سرويس فرهنگ و هنر جوان آنلاين: پرونده این دوره از حراج تهران در حالی بسته شد که با فروش کلی ۴۲ میلیارد و ۲۰۴ میلیون تومان رشد ۳۵ درصدی را نسبت به دوره مشابه سال قبل (نهمین حراج تهران) نشان می‌داد.
استقبال از خرید آثار ارائه شده در «حراج تهران» که نمود آن را در میزان رشد فروش کل هر دوره از این حراج می‌توان مشاهده کرد، گویای پویایی بازار هنر‌های تجسمی است که حراج تهران بستر آن را در شرایط رکود اقتصادی و تحریم مهیا ساخته است.
حراج تهران از همان دوره‌های نخست توانست خود را به عنوان منبع و مرجعی برای ارائه آمار حراج‌های خاورمیانه و بین المللی تثبیت و توجه جهانیان را در اقتصاد جهانی هنر به این رویداد ایرانی جلب کند. این میزان از توجه، اعتبار و تاثیرگذاری این رویداد ملی را با تکیه بر هنر و هنرمندان سرزمین ایران یادآوری می‌کند.
رکورد فروش این دوره در اختیار مجسمه «سرشاعر» اثر پرویز تناولی است که با قیمت ۳ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان به فروش رسید. رکورد دیگر این دوره ازحراج تهران ورود ۱۲ اثر به گردونه آثار میلیاردی بود. در دوره دهم، تنها ۷ اثر بالاتر از یک میلیارد تومان چکش خورد و در دوره نهم نیز ۵ اثر میلیاردی به فروش رسید، ولی این دوره با افزایش تعداد آثاری روبرو هستیم که خود را به باشگاه میلیاردی‌های این حراج رسانده اند.
مجموع ۱۲ اثر میلیاردی این حراج با فروش کل ۲۳ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان توانستند ۵۶ درصد از فروش کل این دوره از حراج را از آن خود کنند.
همچنین ۱۴ اثر بالاتر از ۵۰۰ میلیون تومان و ۳۷ اثر بالاتر از ۱۰۰ میلیون تومان چکش خورد و ۱۱ اثر زیر ۱۰۰ میلیون تومان فروخته شدند.
در این دوره آثار ۸ هنرمند برای نخستین بار وارد حراج تهران شد که شامل آثار بهمن نیکو، محسنی کرمانشاهی، وثوق احمدی، حسنعلی وزیری، ابراهیم فرجی، محمدحسین مصورالملکی، عباس رسام ارژنگی و محمدحبیب محمدی می‌شود.
از محمود فرشچیان خالق تابلو معروف «عصر عاشورا» و طراح ضریح امام حسین (ع) یک اثر نگارگری با موضوع عروج حضرت عیسی (ع) در این دوره ارائه شد که با استقبال خریداران روبرو شد و توانست رکورد ۱ میلیارد و ۲۵۰ میلیون تومانی این هنرمند را در دوره نهم بشکند و با قیمت نهایی ۲ میلیارد تومان در شمار آثار گران قیمت این حراج بنشیند.
در جریان برگزاری این حراج، اعلام شد که یکی از آثار حسین زنده رودی (شماره ۵۶) از گردونه حراج خارج شده است و بدین ترتیب ۷۹ اثر از ۶۰ هنرمند عرضه شد که از این میان ۵ اثر از کیخسرو خروش، بهمن نیکو، هوشنگ پزشک نیا، رضا مافی و محمد احصایی فروخته نشدند.
اجرای مراسم یازدهمین حراج تهران «هنر کلاسیک و مدرن ایران» را حسین پاکدل بر عهده داشت.
آثار میلیاردی:
از پرویز تناولی هنرمند خوش اقبال حراج‌های بین المللی منطقه خاورمیانه، دو اثر در یازدهمین حراج تهران عرضه شد. مجسمه برنزی «سر شاعر» این هنرمند یکی از دو اثر گران قیمت این دوره از حراج بود که نسخه شماره ۱ این اثر از تعداد سه نسخه با قیمت پایه ۳ تا ۴ میلیارد تومان توانست به فروش سه میلیارد و دویست میلیون تومان دست یابد و بر سکوی گران‌ترین اثر این حراج بنشیند.
