جوان آنلاین: سیستم آموزشی مهم‌ترین بخش یک کشور به شمار می‌آید و بر همین اساس با همت دولت و تداوم راه خیرین، باید سرانه فضا‌های آموزشی به سطح استاندارد برسد تا معلمان و دانش‌آموزان در شرایطی مطلوب‌تر به امر آموزش و تربیت بپردازند. یزد از جمله استان‌های کشور است که با کمبود‌هایی در بخش مدرسه و کلاس درس روبه‌روست و آنطور که مسئولان استانی عنوان کرده‌اند، هنوز هم در برخی مناطق، به خصوص در حاشیه شهر‌ها وضعیت فضا‌های آموزشی نگران‌کننده بوده و در کنار وجود ۳۳مدرسه دو شیفته، کلاس‌هایی هستند که با تعداد بالای ۴۰دانش‌آموز برگزار می‌شوند. بر همین اساس برنامه‌ای در جهت بازسازی ۱۲۹ مدرسه در دستور مسئولان کار قرار گرفته است.
سال گذشته مدیر کل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان یزد با اشاره به بهره‌برداری از ۳۰مدرسه نیمه‌تمام استان تا مهرماه (۱۴۰۳) گفته بود: «مدارس نیمه‌کاره و فرسوده استان با کمک اعتبارات دولتی، ظرفیت‌های خیرین و مسئولیت‌های اجتماعی صنایع در حال تکمیل است.»
در آن روز محسن کاظمی توضیح داد: «براساس آمار‌های کشوری به طور متوسط ۲۰ درصد از مدارس کشور و استان یزد فرسوده‌اند که نیاز به تخریب و بازسازی یا مقاوم‌سازی دارند. بر همین اساس ۳۰۰مدرسه در این استان فرسوده و نیازمند مرمت، مقاوم‌سازی یا نوسازی هستند.»
وی سیاست اداره کل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان یزد را اجتناب از ایجاد طرح‌های جدید و اهتمام به تکمیل پروژه‌های نیمه تمام این حوزه ذکر کرد و گفت: «تعداد مدارس نیمه تمام استان حدود ۱۰۰ باب مدرسه است. البته در برخی بافت‌های جدید شهری نیز تعدادی مدرسه در حال ساخت داریم.»
آنطور که مدیر کل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان یزد گفته بود، طی یک‌سال و نیم، یعنی از اواسط ۱۴۰۱ تعداد ۳۰ مدرسه در یزد به بهره برداری رسید و قرار بود تا قبل از آغاز مهر ۱۴۰۳ هم ۳۰مدرسه دیگر آماده تحصیل دانش‌آموزان استان شود. با این اوصاف و در کنار اقدامات خوب صورت گرفته و ورود خیران مدرسه‌ساز، میزان فضا‌های آموزشی در یزد افزایش یافته است، اما بعد از گذشت ماه‌ها از آمار و ارقام ارائه شده و وعده‌های مسئولان در این استان، چند روز پیش مدیر کل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان یزد دوباره اعلام کرد، براساس آخرین ارزیابی‌ها، ۲۰ درصد مدارس یزد فرسوده هستند و نیاز به مقاوم‌سازی یا تخریب و بازسازی دارند.
حالا باید پرسید، طی یک‌سال گذشته چه اقداماتی صورت گرفته و چرا آمار هنوز همان آمار هستند و کاهش نیافته‌اند؟
کاظمی با اشاره به وجود حدود هزار و ۵۰۰ مدرسه فعال در سطح استان یزد گفته است: «در سه سال اخیر، با همکاری دولت و خیران مدرسه‌ساز، حدود ۸۰ مدرسه جدید با استاندارد‌های روز احداث و تحویل دانش‌آموزان شده که این اقدام نقش مهمی در افزایش سرانه آموزشی استان داشته است.»
در حال حاضر از کل مدارس فعال استان، بیش از هزار و ۴۰۰ واحد آموزشی مجهز به سیستم‌های گرمایشی استاندارد هستند و کمتر از ۷۰ مدرسه همچنان از بخاری گازی استفاده می‌کنند.
مسئولان استانی می‌گویند، استانداردسازی این مدارس در دستور کار قطعی است و با هماهنگی‌های انجام‌شده، در اولین فرصت اقدامات لازم در این زمینه اجرا خواهد شد.
عدالت آموزشی درصدر سیاست‌ها
یزدی‌ها اعلام کرده‌اند که برنامه‌های متنوعی برای رفع کمبود‌های فضای آموزشی در دست اجرا دارند. اقداماتی که در جهت تأمین مدرسه و کلاس درس، امیدبخش است، اما برای سرعت گرفتن آنها باید منابع مالی به موقع برسند. «پیگیری سهم آموزش و پرورش از محل مسئولیت‌های اجتماعی صنایع و معادن و همچنین وصول ۳ درصد عوارض شهرداری که سهم قانونی آموزش و پرورش است، باید در صدر کار‌ها قرار بگیرد.»
اینها بخشی از حرف‌های استاندار یزد است که برگزاری گردهمایی خیرین مدرسه‌ساز برای جلب مشارکت مردمی و تکمیل پروژه‌ها را لازم و ضروری می‌داند.
