فرقه ها/بهائیت تاریخچه، اعتقادات و وضعیت كنونی (2)

علیرضا محمدی- در قسمت اول این نوشتار به عوامل و زمینه‌های پیدایش فرقه ضاله بهائیت اشاره شد. اكنون قسمت دوم، كه نقد و بررسی اصول اعتقادی بهائیت می‌باشد، تقدیم خوانندگان می‌شود.نقد و بررسی اصول اعتقادی بهائیت بهائیت یكی از مسلك‌های بی‌بنیاد بشری است كه فاقد اصول، معیارها و ملاك‌های دینی قوی و مستند می‌باشد؛ عقاید و اصول فكری آن نه تنها فاقد شالوده مستحكم ادیان آسمانی است، بلكه از لحاظ اصول و معیارهای اولیه شكل‌گیری و منابع مستند، كاملاً ضعیف و غیرعلمی است به همین دلیل نقد این فرقه در قالب انتقادهای رایج در علوم مربوط به ادیان و مذاهب امكان ندارد و به تعبیر دیگر از آنجا كه فرقه بهائیت در مورد مسائل اعتقادی گنگ و نامفهوم بوده و آسمان و ریسمان را به هم بافته، ساختار فكری و عقیدتی منسجم و مستقلی ندارد و قابل دفاع و استناد نیست. از این رو به هیچ وجه توان پاسخگویی به افراد آگاه و تیزبین را ندارد و صاحبان و متولیان این فرقه تنها، با استفاده از ابزارها و شگردهای سیاسی، تبلیغاتی، اجتماعی و اقتصادی و...، در گوشه و كنار جامعه سعی می‌كند افراد ساده و كم‌اطلاع را فریب داده و جذب نمایند. برخی از این اشكالات و انتقادات عمده عبارتند از:یك) تناقضات درونی انسجام، هماهنگی و عدم ابتلا به تناقض و تعارض درونی آموزه‌ها، یكی از شاخصه‌های مهم ادیان الهی است. چنانچه خداوند درباره قرآن می‌فرماید: " أَفَلا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَلَوْ كَانَ مِنْ عِنْدِ غَیْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِیهِ اخْتِلافًا كَثِیرًا"1 مروری كوتاه بر تعالیم و كتاب‌های بهائیت بیانگر تناقضات و تعارضات درونی بسیار متعددی است كه نارسائی‌ها، مجهولات و پرسش‌های زیادی فراروی محققان و معتقدان به این فرقه به وجود آورده تا آنجا كه این موضوع به عنوان یكی از مشخصات اصلی بهائیت و چالش‌های اساسی رهبران و طرفداران آن محسوب می‌گردد. به عنوان نمونه؛ 1. تلوّن‌درعقیده، تغییر در ادعا؛ به اعتراف خود بابیان و بهائیان، علی محمد شیرازی بنیان گذار فرقه بابیه، شش مرتبه ادعای خویش را تغییر داد. مرحوم‌ حسین‌ محبوبی‌ اردكانی‌ در تعلیقاتش‌ بر "المآثر و الاثار" می‌نویسد: "باب‌ در 1260 ادعای‌ ذكریت‌ كرد یعنی‌ كه‌ مفسر قرآن‌ است. در 1261 ادعای‌ بابیت‌ كرد یعنی‌ وسیلهِ‌ رابطه‌ با امام‌ زمان(ع)‌ است. در 1262 ادعای‌ مهدویت‌ كرد یعنی‌ امام‌ زمان‌ است. در 1263 ادعای‌ نبوت‌ كرد یعنی‌ كه‌ پیغمبرم. در 1264 ادعای‌ ربوبیت‌ كرد یعنی‌ كه‌ پروردگار عالمیانم. در 1265 ادعای‌ الوهیت‌ كرد. در 1266 تمام‌ دعاوی‌ خود را منكر شد و توبه‌ كرد و توبه ‌نامه‌ نزد ولیعهد فرستاد."2 میرزا حسینعلی (بهاء الله ) نیز مقامات زیادی برای خود ادعا داشت؛ گاهی ادعا می‌كرد بر او وحی نازل شده، زمانی اعلام می‌نماید كه "من هیچم و كم ز هیچ هم بسیاری" و زمانی دیگر خویشتن را بر تخت الوهیت نشانده و خدای خدایان‌، آفریدگار جهان‌، كسی كه لم یلد و لم یولد است‌ومعبود حقیقی‌، می‌نامد. و در لوح عهدی كه به منزله وصیت نامه از خویش باقی گذاشت از موضع الوهیت، پیروانش را به اطاعت و تبعیت از جانشینان خود تشویق و ترغیب نمود!3 و همه اینها در حالی است كه بهائیان خود را موحد و یكتا پرست می‌نامند. ! و عباس افندی در اثبات پیامبری حسینعلی می‌كوشد.2. وحدت عالم انسانی؛ بهائیان ادعای "وحدت عالم انسانی" و برابری تمام انسان‌ها را دارند كه منظور از آن اتحاد واقعی و تساوی انسان‌ها از نظر حقوق روحانی، اجتماعی، فردی و مدنی است. و این در حالی است كه در كتاب "اقدس" علناً هر كس به