جوان آنلاین: خانه‌های آپارتمانی و حیاط‌های کوچک خانه‌هایی که حالا مدرسه غیرانتفاعی شده‌اند، باعث‌شده بچه‌مدرسه‌ای‌ها بازی‌هایشان به جای جست و خیز و دنبال بازی و گرگم به هوا به بازی‌های موبایلی آنلاین و آفلاین تقلیل پیدا کند. به همین‌خاطر هم اگر دورانی والدین نگران لاغری بیش از حد فرزندانشان بودند، حالا چاقی و کم‌تحرکی بلای جان کودکان و دانش‌آموزان امروزی شده به گونه‌ای که معاون بهداشت وزارت بهداشت درباره کاهش سن بیماری‌های غیرواگیر هشدار می‌دهد و می‌گوید: «به دلیل تغییر سبک زندگی، استفاده نابجا از تلفن همراه و رایانه (کامپیوتر)، شاهد بروز مشکلات عضلانی ـ اسکلتی و کبد چرب در میان جوانان و نوجوانان از جمله دانش‌آموزان هستیم.»
روز‌های اول مهر و آغاز سال تحصیلی تازه برای بچه‌های دهه‌های گذشته به معنی شور و نشاط و دویدن و بازی و از سر و کول هم بالا رفتن بود. دوران کودکی ما برای رسیدن به مدرسه خبری از سرویس مدرسه نبود و بچه‌های آن دوران بدون ماشین‌سواری با پیاده‌روی همراه با بازی و دویدن دنبال همسن و سال‌ها به مدرسه می‌رسیدند. خانه‌ها هم که خیلی وقت‌ها بزرگ و حیاط‌دار بود و کوچه پس‌کوچه‌های محله هم زمین بازی‌های کودکانه؛ از هفت سنگ و زو گرفته تا دنبال بازی و گرگم به هوا! خلاصه اینکه بچه‌ها چه در مسیر مدرسه و چه در زنگ‌های تفریح کلی فعالیت جسمی داشتند و بعد از ساعت مدرسه هم به دنبال آن بودند که تکالیف مدرسه را بپیچانند و به کوچه بروند و فوتبال و والیبال بازی کنند یا دوچرخه‌سواری کنند. حالا، اما نه خانه‌ها، خانه‌های قدیم است و نه محله‌ها محل بازی بچه‌ها. حتی حیاط مدرسه‌ها هم جایی برای دویدن و جست و خیز بچه‌ها ندارد. در این شرایط بدیهی است که رقابتی نابرابر میان بازی‌های حرکتی و بازی‌های رایانه‌ای و گشت‌زدن در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی شکل می‌گیرد که برنده‌اش از قبل پیداست! اما این نشستن‌های طولانی پای رایانه و ساعت‌های متمادی وبگردی می‌تواند به مشکلات عدیده جسمی برای کودکان منجر شود.
بیماری غیرواگیر چالش دنیای امروز ما
تا پیش از کرونا چالش اصلی دنیای ما بیماری‌های غیرواگیر بود. بیماری‌هایی که حالا با فروکش بحران کرونا دوباره حتی جدی‌تر از گذشته خودنمایی می‌کند. ریشه این بیماری‌ها هم در سبک زندگی کم تحرک امروز ماست. این مسئله به خصوص در بین کودکان چالش‌برانگیزتر است. چنانکه به گفته علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزارت بهداشت بیماری‌های غیرواگیر مانند چاقی، دیابت، کبد چرب و مشکلات عضلانی ـ اسکلتی که در گذشته در سنین بالا شایع بود، به سنین پایین نیز منتقل شده به نحوی که موارد زیادی از ابتلای دانش‌آموزان به این بیماری‌ها را شاهدیم.
وی در حاشیه آیین نواختن زنگ مهر در مدرسه‌ای با بیان اینکه وزارت بهداشت برای پیشگیری از این آسیب‌ها، برنامه‌های آموزشی و عملی متنوعی در نظر گرفته‌است، افزود: «راهکار اصلی، آموزش خانواده‌ها، معلمان و مراقبان سلامت است تا همراه دانش‌آموزان در مسیر پیشگیری نقش‌آفرینی کنند.»
