جوان آنلاین: جشنواره ملی موسیقی جوان فرصتی مغتنم برای کشف استعداد‌های موسیقایی در کشورمان است. پویا سرایی، داور هجدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان، این رویداد را مهم‌ترین بستر استعدادیابی نسل تازه در موسیقی ایران می‌داند.
پویا سرایی، داور هجدهمین دوره جشنواره ملی موسیقی جوان با بیان اینکه جشنواره موسیقی جوان تنها جشنواره تخصصی موسیقی کشور است و نقش تعیین‌کننده‌ای در کشف و معرفی استعداد‌ها داشته‌است، گفت: اساس جشنواره فجر نیز بر پایه همین جشنواره شکل گرفته و موفقیت‌های آن نشان می‌دهد که در حوزه استعدادیابی فوق‌العاده عمل کرده است. جشنواره صرفاً وظیفه حمایت از برگزیدگان را ندارد، بلکه استعدادیابی می‌کند.
وی با بیان اینکه بسیاری از علاقه‌مندان و جوانان امروز در پلتفرم‌های جدید فعالیت می‌کنند، ادامه داد: شاید این فعالیت‌ها در نگاه نسل‌های گذشته جدی به نظر نمی‌آمد، اما وقتی می‌بینیم برخی از همین افراد پیش‌تر در جشنواره موسیقی جوان حضور داشته و مقام کسب کرده‌اند، تجربه جشنواره به دستمایه‌ای برای انگیزه و پیشرفت آنان تبدیل شده‌است.
سرایی همچنین به تجربه‌ای شخصی اشاره کرد و گفت: با یکی از برگزیدگان جشنواره سال گذشته ارتباط داشتم. او ابتدا از ناامیدی خود گفت، اما زمانی که خبر برگزیده شدنش را شنید، بسیار خوشحال شد و انگیزه تازه‌ای برای ادامه فعالیت در حوزه آثار کلاسیک پیدا کرد؛ حوزه‌ای که کمتر مورد حمایت است، اما همچنان جریان دارد.
وی با تأکید بر ضرورت حمایت از برگزیدگان جشنواره افزود: این نقد به ما وارد است که برگزارکنندگان باید برای بالفعل شدن هنر جوانان فکری اساسی کنند. سال گذشته یکی از برگزیدگان شاخص جشنواره از نبود حمایت گلایه داشت و گفت بودجه و امکاناتی برای تولید آثار در اختیارشان نیست. در نهایت، با هزینه شخصی خودشان آثارشان را تولید کردند و خوشبختانه همان آثار در جشنواره‌های دیگر ارائه شد و موفق به کسب رتبه‌های برتر هم شد، اما ضروری است حمایت از هنرمندان جوان تنها به برگزاری جشنواره محدود نشود.
این داور جشنواره درباره سطح کیفی آثار اظهار داشت: به عنوان داور و استاد، شاهد رشد مداوم توانمندی‌های اجرایی شرکت‌کنندگان بوده‌ام. امروز حتی نوجوانانی با سن کم توانایی‌هایی شگفت‌انگیز دارند که این نتیجه سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های آموزشی است. اگرچه سال‌ها در این بخش خلأ‌هایی وجود داشت، اما امروز توجهات بیشتری به حوزه آموزش فرهنگ و هنر معطوف شده‌است. آموزش موسیقی اکنون بر اساس استاندارد‌های روز، توانایی‌های ذهنی، حسی و شنیداری را ارتقا داده است. این روند مدیون پلتفرم‌های ارتباطی است که هر چند زمانی توسط نسل‌های قدیمی نادیده گرفته می‌شد، اما امروز به بستری برای رشد و پیوند با آموزش‌های دانشگاهی در سراسر جهان تبدیل شده است.
وی ادامه داد: در گروه سنی الف، کودکان و نوجوانان پیشرفت چشمگیری داشته‌اند و همین موضوع داوری را بسیار دشوار کرده‌است. رقابت در این گروه به شدت تنگاتنگ است، اما در گروه‌های سنی ب و ج، به دلیل خلأ‌های آموزشی گذشته، کیفیت پایین‌تر است و انتخاب برگزیدگان ساده‌تر صورت می‌گیرد. امیدوارم اقداماتی برای بالفعل شدن استعداد‌های درخشان گروه سنی الف انجام شود.
سرایی با اشاره به ۲۸ سال تجربه تدریس و آموزش، درباره تأثیر جشنواره بر انتخاب ساز، به‌ویژه سنتور، توضیح داد: انتخاب ساز معمولاً بر اساس شنیدن صدای آن در یک اثر شکل می‌گیرد و کمتر پیش می‌آید که جشنواره مستقیماً عامل انتخاب ساز باشد، اما از آنجا که رسانه ملی نه تصویری از ساز‌ها نشان می‌دهد و نه اجرای ساز‌ها را پخش می‌کند، جوانان ما با فاصله زیادی از موسیقی اصیل در ارتباطند. در چنین شرایطی، جشنواره‌ها نقش مهمی در معرفی ساز‌های اصیل ایفا می‌کنند و می‌توانند اثرگذار باشند.
این پژوهشگر در ادامه درباره استعداد آهنگسازان جوان گفت: حوزه موسیقی در سال‌های اخیر تحولات بزرگی را تجربه کرده‌است. شاید هیچ حوزه‌ای در هنر به اندازه موسیقی و آهنگسازی کلاسیک و آکادمیک پیشرفت نداشته باشد. باید میان نواسازی و آهنگسازی تفاوت قائل شد. آهنگساز از یک هسته یا تم شروع می‌کند و آن را پرورش و بسط می‌دهد، در حالی که نواسازی بیشتر به کنار هم گذاشتن چند تم آماده شباهت دارد. تفاوت اساسی در همین خلاقیت و تفکر آکادمیک است. امروز جوانان میل بیشتری به آهنگسازی بر اساس اصول جهانی دارند تا نواسازی. این روند نتیجه آموزش‌های دانشگاهی و تلاش اساتید است و نشان می‌دهد استعداد‌های این حوزه به سطحی غیرقابل باور رسیده‌اند.
وی خاطرنشان کرد: چند سال پیش آثاری از هنرمندان بسیار کم‌سن در گروه سنی الف به جشنواره ارسال شد که سطح بالای آنها برای ما شگفت‌آور بود. این نشان می‌دهد آهنگسازی اصیل و کلاسیک در میان جوانان ما جایگاه جدی پیدا کرده و آینده روشنی دارد.
سرایی در پایان با یادآوری فقدان استاد شهبازیان گفت: سال گذشته ایشان جزو هیئت داوران جشنواره بودند، اما امسال در میان ما نیستند. یادشان را گرامی می‌دارم.
هجدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان توسط انجمن موسیقی ایران و با حمایت دفتر موسیقی و معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از ۱۱ تا ۲۶ شهریور ماه در تالار رودکی تهران برگزار خواهد شد.