دیانت بهائی باور نداشته باشد گمراه شمرده شده است. همچنین عبد البهاء بر این عقیده است كه "سیاهان آفریقائی خلقتشان گاوی است. !"4 و "غیر بهائیان نزد خدا به شكل حیوان هستند.!" خود بهاءالله، كور و بینا را مساوی نمی‌داند. و خانواده او در برخورد بین ایرانیان و خارجی‌ها، رفتاری آكنده از تبعیض و بسیار متفاوت از خودشان نشان می‌دادند.5 آن وقت چگونه با این همه تناقض از وحدت عالم سخن می‌گویند؟! از سوی دیگر "طرد روحانی" منتقدین توسط تشكیلات بهائی نیز از دیگر شاهكارهای مدعیان وحدت عالم انسانی است.3. تبلیغ و نشر نفحات؛ در بهائیت تبلیغ در همه جا و هر وقت و برای همه كس امری واجب است ؛ عبدالبهاء می‌گوید: "تكلیف هر نفسی از احبای الهی این است كه شب و روز آرام نگیرد و نفسی بر نیارد جز فكرنشر نفحات الله" و به این وسیله دیگران را در بلاد دور دست به تبلیغ و نشر نفحات بهائی تحریص می‌نمودند؛ اما در عین حال تبلیغ بهائیت در اسرائیل ممنوع است. ! 64. تساوی حقوق مردان و زنان؛ تساوی حقوق رجال و نساء از جمله تعالیم و ادعاهای بهائیت است، كه به این وسیله ادیان الهی را مورد حمله قرار می‌دهند و این درحالی است كه در خود بهائیت نه تنها زنان حق شركت و عضویت در بیت العدل را ندارند، بلكه در سهم الإرث نیز از مردان عقب ترند. به علاوه نه تنها میان زنان و مردان تساوی حقوق وجود ندارد، حتی میان زن روستایی و شهری هم تفاوت وجود دارد؛ مهریه زن روستایی برابر با نوزده مثقال نقره است و مهریه زن شهری نوزده مثقال طلا !. 75. دین دوره ای؛ همچنین در بهائیت می‌خوانیم؛ "چون هر دوره جدیدی مقتضیات جدید دارد پس دائم باید دین جدید بیاید لذا هزار سال پس از اسلام دین جدید آمده است" و در جائی دیگر با كمال تعجب آمده "امتداد دین بهائیت پانصد هزار سال است"! یا اینكه "امتداد بهائیت سیصد و شصت و پنج میلیون سال است."!8عقاید فرقه بهائیت چون بنای وحیانی ندارد و صرفاً بر اظهارات لفظیه رؤسای خود استوار گردیده، در سطوح مختلف دچار تناقضهای آشكار است. وجود این قبیل تناقضات در منابع و متون بهائی و مسائل عقیدتی این فرقه به حدی است كه به گفته بهائی پژوهان "در صورت اتكاء به متون خودشان مجبوریم نصی را با ردّ نصی دیگر پذیرا شویم!"9 و حتی خود رهبران این فرقه برای فرار از این تناقضات و اغلاط فراوان، مجبور شده‌اند دراین صد ساله اخیر چند بار منابع مذهبی فرقه خود را تغییر و تصحیح داده و آنها را دور از دسترس پیروان خویش قرار دهند.10 تا آنجا كه دسترسی و مطالعه برخی از منابع اصلی بهائیت حتی برای پیروان آن ممنوع است.دو) ناسازگاری با اصول ادیان الهیادیان توحیدی دارای سه اصل كلی و مشترك توحید، نبوت و معاد می‌باشند؛ اما از آنجاكه فرقه بهائیت آسمانی و الهی نبوده و تنها بر اثر خواست‌های نفسانی و شیطانی عده‌ای شكل گرفته، عقاید و باورهای آنها نیز با اصول مشترك ادیان الهی در تضاد و تناقض است: 1. انكار توحید؛ نه تنها توحید در آیین بهائیت مورد اشاره و تاكید قرار نگرفته بلكه با ادعاهای الوهیت رهبران و بنیانگذاران این فرقه به شرك گرفتار گردیده است. به عنوان نمونه علی محمد باب در نامه خود به یحیی (صبح ازل) چنین می‌نویسد: "هذا كتاب من اللّه‏ الحی القیوم قل كلّ من اللّه‏ یبدون قل كلّ الی اللّه‏ یعودون"11 این نامه‏ای است از خدای زنده و بر پادارندة جهان [باب] بگو همه از خدا آغاز می‏شوند و به سوی او باز می‏گردند! و حسینعلی میرزا نیز به صراحت در كتاب اقدس ادعا می‌كند: "گوش فرا دهید‌ای جماعت بهائیان كه خدای شما از زندان بزرگ پیام می‌دهد كه نیست خدائی جز من توانا و متكبر و خودپسند."12 و در كتاب مبین نیز می‌گوید: "اسمع ما یوحی من شطر البلأ علی بقعة المحنة و الابتلأ من سدرة القضأ انه لا اله الا انا المسجون الفرید".13 یعنی؛ "گوش دار كه از مصدر بالا بر زمین محنت و ابتلا این وحی نازل شد كه نیست خدایی مگر من تنها كه در زندان به دست بندگان ظالم خود گرفتارم" 14 و با این ادعا مردمان را به اطاعت و خشوع از خویش فرا خوانده و می‌گوید: "به تحقیق ظاهر شده است محبوب عالمین و مقصود عارفین و معبود اهل آسمان‌ها و زمین و محل سجده و سجود اولین و آخرین."15 بدیهی است ادعای خدایی توسط رهبران بهائی بر خلاف فطرت خداشناس بشر، عقل سلیم و آموزه‌های توحیدی تمام ادیان الهی وكتب آسمانی خصوصاً قرآن كریم، می‌باشد؛ "وَمَن یقُلْ مِنْهُمْ إِنِّی إِلَهٌ مِّن دُونِهِ فَذَلِكَ نَجْزِیهِ جَهَنَّمَ كَذَلِكَ نَجْزِی الظَّالِمِینَ؛16 و هر كس از آنان بگوید من [نیز] جز او خدایی هستم او را به دوزخ كیفر می‏دهیم [آری] سزای ستمكاران را این گونه می‏دهیم." از این منظر یكی از ویژگی‌های پیامبران راستین این است كه هرگز مردم را دعوت به بندگی خود نمی‌كردند.17 2. نبوت جدید؛ بهائیان در جهت زمینه‏سازی برای پذیرش نبوّت حسینعلی میرزا ( بهاء )، تلاش دارند كه علی محمد باب را از جمله پیامبران خداوند محسوب كنند كه به اراده‏ خداوند متعال بعد از حضرت رسول اكرم(ص) مبعوث گشت و اهل عالم را به دینی جدید دعوت كرد! پیروان مسلك ساختگی بهائی، مدّعی‌اند كه باب، دو مقام داشت: 1. پیامبری مستقل و صاحب كتاب بود ! 2. بشارت دهنده به ظهور پیامبر دیگری به نام میرزا حسینعلی بود! به این گونه با ظهور باب و بهاء شریعت اسلام الغاء گردیده و شریعتی مستقل و آیینی جدید به نام بهائیت به وجود آمده است.18نقد و بررسیادعای نبوت جدید توسط بهائیت ونسخ شریعت اسلام از زوایای مختلفی باطل بوده و دارای اشكالاتی اساسی می‌باشد ادعاهای متناقض علی محمد باب ـ در زمینه رابطه با امام زمان (عج)، مهدویت، نبوت و الوهیت ـ، تناقضات و تعارضات درونی آموزه‌ها، ناسازگاری با منطق و عقلانیت، وجود اغلاط و اشتباهات متعدد در كتاب‌ها، الواح و نامه‌ها، فقدان معجزه‌ای قابل پذیرش برای اثبات پیامبری خویش، ناتوانی در پاسخگوئی به سئوالات و عجز در مناظره با علما و بالآخره تكذیب مكرر ادعاها و نوشتن توبه نامه توسط وی، جملگی دلیلی آشكار بر بطلان چنین ادعائی است؛ كه با منطق و سیره پیامبران و اصول ادیان الهی در ناسازگاری كامل می‌باشد.19 ضمن اینكه مطابق آیات قرآن و روایات مأثوره از پیامبر اكرم(ص)، دین اسلام آخرین دین و حضرت محمد(ص) آخرین پیامبر خداست.3. انكار قیامت؛ قیامت به عنوان یكی از اصول مسلم ادیان توحیدی از نگاه علی محمد باب و حسینعلی میرزا موهوم و دروغ پنداشته شده است؛ 20 باب در كتاب بیان با عبارات چند پهلو و مبهم و به هم بافته تحت این عناوین كه "قیامت عبارت است از وقت ظهور شجره حقیقت در هر زمان و به هر اسم"21 و "یوم قیامت یومی است مثل كل ایام شمس طالع می‌گردد و غارب"22 و "جنت عبارت است از اثبات یعنی تصدیق و ایمان به نقطه ظهور"23 و "نار عبارت است از نفی یعنی عدم ایمان به نقطه ظهور و انكار او"24 به نفی قیامت و بهشت و جهنم می‌پردازد و در ادامه به گونه‌ای خاص تعبیرهای خود بافته و بسیار مبهم درباره مرگ، قبر، سئوال ملائك، میزان، صراط،حساب، پاداش و جزا ارائه می‌دهد و در نهایت به نفی آنها اقدام می‌نماید. حسینعلی بهاء نیز بر این عقیده است كه با ظهور او قیامت برپا شده است، در كتاب لوح اقدس می‌گوید: "به تحقیق قیامت برپا شد و اسرافیل در صور دمید و منادی ندا داد. و زمین به ظهور من متزلزل و كوه‌ها مانند پنبه زده شد و آسمان‌ها به هم پیچیده و بهشت در طرف راست قرار داده شد و آتش به اشتعال درآمد باز هم