جوان آنلاین: وزیر خارجه روسیه طی گفتوگویی با تأکید بر پایبندی ایران به مفاد برجام و با اشاره به نقش مخرب اروپاییها درباره این توافق و نیز در سطوح مختلف علیه ایران و نیز روسیه، تصریح کرد که اکنون نظم جهانی درباره ایران در معرض آزمون قرار گرفته است.
سرگئی لاوروف دوشنبه شب در گفتوگو با خبرگزاری صدا و سیما گفت: «روابط با ایران یکی از اولویتهای ماست و همچنین از منظر روابط دوجانبه میان ایران و روسیه، در ماه اکتبر ۲۰۲۵ توافقنامه مشارکت راهبردی لازمالاجرا شد. ما برنامههای دوجانبه بسیار جدی داریم، همانطور که برنامههای همکاری در عرصه بینالمللی داریم که شامل بریکس، سازمان همکاری شانگهای و اتحادیه اقتصادی اوراسیا است. همچنین سازمان ملل و سازمان همکاری اسلامی که ما با آنها تعامل نزدیکی داریم.» وزیر امور خارجه روسیه تصریح کرد: «ما به طور قاطع از حقوق بیقید و شرط جمهوری اسلامی ایران، مانند هر کشور دیگری، برای دسترسی به انرژی هستهای صلحآمیز دفاع میکنیم. ایران به عنوان یک عضو با حسننیت در پیمان منع گسترش NPT، تمام حقوق مندرج در آن را دارد.» این چهره شناخته شده در عرصه دیپلماسی روسیه یادآور شد: «مسائل و مناقشات قدیمی که حل نشده، منظورم مسئله فلسطین و مسائل مربوط به برنامه هستهای ایران است که ناخوشایند است. همچنین آخرین تحولات درباره برنامه هستهای در طول یک سال و نیم گذشته، حتی یک سال گذشته، اقدامات کاملاً خصمانه و غیرقانونی اروپاییها که تلاش کردند فروپاشی برنامه جامع اقدام مشترک را به گردن ایران بیندازند، اگرچه ایران هرگز این سند را نقض نکرد تا اینکه ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ اعلام کرد که دیگر به این تصمیم شورای امنیت سازمان ملل متحد پایبند نیست.»
ننگ دیپلماسی اروپا
لاوروف خاطرنشان کرد: «اکنون کل نظم جهانی در مورد ایران به شدت در معرض آزمایش قرار گرفته است. در ارتباط با ایران این توافقنامه را ایالات متحده به سطل زباله انداخت و سپس غربیها به ویژه اروپاییها هم از امریکا تبعیت کردند و سپس شروع به متهم نمودن ایران به اجرا نکردن برنامه جامع اقدام مشترک کردند. اگرچه، تأکید کردم که این موضوع آنقدر واضح است که غرب مجبور به ابداع ترفندهای حیلهگرانه شد. من معتقدم که این یک ننگ برای دیپلماسی اروپا بود که آنها با فریبکاری تصمیم به بازگرداندن تحریمها علیه جمهوری اسلامی ایران گرفتند.» لاوروف افزود: «دیپلماتهای صادق و درستکار اینگونه رفتار نمیکنند. کلاهبرداران و دزدها اینگونه رفتار میکنند. در واقع، دزدی در خون اروپاییها است، همانطور که در موضوع مسدود شدن داراییهای روسیه مشهود است. اتفاقاً، داراییهای ایران نیز تا حدی مسدود شده است، همانطور که داراییهای ونزوئلا و بسیاری از کشورهای دیگر را غربیها مسدود کردهاند.» وزیر خارجه روسیه افزود: «ایران تعهداتی را در زمینه شفافیت و دسترسی آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تأسیسات و برنامههای هستهای خود پذیرفت که فراتر از مجموعه تعهدات کشورهای عضو (NPT) بود. ایران تعهدات بیشتری همچون شیوه نامه الحاقی را پذیرفت؛ و آن زمان آژانس این را به عنوان سهمی بسیار قابل توجه در تقویت اعتماد از طریق افزایش شفافیت برای کشورهای غربی که سوءظنهایی داشتند، برجسته کرد و به نظر ما همه سوءظنها برطرف شده بود. اما وقتی امریکا سه سال بعد از تصویب برجام در شورای امنیت از آن خارج شد و اعلام کرد که دیگر تعهدی را انجام نخواهد داد تحول بسیار تأسفباری بود و ما تلاش کردیم با اروپاییها همکاری کنیم تا واشینگتن را متقاعد کنیم به اجرای تعهداتش بازگردد. اما اروپاییها ترجیح دادند همه تقصیرها را گردن جمهوری اسلامی ایران بیندازند و مکانیسمی را فعال کردند، همان به اصطلاح اسنپبک که واقعاً در چارچوب برجام توافق شده بود.»