محمدرضا بابایی ادامه داد: «با توجه به اقدامات انجام شده، به نظر می‌رسد استان یزد دورنمای روشنی برای خروج از بحران کمبود فضای آموزشی دارد. امسال ساخت ۶۰ مدرسه در دستور کار بود که نیمی از آنها به بهره‌برداری رسیده و نیمی دیگر طی ماه‌های آینده به مرحله افتتاح می‌رسد که دستاورد مهمی در مسیر اجرای نهضت عدالت آموزشی خواهد بود.» این مسئول تأکید کرد: «در چنین شرایطی، تداوم جلسات منظم، تأمین پایدار منابع مالی و استفاده از ظرفیت خیرین، ارکان اصلی موفقیت به شمار می‌آیند. اگر این برنامه با همان شدت اولیه پیگیری شود، می‌توان امیدوار بود که استان یزد در آینده‌ای نه چندان دور شاهد کاهش محسوس محرومیت آموزشی باشد.»
استاندار یزد با اعلام اینکه عدالت آموزشی در صدر سیاست‌های دولت قرار دارد، بر تداوم اقدامات در مسیر رفع کمبود‌های فضای آموزشی تأکید کرد و گفت: «چندین پروژه داریم که تا پایان سال تکمیل و به بهره‌برداری می‌رسند. تمامی موفقیت‌های استان در عرصه‌های علمی، اقتصادی و بهداشتی، ریشه در تلاش‌های نظام تعلیم و تربیت و خانواده دارد و این امر منشأ اعتماد عمومی به نام یزد در کشور شده است.» بابایی با اشاره به دستاوردهای بزرگ استان در بخش‌های مختلف با وجود محدودیت‌ها، موفقیت‌های یزد را رهاورد تلاش معلمان دانست.
این مسئول با اشاره به سیاست‌های دولت چهاردهم، اجرای نهضت عدالت آموزشی را یکی از اولویت‌های اصلی عنوان کرد و از پیشرفت‌های قابل توجه در زیرساخت‌های آموزشی استان خبر داد. استاندار یزد در تشریح اقدامات صورت گرفته در حوزه فضا‌های آموزشی اظهار داشت: «از ۱۲۹ مدرسه شناسایی شده نیازمند تکمیل یا آغاز عملیات ساخت، تحویل ۶۰ مدرسه تا پایان سال کار بزرگی است و عملیات ساخت ۶۹ مدرسه باقی می‌ماند که برای احداث در سال آینده برنامه‌ریزی می‌شود.»
بابایی همچنین از اختصاص بخشی از منابع مالی استانداری برای حمایت از طرح‌های آموزشی، به‌ویژه پروژه‌های نمازخانه مدارس، در کنار کمک خیرین خبر داد و بر همدلی و مشارکت مردمی در توسعه آموزش تأکید کرد.
اهمیت مهارت‌آموزی
مدت‌هاست که «نهضت عدالت توسعه فضا‌های آموزشی» در استان یزد با جدیت در حال پیگیری است. به گفته مدیرکل آموزش و پرورش یزد و براساس مصوبه تدوین شده، سازوکار‌های مشخصی برای این منظور تعریف شده که تشکیل ستاد ویژه در صدر آنهاست.
علی دهقان بهابادی گفت: «سازمان نوسازی مدارس موظف به تشکیل ستاد این نهضت و ابلاغ اعضای آن شده و فرمانداران هر شهرستان به عنوان رئیس ستاد نهضت در شهرستان خود منصوب می‌شوند.» این مسئول ادامه داد: «برگزاری جلسات منظم هفتگی و ارسال گزارش ماهانه به ستاد استان و تهران برای پیگیری دقیق روند پیشرفت برنامه‌ریزی شده است.»
مدیرکل آموزش و پرورش یزد با تأکید بر اهمیت مهارت‌آموزی در نظام آموزشی، دانش‌آموزان مهارت‌محور را سرمایه‌های اصلی و آینده‌سازان واقعی جامعه می‌داند و گفت: «توسعه پایدار و رونق اقتصاد استان در گرو تربیت نیرو‌های متخصص و کارآمد است.» وی تصریح کرد: «جهان امروز از دانش‌آموزانی استقبال می‌کند که علاوه بر دانش نظری، مهارت‌های کاربردی و توانایی حل مسائل اجتماعی را داشته باشند و ما در مسیر تغییر رویکرد آموزشی به سمت مهارت‌آموزی گام برداشته‌ایم.»
جای خالی دولتی‌ها در مدرسه سازی
چند روز پیش بود که مراسم افتتاح چند مدرسه خیرساز در یزد برگزار شد. مراسمی که نماینده مردم یزد، اشکذر، زارچ و بخش ندوشن نیز در آن حضور داشت و با تقدیر و ستایش از فرهنگ وقف در شهر دارالعلم و دارالعباده، به قانون برنامه هفتم پیشرفت اشاره کرده و خواستار تأمین سهم دولت برای تکمیل پروژه‌های خیرساز و حل مشکل کلاس‌های بالای ۴۰ نفر و مدارس دو شیفته شد.
محمدصالح جوکار با تشکر از وزیر آموزش و پرورش به خاطر راه‌اندازی طرح نهضت توسعه عدالت فضا‌های آموزشی تصریح کرد: «براساس قانون برنامه ششم، اگر خیرین ۵۰ درصد هزینه ساخت مدارس را تأمین کنند، دولت نیز باید ۵۰درصد دیگر را پای کار بیاورد. با همین روش ۱۳۰ واحد آموزشی در استان ساخته شد، اما متأسفانه دولت‌ها به تعهد خود عمل نکردند.» رئیس مجمع نمایندگان استان به طور مشخص رو به وزیر کرد و گفت که امروز ما ۹۰ مدرسه نیمه‌ساز و آماده تکمیل با همین شرایط داریم که اگر در زمره این طرح جدید قرار بگیرند، سپاسگزار خواهیم بود.
