جوان آنلاین: امروز پنجمین روز رویارویی ایران با رژیم صهیونیستی است. کارشناسان درباره ابعاد این رویارویی دیدگاههای مختلفی دارند که برخی از این دیدگاهها را میخوانید
اسرائیل جهنم به روی خود گشود
ناجی ملهب، کارشناس دفاعی و ژنرال بازنشسته ارتش لبنان، به Breaking Defense گفته که اسرائیل با این حمله «جهنم را بر خود گشود». با این حال او معتقد است که این درگیری احتمالاً در محدودهای محدود باقی خواهد ماند. وی افزود: امروز ما با وضعیتی بسیار خطرناک روبهرو هستیم، اما این وضعیت محدود به ایران و اسرائیل است و من انتظار ندارم به سراسر منطقه گسترش یابد.»
درگیری گسترش نمییابد
وهبه قطیشا، ژنرال بازنشسته ارتش لبنان معتقد است ایران علاقهای به تشدید تنش و حمله به پایگاههای نظامی امریکا در منطقه ندارد، چراکه این کار ممکن است امریکا را وارد جنگ کند: «فکر نمیکنم جنگ، کشورهای دیگر منطقه را در بر بگیرد. این رویارویی بین ایران و اسرائیل است. ایران علاقهای به هدف قرار دادن ارتش امریکا ندارد. فکر نمیکنم درگیری گسترش یابد، بلکه فکر میکنم درگیری میان ایران و اسرائیل باقی خواهد ماند بهویژه با توجه به ظرفیتهای محدود ایران.»
احتمال جنگ همهجانبه هست
پل سالم، پژوهشگر ارشد مؤسسه خاورمیانه، دیدگاه خوشبینانهای ندارد و میگوید: «فکر میکنم احتمال جنگ همهجانبه وجود دارد. یکی از عناصر اصلی، غیرقابلپیشبینی بودن و عدم قطعیت است، بنابراین صرفنظر از همه چیز، باید عنصر ناشناخته را در نظر بگیریم.»
مشروعیت داخلی و بینالمللی ایران را تقویت میکند
صنم وکیل، مدیر برنامه خاورمیانه و شمال آفریقای چتمهاوس میگوید: «این حمله به جای اینکه یک اقدام پیشگیرانه باشد، خطر تشدید تنشهای منطقهای گستردهتر را به همراه دارد و ممکن است ناخواسته مشروعیت داخلی و بینالمللی جمهوری اسلامی را تقویت کند.»
اسرائیلیها به این حجم تخریب
عادت ندارند
درسا جباری در الجزیره مینویسد: میزان خسارت وارده توسط هر دو طرف - و در بسیاری از موارد دقیقاً کدام سایتها مورد اصابت قرار گرفتهاند - مشخص نیست، زیرا به دلیل جنگ اطلاعاتی که با درگیری نظامی همراه بوده است، دستیابی به حقایق دقیق دشوار است. آنچه میدانیم این است که اعتقاد بر این است که ایران بزرگترین برنامه موشکی در خاورمیانه را دارد، با هزاران موشک بالستیک با برد و سرعتهای مختلف. با سرعت فعلی، ایران احتمالاً میتواند هفتهها به حمله به اسرائیل ادامه دهد - زمان کافی برای اسرائیل تا خسارات قابلتوجهی را متحمل شود، چیزی که مردم آن پس از سالها قرار گرفتن در معرض حملات گروههای مسلح ضعیفتر در نوار غزه، لبنان و یمن، به آن عادت ندارند.
ایران همچنین نشان میدهد که موشکهای پیشرفتهترش چقدر میتوانند مؤثر باشند. موشک حاج قاسم که برای اولین بار روز یکشنبه علیه اسرائیل استفاده شد، توانست از پدافند هوایی اسرائیل فرار کند و فیلمهای گرفته شده از اسرائیل به وضوح تفاوت قدرت و سرعت را در مقایسه با موشکهای قدیمیتری که ایران در حملات قبلی خود استفاده میکرد، نشان میدهد.
جلوی بمب اتمی ایران را میگیرد یا تضمینش میکند؟!
کریم سجادپور، متخصص ایران در بنیاد کارنگی برای صلح بینالمللی، مینویسد: «ما از تاریخ میدانیم که تأثیر کامل حمله اسرائیل به ایران سالها طول خواهد کشید تا آشکار شود. این حمله میتواند از بمب هستهای ایران جلوگیری کند یا آن را تضمین کند. میتواند رژیم [ایران]را بیثبات کند یا آن را تثبیت کند.»