مجسمه برنزی دیگری از این هنرمند از مجموعه مجسمه‌های «هیچ» و با همین عنوان در یازدهمین دوره حراج تهران با قیمت کمینه و بیشینه یک و نیم میلیارد تا ۲ میلیارد تومان ارائه شد که به فروش یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومانی دست یافت.
منیر (شاهرودی) فرمانفرماییان (۱۳۹۸-۱۳۰۱) از جمله رکورددار دوره قبلی حراج تهران (دهمین حراج) است که با فروش یک تابلو ۴ میلیارد تومانی بر صدر جدول فروش حراج دهم نشست و در یازدهمین دوره نیز با سه اثر حضور داشت.
اثر بدون عنوان این هنرمند فقید که در ابعاد ۱۰×۷۰×۹۷ سانتیمتر، با تکنیک آیینه‌کاری، نقاشی پشت پلکسی گلاس و گچ روی چوب اجرا شده و به آثار متاخر وی تعلق دارد، با قیمت پایه ۳ تا ۴ میلیارد تومان عرضه شد و ۳ میلیارد تومان چکش خورد. این اثر متعلق به مجموعه خصوصی خانواده هنرمند است.
اثر دیگر این هنرمند با عنوان «آسمان آبی» نیز با تکنیک آیینه‌کاری، نقاشی پشت شیشه و گچ روی چوب در ابعاد ۹۸×۹۸ سانتیمتر ارائه شد و با عبور از قیمت پایه به رقم دو میلیارد و صد میلیون تومان فروخته شد. این اثردر سال ۱۳۹۶ در هفتمین حراج تهران ارایه شده بود.
سومین اثر منیر فرمانفرماییان یک تابلو نقاشی آبرنگ روی مقوا مربوط به سال ۱۳۴۵ است که با قیمت پایه ۲۵۰ تا ۳۵۰ میلیون تومان ارائه و در نهایت ۳۴۰ میلیون تومان فروش رفت.
سهراب سپهری رکورددار فروش همه ادوار حراج تهران، در این دوره نیز با دو تابلو بدون عنوان مربوط به دهه ۴۰ حضور داشت که هر دو اثر با قیمت پایه ۲ تا ۳ میلیارد تومان به مزایده گذاشته شد.
یکی از این آثار که با تکنیک رنگ وروغن روی بوم و در ابعاد ۱۰۲×۸۴ سانتیمتر عرضه شد، پیش از این در اکتبر ۲۰۱۷ در حراج کریستیز لندن ارایه شده بود و در یازدهمین حراج تهران نیز توانست به فروش دو میلیارد و دویست میلیون تومانی دست یابد. اثر دیگر سهراب سپهری نیز با همین تکنیک و در ابعاد ۱۰۰×۷۰ سانتیمترعرضه شد. این اثر در سپتامبر ۱۹۶۳ در هفتمین بی ینال سائوپائولو برزیل ارایه شده بود که در یازدهمین حراج تهران با قیمت دو میلیارد تومان چکش خورد.
از حسین زنده رودی دو اثر به یازدهمین حراج تهران رسیده بود که یکی از این آثار در آخرین روز‌ها قبل از برگزاری حراج، بنا به خواست صاحب اثر از لیست آثار حراج کنار گذاشته شد. اثر دوم حسین زنده رودی در این دوره با عنوان «سین+لام» متعلق به سال ۱۳۴۹ عرضه شد که این اثر با قیمت پایه ۲ تا ۳ میلیارد تومان عرضه شد و روی رقم ۲ میلیارد تومان چکش خورد.
بزرگترین اثر عرضه شده در حراج یازدهم، اثر سه لته‌ای آیدین آغداشلو از مجموعه «خاطرات انهدام» مربوط به سال ۱۳۸۸ بود. این اثر با عنوان «انهدام کیهانی» با تکنیک رنگ وروغن روی بوم در ابعاد ۳۵۰×۲۰۰ سانتیمتر و با قیمت کمینه و بیشینه یک و نیم میلیارد تا ۲ میلیارد تومان پیش روی خریداران قرار گرفت و در نهایت روی رقم یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان چکش خورد.
