درحالی که امریکا برای ترغیب اوکراین به صلح با روسیه وعده ارائه تضمینهای امنیتی داده که گفته میشود بهصورت تدریجی اجرا خواهد شد، کشورهای اروپایی نسبت به این تعهدات واشینگتن ابراز تردید کردهاند. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این باره تأکید کرده که تضمینهای امنیتی باید واقعی باشد نه اینکه صرفاً روی کاغذ بماند.
امریکا و اوکراین در روزهای اخیر مذاکرات فشردهای انجام دادهاند تا اختلافات کلیدی باقیمانده درباره توافق صلح با روسیه را حلوفصل کنند و به نظر میرسد تمرکز گفتوگوها اکنون بر مسائل امنیتی و تضمینهایی است که غرب باید به متحد خود ارائه دهد. مقامات غربی گفتند که واشینگتن پس از پافشاری کییف بر دریافت تضمینهای امنیتی به عنوان پیششرطی برای هرگونه توافق نهایی صلح یک رویکرد چندمرحلهای به آن پیشنهاد داده که به معنای نهایی شدن تدریجی تضمینهای امنیتی است. کییفپست روز دوشنبه با انتشار این مطلب نوشت: برلین یکشنبه میزبان مذاکرات درباره صلح اوکراین بود که «استیو ویتکاف» مذاکرهکننده ارشد دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا، «جارد کوشنر» داماد ترامپ و ولودیمیر زلنسکی رئیسجمهور اوکراین در آن حضور داشتند. این نشست پنج ساعت به طول انجامید. ویتکاف بعداً گفت که پیشرفتی در زمینه یک برنامه ۲۰مادهای ایجاد شده است. بر این اساس، زلنسکی آمادگی خود را برای چشمپوشی از خواسته عضویت در ناتو در صورت دریافت تضمینهای امنیتی از کشورهای منفرد از جمله امریکا اعلام کرد. یک مقام ارشد غربی این مذاکرات را تلاشی برای گسترش «حفاظت شبیه ماده ۵ (اساسنامه ناتو) بدون خود ماده ۵» توصیف کرد. این مقام رسمی بیان کرد: «این پل باریکی است که همه سعی در عبور از آن دارند. اوکراین خواستار قطعیت است. امریکا اختیار میخواهد. روسیه حق وتو بر هر دو را میخواهد.»
امریکا از ماه گذشته در حال پیشبرد طرح صلح جدیدی برای اوکراین است تا بتواند به جنگ چهارساله پایان دهد، اما کییف و حتی کشورهای اروپایی با برخی مفاد آن به شدت مخالفند. بنابراین، ترامپ برای ترغیب اوکراینیها به توافق احتمالی صلح، ناگزیر به ارائه تضمینهای امنیتی در دفاع از منافع این کشور در برابر روسیه شده است. از آنجا که زلنسکی نسبت به تهدیدهای روسیه پس از توافق صلح نگران است تلاش میکند حتیالامکان تضمینهای امنیتی بیشتری از غرب دریافت کند تا از تکرار جنگ در آینده جلوگیری شود. با این حال، به دلیل بیثباتی مواضع دولت ترامپ متحدان اروپایی نیز با تردید به وعدههای امنیتی واشینگتن مینگرند.
«کایا کالاس» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز دوشنبه در ادامه واکنشهای اروپا به طرح صلح اوکراین تحت رهبری امریکا گفت: «اگر قرار باشد تضمینها معنا داشته باشد، باید قابل لمس و اجرایی باشد و به توانمندیهای واقعی و اقدامات میدانی گره بخورد و فقط در حد وعدههای روی کاغد نباشد.» او اضافه کرد: «تضمینها نباید صرفاً وعده و تعهدات غیرالزامآور باشد و اوکراین برای دفاع از خود به قابلیتهای واقعی نیاز دارد.» کالاس و دیگر رهبران اروپایی بارها تأکید کردهاند که طرح صلح ترامپ به نفع روسیه است و نهتنها تهدید این رقیب سنتی را از میان نمیبرد، بلکه میتواند راه را برای حملات به دیگر کشورهای اروپایی هموار کند. از همین رو، اتحادیه اروپا در پی دریافت تضمینهای محکم از واشینگتن برای مهار مسیر مسکو است. بیاعتمادی اروپاییها به وعدههای واشینگتن از مواضع ترامپ و کابینهاش نسبت به اتحاد یوروآتلانتیکی ناشی میشود، از تلاش برای خروج از ناتو تا انتقادهای اخیر ترامپ از اروپا، سبب شده اعتبار تضمینهای امنیتی واشینگتن برای اوکراین زیر سؤال برود.
به گزارش یورونیوز، کالاس در ادامه سخنان خود با اشاره به مباحث مالی جنگ اوکراین گفت: این هفته برای تصمیمگیری درباره تأمین مالی حمایت از اوکراین تعیینکننده است و بستههای روی میز در نشست رهبران اتحادیه اروپا در روز پنجشنبه بررسی میشود. کالاس در بخش دیگری از سخنانش گفت: اتحادیه اروپا امروز درباره اقدامهای تازه علیه آنچه «ناوگان سایه» روسیه خوانده میشود، تصمیمگیری خواهد کرد. به گفته او، فهرست جدید شامل ۴۰شناور اضافه خواهد بود و هدف آن، محروم کردن روسیه از ابزارهای تأمین مالی جنگ است.
