طرح احداث جاده دوم گوکان- وزوه در قلب رویشگاههای جنگلی زاگرس- فریدونشهر در استان اصفهان که از سال ۱۳۹۹ مطرح شده و به دلیل نداشتن توجیه فنی، اقتصادی و نابودی منابع طبیعی، آب و خاک مورد انتقاد کارشناسان قرار گرفته بود، حالا باز هم مدنظر مسئولان قرار گرفته و آنطور که اعلام شده در صورت تأمین اعتبار میتواند به مرحله اجرا در بیاید. آمدن این طرح روی میز، به خاطر نزولات آسمانی و بارش شدید برف در کشور و استانهای اصفهان و چهارمحالوبختیاری است که راههای زیادی را مسدود کرد و در این منطقه هم ایجاد یک راه جدید برای دسترسی شهروندان به مناطق شهری در مواقع ضروری بیش از هر چیز دیگری مطرح است، اما واقعیت این است که کارشناسان اعلام کردهاند برای احداث این جاده که ۱۵ کیلومتر طول دارد شاید بیش از ۴ هزارگونه بلوط قطع شود و در کنار موجودات زنده این منطقه، رودخانه گوکان هم آسیب جدی ببیند.
بعد از بارشهای اخیر که موجب بستهشدن مسیرهای چندین روستا در منطقه فریدونشهر شد و ساکنان این منطقه را با سختیهای زیادی مواجه کرد، اجرای دومین فاز از پروژه احداث جاده دوم پشتکوه فریدونشهر دوباره بر سر زبانها افتاده و مسئولانی که تا دیروز نگاه مساعدی به آن نداشتند، مدعی شدهاند با اخذ مجوز کمیسیون ماده۲۳ مسیر اجرای این پروژه را هموارتر کردهاند.
این حرفها در شرایطی مطرح میشود که مدیرکل راهداری و حملونقل جادهای استان اصفهان با بیان اینکه تا این لحظه مجوز ماده ۲۳ برای این مسیر صادر نشده است، میگوید: «تنها راه ارتباطی محور گوکان- وزوه مسیری است که از گردنه کلوسه به پشندگان و کمران میگذرد. جاده دوم روستاهای پشتکوه به سمت فریدونشهر است و برای اظهارنظر در مورد اینکه چند درخت از بین میرود و طبیعت و منابع طبیعی تا چه حد آسیب میبینند در تخصص ادارات کل حفاظت محیطزیست و منابع طبیعی استان است.»
فرزاد دادخواه با تأکید بر اینکه اگر زمانی قرار به احداث این جاده باشد، قطعاً باید مجوز محیطزیست و منابع طبیعی صادر شود، ادامه میدهد: «ضمن اینکه روی طرحی که تعریف کردهاند، سعی شده است از مسیرهای طراحی شده قبلی که کمترین آسیب را به منطقه وارد میکند، کمک بگیرند و چندی پیش هم موضوع این جاده مطرح گردید و مکاتباب آن با ادارات محیطزیست و منابع طبیعی انجام شد و تا زمانی که آنها پاسخ مثبت ندهند این طرح تحت عنوان پروژه احداثی به ما ابلاغ نخواهد شد.»
هزاران درخت قربانی یک جاده
مشکلات طرح از جایی شروع شد که در کارشناسیهای اولیه اعلام گردید، احداث این جاده که ۱۵ کیلومتر طول دارد نه تنها به قطع و دفن ۴ هزارگونه بلوط منجر میشود، بلکه اکوسیستم رودخانه گوکان را برهم میزند و زیستمندان جنگل را از بین میبرد؛ ضمن اینکه آغاز عملیات احداث پروژه میتواند نویدبخش خبری خوش برای سوداگران طبیعت و قاچاقچیان چوب هم باشد و راه آنها را به این منطقه باز کند.