مجسمه آهنی تک نسخه از ژازه تباتبایی به ارتفاع ۱۸۰ سانتی متر و مربوط به حدود دهه ۴۰ است که با رقم پیشنهادی یک تا یک و نیم میلیارد تومان ارائه شد و در نهایت به فروش یک میلیارد و ششصد میلیون تومانی دست یافت. از این هنرمند دو اثر دیگر نیز در یازدهمین حراج تهران عرضه شد مجسمه آهنی، تک نسخه و بدون عنوان مربوط به دهه ۴۰ با قیمت پایه ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون تومان عرضه شد و فروش ۳۸۰ میلیون تومانی داشت و تابلو نقاشی بدون عنوان او نیز که با تکنیک رنگ روغن روی بوم کار شده بود، با قیمت پایه ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون تومان، ۴۰۰ میلیون تومان به فروش رسید.
از محمود فرشچیان هنرمند نگارگر که از شهرت جهانی برخوردار است، یک اثر بدون عنوان با تکنیک گواش و آبرنگ روی مقوا در ابعاد ۵۴×۸۰ سانتیمتر با قیمت پایه یک میلیارد تا یک میلیارد و ۵۰۰ هزار تومان در این حراج عرضه شد که درنهایت روی رقم دو میلیارد تومان چکش خورد. فرشچیان در نهمین دوره این حراج نیز با فروش اثری به مبلغ یک میلیارد و ۲۵۰ میلیون تومان در ردیف آثار میلیاردی این حراج قرار داشت. این اثر پیش از این در کتاب «آثار استاد محمود فرشچیان» از سوی انتشارات خانه فرهنگ و هنر گویا (۱۳۸۷) به چاپ رسیده است.
تابلو رنگ و روغن روی آلومینیوم، کشیده شده روی فیبر اثر بهجت صدر، مربوط به دهه ۱۳۵۰ که پیش از این در اکتبر ۲۰۰۸ در حراج کریستیز دوبی ارایه شده بود، در یازدهمین حراج تهران با قیمت پایه یک تا یک و نیم میلیارد تومان ارائه و در نهایت با رقم یک و نیم میلیارد تومان فروخته شد.
مسعود عربشاهی نیز دو اثر در این دوره داشت که یکی از این آثار با تکنیک طناب و ترکیب مواد روی بوم و با قیمت پایه ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان پیش روی خریداران قرار گرفت و توانست با دو برابر قیمت پایه به فروش یک میلیارد تومانی دست یابد. اثر دیگر او نیز با برآورد قیمت ۶۰۰ تا ۸۰۰ میلیون تومان عرضه شد و روی رقم ۶۰۰ میلیون تومان فروخته شد.
آثار بالای ۵۰۰ میلیون تومان:
از محمد احصایی از دیگر هنرمندان خوش اقبال حراج‌های بین المللی منطقه خاورمیانه دو اثر به یازدهمین حراج تهران
یکی از آثار این هنرمند که در سال ۱۳۹۶ با تکنیک اکریلیک روی بوم خلق شده است، در این دوره از حراج با قیمت کمینه و بیشینه ۷۰۰ تا ۹۰۰ میلیون تومان ارائه شد و روی رقم ۸۵۰ میلیون تومان چکش خورد. اثر دیگر این هنرمند با عنوان «در پاش فتاده ام به زاری/ آیا بود آن که دست گیرد» به فروش نرسید.
از حسین کاظمی نیز دو اثر به این حراج رسید که یکی از آن‌ها با قیمت پایه ۷۰۰ تا ۹۰۰ میلیون تومان عرضه شد و به فروش ۸۰۰ میلیون تومانی دست یافت. اثر دیگری از این هنرمند فقید نیز مربوط به سال ۱۳۲۸ با قیمت پایه ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون تومان، روی رقم ۱۶۰ میلیون تومان چکش خورد.
کوروش شیشه‌گران نیز با یک تابلو با عنوان «میز» در این حراج حضور داشت که از جمله آثار متأخر اوست و با برآورد قیمت ۶۰۰ تا ۸۰۰ میلیون تومان درنهایت ۷۵۰ میلیون تومان فروخته شد.
بهمن دادخواه با یک مجسمه برنزی با عنوان «خانواده» از مجموعه «گروگان ها» در این حراج حضور داشت که با قیمت پایه ۴۰۰ تا ۶۰۰ میلیون تومان به خریداران عرضه و در نهایت ۷۰۰ میلیون تومان فروخته شد.
