مطابق زمان‌بندی، مهلت اجرای قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۴۰۰ به پایان رسید اما با مصوبه‌ای از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اجرای این برنامه برای یک سال دیگر و تا پایان سال ۱۴۰۱ تمدید شد.
* ابلاغ سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه توسط رهبر انقلاب
20 شهریورماه سال جاری، رهبر معظم انقلاب سیاست‌های کلی برنامه هفتم را که پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام و با اولویت پیشرفت اقتصادی توأم با عدالت تعیین شده است، به سران سه قوه، رئیس مجمع تشخیص مصلحت و رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ابلاغ کردند.
سیاست‌های کلی برنامه هفتم در ۷ سرفصل «اقتصادی»، «امور زیربنایی»، «فرهنگی و اجتماعی»، «علمی، فناوری و آموزشی»، «سیاسی و سیاست خارجی»، «دفاعی و امنیتی»، «اداری، حقوقی و قضایی» و در ۲۶ بند تصویب شده است.
متن کامل نامه رهبر انقلاب اسلامی و سیاست‌های ابلاغی برنامه پنج‌ساله هفتم را «اینجا» بخوانید.
* دستور ویژه رئیس جمهور به سازمان برنامه و بودجه برای تدوین برنامه هفتم
هم اکنون پس از تدوین سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه، دولت موظف است تا لایحه آن را تدوین کرده و برای بررسی و تصویب نهایی به مجلس شورای اسلامی ارسال کند؛ در همین راستا، دوشنبه 21 شهریورماه بود که آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور، سازمان برنامه و بودجه را مکلف کرد هر چه سریع‌تر برنامه هفتم توسعه را متناسب با سیاست‌های کلی آن که از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شد، تدوین کرده و در مسیر بررسی و تصویب در هیات دولت قرار دهد.
* بررسی و تصویب برنامه هفتم توسعه در مجلس، ۵ تا ۶ ماه زمان می‌برد
حسینعلی حاجی دلیگانی عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری فارس با اشاره به ابلاغ سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه از سوی رهبر معظم انقلاب گفت: تنظیم و جمع بندی لایحه برنامه پنج‌ساله هفتم توسعه در دولت حداقل ۴۰ تا ۴۵ روز به طول می‌انجامد و این لایحه در سریع‌ترین زمان ممکن اواخر مهر یا اوایل آبان به مجلس ارائه می‌شود.
وی افزود: اگر لایحه برنامه پنج‌ساله هفتم توسعه در اواخر مهر و اوایل آبان به مجلس ارائه شود ما تا پایان سال ۱۴۰۱ آن را به تصویب خواهیم رساند. بررسی و تصویب برنامه هفتم توسعه بین ۵ تا ۶ ماه در مجلس به طول می‌انجامد.
عضو هیئت رئیسه مجلس اظهار کرد: اگر دولت بتواند لایحه برنامه هفتم توسعه را تا اوایل آبان به مجلس ارائه کند، این حُسن را دارد که لایحه برنامه بر تصویب بودجه سال ۱۴۰۲ سایه خواهد انداخت و در سایه این برنامه، بودجه سال آینده به تصویب خواهد رسید.
حسینعلی حاجی دلیگانی عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی
* روند تدوین و تصویب قانون برنامه توسعه در ایران چگونه است؟
بر اساس بند 1 اصل 110 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، «تعیین سیاست‌های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام»، یکی از وظایف و اختیارات رهبری است که برمبنای همین امر، تدوین سیاست‌های کلی برنامه‌های توسعه کشور از برنامه دوم توسعه تاکنون توسط مجمع تشخیص انجام شده و پس از تأیید و ابلاغ رهبر معظم انقلاب، دولت موظف به تدوین لایحه برنامه توسعه می‌شود؛ لایحه تدوین شده توسط دولت نیز بایستی به مجلس شورای اسلامی تقدیم شود.
در ماده 41 آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی آمده است که به منظور تنظیم اصول و مفاد برنامههاى توسعه و لوایح بودجه کل کشور و ایجاد هماهنگى بین کمیسیونهاى تخصصى مجلس شوراى اسلامى، پس از تقدیم لایحه مربوط توسط دولت به مجلس، کمیسیون تلفیق مرکب از اعضاى 9 نفر از کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات و 3 نفر از هر کمیسیون تخصصی دیگر مجلس تشکیل می‌شود و مأموریت این کمیسیون تا تصویب نهایی قانون برنامه توسعه و یا لایحه بودجه سالانه کل کشور ادامه می‌یابد. پس از تصویب نهایی مجلس شورای اسلامی، قانون برنامه توسعه نیز مانند سایر قوانین کشور بایستی توسط رئیس‌جمهور برای اجرا ابلاغ شود.
* پیشینه قانون توسعه در ایران
نخستین برنامه توسعه در کشور ما در سال 1327 با عنوان «برنامه عمرانی اول» تدوین و برای مدت ۷ سال اجرا شد؛ این برنامه از سال ۱۳۲۷ تا ۱۳۳۳ در کشور اعمال شد و رژیم پهلوی برای اجرای آن از بانک جهانی، درخواست ۲۵۰ میلیون دلار وام کرد که بانک جهانی آن را نپذیرفت. با ملی شدن صنعت نفت، اجرای برنامه عمرانی اول به دلیل کمبود بودجه متوقف شد.
رژیم پهلوی 5 برنامه توسعه را در حد فاصل سال‌های 1327 تا 1356 در کشور اجرا کرد. از برنامه عمرانی سوم که اجرای آن سال ۱۳۴۱ خورشیدی آغاز شد، برنامه‌های عمرانی با اهداف و اصول انقلاب سفید «انقلاب شاه و مردم» طراحی شد و به اجرا درآمد. برنامه ششم عمرانی رژیم پهلوی که برای اجرا در سال‌های 1357 تا 1361 تدوین شده بود، با پیروزی انقلاب اسلامی و سقوط رژیم پهلوی اجرایی نشد.
نخستین برنامه توسعه پس از انقلاب در سال 1368 برای مدت 5 سال تدوین شد که مهم‌ترین هدف آن ترمیم و بازسازی خسارت‌های وارد شده به کشور در جنگ تحمیلی بود. از آن پس برنامه‌های توسعه کشور به ترتیب زیر به اجرا در آمد: برنامه اول توسعه از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۲، برنامه دوم توسعه از سال ۱۳۷۴ تا ۱۳۷۸، برنامه سوم توسعه از سال ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۳، برنامه چهارم توسعه از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸، برنامه پنجم توسعه از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴ و برنامه ششم توسعه از سال ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰.
پس از تصویب قانون توسعه، تمام قوا، وزارتخانه‌ها، دستگاه‌ها و نهادهای کشور موظف هستند که عملکرد خود را با شرایط و موازین مققر شده در این برنامه مطابقت داده و در راستای تحقق اهداف پیش‌بینی شده در آن تلاش کنند.
طبیعتا همراهی و هماهنگی تمام قوای کشور در راستای اهداف برنامه توسعه، نیازمند نقش‌آفرینی و اعمال نظرات آن‌ها در این برنامه است که به همین منظور تدوین قانون توسعه تنها در ید اختیار مجلس شورای اسلامی نبوده و هم‌فکری و اقدامات سایر قوا و نهادهای کشور نیز نقش جدی در تدوین آن دارد که به باور کارشناسان، این امر موجب جامعیت قانون توسعه کشور می‌شود.
سلام، برنامه هفتم توسعه تا کنون بیش از شش ماه تأخیر داشته. شایسته است سریع تر به وزارتخانه ها ابلاغ بشه. 
