تفکر ناب بسیجی، برخاسته از هویت دینی، انقلابی و تاریخچه غنی کشور در مقابله با دشمنان است. بعد از انقلاب اسلامی، امام خمینی (ره) مبتکرانه برای حفظ و تداوم حرکت نهضت انقلابی در داخل و در خارج از کشور، نهاد بسیج را که بر آمده از خاستگاه مردم و بطن جامعه بود، بنیان نهادند. اقدامی ژرف‌اندیشانه و آینده نگرانه که شرایط امروزی جهان، ضرورت آن را تبیین می‌کند. در تعریف عینی، بسیج مفهومی چندبعدی و عمیق است که تنها به بعد نظامی محدود نمی‌شود و عرصه‌هایی مانند علم، نوآوری، فرهنگ و سلامت را نیز در بر می‌گیرد.
در گذشته، ایمان و روحیه بسیجی بیشتر در میدان دفاعی جلوه‌گر بود، اما امروزه در عرصه‌های دیگر نیز به‌خوبی ظهور پیدا کرده است، عرصه‌هایی که ابعاد زندگی اجتماعی را مثل ابعاد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و ... ترسیم می‌کند. این تفکر، اعتقاد و ایمان قلبی که جامعه را به اوج عزت و عظمت هدایت می‌کند، در میدان سیاست یک جلوه دارد و در میدان عمران و بازسازی جلوه دیگری دارد و در عرصه‌های فرهنگی نیز جلوه‌های خاص خودش را خواهد داشت. جامعه بسیجی توانسته نمود موفق و واقعی یک جامعه مترقی، با ایمان و سختکوش با غنای روحی، ایثار و فداکاری باشد. از این جهت، اگر روحیه بسیجی در تمام بخش‌های کشور تعمیم داده شود و از آن در طرح‌ریزی پیشرفت الگوسازی شود، می‌توان حرکت جامعه‌ای به سوی ترقی و پیشرفت را تضمین کرد. در واقع، می‌توان روحیه و فرهنگ بسیجی را مدل و شیوه‌ای موفق برای پیشرفت و کار جهادی در بدنه اجرایی کشور دانست، همان طور که رهبر معظم انقلاب تأکید دارند، روحیه بسیجی باید روز به روز در همه ارکان و بخش‌های مختلف کشور گسترش و تعمیق یابد و ملت ایران به لطف خداوند با همین روحیه بسیجی قله‌های اقتدار جهانی را فتح خواهند کرد. دشمن نیز با درک خطر ترویج تفکر و هویت بسیج در جامعه، پروژه‌های متعددی را برای تخریب آن راه اندازی کرد. زیرا، ایران تنها کشوری در جهان است که پرچم مقابله با نظام سلطه را برافراشته و توطئه‌ها و فتنه‌های متعدد دشمنان از جمله غائله منافقین، هشت سال جنگ تحمیلی، فتنه‌های متعدد داخلی و جنگ ۱۲ روزه را نیز ناکام کرده است. این توطئه‌ها با هدف متوقف کردن حرکت انقلاب اسلامی و جلوگیری از گسترش روحیه بسیجی در جامعه ترتیب داده شده، اما به‌رغم همه نقشه‌ها و تحریم‌های دشمنان، ایران در حرکت به سمت خودباوری، پیشرفت و مقابله با دشمن موفق عمل کرده است. دشمنان به خوبی می‌دانند که بقای انقلاب مرهون تفکر بسیج است و همچنین رشد و گسترش این انقلاب بستگی به رشد و گسترش این نیرو دارد و برای تضعیف این انقلاب نیز باید این نیرو را تضعیف کرد.
گرچه محافل مطالعاتی ضد ایرانی، سال‌ها برای کم رنگ کردن روحیه بسیجی تلاش کردند، اما بزنگاه‌های زمانی ثابت کرده که مردم کشور حتی افرادی که دشمن تلقی دیگری از آنها دارد، بسیجی وار وارد میدان می‌شوند و از تمامیت وطن خود دفاع می‌کنند. آنها از تمام ظرفیت خود در تمامی عرصه‌هایی که نیاز به حضور مردمی دارد استفاده می‌کنند تا هر گونه خطر و آسیب را از کشور دور کنند. دشمنان سال‌ها با سیاه‌نمایی، جعل واقعیت و شبهه‌افکنی و با استعانت از غول‌های رسانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی خود، تلاش کردند که افکار عمومی را به نفع خود و علیه کشور و مولفه‌های حاکمیت شکل دهند. آنها با رصد بازخورد‌های شبکه‌های اجتماعی و داده‌های خودساخته رسانه‌ها گمان می‌کردند که در این پروژه موفق شده‌اند و پایگاه اجتماعی حامی خود را در ایران به دست آورده‌اند. مبنای طراحی عملیات دشمن علیه ایران، نشئت گرفته از همین خطای استراتژیک و تحلیلی نادرست بود. با این حال، در میدان عمل آنها شاهد نتیجه معکوس بودند، چراکه مردم از همه اقشار و طبقات، یکپارچه برای صیانت از خاک میهن به پا خاستند و توطئه دشمن را بی‌اثر کردند. این موضوع بیانگر وجود روحیه و تفکر بسیجی در لایه‌های درونی و اعماق وجودی همه مردم کشور است، حتی اگر عنوانش به آنها همراه نباشد.
بسیج، گفتمان انقلاب اسلامی در مقابله با استعمار و استکبار جهانی است. از این رو، این تلقی که بسیج و بسیجی بودن تنها محصور در مرز‌های کشور و متعلق به ایران است، اشتباه است. زیرا آنچه که در سال‌های بعد از انقلاب شاهد بودیم، تسری یافتن تفکر بسیجی در منطقه و همچنین در جهان است. امروزه گروه‌های مقاومت خودجوش در عراق، سوریه، افغانستان و دیگر کشور‌های جهان محصول الگوبرداری از بسیج و روحیه بسیجی هستند.
در واقع، بسیج با ارائه تعریفی نوین از مبارزه متعهد، که از بینش عمیق دینی برخوردار است، توانست انگیزه مردم مسلمان و انقلابی منطقه را برای ایجاد تشکیلاتی منسجم برانگیزد و مقاومت منطقه را وارد معادلات سیاسی جهان نماید. علاوه بر آن، گفتمان انقلاب اسلامی بر جوامعی که فاقد مشترکات فرهنگی و اجتماعی با ایران بوده‌اند همچون امریکای جنوبی، نیز تأثیر داشته است. به عنوان نمونه، ونزوئلا به عنوان کشوری است که متأثر از این گفتمان بوده، با درک خودباوری و اعتمادبه‌نفس، در برابر زیاده‌خواهی امریکا ایستادگی می‌کند و از این رو به عنوان دشمنی در مجاورت ژئوپلیتیک امریکا، مورد تهدیدات ایالات متحده قرار گرفته است.
