جوان آنلاین: به دنبال تجاوز بامداد شنبه امریکا به خاک ایران که در راستای حملات صهیونیستها طی روزهای گذشته صورت گرفت، وزیر امور خارجه به صراحت اعلام کرد که رژیم صهیونیستی و پس آن امریکا، دیپلماسی را از بین بردند و ایران به تجاوز اخیر، پاسخ میدهد. در شرایطی که سیل خشم جهانی از جنگافروزی کاخ سفید به راه افتاده است، تروئیکای اروپایی به همراه، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، به جانبداری از تجاوزگری امریکا مشغول هستند.
امریکاییها در شبیخون بامداد اول تیر به خاک ایران، سه سایت هستهای فردو، نطنز و همچنین سایت هستهای یوسیاف اصفهان را هدف قرار دادند. دونالد ترامپ اگرچه سعی کرد با لفاظی، درباره ابعاد این حملات، بزرگنمایی کند، اما نفس عمل، فارغ از جزئیات آن از یک جنبه قلدرمآبی امریکا بر مبنای پیروی از قانون جنگل را به نمایش گذاشت و از جنبهای دیگر، بنابر آنچه سیدعباس عراقچی به آن اشاره کرده است، اقدامی در جهت نابودی دیپلماسی بود. عراقچی دیروز در پیامی در شبکه ایکس نوشت: «هفته گذشته، وقتی ما در حال مذاکره با امریکا بودیم، اسرائیل تصمیم گرفت دیپلماسی را نابود کند. این هفته، وقتی با گروه تروئیکای اروپا و اتحادیه اروپا گفتوگو داشتیم، امریکا تصمیم گرفت آن دیپلماسی را نابود کند. از این وضعیت چه نتیجهای میتوان گرفت؟» در این پیام آمده است: «از نگاه بریتانیا و مسئول عالیرتبه سیاست خارجی اتحادیه اروپا، موضوع این است که ایران باید به میز مذاکره «بازگردد». اما چگونه ممکن است ایران به چیزی بازگردد که هرگز ترک نکرده، چه برسد به اینکه نابودش هم کردهاند؟» وزیر امور خارجه، دیروز هم در نشستی خبری در حاشیه نشست سازمان همکاری اسلامی در استانبول، تجاوز نظامی امریکا به تأسیسات صلحآمیز هستهای ایران را نقض آشکار، بیسابقه و غیرقابل توجیه قوانین بینالمللی دانست و به شدت آن را محکوم کرد و افزود: «واشینگتن از هیچ قانونی تبعیت نمیکند، مسئول تمامی این حملات تهاجمی است. امریکا تمامیت ارضی و حاکمیت ملی یک کشور را مورد هدف قرار داده است. کشوری که عضو سازمان ملل است و این کار را به همراه رژیمی که نسلکشی انجام میدهد، صورت میدهد.» رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: «جای تأسف است که کاخ سفید تحت نفوذ اسرائیل و نتانیاهو قرار دارد، ما به دفاع از حقوق خود ادامه خواهیم داد.» وی یادآور شد که ایران هرگز بر سر حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی خود سازش نمیکند و در این زمینه، از تمامی ابزارهای خود استفاده خواهد کرد. رئیس دستگاه دیپلماسی با اعلام اینکه با تهران در تماس بوده است، گفت: «سطح خسارت به تأسیسات هستهای ایران مهم نیست؛ مهم نفس حمله است نمیتوان از این قضیه گذشت. باب مذاکرات همیشه باید باز بماند ولی الان این شرایط وجود ندارد. به کشور من تجاوز شده و باید پاسخ بدهیم.» وزارت امو خارجه نیز در بیانیهای که در پی تعرض امریکا به تأسیسات هستهای ایران صادر شد، با اعلام اینکه ایران این اقدام را شدیداً محکوم میکند، افزود: «ایران حق خود میداند که با تمام توان در برابر تجاوز نظامی امریکا و جنایات ارتکابی توسط این رژیم یاغی ایستادگی و از امنیت و منافع ملی ایران دفاع کند.»
