تصويربرداري اولين همكاري مشترك ايران و پنج كشور اسلامي ديگر در زمينه سريالسازي تاريخ جهان اسلام امروز در كشورمان به پايان ميرسد. شش كشور ايران، سوريه، بحرين، لبنان، عراق و كويت براي ساخت فيلم و سريالي درباره امام جواد(ع) و امام رضا(ع) از حدود سه ماه پيش دست همكاري خود را به سوي يكديگر دراز كرده بودند و حالا حضور نام ايران در ميان اين كشورها و شهرت سريالسازي كشورمان در جهان اسلام بسياري از مردم كشورهاي عربي را براي
ديدن اين اثر در ماه مبارك رمضان سرتا پا مشتاق كرده تا آنجا كه تيزر اين سريال در عرض كمتر از يك ماه تا كنون بيش از 270 هزار بازديدكننده داشته است.
اولين تجربه سريالسازي مشتركبه گزارش «جوان»، ساخت سريال «بابالمراد»كه اولين تجربه همكاري مشترك ميان عوامل سريالساز ايراني و كشورهاي عربي است تاكنون بازتاب گستردهاي در جهان عرب داشته است. با گذشت كمتر از يك ماه از زمان انتشار تيزر اين فيلم – سريال در سايت «يوتيوب» بيش از 270 هزار نفر از آن بازديد كردهاند. تولد امام جواد(ع)، طواف مسلمانان به دور خانه كعبه، نمايش امام جواد(ع) در حال تلاوت قرآن از نماي پشت سر از جمله صحنههايي هستند كه در تيزر فيلم– سريال «باب المراد» به نمايش در ميآيند. انتشار خبر ساخته شدن اين محصول مشترك ميان شش كشور جهان اسلام با بازخورد خوب مردم جامعه عرب نيز مواجه شده است. اكثر كاربران عربي بعد از تماشاي اين ويدئو از مشاركت ايران در ساخت اين سريال ابراز رضايت كرده و با اشاره به شهرت و تبحر ايران در عرصه سريالسازي تاريخي- مذهبي در چند مورد نوشتهاند كه اي كاش ايران بدون مشاركت ديگر كشورها به تنهايي ساخت اين سريال را بر عهده ميگرفت. ايران به عنوان يكي از كشورهاي خاورميانه تبحر خاصي در ساخت فيلم و سريال دارد و از قضا همين موضوع ايده ساخت «باب المراد»را از كويت به ايران كشانده است.
فهد ميري كارگردان سوري، كمال بحراني تهيهكننده كويتي و در نهايت مجيد ميرفخرايي مدير هنري باب المراد هستند. ميرفخرايي درباره طرح ساخت اين اثر مشترك تلويزيوني به «جوان»مي گويد: «ما از طريق كمال بحراني، نماينده شركت كويتي مدل آرت پروداكشن در ايران پيشنهاد ساخت اين سريال را دريافت كرديم. سناريو را خواندم و آنها گفتند كه يك نويسنده سوريهاي آن را نوشته و كارگردان و كل عوامل پشت صحنه نيز سوريهاي هستند. همچنين قرار شد كه بازيگران اين سريال از كشورهاي عراق، سوريه، لبنان، كويت و ايران باشند كه از هر كشوري قرار شد 20 بازيگر در اين سريال به ايفاي نقش بپردازند.»
باب المراد، سريالي درباره امام جواد(ع)
باب المراد، سريالي درباره زندگي و سيره امام جواد(ع) است كه از واپسين روزهاي زندگي امام رضا(ع) شروع ميشود و بعد هم مسائل زندگي هارونالرشيد و مأمون و عباسيها را مرور ميكند. در روزگار انفعال سينما و تلويزيون جهان اسلام و به ويژه جامعه عرب نسبت به دنياي اسلام و واقعيات آن، اين اثر نقطه اميدي مشترك ميان شش كشور خاورميانه است؛ اثري كه هر چند اكثر عواملش را سوريها تشكيل ميدهند اما نقطه قوت و تكيهگاهش تكنولوژي و فناوريهاي پيشرفته ايران در عرصه فيلم و سريالسازي است.
ميرفخرايي درباره لوكيشنهاي ساخت «بابالمراد» ميگويد: «اين سريال در سه شهرك سينمايي دفاع مقدس، مختار و شهرك غزالي تصويربرداري شده و در عين حال تصويربرداري صحنههاي بسيار مهمي از جنگ نيز در بيابانهاي اطراف چرمشهر در جاده قم انجام شده است. براي ساخت اين سريال ساخت برخي لوكيشنها از صفر آغاز شده و برخي لوكيشنها نيز بازسازي شدهاند.»
اعتماد اعراب به قابليتهاي سينماي ايرانبه غير از دكور و آكسسواري مشتمل بر 2 هزار لباس كه از سوي ايران در اختيار اين گروه مشترك سريالسازي قرار گرفته است، عوامل ايراني چون حسن پويا مدير فيلمبرداري، برادران سحرخيز مجري امور گرافيكي و رايانهاي سريال، يدالله نجفي مدير صدابردار مشهور كشورمان كه صدابرداري فيلم محمد رسولالله مجيد مجيدي را نيز بر عهده داشته است، محسن موسوي طراح گريم و ستار اوركي آهنگسازي، كادر پشتيباني كليه صحنههاي سريال «باب المراد» نيز جملگي ايراني هستند. اين اتفاق نشانه اين است كه كشورهاي عربي از قابليت سينمايي فوقالعاده بالاي كشورمان خبر دارند.