انكار می‌كنند." بعد می‌گوید: "ای جماعت بهائیان گوارا باد شما را این بهشت كه بقاء جمال من است" و همچنین در جای دیگر می‌گوید: "بگو به مردم كه قیامت برپا شد و گذشت قیامت تمام شد قیامت و صاحب آن كه من باشم آمد و زلزله زمین تمام شد و اگر كسی بگوید كه بهشت كو و كجاست آتش دوزخ، پس‌ای جماعت بهائیان جواب مردم را بگوئید كه قیامت عبارت از ظهور میرزا حسینعلی است و بهشت دیدن روی اوست، آتش دوزخ همان جان توست. در صورتی كه به حسینعلی ایمان نیاورده باشید."25 بر این اساس بهائیان معتقدند روز رستاخیز فرا رسیده و آن ساعت موعود روزی بوده كه بهاء خود را به نبوت دعوت كرده است و قیامت مردمان گذشته برپا شد و مردم همه از قبرها بیرون آمدند و نتیجه اعمال خود را دیدند و زمین از وقایع گذشته خود خبر داد و همه مردمان روی زمین از زنده و مرده در پیشگاه رب العالمین حاضر گشتند و اهل بهشت با دیدار جمال میرزا بهاء به بهشت رسیدند و اهل آتش چون از لقاء او محروم شدند و از نفس خود پیروی می‌كردند، مستحق دوزخ شدند.26نقد و بررسی به طور كلی مفهوم قیامت، بهشت و جهنم، برزخ و معاد از دید این فرقه با اصول و عقائد مشترك ادیان الهی تفاوت اساسی داشته و به هیچ وجه در چارچوب آموزه‌های وحیانی نمی‌گنجد. قرآن كریم ـ كه حقانیت آن مورد تأئید بهائیت است ـ معاد و زندگی مجدد انسان‌ها را یك اصل مسلّم دانسته و هدف از آن را چنین بر می‌شمارد: "فَمَن یعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَیرًا یرَهُ. وَمَن یعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یرَهُ؛ هر كسی ذره‌ای عمل نیك و خوب انجام داده آن را مشاهده كند و هر كسی عمل بد از او سر زده آن را ببیند"27 و پیرامون زمان قیامت، چگونگی وقوع و تحولات بعدی آن در آیات متعدد علائم و نشانه‌های آشكاری را ذكر كرده است؛ نظیر آنكه نظام كنونی عالم با پدید آمدن زلزله عظیم در زمین، شكافته شدن دریاها، به حركت آمدن كوه‌ها و در هم كوبیدنشان، خاموش گشتن ماه و خورشید و ستارگان عظیم، پر از دود و ابر شدن فضای آسمان و... دگرگون می‌شود. چنانكه در سوره قیامت می‌فرماید: "هنگامی كه چشم‌ها از شدت هول و وحشت به گردش درآید و مضطرب شود ـ زمانی كه ماه بی نور شود ـ زمانی كه خورشید و ماه یكجا جمع شوند"28 در چنین روزی مردم در برابر پروردگار جهانیان به پا خاسته و در یك صحنه جمع می‌شوند، دادگاه عدل الهی تشكیل گردیده به محاسبه اعمال، افكار، عقاید، اوصاف و اخلاق آدمی پرداخته می‌شود؛ مؤمنان روسفید، شاد و خندان به سوی بهشت و كافران و منافقان، رو سیاه و اندوهگین به سوی دوزخ روانه می‌گردند و علامت‌های دیگری كه در آیات و روایات اسلامی بیان گردیده است.29 بنا بر این ادعای بهائیت پیرامون برپائی قیامت و ارائه تفسیری متفاوت از آن، آن قدر سست و بی‌بنیاد و فاقد پشتوانه دینی و منطقی است كه با اندك توجهی بطلان آن آشكار می‌شود.30 سه) ناسازگاری با اصل مهدویت انتظار ظهور منجی عقیده‌ای‌ است كه در ادیان آسمانی و مذاهب‌ مختلف‌ جهان، به مثابه یك اصل مسلم، مورد پذیرش است. علی محمد باب در ابتدا با توجه به این اعتقاد راسخ در میان جامعه اسلامی خود را باب و وسیلهِ‌ ارتباط مردم با امام زمان (عج) دانسته و می‌نویسد: "فرض است بر مقام رحمت خداوند عالم كه از جانب حجت خود عبدی را با حجت وافیه منتخب و اظهار فرماید تا آنكه سبیل اختلافات را به نقطة وحدت برساند"31 وی با این جملات ضرورت وجودی باب و واسطه با امام زمان را متذكر می‌شود. باب به مرور زمان ادعای خود را تغییر داده و از "مهدویت‏" سخن به میان می‌آورد و با ادعای "قائم منتظر" و "مهدویت" می‌گوید: "منم آن كسی كه هزار سال است منتظر او