رپورتاژ آگهی/ آزمایش Ferritin میزان فریتین در خون شما را اندازه گیری میکند. فریتین یک پروتئین در خون است که حاوی آهن است. آزمایش Ferritin به پزشک کمک میکند تا بفهمد بدن شما چقدر آهن ذخیره میکند. اگر آزمایش فریتین نشان داد که سطح فریتین خون شما کمتر از حد طبیعی است، این نشان میدهد که ذخایر آهن بدن شما کم است و شما دچار کمخونی هستید. آگاهی از سطح ferritin میتواند شما را نسبت به بروز برخی بیماریها آگاه کند.
فریتین پروتئینی است که آهن را ذخیره میکند. گلبولهای قرمز برای تشکیل و حمل اکسیژن در بدن به آهن نیاز دارند. سایر قسمتهای بدن شما مانند کبد، مغز استخوان و ماهیچهها نیز به آهن نیاز دارند. سطح پایین Ferritin منجر به کم خونی و فقر آهن میشود. این بدان معنی است که شما گلبولهای قرمز بسیار کمی دارید. کمبود آهن میتواند ناشی از رژیم غذایی نامناسب باشد. همچنین ممکن است بدن شما در جذب آهن غذا دچار مشکل شود. یک رژیم غذایی بسیار نامناسب میتواند باعث شود یک فرد بالغ دچار کمبود آهن شود، اما سطح پایین آهن شایعترین کمبود تغذیه ای در کودکان است. کودکان در زمان رشد سریع به آهن اضافی نیاز دارند.
بیشترین غلظت فریتین معمولا در سلولهای کبدی و سلولهای رتیکولواندوتلیال (سیستم ایمنی) است. فریتین در سلولهای بدن ذخیره میشود تا وقتی که زمان ساخت گلبولهای قرمز بیشتری فرا برسد. بدن به سلولها سیگنال میفرستد که فریتین آزاد کنند.
نتایج آزمایش ممکن است بسته به سن، جنسیت، سابقه سلامتی، روش مورد استفاده برای آزمایش و موارد دیگر متفاوت باشد. نتایج آزمایش شما ممکن است به این معنی باشد که مشکلی در بدن شما وجود ندارد. از پزشک خود بپرسید که نتایج آزمایش شما چه معنایی برای شما دارد.
نتایج بر حسب نانوگرم در میلیلیتر (ng/mL) داده شده میشود. محدوده طبیعی برای فریتین در سرم خون شما عبارت است از:
۲۰ تا ۲۵۰ نانوگرم در میلیلیتر برای مردان بالغ
۱۰ تا ۱۲۰ نانوگرم در میلیلیتر برای زنان بالغ ۱۸ تا ۳۹ سال
۱۲ تا ۲۶۳ نانوگرم در میلیلیتر برای زنان ۴۰ سال و بالاتر
۲۵ تا ۲۰۰ نانوگرم در میلیلیتر برای نوزادان
۲۰۰ تا ۶۰۰ نانوگرم در میلیلیتر در یک ماهگی
۵۰ تا ۲۰۰ نانوگرم در میلیلیتر در ۲ تا ۵ ماهگی
۷ تا ۱۴۰ نانوگرم در میلیلیتر برای کودکان ۶ ماه تا ۱۵ سال
اگر نتایج شما کمتر باشد، ممکن است به این معنی باشد که کم خونی فقر آهن دارید. سطوح پایین ممکن است ناشی از برخی داروها نیز باشد. آنتی اسیدها میتوانند باعث مشکلات جذب شوند و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی میتوانند باعث از دست دادن خون در دستگاه گوارش شما شوند.
سطح ferritin در آزمایش خون میتواند اعداد مختلفی را نشان دهد که در برخی از موارد دلیل مشخصی دارد. با این حال، تشخیص این شرایط ممکن است نیاز به آزمایشات اضافی بر اساس علائم و معاینه فیزیکی داشته باشد. اگر آزمایش فریتین سطح بالاتر از حد نرمال را نشان دهد، میتواند نشاندهنده این باشد که شما به شرایطی مبتلا هستید که باعث میشود بدن شما بیش از حد آهن ذخیره کند. همچنین میتواند به بیماری کبد، آرتریت روماتوئید، سایر شرایط التهابی یا پرکاری تیروئید اشاره کند. برخی از انواع سرطان نیز میتوانند باعث بالا رفتن سطح فریتین خون شوند.
سطوح بالای فریتین میتواند به مفاصل، قلب، کبد و پانکراس آسیب برساند. آهن بیش از حد اغلب به دلیل یک بیماری ارثی به نام هموکروماتوز ایجاد میشود. بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری هرگز هیچ علامتی ندارند، به خصوص زنانی که آهن خود را از طریق قاعدگی از دست میدهند. اما مردان و برخی از زنان به تدریج و در طول سالها، آهن اضافی تولید میکنند. آنها ممکن است در دهه ۲۰ یا ۳۰ سالگی شروع به احساس درد مفاصل و شکم کنند. مصرف زیاد الکل میزان جذب آهن را افزایش میدهد.
مسمومیت با آهن زمانی اتفاق میافتد که مقدار زیادی آهن به یکباره وارد بدن شود. این اتفاق برای کودکانی میافتد که به طور تصادفی بیش از حد مکمل آهن مصرف میکنند.
