به دنبال هجمههایی که این روزها علیه صنعت خودرو بهوجود آمده و وزیر صمت نیز به صف منتقدین پیوسته، سیدرضا فاطمیامین با انتقاد از خود سهامداری خودروسازان در سالهای اخیر و صرف سرمایهها برای خرید مجدد سهام خودروسازان و کاهش نقدینگی، وعده داد که طی برنامه دوساله صنعت خودرو سر وسامان یابد و در اولین قدم رشد قیمت خودرو در سال آینده ۱۵ درصد پایینتر از نرخ تورم باشد.
وعدههای ارزانی قیمت خودرو تا پایان امسال به بایگانی سپرده شد. در پیاتفاقاتی که در دو ماه گذشته اتفاق افتاده و قیمتها میانگین ۱۸ درصد رشد یافته و انتقاداتی که مجلس، پلیس و مردم از کیفیت پایین خودروها اعلام کردند، به طور کلی پرونده کاهش قیمتها تا پایان سال بسته شده است. اکنون نه تنها قیمت خودرو ارزان نشده؛ بلکه وزیر صمت میگوید: برنامهریزی شده تا کمتر از نرخ تورم در سال آینده قیمت خودرو گران شود.
سیدرضا فاطمیامین در برنامهای در رسانه ملی از برنامههای وزیر صمت برای افزایش قیمت خودرو در سال آینده سخن گفت: «وضعیت فعلی صنعت خودرو اصلاً قابل دفاع نیست، از نظر قیمت و کیفیت، اما نکته مهم این است که ما در این وضعیت باقی نمانیم. در ۴۰ سال گذشته در این صنعت سرمایهگذاریهای کلانی شده و موفقیتهایی کسب شده. باید این صنعت را سروسامان دهیم. خودرو پروژه دو ساله است. به تدریج پروژهها اجرا میشود. آنچه که مطلوب ماست باید تا دو سال آینده اتفاق بیفتد و قول میدهم در دو سال آینده این صنعت متحول شود.»
وی میافزاید: «اشتباه بزرگی که در صنعت خودرو اتفاق افتاده، سهام چرخهای یا خود سهامداری است. شرکتهایی سهامدار سایپا هستند که خود سایپا مالک آنهاست. این امر چند خطا ایجاد میکند. زمانی سایپا درآمدش خوب بوده، منابعی برده و سهام خود را خریده است. در حال حاضر ارزش بازار سایپا حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان است که ۴۰ درصد آن خود سهامداری است و حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان میشود. این امر باعث شده منابعی که باید صرف تولید شود، به سهامداری رفته و خودروساز نقدینگی ندارد. پس وام میگیرد، هزینهها بالا میرود و باعث میشود خودرو گران شود. در حال حاضر ۹ میلیون تومان در هر خودرو سهم این خود سهامداری است. به عبارت دیگر هزینه خود سهامداری سایپا را مشتریان این خودرو ساز میپردازند که قرار است در برنامهای که پیشبینی شده این موضوع رفع شود.»
فاطمی امین با بیان اینکه یکی از ۹ پروژه ما در حوزه خودرو، اصلاح ساختار سهامداری و مالکیتی ایران خودرو و سایپا است، میگوید: «وقتی نظام قیمتگذاری داریم که به کیفیت توجهی نمیشود، همه زیان میکنند و فقط یک رانتی ایجاد میشود. اقدامات مهمی در وزارت صمت طی پنج ماه گذشته انجام دادهایم. اگر صنعت خودرو را اصلاح کنیم همه (تولیدکننده، مصرف کننده و قطعه ساز) سود میبرند.»
رشد ۳۰ میلیونی خودروی ۲۰۰ میلیونی
سیدرضا فاطمیامین با تشریح وضعیت قیمت خودروهای داخلی در سال آینده، میگوید: «در سال ۱۴۰۱ خودرو نه تنها بیش از تورم و اندازه تورم افزایش قیمت نخواهد داشت بلکه این رشد قیمت، ۱۵درصد زیر نرخ تورم خواهد بود.»
وی میگوید: «طبق نقشه راه صنعت خودرو هدفگذاری شده تا قیمت تمام شده خودرو در سال ۱۴۰۱ به میزان ۱۵درصد کاهش یابد. در حال حاضر یک سری از خودروها مانند تارا، شاهین و ویتارا با قیمت تمام شده عرضه میشوند و بعضی از خودروها زیر قیمت تمام شده در حال عرضه هستند. ما برنامهریزی کردیم و شرایطی را فراهم میکنیم که خودروسازان در سال آینده قیمت تمام شده را ۱۵درصد کاهش دهند، البته این با احتساب قیمت ثابت است.»
وی تأکید میکند: «به طور مثال خودرویی که در حال حاضر ۲۰۰ میلیون تومان قیمت دارد، سال آینده با تورم ۳۰ درصدی، قیمتش ۲۶۰ میلیون تومان میشود. ما برنامهریزی کردهایم که قیمت تمام شده آن ۱۵درصد کمتر شود یعنی قیمت خودرو با تورم ۳۰ درصدی به ۲۳۰ میلیون تومان و حتی کمتر میرسد.»
