غافلگیری یا شگفتی اکتبر، October surprise، در ادبیات سیاسی امریکا به یک رخداد خبری گفته میشود که در اواخر ماه اکتبر و روزهای قبل از انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر منتشر میشود تا بر نتیجه انتخابات تأثیر بگذارد. بیانیه دفتر علم و فناوری کاخ سفید در روز سه شنبه میتواند شگفتی بزرگ دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا و تیم انتخاباتیاش باشد. این دفتر در بیانیه خود مدعی شده که دولت دونالد ترامپ «اقدامات قاطعی برای به کارگیری دانشمندان و مختصصان بهداشت در دانشگاهها، صنایع و دولت انجام داده تا به شناخت، میزان تهدید و نحوه شکست این بیماری نائل شود.»این دفتر در ادامه مدعی «پایان یافتن همهگیری کووید-۱۹» شده و پایان یافتن این همهگیری را به عنوان عمدهترین دستاورد دونالد ترامپ در حوزه علم و اختراعات و در نخستین دور از ریاست جمهوریاش ثبت کرده است. انتشار این بیانیه در حالی است که طبق جدیدترین آمار اعلام شده از سوی دانشگاه جانز هاپکینز، مبتلایان به ویروس کرونا در امریکا در همان روز سه شنبه ۷۵ هزار و ۹۳۰ نفر و تعداد فوتیها هم هزار و ۵ نفر بوده و نشانهای از کاهش یا مهار همهگیری کووید-۱۹ در امریکا دیده نمیشود تا کاخ سفید بتواند چنین ادعایی بکند.
نکته قابل توجه در اینجا است که اولین واکنش منفی به این بیانیه کاخ سفید از سوی مقامات بهداشی و دانشمندانی ابراز شد که در زمینه مبارزه با ویروس کرونا با دولت ترامپ همکاری میکنند. پایگاه خبری هیل در گزارش روز سه شنبه خود ضمن اشاره به بیانیه کاخ سفید، به نقل از این مقامات و دانشمندان گفت که آنها از این بیانیه ناخشنود شدهاند، چرا که همهگیری در واقعیت امر بدتر نیز شده است. این کارشناسان و متخصصان به هیل گفتهاند که «چشمانداز خوشبینانه» نشان داده شده در این بیانیه برخلاف واقعیت است و تنها نشاندهنده «تلاشهای دائمی ترامپ برای دست کم گرفتن جدیت این همهگیری است.»هیل در ادامه به آماری اشاره میکند که نشان میدهد وضعیت در امریکا وخیمتر از قبل شده، زیرا به گفته این وبگاه، تاکنون بیش از ۲۲۶ هزار امریکایی بر اثر این بیماری مردهاند و طی این ماه بیش از ۴۲ هزار مبتلا به ویروس در بیمارستانهای امریکا بستری شدهاند در حالی این میزان در کل ماه قبل فقط ۳۰ هزار نفر بوده است. به عبارت دیگر، در حالی کاخ سفید مدعی پایان یافتن همهگیری کرونا در امریکا شده و آن را جزو عمدهترین افتخارات دولت ترامپ دانسته که نه تنها میزان مبتلایان و مرگ و میر ناشی از کووید-۱۹ در امریکا کاهش نیافته بلکه به گفته کارشناسان بهداشت در امریکا، انتظار میرود این میزان در ماههای پاییز و زمستان افزایش نیز یابد چنان که آمارها این افزایش را نیز ثبت کرده است.
بنابراین، چرا کاخ سفید چنین بیانیهای را منتشر کرده در حالی که کارشناسان بهداشت در خود دولت نیز از صدور آن متعجب شدهاند. شکی نیست که سیاست دست کم گرفتن ویروس کرونا از سوی شخص ترامپ و ستاد تبلیغاتی او یکی از عوامل اصلی این کار بوده، اما عامل دیگر تأثیری است که این همهگیری بر زندگی مردم امریکا گذاشته است. نظرسنجی تازه مرکز تحقیقات پیو نشان میدهد که دو عامل رکود اقتصاد و همهگیری کووید -۱۹ مهمترین دغدغه رأیدهندگان امریکایی است، به نحوی که ۷۹ نفر از پاسخ دهندگان به این نظرسنجی رکود اقتصادی را مهمترین دغدغه و ۶۸ درصد همهگیری ویروس کرونا و مراقبتهای بهداشتی را دومین دغدغه بزرگ خود دانستهاند. نکته قابل تأمل اینجا است که نزدیک به ۳۳ درصد افراد شرکتکننده در این نظرسنجی گفتهاند که دیگر پساندازی ندارند، ۲۰ درصد امریکاییها نیز گفتهاند که در پرداخت اجاره مسکن مشکل دارند و ۴۶ درصد نیز گفتهاند که دچار مشکلات جدی مالی شدهاند. این آمار و ارقام بدترین خبر برای کارزار انتخاباتی ترامپ است چرا که بسیاری سیاستهای او را عامل این وضعیت میدانند و به این جهت است که حالا کاخ سفید دست به کار شده تا با انتشار آن بیانیه و به دروغ هم شده از اهمیت موضوع همهگیری بکاهد. به نظر میرسد ترامپ و تیم انتخاباتیاش این بار دروغ بزرگ مهار همهگیری کرونا را منتشر کردهاند تا با بازی کردن با جان امریکاییها شگفتی اکتبر را رقم بزنند، اما نگرانیها از سلامتی عمومی آن قدر جدی است که به نظر نمیرسد این دروغ خبری بتواند باعث شگفتی کسی بشود، چنان که عکسالعملها به آن هم نشاندهنده چنین چیزی است و برای نمونه گزارشگر فارینپالیسی و سیانان در حوزه امنیت ملی جین مکلاگلین در توئیتر نوشت: «ادعای پیروزی کاخ سفید برای پایان یافتن همهگیری، به نحو گستاخانهای دروغ است.»