در بزرگسالان، سطح پایین آهن معمولا به دلیل از دست دادن خون طولانی مدت (مزمن) اتفاق میافتد. اگر زخم یا تومور در روده خود دارید، خونریزی روده یا دورههای قاعدگی بسیار شدید دارید، ممکن است بیش از آنچه آهن دریافت میکنید آن را از دست بدهید و دچار کمبود آهن شوید. در صورت بارداری یا شیردهی نیز ممکن است این اتفاق بیفتد.
در حالی که برای یک فرد، داشتن سطح آهن طبیعی مهم است. اگر فردی فریتین کافی نداشته باشد، ذخایر آهن میتواند به سرعت تخلیه شود.
علائم و نشانههای پایین بودن سطح Ferritin میتواند شامل موارد زیر باشد:
رنگ پریده یا زرد
خستگی مفرط و سرگیجه
ضعف
قاعدگی شدید
خونریزی در دستگاه گوارش
خون در مدفوع
تنگی نفس یا درد قفسه سینه، به ویژه هنگام فعالیت
ناخنهای شکننده یا ریزش مو
کودکانی که مقدار زیادی یخ میخورند و کودکان نوپا و نوزادانی که بیش از حد شیر گاو مینوشند نیز ممکن است به کاهش Ferritin روبرو باشند.
پزشک شما ممکن است آزمایشهای خون دیگری را نیز تجویز کند. این موارد میتواند شامل آزمایشهای زیر باشد:
سطح آهن سرم برای اندازهگیری آهن در قسمت مایع خون
ظرفیت اتصال کل آهن (TIBC) برای اندازهگیری میزان ترانسفرین در خون. ترانسفرین پروتئینی است که فریتین را از روده به سلولهایی که به آن نیاز دارند حمل میکند.
هموگلوبین و هماتوکریت برای اندازهگیری تعداد گلبولهای قرمز
شمارش کامل خون (CBC) برای بررسی ویژگیهای مختلف خون شما، از جمله اندازه سلولها.
آزمایش ژن HFE برای بررسی اینکه آیا هموکروماتوز دارید یا خیر.
پروتوپورفیرین روی برای اندازهگیری کمبود آهن یا سطح سمیت سرب.
خوردن غذاهای سرشار از آهن، از جمله گوشت، سبزیجات دارای برگ سبز و لوبیا، یا مصرف مکملهای آهن میتواند بر نتایج شما تأثیر بگذارد. نوشیدن شیر زیاد، اهدای خون مکرر و دویدن منظم در مسافتهای طولانی نیز میتواند بر نتایج آزمایش Ferritin تاثیر بگذارد.
اگر ferritin در آزمایش شما بالا است، باید با پزشک خود صحبت کنید. پزشک شما باید هر گونه بیماری زمینهای را که باعث افزایش سطح فریتین شما میشود، تشخیص داده و درمان کند. اگر پزشک شما تشخیص دهید که باید آهن شما کاهش یابد ممکن است راههای زیر را دنبال کند:
هموکروماتوز یک علت شایع فریتین بالا است. افراد مبتلا به این بیماری آهن زیادی را از غذا جذب میکنند که سطح آهن خون را بیش از حد افزایش میدهد. به طور کلی، رژیم غذایی مطلوب برای افراد مبتلا به هموکروماتوز آهن کم است.
هم چای و هم قهوه حاوی تانن و پلی فنول هستند که مانع از جذب آهن میشوند. با این حال، به نظر نمیرسد که چای بر سطح فریتین در بزرگسالان سالم تأثیر بگذارد. ممکن است فقط در افرادی که کمبود آهن یا اضافه بار آهن دارند، فریتین را کاهش دهد.
فیبر، جذب آهن را مختل میکند. مصرف میوهها، سبزیجات و آبمیوههای فاقد فیبر با غلظت بالاتر فریتین در زنان یائسه مرتبط است.
اسید فیتیک تقریبا در تمام غذاهای گیاهی از جمله غلات کامل، لوبیا، آجیل و دانهها وجود دارد. اسید فیتیک یک مهارکننده قوی و تقویت کننده آهن است. در بدن، یک اثر کنترلکننده وابسته به دوز فیتیک بر جذب آهن وجود دارد.
فریتین بلافاصله پس از ورزش به شدت افزایش مییابد اما چند ساعت بعد به حالت اولیه باز میگردد. از سوی دیگر، ورزش طولانی مدت، فریتین را کاهش میدهد.
فعالیت بدنی منظم، به ویژه دویدن زیاد، از دست دادن آهن را افزایش میدهد. کمبود آهن خفیف (فریتین خون غیرطبیعی و غلظت هموگلوبین طبیعی) و گاهی اوقات کم خونی ناشی از فقر آهن (به ویژه زمانی که دریافت آهن غذایی ناکافی است) میتواند رخ دهد.
فریتین خون نوعی پروتئین است که کاهش سطح آن میتواند باعث کم خونی فقر آهن شود. و بالا بودن آن میتواند باعث آسیب جدی به کبد و پانکراس شود. اگر علائم پایین یا بالا بودن Ferritin را در خود احساس میکنید، میتوانید بدون نگرانی و با استفاده از خدمات آزمایش در منزل هومکا، این آزمایش را در خانه خود انجام دهید. بهتر است بیان شود که مجموعه هومکا تمامی خدمات آزمایش در منزل را در استان تهران، کرج، اصفهان، شیراز، تبریز و رشت ارائه میدهد. به همین منظور و در صورت نیاز برای انجام خدمات آزمایش در منزل میتوانید با شماره تلفن ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس بگیرید. همچنین میتوانید با مراجعه به سایت هومکا به نشانی www.homeca.ir، خدمات آزمایش در منزل را ثبت کنید تا در اسرع وقت با شما تماس گرفته شود.