سرويس اقتصادی جوان آنلاين: با وجود آنکه وزارت نفت مدام از بایگانی شدن قطع گاز پتروشیمیها خبر میداد، اما صنایع مصرفی کشور با محدودیت تأمین خوراک گازی خود مواجه شدهاند.
همه چیز از صنایع سیمان آغاز شد. در تاریخ ۱۸ آذر ۹۸ شرکت ملی گاز در نامهای به یک شرکت سیمانی محدودیت مصرف گاز آن را اعلام کرد. پس از آن بود که مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق در پاسخ به این سؤال که آیا مصرف سوخت گاز نیروگاهها کاهش یافته است، گفت: «به دلیل برودت هوا تأمین سوخت گاز نیروگاهها کم شده و گازرسانی به نیروگاه به میزان ۵۰ درصد کاهش یافته است.»
وی ادامه داد: «شرکت ملی گاز ۵۰ درصد تعهدات خود را برای سوخترسانی به نیروگاهها انجام میدهد.»
رجبی مشهدی در پاسخ به این سؤال که در حال حاضر شرکت ملی گاز چه میزان از سوخت گاز نیروگاهها را تأمین میکند، اظهار داشت: «شرکت ملی گاز ایران لازم است که روزانه ۹۰ میلیون مترمکعب گاز به ما تحویل دهد، اما در حال حاضر این عدد به ۴۰ میلیون مترمکعب رسیده است.»
سخنگوی صنعت برق ادامه داد: «با توجه به کاهش تأمین سوخت گاز نیروگاهها از سوخت گازوئیل و مازوت برای تولید برق استفاده میشود. هر چند در شرایط فعلی وضعیت ذخایر گازوئیل نیازمند این است که بیشتر شود.»
رجبی مشهدی در پاسخ به این سؤال که چه مقدار نیروگاه برق در کشور از سوخت مازوت که برای محیطزیست هم خطرناک است، استفاده میکنند، گفت: «در حال حاضر شش نیروگاه توس، خراسان، نکا، شهیدرجایی، سهند و تبریز از سوخت مازوت برای تولید برق استفاده میکنند.»
این در حالی است که مسئولان شرکت ملی گاز دلیل کاهش ارسال گاز به صنایع را افزایش مصرف در بخش خانگی عنوان میکنند. بهعنوان نمونه سرپرست مدیریت گازرسانی شرکت ملی گاز ایران با اشاره به اینکه مصرف خانگی و تجاری گاز طبیعی با عبور از مرز روزانه ۵۷۳ میلیون مترمکعب، رکورد تازهای ثبت کرده است، گفت: «ادامه این روند سبب ایجاد محدودیت برای گازرسانی به بخشهای صنعتی و نیروگاهی میشود.»
به گفته غلامرضا مشایخی، لازم است مشترکان گاز طبیعی از گرم کردن محیطهایی که استفاده نمیکنند، بپرهیزند و دمای رفاه را ۱۸ تا ۲۲ درجه نگه دارند تا شرکت ملی گاز ایران افزون بر خدماتدهی مطلوب به مردم به بخشهای نیروگاهی، تولیدی و صنعتی نیز گاز را با جریانی ایمن و پایدار عرضه کند. این در حالی است که گازرسانی به بخش خانگی همواره در اولویت این شرکت قرار دارد.
تسری به پتروشیمیها
اما فقط صنایع کشور و نیروگاهها از محدودسازی مصرف گاز ضرر نکردند. چندین پتروشیمی نیز که اکثراً بورسی هستند با کاهش تأمین خوراک و به تبع آن با کاهش تولید مواجه شدهاند. یکی از مدیران صنعت پتروشیمی به تازگی گفته است به دلیل تداوم سرما در سطح کشور، شرکتهای پتروشیمی به صورت مرحلهای فعالیتهای خود را محدود کردند.
پتروشیمی مبین در اطلاعیهای اعلام کرد: «با توجه به اینکه انتظار میرود تا چند روز آینده دریافت گاز خوراک برقرار شود و از طرفی گاز سوخت نیز در حال حاضر تحویل شرکت مبین انرژی خلیجفارس میشود، موضوع قطع گاز خوراک تأثیر با اهمیتی بر EPS شرکت نخواهد داشت. در صورت استمرار این موضوع، آثار مالی ناشی از عدم مصرف سرویسهای جانبی توسط مصرفکنندگان گاز خوراک، در صورت با اهمیت بودن، به اطلاع سهامداران خواهد رسید.»
همچنین حسین شفیعی مدیرعامل و عضو هیئت مدیره شرکت پتروشیمی خراسان در این رابطه عنوان کرد: «به دلیل قطعی گاز صنایع پتروشیمی ناشی از برودت هوا و یخبندانها در سطح کشور، شرکت پتروشیمی خراسان واحدهای تولیدی خود را از تاریخ ۲۱ /۱۰/ ۱۳۹۸ تا اطلاع ثانوی تعطیل کرد.»
شرکت پتروشیمی زاگرس نیز در اطلاعیهای اعلام کرد: «به دلیل تداوم سرمای هوا در سطح کشور و افت شدید فشار گاز و در نهایت قطعی آن براساس اعلام شرکت گاز استان بوشهر و شرکت ملی صنایع پتروشیمی، واحدهای تولیدی شرکت «زاگرس» از تاریخ ۲۱ /۱۰/ ۱۳۹۸ تا اطلاع ثانوی به دلیل قطع گاز از سرویس خارج شدهاند.»
دلیل قطع گاز چیست؟
مسئولان شرکت ملی گاز ایران معتقدند تأمین نیاز بخش خانگی در اولویت قرار دارد؛ این در شرایطی است که هماکنون میزان گاز کشور بیش از ۸۰۰ میلیون مترمکعب در روز است و بارها گفته شد مشکلی برای تأمین همه نیازهای کشور در فصول سرد وجود ندارد.
با این وجود، اما به نظر میرسد مسئله اصلی در قطع گاز صنایع و پتروشیمیها، موضوع کاهش تولید گاز در پارس جنوبی است. با توجه به اینکه تولید گاز از پارسجنوبی با تولید میعانات گازی همراه است، شرکت ملی نفت در فروش میعانات دچار مشکلاتی شده و ناچار است آن را در نفتکشها و مخازن ذخیرهسازی کند.
با توجه به این مهم، تولید گاز به منظور کاهش تولید میعانات گازی روند نزولی به خود گرفته و نگرانیهای بسیاری را در میان صنعتگران بهوجود آورده است. نگرانی صنایع پتروشیمی از این روند خاطرات زمستان ۹۲ را احیا کرده است که گاز این صنایع به مدت ۴۵ روز قطع شد و خسارتهای سنگینی را به مجتمعهای پتروشیمی وارد کرد.
چنین وضعیتی انتقادات به وزارت نفت را افزایش داده که چرا طی شش سال گذشته پروژههای جمعآوری گازهای همراه را نهایی نکرده است که در شرایط عادی تولید نفت کشور، روزانه ۴۰ میلیون متر مکعب تولید شده و در فلرها میسوزد. این گازهای همراه که در حال هدر رفتن است، نقش مهمی در توسعه صنایع پتروشیمی عربستان ایفا میکند و شرکت سابیک با استفاده از همین گازها، به یک غول بزرگ پتروشیمی تبدیل شده است.