان روزه می‌شود یا نه؟ از آنجا که طبق آمارها، ۲۲ درصد از ایرانی‌ها هر روز سیگار می‌کشند و بیش از این تعداد نیز در معرض دود سیگار قرار دارند، اهمیت این سؤال پر رنگ‌تر می‌شود. علاوه بر این، این روزها در ملأ عام، عده‌ای اقدام به کشیدن سیگار می‌کنند.
بهانه‌های دودی!
سیگاری‌ها اما برای اینکه بتوانند برای سیگار کشیدن خود در این ماه بهانه شرعی بتراشند، به هر رسیمانی چنگ می‌زنند. یکی می‌گوید دود را که به حلق نمی‌رسانیم، آن یکی می‌گوید سیگار که خوراکی نیست که روزه را باطل کند و بیشتر باعث گرسنگی می‌شود، چه اشکالی دارد انسان در روزهای ماه رمضان هم بتواند سیگار بکشد؟
دیدگاه مراجع تقلید
از آنجا که برای آگاهی از باید و نباید‌های احکام دینی، باید به مراجع تقلید رجوع کرد، پاسخ این سؤال را که آیا سیگار کشیدن روزه را باطل می‌کند یا نه، در رساله‌ها و استفتائات این علمای دینی جست‌وجو کردیم.
در این رابطه، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری در بخش استفتائات جدید در پاسخ به سؤال آیا کسى که معتاد به سیگار است و باید در روز حتماً چند سیگار بکشد، مى‌تواند روزه بگیرد و روزه او صحیح است؟ آمده است: «بنابر احتیاط واجب روزه‌دار باید از دود‌هاى انواع دخانیات خوددارى کند و در صورت اضطرار وجوب روزه ساقط نیست.»
در رساله آیت‌الله حسین وحید خراسانی نیز آمده است: «بنابر احتیاط واجب، سیگار روزه را باطل می‌کند ولی اگر کسی این کار را انجام داد واجب است در بقیه روز از مفطرات (چیزهایی که روزه را باطل می‌کند) پرهیز كند و قضا و کفاره بنابر احتیاط بر او واجب می‌شود.»
آيت‌الله ناصر مکارم شيرازي نیز در رساله خود، احتياط واجب را این دانسته‌اند كه روزه‌دار از كشيدن سيگار و تنباكو و ساير دخانيات پرهيز كند و بخار غليظ نيز به حلق نرساند.
نرسیدن دود به حلق بهانه است!
یکی از بهانه‌های سیگاری‌ها برای سیگار کشیدن در ماه مبارک رمضان این است که می‌گویند دود را وارد حلق‌شان نمی‌کنند. اما آیت‌الله نوری همدانی در خصوص این افراد گفته‌اند: « این افراد تنها توجیهی که برای خود ساخته‌اند و سیگار کشیدن از مبطلات روزه است.» این مرجع شیعی همچنین درباره این موضوع که آیا روزه فردی که درکنار کسی که در حال استعمال دخانیات است نشسته باشد باطل می‌شود یا نه؟ حکم داده‌اند: « اگر دود وارد حلق روزه‌دار نشود، روزه وی صحیح است.»
آیت‌الله جعفر سبحانی نیز در خصوص نشستن روزه‌دار کنار فرد سیگاری، فرموده‌اند که اگر دود به حلق روزه‌دار راه نیابد، روزه وی صحیح خواهد بود.
سایت سازمان تبلیغات: اشکالی ندارد!
با توجه به اینکه غالب مراجع عظام متفق القولاند که سیگار کشیدن روزه را باطل می‌کند، اما برخی سایت‌های اطلاع‌رسانی با انتشار نظری متفاوت، نوعی دوگانگی و شک را در میان مردم به وجود آورده‌اند. از جمله این سایت‌ها می‌توان به سایت سازمان تبلیغات اسلامی‌استان تهران اشاره کرد که در بخش «پاسخ به پرسش‌های دینی» در پاسخ به این پرسش که آیا استشمام دود سیگار روزه را باطل می‌کند؟ نوشته است: «دود سیگار اگر غلیظ باشد و انسان آن را فرو ببرد، روزه باطل می‌شود اما اگر غلیظ نباشد، اشکالی ایجاد نمی‌کند!» البته این سایت توضیح نداده که حجم دود و غلظت آن را چگونه باید اندازه گرفت!
کارشناس: در ملأعام مجاز نیست
علیرضا قاسمی‌نیا رئیس پژوهشکده حکمت و عضو هيئت علمی‌گروه معرفت شناسی پژوهشکده فرهنگ و اندیشه اسلامی نیز در خصوص اما و اگرهای حول محور مصرف سیگار در ماه رمضان، می‌گوید: حتی مراجعی که سیگار را باطل‌کننده روزه نمی‌دانند، اجازه نداده‌اند که سیگار در ملأعام استعمال شود و در جامعه اسلامی چنین کاری در ملأعام قابل قبول نیست.
به هر رو، چه سیگار کشیدن در مبارک رمضان روزه را باطل کند و چه نکند، مسئله مهم در این میان این است که سیگار کشیدن در ملأعلام در چنین ماهی مجاز نیست و این رفتار مانند تمام اعمال باطل‌کننده روزه که انجامش در انظار عمومی غیرقانونی است، جرم محسوب می‌شود. علاوه بر این سیگار کشیدن در روزهای ماه رمضان در ملأ عام به نوعی دهن‌کجی به هنجارهای اجتماعی و اسلامی جامعه محسوب می‌شود و رفتاری ضداجتماعی است.