چنگ انداختن اروپاییها به گزارش گروسی
لاوروف درباره اینکه آیا ارزش دارد که ایران در NPT بماند یا نه هم گفت: «ما معتقدیم که ارزش دارد ماندن و نباید سعی کرد این موضوع را با انتقاد از همه وقایع، به افکار عمومی کشاند. من درک میکنم که آژانس گزارشی منتشر کرد که چندان بیطرفانه نبود؛ ابهامات ظریفی در آن ذکر شده بود. آقای گروسی توضیح میداد که این کاملاً در چارچوب اختیارات اوست، اما به یاد بیاورید با چه اشتیاقی اروپاییها، فرانسویها، آلمانیها و انگلیسیها به این گزارش چنگ انداختند. همین گزارش بود که مبنایی برای ارائه قطعنامه ضد ایرانی شد و در نهایت همین گزارشهای آژانس برای فعالسازی مکانیسم بازگشت تحریمها استفاده شد. بنابراین، ما جهت از سرگیری همکاری ایران با آژانس، به هر طریق ممکن طرفین را تشویق خواهیم کرد. اما این همکاری باید صادقانه و مبتنی بر اصولی باشد که جمهوری اسلامی ایران را راضی کند و نقض نشود.»
حمایت از ایران بر اساس حقوق حاکمیتی
این دیپلمات ارشد خاطرنشان کرد: «من قبلاً به شما گفتم که ما حملات بیدلیل و غیرموجه علیه تأسیسات هستهای جمهوری اسلامی ایران را محکوم کردیم، همانطور که در زمان خودش ترورهای سیاسی سیاستمداران و نظامیان ایرانی را محکوم کردیم؛ و در این مورد، مفصل با همکاران ایرانی مان بحث کردهایم.» وی درباره اینکه اگر ایران دچار جنگی فراتر از جنگ ۱۲ روزه بشود، آیا روسیه در کنار ایران خواهد ایستاد، هم گفت: «ما با ایران، همانطور که گفتم، قرارداد مشارکت راهبردی داریم و ما همیشه در حمایت از ایران، و حمایت از حقوق قانونی جمهوری اسلامی ایران عمل خواهیم کرد. ایران در ماههای اخیر چندین بار به صراحت گفته است که علاقهای به جنگ ندارد، علاقهای به درگیریهای جدید ندارد و علاقهمند است هرگونه مشکلی را از طریق گفتوگو رفع کند و باز هم تأکید میکنم هر مشکلی که در راه باشد بر اساس احترام به حقوق حاکمیتی و قانونی جمهوری اسلامی ایران، ما از این موضع کاملاً حمایت میکنیم.»
تهدیدات اصلی همان اقدامات اروپاییهاست
وی با اشاره به اقدامات کشورهای اروپایی در پی جنگ اوکراین به ویژه اعمال تحریمهای اقتصادی، اروپاییان را به باد انتقاد گرفت. لاوروف با اشاره به تحولات جهانی و استراتژی جدید امنیت ملی ایالات متحده گفت: «در استراتژی امنیت ملی ایالات متحده امریکا آمده است که اروپا باید سرش به کار خودش باشد و امید به این موضوع نبندند که امریکا دائماً از ماجراجویی آنها دفاع خواهد کرد.» لاوروف توضیح داد: «باید بگویم من اقدام اتحادیه اروپا و نخبگانی که در بروکسل قدرت را قبضه کردهاند به عنوان یکی از تهدیدات اصلی و شاید مهمترین تهدید میدانم.» وی افزود: «این اولین بار نیست که اروپا منشأ تمام مصائب و اتفاقات ناگوار میشود. اتفاقاتی همچون بردهداری و جنگهای صلیبی که در آن سعی میکردند با شمشیر هر مقاومتی را از بین ببرند؛ استعمارگرایی و البته دو جنگ جهانی که در اروپا آغاز شد. آنها از بحران اوکراین برای تثبیت خود استفاده میکنند، اما در حقیقت هدف آنها این است که چوب لای چرخ ایالات متحده امریکا و کسانی که خواهان حل و فصل عادلانه مسائل هستند بگذارند و برای آنها توطئه و شر ایجاد کنند.»