می‏باشید."32 سپس ملاحسین بشرویه‏ای را "باب" خویش نامیده و برای دعوت به خراسان فرستاد تا مردم را گرد آورده و با درفش‏های سیاه خروج كنند.! علی ‏محمد خود نیز برای این كه به مقتضای حدیثی كه می‏گوید: "امام زمان (عج) از مكّه ظهور خواهد كرد و یارانش از خراسان بیرون می‏آیند"، به حجاز می‌رود هرچند به دلیل ترس از مطرح كردن ادعای خویش به بوشهر باز می‌گردد. سید باب در نوشته‌های آخر خود تلاش می‌نماید با تفسیرها و تأویلات مضحك، احادیث مهدویت را بر خود تطبیق دهد. هرچند مدت دعوت قائمیت و مهدویت او، حدود دو سال و نیم در آخر زندگی‏اش بیش نبود و با وجود توبه‏نامه، در ادعای خویش، ثبات قدم نداشته است.33 پس از باب، میرزا حسینعلی نوری نیز ابتدا در نوشته‌هایش در صدد تطبیق روایات مربوط به امام مهدی (عج) بر خویش بر آمد. اما از آنجا كه پس از ادعای الوهیت و خدایی وی این عقیده سد راه او قرارگرفته بود، وجود امام زمان (ع) را موهوم دانسته و می‌نویسد: "به عین بصیرت مشاهده كنید هزار سال أو أزید جمع فرق اثنی عشریه نفس موهومی را كه اصلاً موجود نبوده مع عیال و اطفال موهومه در مدائن موهومه محل معین نمودند."34 به همین طریق دیگر مبلغین بهائی وجود آن حضرت را انكار می‌نمایند.نقد و بررسیمبلغین بهائی در حالی وجود حضرت مهدی (عج) را انكار می‌نمایند كه علی محمد درباره وجود امام دوازدهم شیعیان و سایر خصوصیات آن حضرت بارها اقرار واعتراف نموده و منكرین وجود آن حضرت را كافر می‌داند. به عنوان نمونه در كتاب صحیفه عدلیه صریحاً نام امام زمان (عج) را ذكر می‌كند: "الحجة القائم محمد بن الحسن صاحب الزمان"35 و در صفحه 42 آن می‌نویسد: "و شهادت می‌دهم كه قائم آل محمد امام بر حق من است" ودر تفسیر سوره كوثر صفحه 88 راجع به غیبت حضرت مطلبی را آورده كه خلاصه و ترجمه آن چنین است: "فَلا شَك فی وُجودِ الإمامِ الغائِبِ القائِمِ المَستور سَلامُ الله عَلَیهِ..." یعنی؛ "پس شكی در وجود امام غایب نیست محققاً وجود او هم چون آفتاب در وسط ظهر ظاهر و هویداست..." و ادامه می‌دهد كه "هركس در باره او شك نماید در قدرت خدا شك نموده كه به تحقیق كافر شك زده‌ای است" همچنین در كتاب بیان فارسی و كلیه آثارش سخن از "من یظهره الله" دارد كه به عقیده باب منظور از من یظهره الله، "محمد بن الحسن العسكری" است. چنانكه می‌گوید: "من یظهره الله اسمش محمد است." 36 و "محل ظهور او مسجد الحرام است" 37 میرزا حسینعلی ( بهاء ) بعد از مرگ باب ابتدا ادعای مهدویت و من یظهراللهی می‌كند و امروزه نیز بهائیان معتقدند او من یظهره‌الله است. اینك باید از عبدالبهاء و بهائیان پرسید: اگر امام زمان موهوم است چرا سید باب و میرزا حسینعلی اسم و خصوصیات آن را در كتاب‌های خود ذكر می‌كنند و ادعای مهدویت می‌نمایند و آغاز كار خود را مهدی معرفی كردنِ خود قرار دادند. ؟!!نیم نگاهی بر نسب خانواده، خصوصیات اخلاقی و رفتاری علی محمد باب و ادعاهای متناقض وی و سایر اقداماتی كه در طول زندگی خویش انجام داد، همگی آشكار كننده این حقیقت است كه روایات مهدویت نه تنها بر علی محمد باب صدق نمی‌كند؛ بلكه از ابعاد متعدد ادعاهای بابیت و بهائیت را تكذیب می‌كند. و حتی "من یظهره الله" بنا به گفته خود علی محمد باب، نمی‌تواند میرزا حسینعلی نوری باشد؛ زیرا نام او می‌بایست محمد باشد كه حسینعلی است، لقب او می‌بایست قائم باشد كه بهاء الله است، و محل ظهور او می‌بایست مكه باشد كه بغداد است.38 واقعیت آن است كه بهائیت در رابطه با روایات مهدویت ـ كه مورد قبول واستناد شان هستـ زمین گیر شده‌اند؛ زیرا اگر این روایات را نفی كنند اساس بابیت لطمه می‌خورد در حالیكه آنان باب را همان حضرت مهدی و