جوان آنلاین: پس از حواشی تأخیر‌های تحویل خودرو‌های سامانه یکپارچه و همچنین الزام به تغییر مدل خودرو، این بار ایران‌خودرو از مشتریان خواسته است خودروی انتخابی را با رنگ دیگری تحویل بگیرند، برای نمونه خودروی ثبت‌نامی پژو ۲۰۷ یکی از مخاطبان که قرار بود آبان ماه به رنگ سفید تحویل داده شود، با گذشت ۱۳ روز از آذر ماه این شرکت برای تحویل سریع‌تر خودرو درخواست تغییر رنگ به قهوه‌ای نسکافه‌ای یا آبی اقیانوسی را داده است. آیا وزارت صمت بر نحوه عرضه خودرو نظارت دارد؟ شکایت مشتریان از سوی کدام نهاد و سازمان مورد بررسی قرار می‌گیرد؟ نظرات کاربران فضای مجازی درج شده در خبرهای مربوط به خودرو، نشان از گلایه‌های زیاد از این صنعت دارد. نگاه مردم به بازار خودرو خوشبینانه است یا بدبینانه؟! آیا گلایه و شکایت مردم از کیفیت و گرانی قیمت خودرو برای متولی این صنعت اهمیتی دارد؟
این روز‌ها ایران‌خودرو، سایپا و شرکت‌های زیرمجموعه آن به عنوان بزرگ‌ترین تولید‌کنندگان خودرو به شمار می‌روند. سال‌هاست مردم برای بهره‌مندی از خودروی ایرانی با قیمت کارخانه باید ماه‌ها یا سال‌ها در صف انتظار بمانند و به قول معروف «به ساز آن‌ها برقصند».
علاوه بر شرایط اولیه‌ای که برای کوتاه‌شدن دست دلالان در سامانه یکپارچه خودرو تعیین شده است، حساب وکالتی و بلوکه‌کردن ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان از زمان درخواست خرید خودرو و ثبت‌نام در سامانه گرفته تا تأخیر چندماهه در تحویل خودرو، تغییر مدل خودرو در دقیقه ۹۰، واریز ۵۰ درصد از مبلغ پیش‌پرداخت یک سال جلوتر از موعد مقرر تحویل و تغییر رنگ خودروی انتخابی، همگی از مصداق‌های بارز تضییع حقوق مصرف‌کننده است. مخاطبان در قسمت نظرات جمله‌ای را بیان می‌کنند که عمده‌ترین شکایات هم بر همین موضوع دلالت دارد: «مسئولان به فکر مردم نیستند». کاهش اعتماد و سرمایه اجتماعی اولین ضربه‌ای است که به بدنه شرکت‌های خودروسازی بر اساس نوسانات قیمتی بی‌پایه و اساس زده است. برخی دلایل افزایش قیمت‌ها را دلالان خودی شرکت‌های خودروسازی می‌دانند که با افزایش قیمت در بازار‌ها این اجازه را به شرکت‌های خودروسازی می‌دهند تا آن‌ها نیز قیمت‌های خود را بالا ببرند، اما نکته قابل تأمل هزینه‌های جانبی خودروسازان و شرکت‌های عریض و طویلی است که دو خودروساز ایران‌خودرو و سایپا در طول پنج دهه گذشته به راه انداخته‌اند. بدیهی است اداره این شرکت‌ها به سرمایه بسیار هنگفتی نیاز دارد که از جیب مشتریان خودرو هزینه می‌شود.
رئیس‌جمهور در اسفند ۱۴۰۰ دستوراتی را در هشت بند به خودروسازان ابلاغ کرد تا شاید این صنعت سروسامان بگیرد. این فرمان رئیس‌جمهور به استثنای دو تا سه بند به فراموشی سپرده شده است. حال حدود ۹ ماه است با روی کار آمدن وزیر جدید صمت تمام هم و غم این صنعت، تولید و واردات خودروی برقی شده است؛ خودرو‌هایی که نه تنها خدمات پس از فروش آن در کشور راه‌اندازی نشده بلکه جایگاه‌های شارژ باتری هم هنوز به طور کامل فعال نشده است. اینکه قیمت باتری آن خودرو‌ها بسیار نجومی است و همین خودرو‌های برقی که اخیراً چند مدل آن وارد شده، بیش از ۵/۱ میلیارد تومان است و غیراقتصادی محسوب می‌شود، موضوعاتی است که در گزارش دیگری به آن می‌پردازیم.
مردم همچنان در صف انتظار
در چنین فضایی که وزیر صمت با وعده درمانی تلاش می‌کند فضای جامعه را برای تولید و واردات خودرو‌های برقی و هوشمند آماده کند و برای ساماندهی بازار خودرو مردم را به صبر دعوت می‌کند، هنوز مردم ماه‌ها در صف انتظار تحویل خودرو می‌مانند و ایران‌خودرو و سایپا هر روز ساز جدیدی برای متقاضیان خودرو می‌نوازند، به ویژه آنکه از مهر ماه امسال تاکنون مکرراً اخبار حوزه خودرو و تضییع حقوق مصرف‌کنندگان در رأس اخبار رسانه‌ها قرار گرفته است. ۲۶ مهر امسال، بعد از ۲۰روز جار و جنجال، تأیید و تکذیب احتکار خودرو و طمع افزایش قیمت از سوی خودروسازان، هشت محصول قدیمی ایران‌خودرو با نصب آنچه «آپشن‌های جدید» عنوان می‌کنند، رونمایی شد. تفاوت این خودرو‌ها با خودرو‌های هم‌نام قبلی که فقط در نام‌شان است و مواردی نظیر «ارتقایافته»، «آپشنال» یا «اضافه‌شدن حروف انگلیسی و اعداد» را شامل می‌شود، نشان می‌دهد قیمت خودرو‌های جدید ۸۰ تا ۱۷۰میلیون تومان نسبت به خودرو‌های هم‌نام مشابه، افزایش یافته است، به طوری که در مقایسه با قیمت‌های قبلی دناپلاس حدود ۸۰میلیون تومان، سورن حدود ۱۰۰میلیون تومان، پژو ۲۰۷ حدود ۸۰میلیون تومان، راناپلاس حدود ۹۰میلیون تومان، تارا با دنده دستی حدود ۱۶۰میلیون تومان و تارا اتوماتیک نیز حدود ۱۷۰میلیون تومان گران شده است. نکته قابل تأمل این است که وزارت صمت و شورای رقابت با حمایت از این روند، هشت محصول ایران‌خودرو را جدید تشخیص داده و مجوز گرانی قیمت این خودرو‌ها را صادر کردند و در کمتر از دو هفته این خودرو‌های جدید در سامانه یکپارچه عرضه و پیش‌فروش شد. همچنین از ابتدای آبان ماه خودروسازان به بهانه تحویل فوری به متقاضیانی که بیش از یک سال است در صف انتظار هستند، اعلام می‌کنند برای تحویل سریع خودرو، مدل خودروی درخواستی‌شان را تغییر دهند و مبلغ بیشتری واریز کنند. اخیراً نیز در اقدامی عجیب به برخی متقاضیان که زمان تحویل خودروی‌شان گذشته اعلام کرده‌اند «خودروی سفید نداریم» و برای تحویل سریع‌تر از رنگ‌های پیشنهادی خودروسازان انتخاب کنند.