وی میگوید: «با توجه به مسائل خودرو اهدافی را تعیین کردیم. در سال ۱۴۰۱ باید ۱۵درصد قیمت تمام شده خودرو پایین بیاید. اکنون دو قیمت بازار و قیمت خودروساز داریم. قیمت بازار با دلار تغییر میکند به دو دلیل، نخست اینکه تولید خودرو کمتر از تقاضا است و ۵۰۰ هزار دستگاه کسری داریم. دوم اینکه فرصت کافی برای سرمایهگذاری مردم نداریم و سادهترین کار خرید خودرو است.»
وزیر صمت تصریح میکند: «قیمتهای خودرو واقعی نیستند و تا پایان سال آینده باید قیمت تمام شده ۱۵درصد پایین بیاید. این کار از طریق روشهای مختلف از جمله تأمین مالی مناسب، اصلاح ساختار مدیریتی صنعت خودرو و اصلاح رابطه بین قطعهساز و خودروساز صورت میگیرد.»
فاطمی امین میافزاید: «سال آینده یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه خودرو تولید میشود. امسال میزان تولید به یک میلیون و ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو میرسد. ظرفیت تولید یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه خودرو در کشور وجود دارد، اما برای تولید ۳ میلیون دستگاه در سال ۱۴۰۴ نیاز به سرمایهگذاری داریم. در سال ۱۴۰۱ ساختار صنعت خودرو باید اصلاح شود. تولید افزایش مییابد و نگرانیم در نیمه دوم سال آینده حتی با کمبود تقاضا مواجه شویم.»
۲ سال آینده خودرو ۲ ستاره نداریم
وی با بیان اینکه برنامهریزی شده در سال ۱۴۰۲ خودروی دو ستاره نداشته باشیم در ۱۴۰۴ فقط خودروی چهار و پنج ستاره داشته باشیم، وعده میدهد: «یکی از کارهای مهم، اصلاح ساختار بازارهای زنجیره تأمین خودرو است. هم اکنون قیمتسازی در بازار خودرو اتفاق میافتد. یکی از راههای مقابله با قیمتسازی، احراز اصالت خودرو است که ما آن را شروع کردهایم و ارتباطی بین پلت فرمها با بیمه مرکزی برقرار شده تا احراز هویت صورت گیرد.»
وی در مورد زنجیره تأمین خودرو نیز توضیح میدهد: «به طور مثال اینکه در ایران خودرو شرکت ساپکو با ۸۰۰ شرکت قطعهساز باید ارتباط داشته باشد منسوخ شده است و شرکتهای بزرگ خودروسازی با چند مجموعهساز کار میکنند این کار یعنی زنجیره تأمین و سه فایده دارد. خودروساز را از درگیری با ۸۰۰ قطعه ساز آزاد میکند. قیمت و کیفیت قابل کنترل میشود و در طراحی مشارکت و سرمایهگذاری میشود.»
وضعیت صنعت خودرو نابهنجار است
به گزارش نبض صنعت فاطمی امین در مورد اینکه چرا خودروهای داخلی در حوزه مصرف سوخت و تجهیزاتی همچون کیسه هوا وضعیت مطلوبی ندارند، نیز میگوید: «وضعیت صنعت خودرو نابهنجار است، اما ما تصمیم گرفتیم در این صنعت تحولی ایجاد کنیم، میتوانستیم فقط ایراد بگیریم، اما این صنعت ظرفیت بالایی دارد و قابل اصلاح است. چرا باید به صنعت خودرو توجه کنیم؟ ما در چشمانداز ۱۴۰۴ باید رتبه اول اقتصادی در منطقه باشیم، صنعت خودرو یکی از پنج صنعتی است که اگر بتوانیم در آن سرآمد منطقه باشیم، چشمانداز ۱۴۰۴ قابل تحقق است به همین خاطر باید آن را اصلاح کنیم.»
وی در مورد امکان دستیابی به ۳ میلیون دستگاه تیراژ تولید خودرو نیز میگوید: «ما ناگزیر هستیم برای کاهش قیمت و بهبود کیفیت، تیراژ خودرو را افزایش دهیم. تقاضای خودرو در بازار موجود است چندین میلیون خودروی فرسوده در کشور داریم که باید جایگزین شوند.»
وزیر صمت تأکید میکند: «به لحاظ سرمایهگذاری تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه در سال ظرفیت داریم. در سال ۱۴۰۱ ساختار صنعت خودرو اصلاح و سودآور میشود و این صنعت برای سرمایهگذاریهایی که باید اتفاق بیفتد تا به تولید ۳ میلیون دستگاه برسیم آماده خواهد شد. قبول دارم که قیمت خودرو بالاست، اما قیمت نسبی خودرو و درآمد هم متناسب نیست. طبق برنامه رشد ۸درصدی اقتصادی، درآمد سرانه افراد ارتقا پیدا میکند و متناسب با قیمت خودرو میشود. در تعاملات بینالمللی منتظر نتیجه مذاکرات نیستیم و تحریمها مانع ما نمیتوانند بشوند و قابل خنثیسازی هستند.»