پیامبر اسلام را مبشر آمدن علی محمد باب می‌دانند و خود باب بارها به این روایات استناد كرده ؛ واگر این روایات را بپذیرند علی محمد باب و بهاء الله هرگز نمی‌تواند مصداق این روایات قرار گیرند و روایات مهدویت بیگانه از علی محمد باب و ادعاهای بهائیت است. 39چهار) عقل ستیزی و علم گریزی بهائیت خود را دینی فوق العاده مترقی و جهانی دانسته و ادعا دارد یكی از آورده‌های جدید آن تطابق دین با علم و عقل است. از دیدگاه عباس افندی (عبدالبهاء): "اگر مسائل دینیه مخالف عقل و علم باشد وهم است زیرا مقابل علم، جهل است. تعصبات مانع بزرگی است برای ایجاد صلح و سلام و وحدت و یگانگی و تا این مانع یعنی تعصبات موجود است هرگز بشر روی خوشبختی نخواهد دید."40 او می‌كوشید تا همه تعالیم مترقی را به پدرش بهاءالله نسبت دهد. به گونه‌ای كه در مواضع گوناگون اعلام داشته كه چنین تعالیمی قبل از بهاءالله در جوامع بشری مطرح نبوده‌اند.41 و این همه از ابداعات دیانت بهائی است كه از طریق وحی به پدرش (بهاءالله) نازل گشته است.!42نقد و بررسیمروری كوتاه بر كتب و منابع دینی بهائیت بیانگر این حقیقت است كه تعالیم به ظاهر مترقی و جدید عبدالبهاء چیزی جز گردآوری و التقاط تعالیم مذهبی شرق با اندیشه‌های مدرن غرب نیست. بسیاری از گفتارها و نوشتارهای وی در كتاب "اقدس" نتیجه مطالعات، تجربیات و برداشت‌ها و اقتباس عبدالبهاء از تعالیم، آثار مذاهب و ادیان دیگر و نیز ناشی از مطالعه و آشنایی او با آثار و اندیشه‌های غربی است.43 افزون بر این، ادعای عبدالبهاء در نوآوری در تطابق دین با علم و عقل، مغایر با آموزه‌های اصیل وحیانی ادیان الهی است؛ زیرا احكام دینی همه پیامبران الهی چون از جانب خداوند حكیم است هیچ گاه با علم و عقل فطری مخالفت ندارد. در ادیان توحیدی عقل به عنوان منبعی مهم در تبیین عقاید و احكام از جایگاه ممتازی برخوردار است. در طول تاریخ هر پیامبری كه از طرف خدا مبعوث گردیده علاوه بر درستی معجزات، پیامهایی مطابق با موازین عقلی، علمی و فطری از ناحیه خدا برای بشر آورده و آنها را برای مردم ابلاغ نموده است. در قرآن كریم نیز توجه به عقل، تفكر و علم مورد اهتمام جدی است؛ "كَذَلِكَ یبَینُ اللّهُ لَكُمْ آیاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ؛ بدینسان خداوند آیاتش را بر شما روشن می‏گرداند، تا اندیشه كنید."44 و علاوه بر اقامه براهین متعدد عقلی، خداوند ادله‌ای را كه به انبیای گذشته آموخته ـ و آن بزرگواران در مقام احتجاج با ملحدان اقامه نموده‌اند ـ در قرآن برای امت اسلامی بازگو فرموده است.45 روایات بسیار زیادی نیز از سوی معصومین (ع) در زمینه برهان عقلی، شأن و جایگاه عقل وجود دارد؛ نظیر اینكه: "اِنَّ لِلَّهِ عَلَی النَّاسِ حُجَّتَین، حُجَّهٌ ظَاهِرَهٌ وَ حُجَّهٌ بَاطِنَهٌ فَأَمَّا الظَّاهِرَهٌ فَالرُّسُل وَ الاَنبِیاء وَ الاَئِمِه وَ اَمَّا البَاطِنَه فَالعُقُول".46 اصولاً در تعالیم توحیدی از آنجا كه عقل و وحی هر دو از منبع واحد سرچشمه گرفته‌اند، بین حكم عقل و فرمان شرع نوعی همسویی و ملازمه برقرار است، كه از آن به قاعده ملازمه تعبیر می‌شود. همچنین در آموزه‌های اسلامی جایگاه والایی در باره علم، علم آموزی و تلاش برای توسعه و آبادانی وجود دارد. چنانكه قرآن كریم می‌فرماید: "قُلْ هَلْ یسْتَوِی الَّذِینَ یعْلَمُونَ وَالَّذِینَ لَا یعْلَمُونَ...