توسعه هستهای توقفپذیر نیست
دیروز، محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در نامهای به رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواستار رسیدگی به اقدام خلاف قوانین بینالمللی امریکا در حمله به تأسیسات هستهای در نطنز، فردو و اصفهان شد. در این نامه ضمن اطلاعرسانی درخصوص حملات تجاوزکارانه، مراتب اعتراض ایران نسبت به نقض فاحش قوانین و مقررات بینالمللی بهویژه معاهده عدم اشاعه سلاحهای هستهای (NPT) و دیگر سازوکارهای بینالمللی که نه تنها حمله بلکه تهدید به حمله علیه تأسیسات هستهای را ممنوع میکند، اعلام شده است. رئیس سازمان انرژی اتمی از گروسی خواست به بیعملیها پایان داده و براساس وظایف اساسنامهای خود، این تجاوزات مغایر با قوانین بینالمللی را محکوم کرده و اقدامات مقتضی را به عمل آورد. بنابر اعلام گروسی، نشست اضطراری شورای حکام آژانس اتمی قرار است امروز به بررسی حمله نظامی امریکا به سه سایت هستهای ایران بپردازد. پیشتر آژانس بینالمللی انرژی اتمی در بیانیهای گفت که پس از حملات امریکا، هیچ افزایشی در سطح تشعشعات در خارج از تأسیسات هستهای ایران ثبت نشده است. به دنبال اقدام وحشیانه امریکا در حمله به سایتهای هستهای کشور، سازمان انرژی اتمی بامداد یکشنبه در بیانیهای تأکید کرد که مسیر توسعه صنعت هستهای متوقف نخواهد شد. این اقدام مغایر با قوانین بینالمللی متأسفانه در سایه بیتفاوتی و بلکه همراهی آژانس بینالمللی انرژی اتمی انجام شده است. در این بیانیه آمده است: «دشمن امریکایی از طریق فضای مجازی توسط رئیسجمهور این کشور، مسئولیت حمله به سایتهای یادشده را که بر اساس موافقتنامه پادمان و معاهده NPT تحت نظارت مستمر آژانس بینالمللی انرژی اتمی میباشد، بر عهدهگرفته است. انتظار میرود جامعه جهانی ضمن محکوم کردن بیقانونیهای مبتنی بر قواعد جنگل، ایران را در احقاق حقوق حقه خود همراهی نماید.»
ادامه اتهامزنی اروپاییها
در این بین، واکنش سه کشور اروپایی و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درخور تأمل است. کر استامر نخستوزیر انگلیس، بدون محکومکردن نقض تمامیت ارضی ایران، مدعی شد که این اقدام با هدف «محدودکردن» تهدید ناشی از ساخت سلاح هستهای توسط ایران انجام شده است. نخستوزیر انگلیس با تکرار ادعاهای پیشین غربیان در مورد برنامه هستهای ایران و بدون اشاره به اقدامات دیپلماتیک پیشین ایران، از این کشور خواسته به میز مذاکره بازگردد. دیوید لمی وزیر امور خارجه انگلیس نیز در رویکردی مشابه، با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ایران هرگز نباید یک سلاح هستهای داشته باشد. امریکا برای کاهش تهدید ناشی از آن برای جامعه جهانی وارد عمل شد.» وی گفت که کشورش در این حملات مشارکت نکرده است و اضافه کرد: «ما از ایران میخواهیم خویشتنداری نشان دهد و به راهکاری دیپلماتیک برای پایان دادن به این بحران دست پیدا کند.» وزارت خارجه فرانسه هم اعلام کرد: «ما از همه طرفها میخواهیم که خویشتنداری کنند تا از هر گونه تشدید تنش که امکان درگیری را به وجود میآورد، جلوگیری شود.» بنابر اعلام اشتفان کورنلیوس سخنگوی دولت آلمان، در جریان نشست دیروز کابینه امنیتی دولت فدرال، فردریش مرتس صدراعظم این کشور، بار دیگر بر لزوم آغاز فوری مذاکرات ایران با امریکا و رژیم اشغالگر صهیونیستی تأکید کرده و از همه طرفها خواسته است راهحل دیپلماتیک را دنبال کنند. همچنین، کایا کالاس در پیامی، بدون محکوم کردن تجاوز آشکار امریکا به ایران، به تکرار ادعای واهی وجود اهداف نظامی در برنامه هستهای صلحآمیز ایران پرداخت و گفت: «ایران نباید اجازه تولید یک سلاح اتمی را داشته باشد چراکه تهدیدی علیه امنیت بینالمللی خواهد بود.» کالاس در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «من از تمامی طرفین میخواهم عقبنشینی کنند، به میز مذاکرات بازگردند و از گسترش بیشتر تنشها خودداری کنند.» به گفته او، وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا قرار است فردا در نشستی درباره این وضعیت گفتوگو کنند.
