جوان آنلاین: هرچقدر هم که رژیم صهیونیستی در مورد حمله پیجری روز ۱۷ سپتامبر که با انفجارهای سایبری دیروز ادامه پیدا کرد، سکوت کند، شک و تردیدی نیست که این حملات هماهنگ که با منفجر کردن هزاران پیجر، بیسیم و دستگاه الکترونیکی انجام شد، کار موساد است. دو فرضیه در مورد حمله پیجری در لبنان مطرح است؛ فرض اول میگوید که سیستم عامل این پیجرها به گونهای تنظیم شده که باعث گرم شدن بیش از حد باتری آنها و انفجار شود. فرضیه دوم میگوید که این دستگاهها در نقطهای از زنجیره تأمین، چه در حین ساخت و چه در حین حملونقل، دستکاری و یک وسیله انفجاری کوچک در آنها قرار داده شده است. اینکه آیا اسرائیل اندکی ماده منفجره را قبل از ارسال به حزبالله در پیجرها نصب کرده یا اینکه از یک حمله سایبری پیشرفته استفاده کرده است که باعث گرم شدن بیش از حد پیجرها و انفجار آنها شده، نیازمند گذشت زمان است، به خصوص که غروب دیروز نیز شمار زیادی از وسایل الکترونیک در لبنان درگیر سناریویی مشابه شدند.
نگرانی جهان از «جعبه پاندورای» اسرائیلی
در حالی که لبنان با پیامدهای انفجارهای سایبری دست و پنجه نرم میکند و حزبالله به این فکر میکند که چطور بایستی به آن واکنش نشان دهد، جهان در فکر این است که آیا آینده جنگها به همین سمتوسو حرکت خواهد کرد؟ و اگر چنین است، چگونه میتوانیم برای آن آماده شویم؟
با وجود استفاده حزبالله از تسلیحات دقیق و کاربرد گسترده رژیم صهیونیستی از فناوریهای هواپایه مانند ماهواره برای هدفگیری فرماندهان حزبالله، جنگ بین اسرائیل با حزبالله در مقایسه با چالشی که امریکا و چین با یکدیگر بر سر مسئله میکروچیپها دارند، تا الان جنگی نبوده که فناوری در مرکز آن قرار داشته باشد. با این حال، انفجار ۵ هزار پیجر در عرض نیم ساعت در نقاط مختلف لبنان و بخشهایی از سوریه که عصر چهارشنبه با انفجار بیسیمها و وسایل الکترونیکی در نقاط مختلف لبنان ادامه یافت، نشان داد که فناوری در حال تبدیل شدن به محور جنگها است. «ویلکس لیپیج» استادیار کالج نظامی سلطنتی کانادا میگوید که این حملات نشاندهنده تغییر قابلتوجهی در ماهیت جنگ بین بازیگران دولتی و گروههای غیردولتی و این واقعیت است که فناوری دارد به ابزار اصلی کشورها برای دستیابی به اهداف ژئوپلیتیکی تبدیل میشود: «ما در اینجا در حال ورود به مرحله بسیار جدیدی از درگیری و جنگ هستیم.» نیکلاس میکلون، سردبیر Asia Power Watch نیز معتقد است که با حمله پیجری روز سهشنبه اسرائیل «جعبه پاندورای دیگری» باز شده است. میکلون البته هشدار میدهد که اقدام تلآویو «از نقطهنظر ژئوپلیتیکی، یک تحول بسیار نگرانکننده است»، زیرا به گفته او «مقیاس آن و شیوههای عملیاتیاش، حزبالله را ملزم به تلافی خواهد کرد.» به گفته میکلون، «این جنگ نامتقارن به طور فزایندهای در چارچوبی انجام میشود که برخی از نویسندگان چینی آن را جنگ نامحدود مینامند، که اساساً به معنای جنگ خارج از مرزهای سنتی ارتش است.» به گفته میکلون، در دوره جدید «جنگ نامحدود و نامتقارن»، خطوط جداکننده میان فناوری غیرنظامی و تسلیحات نظامی به طور فزایندهای دچار ابهام شده و چالشهای جدیدی را برای سیاستگذاران، استراتژیستهای نظامی و شرکتهای فناوری ایجاد میکند.»
