ایران در روند پیری جمعیت با شتابی روزافزون روبهرو است، بهطوریکه در سال ۲۰۲۲ نسبت افراد بالای ۶۰ سال در ایران از ۱۰درصد کل جمعیت فراتر رفتهاست در عین حال نرخ رشد جمعیت در ایران ۷/۰ است که کمترین نرخ در ۲۵ سال گذشتهاست.
دو محقق ایرانی به همراه یک محقق از لندن در گزارشی با عنوان «سیاستهای مقابله با تأثیر پیری جمعیت در ایران» در مجله لنست، گزارشی از وضعیت سالمندی در ایران ارائه کردند.
در این گزارش آمدهاست: ایران در روند پیری جمعیت با شتابی روزافزون روبهرو است، بهطوری که در سال ۲۰۲۲، نسبت افراد بالای ۶۰ سال در ایران از ۱۰ درصد کل جمعیت فراتر رفتهاست؛ در عین حال نرخ رشد جمعیت در ایران ۷/۰ است که کمترین نرخ در ۲۵ سال گذشته است.
از سال ۲۰۰۰ به بعد، بهنظر میرسد نرخ باروری ایران تثبیت شدهاست و بر اساس نظریهگذار جمعیتی، انتظار نمیرود در سالهای آینده شاهد تغییرات زیادی باشیم.
در رأس چالشهای مربوط به سالمندی جمعیت در ایران، سالمندان مجرد یا تنهایی هستند که در خانوادههایی با ابعاد کوچک زندگی میکنند. در زمان حاضر، حدود ۳۰ درصد از سالمندانی که به تنهایی زندگی میکنند، در سنین ۸۰ سال و بالاتر هستند.
پدیده تکفرزندی در میانسالان، نرخ بالای مهاجرت بین جوانان، کاهش ازدواج، تجرد دائم، طلاق (بهویژه در میانسالان) و مرگ همسر از جمله عواملی است که ممکن است در آینده نزدیک منجر به تنهایی سالمندان شود.
مطابق این تحقیقات، تخمین زده میشود که ۸۰ درصد افراد بالای ۶۵ سال در پایتخت ایران حداقل دارای یک بیماری مزمن و ۵۰ درصد دارای دو بیماری مزمن باشند. همچنین در طول همهگیری کرونا، شیوع افسردگی در جمعیت مسنتر بهطور قابلتوجهی افزایش یافت.
حدود ۱۰ درصد از جمعیت سالمند کشور دارای معلولیتهای آشکار هستند که منجر به هزینههای توانبخشی بسیار بالاتر در افراد مسن در مقایسه با سایر گروههای سنی شدهاست.
به گزارش تسنیم، پیری جمعیت نگرانیهایی را در مورد سرعت رشد اقتصادی کشور، افزایش هزینههای نظام سلامت، عملکرد کیفی نظام سلامت، تابآوری مالی نظام بازنشستگی و رفاه و کیفیت زندگی سالمندان به همراه دارد.
این گزارش میافزاید که برای پرداختن به چالشهای پیش روی سالمندان در ایران، سیاستگذاران باید مداخلات سیاسی مبتنی بر شواهد را انجام دهند. اقدامات هدفمندی از جمله تعیین سالمندی سالم به عنوان اولویت دولت، توسعه مدل ارائه خدمات بهداشتی و درمانی برای جمعیت سالمند، افزایش قدرت اجرایی شورای ملی سالمندی و استفاده از پتانسیل فارغالتحصیلان دانشگاهی «طب سالمندی» ضروری است و اتخاذ سیاستهایی برای تسهیل استفاده از خدمات داوطلبانه و ارائه مراقبت در منزل توصیه میشود.