جنگافروزی صاحبان تسلیحات هستهای
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل در پیامی در ایکس نوشت: «من از استفاده نیروی نظامی از سوی ایالات متحده علیه ایران امروز بهشدت نگرانم. این اقدام تشدیدی بسیار خطرناک در منطقهای است که در آستانه انفجار قرار دارد و تهدیدی مستقیم برای صلح و امنیت بینالمللی محسوب میشود.» گوترش در ادامه با تأکید بر لزوم خویشتنداری، از اعضای سازمان ملل خواست به تعهدات خود طبق منشور ملل متحد و قوانین بینالمللی پایبند بمانند. دبیرکل سازمان ملل همچنین تصریح کرد که هیچ راهحل نظامی وجود ندارد و تنها راه پیش رو، مسیر دیپلماسی است. محمد البرادعی، مدیرکل اسبق آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز، دیروز با انتشار پیامی نوشت: «دو کشور (امریکا و رژیم صهیونیستی) که هزاران سلاح هستهای دارند، جنگی جنایتکارانه علیه ایران به راه انداختند که در تضاد با منشور سازمان ملل و تمام قوانین بینالمللی است و بازرسان بینالمللی هم هیچ دلایل و شواهدی مبنی بر وجود برنامه نظامی هستهای پیدا نکردند.» البرادعی نوشت: «این جنگ یادآور جنگ فاجعهبار علیه عراق است که فریبکارانه و در تضاد با گزارشهای بازرسان بینالمللی مبنی بر نبودن هیچگونه سلاح کشتار جمعی انجام شد.» مدیرکل اسبق آژانس بینالمللی انرژی اتمی همچنین تأکید کرد: «این جنگ برای منطقه و تمام مردم آن ویرانگر خواهد بود و همانند جنگ عراق و جنگ کنونی غزه، کشورهای منطقه تماشاگر خواهند بود.»
آژانس و شورای امنیت پاسخگو باشند
چین، حملات امریکا به تأسیسات هستهای تحت نظارت آژانس را به شدت محکوم و این اقدام امریکا را نقض آشکار منشور سازمان ملل و حقوق بینالملل دانست. وزارت امور خارجه روسیه نیز با صدور بیانیهای، حملات امریکا به خاک ایران را به شدت محکوم کرد. در بخشی از این بیانیه آمده است: «تصمیم غیرمسئولانه برای قرار دادن خاک یک کشور مستقل در معرض حملات موشکی و بمباران، صرفنظر از هرگونه استدلالی که استفاده شود، به شدت قوانین بینالمللی، منشور سازمان ملل و قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل را که قبلاً چنین اقداماتی را به وضوح غیرقابل قبول طبقهبندی کرده بودند، نقض میکند. این مسئله که این حملات توسط کشوری انجام گرفته است که عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل میباشد، بسیار نگرانکننده است.» مسکو با ابراز نگرانی از آسیب وارده به رژیم جهانی عدم اشاعه سلاحهای هستهای بر اساس معاهده عدم اشاعه سلاحهای هستهای (NPT) تصریح کرد: «از مدیریت آژانس انتظار میرود بدون عبارات طفرهآمیز و تلاش برای پنهان شدن در پس برابری سیاسی، پاسخی سریع، حرفهای و صادقانه ارائه دهد. لازم است گزارشی بیطرفانه از مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در جلسه ویژه آژانس که قرار است در آینده بسیار نزدیک برگزار شود، جهت بررسی ارائه گردد. روشن است که شورای امنیت سازمان ملل نیز باید پاسخگو باشد. لازم است که اقدامات تقابلی ایالات متحده و اسرائیل به طور جمعی رد شود. ما خواستار پایان تجاوز و افزایش تلاشبرای ایجاد شرایطی جهت بازگشت اوضاع به بستر سیاسی و دیپلماتیک هستیم.»
مصداقی بر جنایت جنگی
علاوه بر طرفهای یاد شده، وزارت خارجه عربستان نیز، نقض حاکمیت ایران را محکوم و تقبیح و بر لزوم خویشتنداری، برقراری آرامش و اجتناب از تشدید تنش تأکید کرد و گفت: «جامعه بینالملل باید به بحران پایان دهد و صفحه جدیدی را بگشاید که امنیت را تحقق بخشد.» باسم العوادی سخنگوی دولت عراق نیز، طی بیانیهای اعلام کرد که دولت عراق عمیقاً از هدف قرار گرفتن تأسیسات هستهای در داخل ایران ابراز نگرانی و آن را محکوم میکند. وی افزود: «این اقدام تهدیدی جدی برای امنیت و صلح در خاورمیانه به شمار میرود. عراق اصولاً با توسل به زور در روابط بینالملل مخالف است و بر لزوم احترام به حاکمیت کشورها و عدم هدف قرار دادن زیرساختهای حیاتی آنها تأکید دارد.» رئیس کمیته دفاع پاکستان هم تجاوز امریکا به تأسیسات هستهای ایران را مصداق جنایت جنگی و نمونهای از تجاوز عامدانه دانست. جنبش حماس، کمیتههای مقاومت فلسطین، دولت کویت، بولیوی، مصر، قطر و شیلی از دیگر طرفهایی بودند که بهشدت به تعرض امریکا به خاک ایران واکنش نشان دادند.