از آنجا که مسیر در نظر گرفته شده صعبالعبور بوده و به خاطر شیب تند دره، نیازمند حجم بالای تخریب و خاکبرداری است، در نتیجه کارشناسان بارها اعلام کردهاند انجام این کار به هیچ عنوان توجیه اقتصادی ندارد.
قبل از این و برای ایجاد جاده قدیمی که در حال حاضر ترددها در آن انجام میشود، تخریبهایی صورت گرفته است که میتواند با کمی اصلاح و بهسازی پاسخگوی نیازهای کنونی باشد.
کار جهادی برای حفاظت از طبیعت
هماکنون گروه جهادی شهید محمدی در منطقه حاضر و درصدد است تا مسیر را در گردنه کیبارستان اصلاح کند.
اگر برنامه آنها نتیجهبخش باشد به جای مسیری ۱۵ کیلومتری با شیب و قوسهای تند، میتوان یک راه ۶ کیلومتری ایجاد کرد. اقدامی که بسیار مؤثر خواهد بود و با حذف گردنهها و بهسازی و اصلاح مسیر، از تخریب محیطزیست و از بین رفتن درختان هم جلوگیری میشود.
با تمام این تفاسیر یکی از مهمترین مسائل این طرح تأمین منابع مالی و اعتبارات آن است.
براساس بررسیهای صورت گرفته از گوکان تا وزوه تقریباً یک کیلومتر است و طبق مطالعات اولیه باید در این مسیر تونل احداث و تراشههایی ایجاد شود؛ ضمن اینکه، چون رودخانه گوکان در این محدوده قرار دارد، هرگز نمیتوان عملیات اجرایی آن را طوری پیش برد که مصالح و نخالهها به داخل آن ریخته شود. به همین خاطر برای رسیدن به چارچوبی مشخص و درست این طرح در مرحله مطالعات و بررسی فنی و منطقهای قرار دارد.
حالا اداره راهداری و حمل و نقل جادهای اصفهان عنوان کرده است که اگر احداث این راه با کمترین خسارت یا بدون خسارت به منابع طبیعی و محیطزیست باشد و اعتبارش هم تأمین شود، میتوان از عملیات اجرایی آن سخن گفت، اما هنوز هیچ بررسی و برنامهای به قطعیت نرسیده و نمیتوان تاریخی برای شروع کارها مشخص کرد.
در همین رابطه سازمان حفاظت و امور اراضی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان هم اعلام کرده است تاکنون هیچ مجوزی برای عملیاتی شدن پروژه جاده دوم فریدونشهر صادر نکردهایم.
تخلفی بزرگ پشت پرده جاده
جنگلهای زاگرسی شهرستان فریدونشهر دو ذخیرگاه پشندگان و چال خلیل را دارد، جایی که بلوطها و ارژنها و گونههای زیادی از گیاهان منحصربهفرد را در دل خود جایی داده تا یکی از ارزشمندترین رویشگاههای جنگلی ایران باشد.
طرفداران محیطزیست میگویند، کدام استدلال میتواند توجیه کند برای دسترسی روستایی با چند خانوار که در حال حاضر هم جاده رفت و آمد دارد، باید جاده دومی زد که در کنار هزینههای سرسامآور آن به یکی از بکرترین مناطق جنگلی ایران هم ضربات و آسیبهای جبرانناپذیری وارد شود.
شاید قطع دهها هزار درخت بلوط و برهم زدن اکوسیستم رودخانه و از بین رفتن حیوانات، جانوران و گیاهان، فقط یک روی سکه باشد و این قاچاقچیان چوب و زمینخواران و ویلاسازان هستند که در آن طرف ماجرا قرار دارند و با نفوذ و ارتباطات میخواهند در جهت سود و منفعتشان یک تخلف بزرگ و خیانت را رقم بزنند.
باسلام بنده یکی از اهالی روستای وزوه هستم خواستم بگم از روستای وزوه تا گوکان حتی ۱۰۰ تا درخت بلوط نیست چه برسه به ۴ هزار بلوط