؛47 بگو آیا كسانى كه مى‏دانند و كسانى كه نمى‏دانند یكسانند تنها خردمندانند كه پند پذیرند." و پیامبر گرامی اسلام (ص) فرمود: "طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِیضَةٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِم؛ طلب علم بر هر مسلمانی واجب است."48بر این اساس ادعای نوآوری بهائیان در زمینه توجه به عقل و علم پذیرفتنی نیست و این در حالی است كه اساساً بسیاری از تعالیم و احكام بهائیت در تضاد كامل با معیارهای عقلی،‌ علمی و فطری است كه خود دلیلی آشكار بر بطلان این دین بشری می‌باشد. به عنوان نمونه، هنگامی كه بهاء می‌گوید: "لااله الا اناالمسجون الفرید؛49 نیست خدایی جز من زندانی یكتا" همچنین "بگو در هیكل من جز هیكل خدا دیده نمی‌شود و نه در زیبایی من جز زیبایی او و نه در هستی من جز هستی او و نه در ذات من جز ذات او و نه در حركت من جز حركت او و نه در سكون من جز سكون او و نه در قلم من جز قلم چیره و ستوده او دیده نمی‌شود."50، میرزا آقاخان كرمانی و احمد روحی ـ از پیروان مكتب باب (شاخه ازلی)ـ این ادعای غریب میرزا حسینعلی بهاء را آن‌قدر دور از عقل می‌شمارند كه معتقدند جز افراد بی‌خرد، كسی این‌گونه ادعاها را از مدّعیان آن نمی‌پذیرد.51 علی محمد باب نیز علاوه بر ادعاهای متناقض، احكامش نیز نمایانگر میزان ترقی و عقلانیت آن می‌باشد؛ تنها به یك نمونه بسنده می‌نمائیم: "لا تَركبَنَّ البَقر... سوار گاو نشوید، شیر الاغ نخورید، سوار حیوانی نشوید مگر با دهنه و ركاب و بر آن چیزی بار نكنید، تخم مرغ را قبل از پختن به جایی نزنید كه می‌شكند و ضایع می‌شود. ما تخم مرغ را روزی نقطه اولی قرار دادیم، شاید شما شكر كنید."!!!52 باب همچنین استعمال دارو را مطلقاً حرام اعلام كرده است: "برشما باد كه دوا و مسكرات و نوع آنها را نه مالك شوید و نه بفروشید و نه بخرید و نه استعمال كنید."53 با این حساب باید كلیه فعالیت‌های پزشكی و بهداشتی و دارو سازی به حال تعطیل در آید. به علاوه به دستور باب تمام كتاب‌های عالم به غیر از كتاب‌های باب و آنچه در قلمرو بیان نگارش یافته، باید نابود شود: "فی حكم محو كل الكتب كلها الا ما انشات اوتنشی فی ذلك الامر."54سران بهائی برای رهائی از این افتضاحات از یكسو ادعا می‌كنند كه كتاب بیان نسخ شده است و این در حالی است كه میرزا حسینعلی بهاء در آثار خود چندین بار نسخ بیان را مردود دانسته و گویندگان آن را مورد لعن قرار می‌دهد؛ از جمله در اقتدارات می‌نویسد: "نسبت داده‌اند كه احكام بیان نسخ نموده الا لَعنَهُ عَلَی القَومِ الظّالّمین"55 و از سوی دیگر ضمن جلوگیری از دسترسی بهائیان به كتاب بیان، به كتاب اقدس تكیه می‌نمایند كه البته آن هم دست كمی از كتاب بیان و احكام باب ندارد. نظیر اینكه؛ "اگر كسی خانه‌ای را بسوزاند او را بسوزانید."56 همچنین كتاب اقدس شمار ماه‌های سال را 19 ماه و هر ماه را 19 روز می‌داند.57 كه این موضوع فاقد هرگونه مبنای علمی، عقلی و دینی بوده و دارای اشكالات اساسی است.58 ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــپی‌نوشت‌ها:1 . نساء/ 82.2. چهل‌ سال‌ تاریخ‌ ایران‌ در دورهِ‌ پادشاهی‌ ناصرالدین‌ شاه‌ (المآثر و الاثار)، به‌ کوشش‌ ایرج‌ افشار، 2/629.3. مجموعه الواح , میرزا حسینعلی نوری (بها الله ) , ص 403 , به نقل از بهائیت در ایران , ص 110.4. خطابات بزرگ، ص 119.5. خاطرات صبحی. او که سالیان طولانی منشی مخصوص عبدالبهاء و از مبلغان بهائی بوده موارد متعددی را در کتاب خاطرات خویش بیان می‌کند.6. همچنین برای آشنائی با سایر مواردی که بزرگان بهائیت برای راحتی خودشان محافظه كاری نموده و تبلیغ را ممنوع می‌كردند به کتاب بهائیان، سیدمحمد باقر نجفی، مراجعه گردد.7. خاطرات صبحی، پیشین.8. جهت آگاهی کامل از این تناقضات و نقد و بررسی عقاید بهائیت به بهائیان، پیشین مراجعه شود.9. همان.10. آشنایی با فرق و مذاهب اسلامی، پیشین.11. نقطة الكاف، تألیف میرزا جانی كاشانی، ضمیمه كتاب، به