تأسیسات فیزیکی هستهای ایران از بین نرفتهاند
زک بیچمپ نویسنده ارشد VOX معتقد است: از نظر فنی، جلوگیری دائمی از ساخت بمب هستهای توسط یک کشور در یک حمله واحد غیرممکن است. هر آنچه که نابود شود، در نهایت میتواند بازسازی شود اگر دولت مورد هدف واقعاً متعهد به دستیابی به سلاح باشد. این واقعیت، محور اصلی استدلال علیه بمباران ایران بوده است، استدلالی که کمتر بر این موضوع تمرکز دارد که آیا اسرائیل میتواند به زیرساختهای ایران آسیب برساند یا خیر، بلکه بیشتر بر این موضوع متمرکز است که آیا انجام این کار در درازمدت به نتیجهای خواهد رسید یا خیر. اسرائیل نمیتواند تنها با زور، اراده ایران برای ساخت بمب را از بین ببرد. بنابراین حتی اگر اسرائیل به نطنز و فردو آسیب جدی وارد کند - که با توجه به استحکامات گسترده فردو، یک «اگر» واقعی است - نمیتواند مانع از تعمیر آن توسط ایرانیان بدون انجام حمله دیگری در آینده شود. علاوه بر این، یک حمله موفقیتآمیز اسرائیل، علاقه ایران به دستیابی به یک عامل بازدارنده هستهای را تقویت میکند، به این معنی که ایران به محض توقف سقوط بمبها، منابع عظیمی را در بازسازی هستهای سرمایهگذاری خواهد کرد. هرگونه تلاشی برای فلج کردن برنامه هستهای ایران به شدت بر دو هدف متمرکز خواهد بود: تأسیسات غنیسازی هستهای در نطنز و فردو. در حالی که اسرائیل دانشمندان هستهای ایران را هدف قرار داد، به نظر نمیرسد که تأسیسات فیزیکی از بین رفته باشند. اسرائیل به نطنز حمله کرد، اما ارزیابیهای اولیه کارشناسان نشان میدهد که فقط خسارات محدودی وارد شده است و هیچ مدرکی، حداقل به صورت علنی، وجود ندارد که نشان دهد فردو در دور اول حمله مورد اصابت قرار گرفته است. البته این نظریه نیز وجود دارد که این حملات اولیه، زمینه را برای حملات بعدی که بیشتر بر تأسیسات هستهای متمرکز هستند، فراهم میکرد. تفسیر دوم این است که اسرائیل برنامههای حتی بزرگتری دارد.
ایران سطح فعلی تأسیسات را مقامسازی خواهد کرد
کن پولاک، معاون رئیس سیاستگذاری در مؤسسه خاورمیانه، در فارنافرز مینویسد: «ایران در حال حاضر اورانیوم غنیشده با غنای بالا به اندازه کافی برای ساخت چندین سلاح هستهای دارد. این اورانیوم در کانتینرها نگهداری میشود و گمان میرود در سه مکان مختلف ذخیره شده باشد و مشخص نیست که آیا اسرائیل قادر خواهد بود همه آن را در حملات نظامی جاری به دست آورد یا خیر. سرویسهای اطلاعاتی اسرائیل و سایر کشورهای غربی ممکن است در یافتن سایتهای هستهای جدید و مخفی ایران با مشکل مواجه شوند. همچنین ممکن است در تخریب این سایتها حتی در صورت شناسایی آنها نیز مشکل داشته باشند، زیرا ایران احتمالاً آنها را حتی فراتر از سطح تأسیسات فعلی خود مقاومسازی خواهد کرد.»
امریکا با پارادوکس چرخش شرقی روبهرو است
الخان نوریف، عضو ارشد بنیاد الکساندر فون هومبولت میگوید: این تشدید تنش، تهدیدی برای منطقه شکننده فعلی است. شرکای کلیدی ایالات متحده در خلیج فارس اکنون از کشیده شدن به یک آتشسوزی گستردهتر میترسند، در حالی که بازارهای جهانی در حال حاضر به اختلال احتمالی در جریان نفت از طریق تنگه هرمز واکنش نشان میدهند. یک جنگ گسترده میتواند عراق، سوریه و لبنان - جایی که شبهنظامیان طرفدار ایران مستقر هستند - را بیثبات کند و به طور بالقوه باعث اقدام حزبالله یا حتی حوثیها شود. ایالات متحده به رهبری رئیسجمهور دونالد ترامپ، با یک معضل روبهرو است. تشدید تنش ممکن است واشینگتن را مجبور به تعامل نظامی عمیقتر کند، درست زمانی که به دنبال چرخش به سمت هند و اقیانوس آرام است.