آبیشور پراکاش، استراتژیست و بنیانگذار ژئوپلیتیکال بیزینس با تأیید این دیدگاه، هشدار میدهد که فناوری و ژئوپلیتیک به روشهای بیسابقهای به هم نزدیک شدهاند که نقاط اشتعال را به قلمروی ناشناخته میبرند و تأکید میکند: «حتی کوچکترین اتکا به فناوری، از ارتباطات دیجیتال گرفته تا پایانههای فیزیکی، میتواند منجر به اختلال ژئوپلیتیکی شود.» او معتقد است که حمله پیجری روز سهشنبه اسرائیل «سؤالات مهمی را در مورد امنیت زنجیرههای تأمین و نقش شرکتهای فناوری در درگیریهای ژئوپلیتیکی ایجاد میکند.» او میگوید: «[حمله پیجری]باید باعث شود شرکتهای فناوری متوجه شوند که در حال تسلیح شدن هستند.» پراکاش معتقد است که قابلیتهای سایبری تهاجمی به سرعت در حال رشد است و هشدار میدهد که جهان با سرعت بیشتری به سمت حملات سایبری «بیثباتکننده» علیه جوامع پیش میرود، حملاتی که فراتر از انفجار پیجرها یا باجافزارها خواهد رفت. پراکاش با اشاره به حمله پیجری ۱۷ سپتامبر که دیروز هم با انفجارهای برخی سیستمهای ارتباطی تکرار شد، درباره احتمال درگیری گستردهتر هشدار داده و آن را «بزرگترین نگرانی و ترس برای خاورمیانه و جهان» میداند، نکتهای که دیگران نیز درباره آن هشدار دادهاند. دان صباغ، دبیر بخش دفاعی و امنیتی گاردین میگوید: «در حالی که گزارشها در حال تکمیل شدن است، اما با دستکم ۹ کشته و حدود ۳ هزار زخمی ناشی از انفجار هماهنگ، نشاندهنده تمایل بیرحمانه و بیرویه برای هدف قرار دادن حزبالله است.» یوسی ملمان، یکی از چند نویسنده کتاب «جاسوسان علیه آرماگدون» که کتابهای اطلاعاتی دیگری هم نوشته «خرد استراتژیک» حمله را که در آن یک دختر ۱۰ ساله نیز کشته شد، زیر سؤال میبرد. ملمان میگوید که اسرائیل از این دست حملات در تاریخ خود کم نداشته ولی به گفته او، اسرائیل با حملات پیچری روز سهشنبه این پیام را مخابره کرد که «هر کاری میتوانید بکنید، ما میتوانیم بهترش را انجام دهیم»، استراتژی که به گفته او «نتایج آن معکوس» است.
افول نگاه استراتژیک در تلآویو
کالین پی کلارک، مدیر تحقیقات و پژوهشگر ارشد مرکز سوفان درباره تبعات معکوس حمله پیجری اسرائیلیها هشدار میدهد. کلارک میگوید که موساد حمله ۱۷ سپتامبر را برای «بازسازی برند» خود بعد از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ به اسرائیل انجام داده است. به گفته کلارک «قبل از حمله ۷ اکتبر، (دستگاه) اطلاعاتی اسرائیل به عنوان قادر مطلق از شهرت برخوردار بود و سوءاستفادههای افسانهای آن در فیلمهای جاسوسی پرفروشی مانند مونیخ استیون اسپیلبرگ و سریال پرطرفدار نتفلیکس فائودا بازگو میشد.» احتمالاً همین شهوت بازسازی اعتبار موساد، باعث شده که اسرائیلیها با انجام عملیات ۱۷ سپتامبر که دیروز نیز به شکل و شمایلی جدیدتر ادامه پیدا کرد، چشم به روی نتایج معکوس آن ببندند. کلارک میگوید: «حتی زمانی که چندین [طرف]ذینفع ادعا میکنند که میخواهند از جنگ جلوگیری کنند، [جنگ]همچنان میتواند اتفاق بیفتد، همانطور که بین حزبالله و اسرائیل در ژوئیه ۲۰۰۶ رخ داد، جنگی که ویرانی عظیمی را برای لبنان به بار آورد و تا حدودی به بنبست ختم شد.» او استدلال میکند که «این یک شکست استراتژیک برای اسرائیل بود، زیرا حزبالله از زمان پایان آن جنگ تنها بهطور تصاعدی قدرتمندتر شده است. ۱۸ سال پس از آن درگیری ۳۴ روزه، حزبالله یک سازمان کاملاً متفاوت است، با تسلیحات پیشرفتهتر، افراد و اسلحه بیشتر، و مشروعیت سیاسی بیشتر نه تنها در لبنان بلکه در سراسر جهان اسلام.» کلارک از قول ست جی. جونز و دنیل بایمن استدال کرده که «جنگ با حزبالله بزرگترین چالش اسرائیل در دهههای اخیر خواهد بود. با این وجود، این دقیقاً جایی است که همه چیز میتواند به سمت آن سوق یابد.»
فقدان عقلانیت استراتژیک، دقیقاً همان چیزی است که استفن والت در مقاله اخیر خود در فارین پالیسی به آن اشاره میکند. والت در حالی که معتقد است «درایت استراتژیک دولت صهیونیستی در روزهای اولیهاش چشمگیر بود»، تأکید میکند که نگاه استراتژیک اسرائیل روز به روز افول کرده است. والت میگوید: «یکی از عوامل مهم، احساس غرور و مصونیتی است که از حمایت و احترام ایالات متحده به خواستههای اسرائیل ناشی میشود. اگر قدرتمندترین کشور جهان، شما را در هر شرایطی حمایت کند، لاجرم نیاز به تفکر دقیق درباره اقدامهایتان کاهش مییابد.» آموس یادلین، ژنرال سابق ارتش اسرائیل با اشاره به اینکه تلآویو «در این مرحله برای جنگ تلاش نمیکند، حتی اگر احتمال دهد که چنین احتمالی را در نظر بگیرد» تأکید میکند: «به نظر میرسد که عمدتاً در تلاش است تا ارتباط بین غزه و لبنان را که نصرالله همچنان بر آن اصرار دارد، قطع کند.» او با این حال ابراز تردید کرده که حملات سایبری به چنین نتیجهای منجر شود: «این تردید وجود دارد که در شرایط کنونی - بدون جنگ یا معامله اسرا و آتشبس در غزه - اسرائیل بتواند حزبالله را برای رسیدن به توافقی برانگیزد که نیروهایش را از مرز دور کرده و اجازه بازگشت ساکنان شمال کشور را بدهد با وجود ضربات شدیدی که متحمل شده است.» او پیشبینی کرده است: «ما به سوی روزهای پرتنشی در آستانه فصل تعطیلات پیش میرویم، زمانی که عرصه کرانه نیز در حال داغ شدن است.»