از ابوالقاسم سعیدی دو اثر در این دوره از حراج ارائه شد که یکی از این آثار با برآورد قیمت ۴۰۰ تا ۶۰۰ میلیون تومان، در نهایت روی رقم ۶۰۰ میلیون تومان چکش خورد. نقاشی دیگر او نیز مربوط به سال ۱۳۳۵ با قیمت پایه ۱۲۰ تا ۱۶۰ میلیون تومان در نهایت ۱۷۰ میلیون تومان فروخته شد.
یکی از تابلو‌های نقاشی شنی محسن وزیری‌مقدم با قیمت پایه ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان عرضه شد و روی رقم ۵۸۰ میلیون تومان چکش خورد. این اثر پیش از این در اکتبر ۲۰۱۴ در حراج بونامز لندن ارائه شده بود.
فریده لاشایی نیز با دو اثر در این دوره از حراج حضورداشت. یکی از آثار او در این حراج، یک تابلو نقاشی دو لته‌ای بود که با برآورد قیمت ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان، روی رقم ۵۵۰ میلیون تومان چکش خورد و اثر دیگر او نیز که با قیمت پایه ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون تومان ارائه شد، در نهایت ۴۰۰ میلیون تومان فروخته شد.
تابلو نقاشی لیلی متین دفتری مربوط به سال ۱۳۵۴ از جمله فروش‌های موفق این دوره از حراج تهران بود که با قیمت پایه ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون تومان پیش روی خریداران قرار گرفت و در نهایت به فروش ۵۵۰ میلیون تومانی دست یافت.
از بهمن محصص یک تابلو نقاشی مربوط به سال ۱۳۴۹ با قیمت ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان عرضه شد که به فروش ۵۵۰ میلیون تومانی دست یافت.
از نصرالله افجه ای، هنرمند شناخته شده خوشنویسی مدرن در ایران نیز یک تابلو به این دوره از حراج رسید که با قیمت پایه ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان به فروش ۵۰۰ میلیون تومانی دست یافت.
نخستین اثر از رضا مافی با قیمت پایه ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان ارائه و در نهایت ۵۰۰ میلیون تومان فروخته شد. اثر دیگر این هنرمند به فروش نرسید.
صداقت جباری با تابلویی با عنوان «ستایش کن خداوندی که او بالاترین است» در حراج یازدهم حضور داشت که این اثر با قیمت پایه ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان روی رقم ۵۰۰ میلیون تومان چکش خورد. این اثر پیش از این در نوامبر ۲۰۰۸ در حراج بونامز دوبی ارائه شده بود.
«غروب» عنوان تابلو نقاشی ناصر عصار مربوط به سال ۱۳۴۵ بود که در این حراج با برآورد قیمت ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان در نهایت ۵۰۰ میلیون تومان فروش رفت.
آثار بالاتر از ۱۰۰ میلیون:
یکی از آثار نقاشی علیرضا اسپهبد روی رقم ۴۶۰ میلیون تومان چکش خورد. یکی از نقاشی‌های کاهگلی پرویز کلانتری نیز با قیمت ۴۶۰ میلیون فروخته شد.
از سیراک ملکونیان نقاش نیز دو اثر به حراج یازدهم تهران رسید که یکی از این آثار ۴۰۰ میلیون تومان و اثر دیگر او ۳۸۰ میلیون تومان فروش رفت.
اثری از حسن زرین قلم، خوشنویس دوره قاجار مربوط به سال ۱۲۲۷ ه. ق توانست به فروش ۳۶۰ میلیون تومانی دست یابد. اثری از این هنرمند در نهمین دوره حراج تهران نیز با رشد ۵ برابری نسبت به قیمت اولیه به فروش رسید.
تابلو نقاشی مهدی ویشکایی نیز روی رقم ۳۲۰ میلیون تومان چکش خورد. از صادق تبریزی از هنرمندان مکتب سقاخانه، دو اثر وارد یازدهمین حراج تهران شد که یکی از این آثار ۴۴۰ میلیون تومان و اثر دیگر او در نهایت ۲۲۰ میلیون تومان فروخته شد.
