جوان آنلاین: برخلاف این عبارت که میگوید «حادثه خبر نمیکند» من میگویم حادثه خیلی خوب و واضح خبر میکند، ولی ما آن را جدی نمیگیریم. من معتقدم سبک زندگی ناایمن خودش نشانههایی دارد که به ما میگوید حادثه خبر میکند، پس باید نشانهها را جدی بگیریم و از حادثه یا خطرات و آسیبهای آن پیشگیری کنیم.
****
پنجم دی ماه، یادآور یکی از بزرگترین تراژدیهای طبیعی تاریخ ایران است؛ زلزله بم. این زمینلرزه که در سال ۱۳۸۲ اتفاق افتاد، جان هزاران نفر را گرفت و خرابیهای گستردهای به بار آورد. در کنار این یادآوری تلخ، پنجم دیماه به عنوان روز ایمنی در برابر زلزله و کاهش بلایای طبیعی نیز شناخته میشود، فرصتی برای بازنگری در آمادگیهای اجتماعی و فردی در برابر چنین حوادثی. در این میان، همگان به جملهای معروف توجه کردهاند که میگوید «حادثه خبر نمیکند»، اما من به این عبارت اعتقاد ندارم یا بهتر است بگویم از زاویهای دیگر به آن نگاه میکنم. حادثه در واقع خبر میدهد، اما بیشتر اوقات ما آن را نمیبینیم یا نادیده میگیریم.
زندگی روزمره ما پر از نشانههایی است که اگر دقیقتر به آنها توجه کنیم، میتوانیم پیش از وقوع یک حادثه، از آن آگاه شویم و برای کاهش خطرات یا جلوگیری از وقوع آن اقدامات لازم را انجام دهیم. یکی از مهمترین این نشانهها، سبک زندگی ناایمن است. رفتارهایی که در زندگی روزمره ما وجود دارند و شاید به نظر بیاهمیت بیایند، اما در واقع میتوانند زمینهساز حوادث پیشبینینشده باشند. میزان و شدت آسببهای بسیاری از حوادث طبیعی، نظیر زلزله، سیل یا طوفان، به طور مستقیم به نحوه ساخت و ساز، رعایت نکات ایمنی و آمادگی فردی بستگی دارند.
ساختمانهایی که با استانداردهای مهندسی مقاوم در برابر زلزله ساخته نشدهاند، میتوانند در برابر زمینلرزهها آسیبپذیر باشند. همچنین بسیاری از مردم در هنگام وقوع بلایای طبیعی، ندانسته رفتارهایی از خود نشان میدهند که باعث افزایش خطرات میشود، از جمله عدم آگاهی از نحوه پناهگیری صحیح یا نبود پیشبینیهای ضروری برای شرایط اضطراری. اینها همه نشانههایی هستند که به ما میگویند برای جلوگیری از تبعات حادثه باید آمادگی بیشتری پیدا کنیم. پس ما به عنوان یک جامعه باید بیش از گذشته به اهمیت پیشگیری از حوادث و آمادهسازی در برابر بلایای طبیعی توجه کنیم. تنها در این صورت است که میتوانیم از آسیبهای جانی و مالی کاسته و به کاهش اثرات آنها کمک کنیم. برای این کار، نخستین گام آموزش و افزایش آگاهی است. آموزشهای صحیح در مدارس، رسانهها و خانوادهها میتواند به افراد کمک کند تا نشانهها را درک کرده و در مواجهه با حوادث، واکنشهای مناسبی نشان دهند.
پس باز هم میگویم حادثه نه تنها خبر میدهد، بلکه ما هم باید با جدیت و دقت بیشتری این نشانهها را شناسایی کرده و با تدابیر ایمنی مناسب، از وقوع و گسترش آن جلوگیری کنیم. روز پنجم دیماه میتواند یک نقطه عطف باشد، زمانی برای یادآوری اهمیت ایمنی و آمادگی در برابر زلزله و دیگر بلایای طبیعی که ممکن است در هر زمان رخ دهند.