پایش سلامت دهان و دندان دانش‌آموزان
رئیسی با اشاره به برنامه‌های وزارت بهداشت برای سلامت دانش‌آموزان ادامه داد: «امسال برنامه‌های ویژه‌ای برای مدارس و گروه سنی زیر ۱۸ سال در نظر گرفته‌ایم و مهم‌ترین برنامه وزارت بهداشت در مدارس، موضوع غربالگری سلامت دهان دندان است که به‌ویژه برای پایه‌های اول تا ششم ابتدایی بر مبنای پیشگیری، غربالگری و آموزش و درمان طراحی شده‌است.»
آنطور که معاون وزیر بهداشت گفته ظاهراً این وزارتخانه برای سلامت دهان و دندان دانش‌آموزان هم برنامه دارد. رئیسی با تأکید بر اینکه وضعیت سلامت دهان و دندان در کشور رضایت‌بخش نیست، افزود: «اگر بهداشت دندان را از مدارس آغاز کنیم، می‌توانیم در آینده وضعیت بهداشت دهان و دندان جوانان، میانسالان و بزرگسالان را بهبود ببخشیم. در برنامه توسعه هفتم نیز به اهمیت سلامت دهان تأکید شده‌است.»
چاقی و کم‌تحرکی بلای سلامت دانش‌آموزان
رئیسی با تأکید بر اینکه به دلیل تغییر سبک زندگی، استفاده نابجا از تلفن همراه و رایانه (کامپیوتر)، شاهد بروز مشکلات عضلانی ـ اسکلتی و کبد چرب در میان جوانان و نوجوانان از جمله دانش‌آموزان هستیم، افزود: «یکی دیگر از اولویت‌ها را توجه به چاقی، کم‌تحرکی و تغذیه سالم در مدارس است. امسال برنامه شیر مدارس ابتدایی دوباره از سر گرفته خواهد شد. این اقدام می‌تواند کمک بزرگی به بهبود وضعیت تغذیه دانش‌آموزان کند.»
معاون بهداشت وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره پیشگیری از شیوع بیماری‌های ویروسی و تنفسی در بین دانش‌آموزان نیز تصریح کرد: «مهم‌ترین راه پیشگیری از بیماری‌هایی، چون آنفلوآنزا و کرونا، رعایت بهداشت فردی، گروهی و اجتماعی است.»
به گفته وی، به‌زودی برنامه خودمراقبتی از بیماری‌ها برای کل کشور رونمایی خواهد شد، اگر خانواده‌ها و افراد، خودمراقبتی را جدی بگیرند، می‌توان از شیوع بیماری‌های تنفسی جلوگیری کرد.
تقویت تاب آوری
ظاهراً وزارت بهداشت از سلامت روان دانش‌آموزان هم غفلت نکرده و طرح‌هایی برای آن دارد. معاون بهداشت وزارت بهداشت، درباره برنامه‌های وزارت بهداشت درباره سلامت روان دانش‌آموزان و برنامه‌های در این حوزه گفت: «سلامت روان و تقویت تاب‌آوری یکی از اصلی‌ترین برنامه‌هاست، این طرح از دو سال گذشته در برخی مدارس آغاز شده و نتایج مثبتی داشته‌است.»
وی تأکید کرد: «سلامت روان موضوعی چندوجهی است که جامعه، خانواده، مدرسه، معلمان و دانش‌آموزان را دربرمی‌گیرد، در قالب برنامه‌های محله‌محور و مدرسه‌محور، تلاش می‌کنیم از ظرفیت معلمان، مراقبان و مراکز بهداشت استفاده کنیم.»
رئیسی با بیان اینکه مشاورانی که وارد مدارس می‌شوند باید مورد اعتماد، آموزش‌دیده و تأییدشده باشند، به خانواده‌ها هشدار که خانواده‌ها نباید صرفاً با تبلیغات فضای مجازی به مشاوران ناشناس اعتماد کنند.