پروانه اعتمادی با دو اثر در این حراج حضور داشت که یکی از این آثار به مبلغ ۱۵۰ میلیون تومان و اثر دیگری از این هنرمند ۳۰۰ میلیون تومان به فروش رفت.
تابلوی دو لته‌ای از منصور قندریز نیز به فروش ۳۰۰ میلیون تومانی دست یافت.
از عبدالرضا دریابیگی نیز دو اثر به این دوره از حراج تهران رسید که یکی از این آثار ۲۸۰ میلیون تومان فروخته شد و اثر دیگر این هنرمند نیز با عنوان «آرامش در کویر» در نهایت ۲۰۰ میلیون تومان فروش رفت.
«سواران را چه شد» عنوان تابلو نقاشی ناصر اویسی است که ۲۸۰ میلیون تومان فروخته شد. جعفر روحبخش نیز دو اثر در این دوره از حراج تهران داشت که اثر چهار لته‌ای این هنرمند به قیمت ۲۲۰ میلیون تومان فروخته شد و اثر دیگر او نیز در جریان مراسم حراج به فروش نرفت، اما بلافاصله بعد از حراج روی قیمت پایه ۲۰۰ میلیون تومان فروخته شد.
تابلو نقاشی «بهار در کوهین» اثر حسین محجوبی نیز ۲۲۰ میلیون تومان فروخته شد. از محمدحسین مصورالملکی معروف به حاج مصور نیز یک تابلو نقاشی با موضوع میدان نقش جهان اصفهان در این حراج عرضه شد که به قیمت ۲۲۰ میلیون تومان به فروش رسید.
اثری از منصوره حسینی نیز در نهایت ۲۰۰ میلیون تومان فروخته شد. تابلو نقاشی منوچهر نیازی با قیمت پایه ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان با قیمت نهایی ۲۰۰ میلیون تومان فروخته شد.
تابلو نقاشی علی اصغر پتگر با عنوان «پیکنیک» روی رقم ۱۷۰ میلیون تومان چکش خورد.
از علی اکبر مزین الدوله استاد کمال الملک در دارالفنون نیز یک تابلو نقاشی از تک چهره نظام الملک عرضه شد که در روی قیمت ۱۶۰ میلیون تومان چکش خورد.
اثر ابراهیم فرجی نیز با چهار برابر قیمت پایه ۱۶۰ میلیون تومان فروخته شد.
از عباس کاتوزیان، یکی از شناخته شده‌ترین هنرمندان نسل دوم مکتب کمال الملک، یک نقاشی تک چهره از حسین بهزاد به این حراج رسید که ۱۵۰ میلیون تومان فروش رفت.
از هوشنگ پزشک نیا هم دو تابلو نقاشی به این دوره از حراج رسید که یکی از این آثار روی رقم ۱۵۰ میلیون تومان چکش خورد. اثر دیگر این هنرمند به فروش نرسید.
از محمود جوادی پور یک تابلو نقاشی با عنوان «گل‌های کوکب» ۱۵۰ میلیون تومان فروش رفت. اثر عیسی بهادری نیز ۱۳۰ میلیون تومان فروش رفت.
تابلو «کودکان و اسب‌های سفالی» اثر جواد حمیدی روی رقم ۱۲۰ میلیون تومان چکش خورد.
احمد اسفندیاری نیز دو اثر در این حراج داشت که یکی از آثارش با عنوان «پرسپولیس» در نهایت ۱۱۰ میلیون تومان فروش رفت و اثر دیگر این هنرمند ۷۵ میلیون تومان فروخته شد.
اثر طبیعت بی جان گارنیک درهاکوپیان نیز به فروش ۱۰۰ میلیون تومانی دست یافت. از حسنعلی وزیری یک اثر با موضوع مسجد امام اصفهان روی رقم ۱۰۰ میلیون تومان چکش خورد.
در یازدهمین دوره حراج تهران، آثار ۱۱ هنرمند از جمله یرواند نهاپتیان، سمبات درکیورقیان، عباس رسام ارژنگی، احمد اسفندیاری، محمود زنگنه، عبدالحسین محسنی کرمانشاهی، محمد حبیب محمدی، احمد وثوق احمدی، محسن سهیلی، میشا شهبازیان و جمشید سماواتیان نیز زیر ۱۰۰ میلیون تومان فروخته شدند.
چه جالب