همّت ادوارد براون.12. كتاب اقدس ص 77.13. میرزا حسینعلی نوری كجوری (بهأالله)، كتاب مبین، ص286.14. جامعه جعفریه، خندق آبادی،‌ ص 28 به نقل از سایت محاکمه ..15. همان، ص 36.16. انبیاء/ 29.17. آل عمران/ 79.18. بیان، واحد اول، باب 15؛ واحد دوم، باب اول؛ واحد سوم، باب 14؛ و نیز نصائح الهدی إلی مَنْ کان مسلمِ فصار بابیا، علاّمه شیخ محمّدجواد بلاغی، ص 16. این کتاب، به زبان فارسی، توسط سید علی علامه فانی اصفهانی ترجمه شده و با نام"نصیحت به فریب‏خوردگان باب و بهاء" انتشار یافته است.19. بهائیان، پیشین.20. جامعه جعفریه، خندق آبادی،‌ ص 36.21. بیان , واحد دوم , باب هفتم.22. بیان، واحد هشتم , باب نهم.23. بیان , واحد دوم , باب اول. 24. بیان , واحد دوم، باب شانزدهم , به نقل از بهائیت در ایران , پیشین، ص 103 ـ 100.25. جامعه جعفریه، پیشین.26. شبهات بهائیت، پایگاه مرکز مطالعات و پژوهشهای فرهنگی حوزه علمیه قم.27. زلزال، آیات 7‌ـ 8.28. قیامت/ 9 ـ 7.29. قیام قیامت، محمد شجاعی و از مرگ تا قیامت، محمد رضا کاشفی، ص 82.30. جهت آشنائی با منابع نقد بابیت و بهائیت به خاتمیت، نفی بابیت (ضمیمة‏ کتاب‏شناسی نقد بابیت)، عزّالدّین رضانژاد، فصلنامه انتظار، ش 6 رجوع شود.31. صحیفة عدلیه، علی محمد شیرازی، منتشره از سوی بابیه مقیم طهران، ص 7.32. نقطة‏الكاف، حاجی میرزا جانی كاشانی، ص 135.33. بهائیان، پیشین.34. اقتدارات، مجموعة الواح و نوشته‌های بهاء الله، ص 244.35. صحیفة عدلیه، سید علیمحمد شیرازی، منتشره از سوی بابیه مقیم طهران، ص 27.36. بیان فارسی، ص 309.37. همان، ص 230.38. بهائیت در ایران، پیشین، صص 108‌ـ 109.39. جهت آشنائی با این روایات به كتاب چشم به راه مهدی (علیه السلام)، جمعی از نویسندگان و چشم اندازی به حكومت حضرت مهدی (علیه السلام)، نجم الدین طبسی رجوع شود.40. خطابات، عبدالبهاء، ص 18.41. افندی، عباس (عبدالبهاء)، خطابات مباركه، ص ???.42. شیفتگی عبدالبهاء به غرب؛ در اندیشه و عمل، سعید شریفی، فصلنامه مطالعات تاریخی ‌ـ شماره ?? (ویژه بهائیت)، ص210 به نقل از سایت محاکمه .43. دایرة المعارف جهان اسلام، آكسفورد، ذیل واژه Bahai. 44. بقره/ 242.45. دین‌شناسی، عبدالله جوادی آملی، صص 163‌ـ157؛ و منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، عبدالله جوادی آملی، صص ص69‌ـ61.46. تحف العقول عن آل الرسول، ابن شعبه حرّانی، ص386.47 الزمر/ 9.48. جهت آشنائی بیشتر با آیات و روایات پیرامون جایگاه علم و عالم در اسلام به میزان الحکمه، محمدی ری شهری، ج 6، صص 445 ‌ـ 535 مراجعه شود.49. کتاب "مبین" نوشته بهاءالله، ص286.50. مبین، ص 17.51. هشت بهشت، میرزا آقاخان كرمانى و شیخ احمد روحى، ص215؛ هشت بهشت ادعانامه فرقه ازلى علیه بهائیت،حمیدرضا روحانى، ماهنامه زمانه،شماره 61.52. بیان عربی، علی محمد باب، ص 49.53. همان، ص 42.54. بیان فارسی، ص198.55. اقتدارات، حسینعلی میرزا، ص 45 و 103.56. کتاب اقدس ص 18 به نقل از سایت محاکمه ..57. همان، ص 34.58. اعتقاد مذکور كه هر سالی 19 ماه و هر ماهی 19 روز است دارای اشكالات زیر خواهد بود: 1. اگر ماه‌های بهائیان مبتنی بر سال خورشیدی است در این صورت 19 ماه كه هر كدام مشتمل بر 19 روز باشد با سال خورشیدی منطبق نمی گردد؛ زیرا سال خورشیدی 365 روز است و مجموع روزهای بهائیان در یكسال 361 روز می‌شود. 2. اگر مبنای بهائیان بر سال قمری است در این صورت نیز هیچ تطابقی با سال قمری نمی تواند داشته باشد؛ چون ماههای قمری 29 یا 30 روز می‌باشند نه 19 روز. بنابراین دیدگاه بهائیان در گردش ماه و خورشید در تناقض آشكار با مسائل پذیرفته شده عقلی، علمی، عرفی و دینی خواهد بود.