در عين حال و در كنار بازيگران كشورهاي لبنان، سوريه، بحرين، كويت و عراق قريب به 20 بازيگر عرب زبان ايراني نيز در اين سريال به ايفاي نقش پرداختهاند؛ احمد كاوري، كارگردان فيلم ضدگلوله كه به زبان عربي تسلط دارد در اين سريال بازي ميكند و نيز باقي بازيگران ايران را هموطنان عرب زبان و نيز عرب زبان مقيم ايران تشكيل ميدهند كه برخي يا در دانشگاههاي ايران در حال تحصيل هستند يا مقيم كشورمان شدهاند.
از نكات قابل توجه درباره سريال «باب المراد» مدت زمان سه ماهه تصويربرداري توأم با توليد اين اثر است كه با پشتيباني قوي اسپانسر كويتي آن، رنگ واقعيت به خود گرفته است. ميرفخرايي در اين خصوص به «جوان» ميگويد: «سرعت در توليد اين سريال مديون پشتيباني قوي آن است. اين موضوع نشان ميدهد كه ما با در اختيار داشتن پشتيباني قوي قابليت آن را داريم كه سرعت كارمان را بالا ببريم. اگر ميخواستيم همين كار را با پشتيباني معمول در كارهاي داخليمان توليد كنيم بايد يك سال زمان صرف ميكرديم اما توانستيم در عرض سه ماه با كيفيت خوب و بازيگران مطرح سوري، عراقي و لبناني اين كار را به سرانجام برسانيم.»
سريال «باب المراد» بهرغم بهرهبردن از كادر و عوامل ايراني در كنار عوامل پنج كشور اسلامي اما به شكلي ويژه در ايام ماه مبارك رمضان روي آنتن شش شبكه عربي خاورميانه از جمله العراقيه قرار ميگيرد؛ به گفته ميرفخرايي تلويزيون ايران قرار است در آينده اين سريال را پخش كند اما پخش دقيق آن از شبكههاي تلويزيوني كشورمان منوط به نتيجه مذاكره عزتالله ضرغامي و مالكان كويتي اين سريال است كه از قضا دو طرف در حاشيه هفتمين اجلاس مجمع راديو و تلويزيون اسلامي در تهران با يكديگر مذاكره كردهاند. با اين حال بدون شك اين سريال كه به سيره امام جواد(ع) ميپردازد در ماه رمضان مهمان خانه ايرانيها نخواهد بود.
بابالمراد در حالي آخرين روز تصويربرداري خود را پشت سر ميگذارد كه از قضا اين سريال پيامي جهاني را در بر خواهد داشت. ميرفخرايي به «جوان» ميگويد: «نبايد پيام را به زور در سريال گنجاند. وقتي تاريخ واقعي ساخته ميشود خود حامل پيام ميشود. تاريخ خود گوياي مسئله است و اين سريال مظلوميت شيعه و امام رضا (ع) در مقابل دربار هارونالرشيد را به تصوير ميكشد.» در عين حال به گفته فهدميري، كارگردان سوري «باب المراد» هدف اين سريال نه صرفاً مسلمانان و قشر خاصي از آنان بلكه اين سريال حامل پيامي والا براي كل بشريت است.
اگرچه پيشتر جامعه عرب و ايران تجربه ساخت محصولات مشترك را با ساخت فيلم «رستاخيز» احمدرضا درويش پشت سر گذاشتهاند اما اين اولين بار است كه پنج كشور خاورميانه براي ساخت يك سريال بزرگ بر قابليتهاي فني ايران تكيه ميزنند؛ سريالي كه نقطه آغازين همكاري جهان اسلام در بحث درامهاي تاريخي خاورميانه خواهد بود.
بينندگان عرب همواره از تماشاي سريالهاي ايراني همچون حضرت يوسف(ع) و سريال حضرت مريم(س) لذت بردهاند و اين استقبال بر وجود وجوه مشترك ميان ايران و اعراب صحه ميگذارد. با گستردهتر شدن دايره جغرافيايي پوششي فيلم و سريالهاي ايراني در جهان اسلام نيز نام و آوازه سريالسازي ايراني بيشتر بر سر زبانها ميافتد تا آنجا كه به عقيده ميرفخرايي ايران ميتواند به پايگاه فيلم و سريالسازي براي كشورهاي عربي تبديل شود.
بر اساس اين گزارش، سريال باب المراد زير نظر شوراي فقهي شيعيان لبنان و ايران ساخته ميشود و قرار نيست چهره معصومي در آن نشان داده شود. نه تنها جامعه عرب بلكه عوامل عرب سريال «باب المراد» نيز از همكاري با ياران استقبال كردهاند. به گفته ميرفخرايي آنها از اين همكاري بسيار خرسند و نيز اميدوار هستند كه وزارت فرهنگ و ارشاد ايران و همچنين تلويزيون نيز همپاي ايرانيها وارد گود شود.
ايران قابليتهايي دارد كه ميتواند به مركز فيلم و سريالسازي در خاورميانه تبديل شود. در حالي كه هم اكنون باليوود در آسيا و هاليوود در امريكا و اروپا توليدات سينمايي و تلويزيوني را در دست دارد، ضرورت وجود نظير چنين پايگاههايي و نيز خلأ آن هم اكنون در خاورميانه احساس ميشود. به گفته مدير هنري بابالمراد تلويزيون و وزارت ارشاد نيز بايد با جديت بر اين هدف تمركز كنند تا ايران بتواند در خاورميانه به پايگاه فيلم و سريالسازي براي كشورهاي عرب زبان تبديل شود.
